هەرێمی کوردستان
نێچیرڤان بارزانی و لاڤرۆڤ دۆخی عێراق و ناوچه‌که تاوتوێ ده‌که‌ن
سه‌رۆك نێچیرڤان بارزانی وێڕای ده‌ربڕینی نیگه‌رانی له دۆخی كورد له سووریا، داوای له به‌ڕێز سێرگێ لاڤرۆڤ وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی ڕووسیا كرد وڵاته‌كه‌ی له‌گه‌ڵ کۆمه‌ڵگه‌ی نێوده‌وڵه‌تی له ئێستا و داهاتووی سووریادا هاوکاری بکه‌ن بۆ پاراستنی مافه‌کانی کورد له‌و وڵاته، هه‌روه‌ها سوپاسی سه‌رۆك پوتین و ڕووسیای كرد كه له كاته سه‌خته‌كاندا هاوكاری و پشتگیریی هه‌رێمی كوردستانیان کردووه و سوپاسی سه‌ردانی به‌ڕێز لاڤرۆڤی كرد و سه‌ردانه‌كه‌ی به نیشانه‌ی پشتگیری له هه‌رێمی كوردستان له‌قه‌ڵه‌م دا.
ئێواره‌ی ئه‌مڕۆ دووشه‌ممه 7/10/2019 له هه‌ولێر، له كۆبوونه‌وه‌یه‌كدا له‌گه‌ڵ به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان، به‌ڕێز لاڤرۆڤ به‌رده‌وامیی پشتگیریی ڕووسیای بۆ هه‌رێمی كوردستان دووپات كرده‌وه و خۆشحاڵیی خۆی بۆ به‌ره‌وپێشچوونی په‌یوه‌ندییه‌كانی هه‌ولێر ـ به‌غدا و دیالۆگی چاره‌سه‌ركردنی كێشه‌كان له‌سه‌ر بنه‌مای ده‌ستووری عێراق ده‌ربڕی.
به‌ڕێزیان سوپاسی هه‌رێمی كوردستانی كرد بۆ ئه‌و ده‌رفه‌ته‌ی كه به كه‌رتی تایبه‌ت و كۆمپانیا ڕووسییه‌كان دراوه تا وه‌به‌رهێنان له هه‌رێمی كوردستان بكه‌ن به‌تایبه‌تیش له كه‌رتی وزه‌دا، هه‌روه‌ها به‌رده‌وامیی هاوكاریی وڵاته‌كه‌یشی بۆ هه‌رێمی كوردستان و عێراق له به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ی تیرۆر دووپات كرده‌وه.
له كۆبوونه‌وه‌كه‌دا كه به‌ڕێزان جێگرانی سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان و ژماره‌یه‌ك له به‌رپرسانی حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان و شاندی یاوه‌ری به‌ڕێز وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی ڕووسیا ئاماده‌ی بوون، هه‌ردوولا په‌ره‌پێدانی په‌یوه‌ندییه‌كانی هه‌ولێر ـ مۆسكۆ، مه‌ترسیی سه‌رهه‌ڵدانه‌وه‌ی تیرۆر له عێراق و ناوچه‌كه، دوایین پێشهاته‌كانی ناوچه‌كه به‌گشتی، په‌یوه‌ندییه‌كانی هه‌رێمی كوردستان له‌گه‌ڵ وڵاتانی دراوسێ و چه‌ند پرسێكی دیكه‌یان تاوتوێ كرد.
https://president.gov.krd/nechirvan-barzani-and-lavrov-discuss-the-situation-in-iraq-and-the-region/
نازم ده‌باغ: دەبێت کورد لەم کاتەدا وریا بێت
نازم ده‌باغ نوێنه‌ری حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان له تاران له‌م وتووێژه‌ی ده‌نگی ئه‌مریكا باس چه‌ند پرسێك سه‌باره‌ت به خۆپیشاندانه‌كانی عیراق ده‌كات.
"ئه‌م خۆپیشاندانانه ده‌رئه‌نجامه، پێم وانیە ئێران دەستی لەپشت ئەم خۆپیشاندانانەوە هەبێت "
لەسەرەتای وتووێژەکەی ژیار هه‌مه‌د له به‌شی كوردی ده‌نگی ئه‌مریكا، نازم دەباغ دەڵێت" بەبۆچونی خۆم ئەم خۆپیشاندانانەی ئێستای عیراق دەرئەنجامە، دەرئەنجامی ئەوەی کە حکومەتە یەک لەدوایەکەکانی عیراق نەیانتوانیووە داواکاری خەڵکی عیراق جێ بەجێ بکەن بۆیە هیچ کەس ناتوانێت بڵێت داواکاری خۆپیشاندەران ڕەوا نیە، خاڵی دووەم، من پێم وانیە ئێران دەستی لەپشت ئەم خۆپیشاندانانەوە هەبێت چونکە دروستبوونی نا ئارامی لەناوچەکەدا لەم کاتەدا ڕەنگدانەوەی لەسەر کۆماری ئیسڵامی ئێران دەبێت، ئارامی عیراق، ئارامی ئێرانە وە بەپێچەوانەشەوە، خاڵێکی تر ئەوەیە کە عیراق توانیوێتی بێ لایەنی خۆی بپارێزێت بۆیە پرسیارێک دێتە ئاراوە کێ قازانج دەکات وە کێ زیان دەکات لەو بێ لایەنیەی عیراق؟ بەبۆچوونی من ئەوانەی بیانەوێت دژایەتی توندی ئێران بکەن ئەم جۆرە بێ لایەنیە لەبەرژەوەندییان نیە."
"من پێم وانیە وا بە ئاسانی هێزی ئاسایش و پۆلیس و سوپای عیراقی دەستیان بچێتە گیانی ئەو کەسانەی کە لەسەر شه‌قامەکان خۆپیشاندان دەکەن "
دەباغ وتیشی" کاتێک کە جادەی دوو ساید دروست دەبێت، زۆر جارێش ئەم لایانە خۆڕسکن بەوەی کەسەیر دەکەیت بۆ ماوەیەکی درێژ کەچەند ڕۆژێک تێدەپەڕێت هەست ناکرێت کە سەرکردایەتیەکی ئاڕاستەکراوی هەبێت بۆ ئەوەی بتوانێت بەدوای مافەکانی خۆیدا بڕوات، ئەمە نیشانەی دەوێت بەڵام لێرە ئەم فەزایە کەدروست بوو ئەوجا خاوەن بەرژەوەندییەکان دەکەونە ناو بابەتەکان و دەکەونە ناو شەقامەوە تا بتوانرێت هەریەکە بەلای خۆیدا ڕایبکێشێت، کە من پێم وانیە وا بە ئاسانی هێزی ئاسایش و پۆلیس و سوپای عیراقی دەستیان بچێتە گیانی ئەو کەسانەی کە لەسەر شه‌قامەکان خۆپیشاندان دەکەن، بۆیە دەکرێت نیشانەیەکی پرسیار دابنێین کەکەسانێک بۆ ناشرین کردنی ڕووی زیاتری حکومەت لەڕووی سەربازی و داپڵۆسینەوە جگە لە نەبوونی خزمەتگوزاری و چاکسازی و گەندەڵی ئەمەشی بهێننەسەر کە ئەوەتا بەشێوەیەکی نا دیموکراسیانە خۆپیشاندەران سەرکوت دەکرێن."
باشە ئەو کەسانە هی ناوخۆی عیراقن یا دەرەوە ، وەک خۆت دەڵێی کەسانێک هەن؟
نازم دەباغ دەڵێت" ئەو کەسانە لەناوخۆی عیراقن بەڵام ئەوە دوور نیە کە لەدەرەوە بجوڵێنرێن، بەڵام هەست ناکەم دەستوەردانی ڕاستەوخۆی حکومەتی ئێرانی هەبێت لەم خۆپیشاندانانە بەڵام بەدڵنیایی خوێندنەوەم بۆ سیاسەتی حکومەتی ئێرانی ئەوەیە لەگەڵ ئەوەنیە نائارامی دروست ببێت واتە لەجیاتی لەپشتی خۆپیشاندەران بێت بۆ ئەم بارودۆخەی کەهەیە پێچەوانەکەی ڕاستە چونکە حکومەتی عیراقی بەرهەمی ئەو هەوڵانەیە کەدرا بۆ پێکهێنانی حکومەت ئێستا بەرژەوەندی کێی تێدایە کە ئەم حکومەتە بڕوخێت؟ تەنها بەرژەوەندی ئەوانەی تێدایە کەنایانەوێت جارێکی تر عیراق ببێتەوە پێشەوا بۆ پڕۆسەی ئاشتی و ئارامی بۆ ناوچەکە، بەڵام پرسیارەکە ئەوەیە ئەم سیاسەتەی سەرۆکی ئەمریکا پەیڕەوی دەکات کەدەڵێت، پارەم بدەرێ بەرگریت لێبکەم، دەکرێت ڕەوابێت لەڕووی ستراتیژیەت و ئایندەدا؟"
"پێم وایە مانەوەی کابینەکەی عادل عەبدولمەهدی لەبەرژەوەندی هەموو لایەکدایە"
نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لەبارەی ئەوەی ئایا پێتان وایە ئێران پشتگیری مانەوەی کابینەی عادل عەبدولمەهدی بکات؟ دەڵێت" من پێم وایە مانەوەی کابینەکەی عادل عەبدولمەهدی لەبەرژەوەندی هەموو لایەکدایە."
"کلیلی چارەسەر لەدەستی سەرکردە عیراقیەکان خۆیاندایە "
سایتی مەشرەق نیوز کەنزیکە لە سوپای پاسدارانی ئێرانەوە وتارێکی سەرنوسەری جیهان نیوزی بڵاوکردۆتەوە، بەناونیشانی "کلیلی چارەسەری خۆپیشاندانەکانی بەغداد لە تارانە".
بەڵام نازم دەباغ دەڵێت" هەرکەس ئازادە لە دەربڕینی بۆچونی خۆی، بەڵام بەبڕوای من کلیلی چارەسەر لەدەستی سەرکردە عیراقیەکان خۆیاندایە، جا ئەو سەرکردانە هەریەکەی خۆی دەبەستێتەوە بەیەکێکەوە، یەکێک خۆی دەبەستێتەوە بە ئێران یا ئەمریکا، یا تورکیا، واتە بەڕاستی کلیلی چارەسەرەکە لەدەست خۆمانە، جا هەرکەس پەیوەندیدار بێت بە چ بیروباوەڕێکەوە زیاتر لەخزمەتی ئەو کەناڵە دەبێت. "
"هیچ پەیامێکی ڕاستەوخۆ بەمن نەدراوە، بەڵام بینیمان باڵوێزی ئێران لەبەغداد سەردانی هەرێمی کوردستانی کرد و لەگەڵ سەرۆکی حکومەت و سەرۆکی هەرێم کۆبوەوە"
لەوەڵامی ئەو پرسیارەی ئایا ئێران هیچ پەیامێکی ڕاستەوخۆ یا ناڕاستەوخۆی داوەتێ بۆ کوردەکان سەبارەت بەم خۆپیشاندانەی بەغداد؟
نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان وتی" هیچ پەیامێکی ڕاستەوخۆ بەمن نەدراوە، بەڵام بینیمان باڵوێزی ئێران لەبەغداد سەردانی هەرێمی کوردستانی کرد و لەگەڵ سەرۆکی حکومەت و سەرۆکی هەرێم کۆبوەوە، وە سەرۆکی هەرێم "جەنابی کاک نێچیرڤان" پەیامێکی بڵاوکردەوە کە داوادەکەین کێشە ڕەواکانی خەڵک چارەسەر بکرێت."
ئایا سەردانی باڵوێزی ئێرانی بۆ لای کاربەدەستانی کورد بۆ ئەوەبوو کە کورد پشتیوانی مانەوەی حکومەتەکەی عادل عەبدولمەهدی بکات؟
لەوەڵامدا نازم دەباغ وتی" من ناتوانم بەو وردیەی تۆ باسی دەکەی بیڵێم، بەڵام دەتوانم بۆچونی خۆم بڵێم جەخت دەکەمەوە پەیامی ئێران پەیامی ئارامی و ئاسایشە، وە پەیامی ئه‌وەیە کە حکومەتەکە بەهێز بێت تابتوانێت بەدەم داخوازییەکانی خەڵکی عیراقەوە بڕوات کە ڕەنگە بەشێک لەو داخوازییانە کوردیش بگرێتەوە."
" دەبێت کورد لەم کاتەدا وریا بێت"
نازم دەباغ ئەوەشی وت" دەبێت کورد لەم کاتەدا وریا بێت، چونکە لەڕابردوودا هەر ڕاپەڕین و خۆپیشاندانێک کرابێت لەبەغداد لەسەردەمی ڕوخانی پادشایەتی تا ئێستا کە کورد بەشداربووە بەڵام کامیان توانیویانە بەپێێ ئەو بەرنامەیەی کە دانرابوو پێشتر داواکارییەکانی کورد جێ بەجێ بکات؟ بۆیە دەبێت ئێمە ئەزمون وەربگرین کێ بەهێزە وە کێ دەتوانێت ئاسایشی عیراق بپارێزێت وە کێ دەتوانێت بەپێی دەستوری عیراقی مافەکانی کورد دابین بکات ئێمە دەبێت لەگەڵ ئەو خەتە بین وە وریا بین بەزویی نەکەوینە ئەو پڕۆژانەوە کەهەم ئایندەی کورد دەخاتە مەترسیەوە وە هەم ئایندەی عیراقیش بەرەو چارەنوسێکی نادیار دەبات، بیرمان نەچێت ئەزمونی سوریا چۆن بوو کە چۆن بۆ هەڵخەڵەتاندنی کورد سەرۆکی ئەنجومەنیان کورد دانا دواتر گۆڕییان بە "مەسیحیەک".
با هه‌موان بۆ هه‌موان و بۆ گه‌لی كوردبین
بارودۆخی ئێستاكه‌ی هه‌رێمی كوردستان به قۆناغێكی دژوار و هه‌ستیار تێده‌په‌رێت و هیچی كه‌مرت نیه له‌و قه‌یران و بارودۆخانه‌ی رابردوو هه‌ر له قه‌یرانی دارایی و شه‌ری داعش و دوای ریفراندۆم و سه‌رئه‌جنامی راگه‌یاندنی ئابووری سه‌ربه‌خۆ.
هه‌موو ئه‌جنامه‌كان به‌وه گه‌یشت له برییت هینانه كایه‌ی بارودۆخێكی گوجناو كه بتواننی له ڕێگای گفتوگۆ و تێگه‌یشنت به‌و ئاواته بگه‌ین و سه‌ربه‌خۆیی كوردستان ڕابگه‌یه‌ننی و ببێته خاوه‌نی ئابووری سه‌ربه‌خۆ و بۆ سه‌رخستین پرۆسه‌ی سه‌ربه‌خۆیی هه‌رێم له باشرتین بارودۆخدا ئه‌وانه‌ی خۆیان به پشتوپه‌نای گه‌لی كورد و هێزی پێشمه‌رگه‌ی كوردستان ده‌زانی ته‌نها سوپاس و ده‌ستخۆشی له هێزی پێشمه‌رگه و هاندان بۆ جارێكیتر گه‌رانه‌وه بۆ به‌غدا و پاراستین یه‌كپارچه‌یی عێراق و پابه‌ندبوون به ده‌ستووری هه‌میشه‌یی عێراقه‌وه.
سه‌ركردایه‌تی سیاسی هه‌موو الیه‌نه‌كان به ناچاری ئه‌جنامه‌كانی ریفرادۆمیان به سیاسیانه هه‌ڵپه‌سارد و به‌ێلم له ناوه‌رۆكدا پابه‌ندبوونی خۆیان به بریاری دادگای فیدرالی عێراقراگه‌یاند ئه‌و مانایه‌ی گه‌یاند كه خه‌ونی سه‌ربه‌خۆیی له گۆرنرا... تا هه‌وڵێكیتر...
ئه‌مڕۆ كه گه‌لی كوردستان گه‌یشتۆته قۆناغێكیتر و تازه قۆناغی دوای ئه‌جنامدانی ریفراندۆم و ده‌رئه‌جنامه‌كانی و قۆناغی دوای ئه‌جنامدانی هه‌لبژاردنی په‌رله‌مانی كوردستان و پێكهێنانی حكومه‌تی هه‌رێم.
هه‌ڵبژاردنی سه‌رۆكێكی تازه‌ی هه‌رێمی كوردستان و شاره‌زا و ئاگادار له سیاسه‌تی رابردووی هه‌رێم و پێكهێنانی حكومه‌ت به شێوازێكی تازه له نێوان سێ هێزی سه‌ره‌كی هه‌رێم كه پارتی دموكراتی كوردستان و یه‌كێیت نیشتیمانی كوردستان و بزوتنه‌وه‌ی گۆران پارته كۆتاكانی نێو په‌رله‌مان. باقی الیه‌نه‌كانیتریش كه‌وتنه ده‌ره‌وه‌ی حكومه‌ت.
هه‌موو ئه‌وانه به‌شدارن له رابردوو له ئێستادا هاوبه‌شن و ئاگادارن له چۆنیه‌تی به‌ڕێوه‌بردن و هاتنه كایه‌ی هه‌موو ئه‌و قه‌یرانانه‌ی كه روویاندا و به باش و خراپیه‌وه بۆیه ده‌كرێت سود له رابردوو وه‌ربگریێت به هاوبه‌شی و هاوكاری ئه‌م پرۆسه تازه‌یه به‌روه سه‌ركه‌وتن و كه‌ناری ئارامی ببه‌ن چیرت گه‌له‌كه‌مان تووشی قه‌یران نه‌بێته‌وه و به قه‌یرانێكی-تر قه‌یرانه‌كانیتر فه‌رامۆش نه‌كرێت.
ئه‌م ده‌رفه‌ته‌ی ئه‌مرۆكه ره‌خساوه له هه‌رێمی كوردستان و عێراق ده‌رفه‌تێكی گرنگ و به‌سووده بۆ ئه‌وه‌ی بتواننی له ڕێگای گفتوگۆ و یه‌ك گۆتاری و یه‌ك ده‌سیت سه‌ركه‌وتین گه‌وره به‌ده‌ست بهێنین.
ده‌رئه‌جنامه‌كان ئه‌وه‌یان سه‌ملاند كه هه‌ڵچوون و ده‌مارگریی و به دوا دابنیكردنی به‌رژه‌وه‌ندی حیزبی و كه‌سایه‌تی و ئابووریه‌كان ته‌نها به‌ره‌و هه‌ڵدێر و له‌ناو چوومنان ده‌بات.
خۆبه‌ستنه‌وه به به‌رژه‌وه‌ندی سیاسه‌تی ده‌ره‌وه و الیه‌نگریی ئه‌وانه‌ی له ناوچه‌كه به‌رژه‌وه‌ندی تایبه‌تی خۆیان هه‌یه هه‌ڵوێستیان هیچی كه‌مرت نابێت له پێش و دوای ئه‌جنامدانی ریفراندۆم و راگه‌یاندنی ئابووری سه‌ربه‌خۆ له دوای پرۆسه‌كه.
جگه له گه‌رانه‌وه بۆ به‌غدا و كه‌وتنه ژێر باری قه‌رزێكی زۆر كه ده‌بێت باجه‌كه‌ی هه‌رێمی كوردستان و كورد بیدات و بكه‌وینه قه‌یرانێكیتر. هه‌رێمی كوردستان پێویسته باشرت بری له به‌رژه‌وه‌ندیه‌كانی خۆی بكاته‌وه چیتر رۆڵه‌كانی خۆمان نه‌كه‌ینه قوربانی خه‌ڵكیتر.
رابردووی گه‌لی كورد پریه‌تی له ئه‌زموون و خه‌بات و سه‌ركه‌وتن و هه‌ندێ جار شكست. زۆر جار چاو به رابردووی راگه‌یاندنه‌كانی الیه‌ن و سیاسیه‌كاندا خبشێنێته‌وه و ده‌رئه‌جنامێكی باش به‌ده‌ست ناهێننی. به‌ڵكو پریه‌تی له توانج و توهمه‌ت خستنه پاڵ یه‌كرت به نه‌شیاو و خاین هه‌ژمار كردن. واته هیچ كامێك به زه‌یی به رابردووی ئه‌ویتر دا نه‌هاتۆته‌وه وه ته‌نها خۆی به خه‌خمۆر و دلسۆز و پێشمه‌رگه زانیوه و ئه‌ویتر هیچ، واته به گوتاری هه‌مووان هه‌موو هیچن، كه‌س دلسۆز نه‌بووه و نابێت ئه‌وه فه‌رامۆش بكرێت كه هه‌موو له‌به‌ره‌ی گه‌ل بوون و هه‌ر یه‌ك به پێی توانا و بوونی خۆی له هه‌ر بوارێك بوبێت به‌شدار بووه له خه‌باتی بزوتنه‌وه‌ی رزگاری خوازی گه‌لی كوردستان.
بۆچی هه‌موو ئه‌و ئه‌زموونه پڕشه‌نگداره له بری ئه‌كه‌ین و باشرتین و سه‌ركه‌وتووترین ئه‌زموون نه‌خه‌ینه‌وه به‌رچاوی خۆمان و به هه‌مان هه‌ست و هه‌ڵویست كاری ده‌سته‌ی دامه‌زراندنی به‌ره‌ی كوردستانی و داڕشتین به‌رنامه‌ی راپه‌رین و ئه‌جنامده‌رانی په‌یرۆ نه‌كه‌ین، مه‌گه‌ر له بریمانچوو هه‌مووی هه‌وڵی ده‌دا زۆرترین به‌رپرسی هه‌بێت له سه‌ركردایه‌تی كردنی به‌رنامه‌ی ئه‌جنامدانی راپه‌رین و خۆشبه‌ختانه به هه‌مووان بۆ راپه‌رین یه‌كده‌ست بووین و جوانرتین دروشم كه ره‌وانشاد بێت هه‌میشه یاده‌وه‌ریه‌كانی له هه‌ست و ده‌رومنان و كارماندا زیندووبێت. خوالێخۆشبوو جه‌نابی مام جه‌الل كه خاوه‌نی درومشی ئاشیت بوونه‌وه‌ی گشیت بوو له نه‌ورۆزی ساڵی 1984 دا ئه‌وانه‌ی له‌به‌ره‌ی گه‌ل بوون و له دژی گه‌ل بوو ئه‌و رۆژه بۆ راپه‌رین به هیزی پێشمه‌رگه و شانه چه‌كداره‌كان و راپه‌رینیان سه‌رخست و گه‌یاندیانه ئه‌مرۆكه.
هه‌ر كه‌س پێدا هه‌ڵگوتن به باێلی خۆی و ئه‌ویتر خباته سه‌نگه‌ری خیانه‌ت و دوژمن پێموایه وه‌ك گوته‌نی به قسه‌ی هه‌مووان هه‌موو هیچنی )به داوای لێبووردنه‌وه(. به‌ێلم هه‌موو كوردن و هه‌موو به ئه‌ندازه‌ی خۆی قوربانی و خوێین داوه. ئه‌گه‌ر هه‌موومان به له خۆبووردوویی و خۆ دوورخستنه‌وه له خواسیت تاك و حیزبی و پاراسنت به‌رژه‌وه‌ندیه‌كان
تایبه‌تیه‌كان دڵنیایی ده‌دات كه جارێكیتر به‌ره‌و یه‌كگرتوویی ریزه‌كانی گه‌لی كورد هه‌مان سه‌ركه‌وتن به‌ده‌ست ده‌هێنن كه به هۆی راپه‌رین به‌ده‌ستمان هینا. واته با به هه‌مووان بۆ هه‌مووان و گه‌لی كورد هزر و هێزه‌كامنان یه‌ك خبه‌ین.
لێره‌دا به پێویسیت ده‌زامن داوایه‌ك ئاراسته‌ی هه‌موو بریمه‌ند و سیاسه‌متدار و نووسه‌ر و چاودیران بكه‌م با ماوه‌یه‌كی دیاریكراویش بێت خۆیان دوور خبه‌نه‌وه له‌م نووسنی و ڕایانه‌ی كه تۆی دووبه‌ره‌كی و دوژمنكاری زیاد ده‌كات و زیاتر بری له بابه‌تی یه‌كڕێزی و یه‌ك گوتاری و هه‌ستیاری رابردوو بكه‌نه‌وه كه ئه‌وه‌تا به شێوه‌یه‌كیتر له عێراق ئاڵوزی و
نائارامی دروست ده‌كرێت.
حكومه‌تی هه‌رێم ده‌بێت زۆر هۆمشه‌ندانه بری له‌و رووداوانه بكاته‌وه كه ئه‌مرۆكه له پارێزگاكانی عێراقدا ده‌گوزرێت و باش دیقه‌ت له‌و دروشم و بابه‌ته بكاته‌وه كه له پشیت په‌رده‌وه قسه‌ی له‌سه‌ر ده‌كرێت زۆرانێك هه‌ن چاویان به‌ر بارودۆخه‌ی ئه‌مرۆكه له هه‌رێمی كوردستان و عێراقدا هه‌یه چاویان هه‌ڵنایه‌ت بابه‌تی گۆڕیین ده‌ستور و دیاریكردنی بودجه و درومشی جۆراوجۆری كه باس له ئاینده‌ی عێراق ده‌كرێت خۆ هه‌رێمیش به‌شێكه له‌م عێراقه.
كورد خاوه‌نی ئه‌زمونێكی تاڵه له‌گه‌ڵ ده‌سته‌ی سازدانی كۆده‌تاكانی عێراق هه‌ر له رۆخانی پاشایه‌تی تاوه‌كو ئه‌مڕۆكه.
راسته خه‌ڵكی خۆپێشانده‌ری عێراق داوای مافه ره‌واكانی خۆی ده‌كات و ئه‌وه‌ی ڕوو ده‌دات ئه‌جنامه به‌ێلم زۆر پالن و به‌رنامه‌ی شاراوه له خۆ ده‌گرێت كه هه‌ستیاره و كورد ئه‌گه‌ر له ئه‌مرۆدا بریی لێنه‌كاته‌وه به ئه‌جنامێكیتر ده‌رده‌چێت.
هه‌ر وه‌كو هه‌وڵه‌كانی درا بۆ رووخانی به‌شار ئه‌سه‌د له سوریا له‌سه‌ره‌تا بۆ چه‌واشه‌كاری كوردێكیان كرد به‌سه‌رۆكی ئه‌جنوومه‌نی نیشتیمانی سوری و دوایی یه‌كێكی مه‌سیحی و ئێستاكه چی كراوه . . !!؟؟
بارودۆخێكی تازه له عێراقدا له پێشمانه و هه‌ر دوو رووی تێدایه كه ده‌كرێت ئاینده‌یه‌كی باش بێت و ده‌كرێت پێچه‌وانه‌كه‌شی بێت. رێگای گفتوگۆی راسته‌قینه و خۆ دوور خستنه‌وه له الیه‌نگریی ملمالنه‌ی ناوچه‌كه زیاتر مافه‌كامنان دابنی ده‌كات و ئه‌زموونی رابردووی ئه‌وه پێشانداوه كه ئه‌و كاته‌ی هه‌موومان پێكه‌وه وه یه‌ك ده‌ست و یه‌ك هه‌ڵوێست بووینی.
زۆرتر له ئاماجنه‌كان نزیك بووینه‌وه و جارێكیتر ده‌یڵێم با هه‌موومان بۆ هه‌مووان و كوردبنی ئه‌م هه‌نگاوانه بهاوێژینكه ده‌مانگه‌یه‌نیته كه‌ناری ئارامی و سه‌ركه‌وتن.
http://www.xendan.org/detailwtar.aspx?jimare=3421&nuser=1375
نوێنەری هەرێم لە تاران: لە کابینەی نوێدا پەیوەندییەکانی ئێران و هەرێم باشتر نەبێ خراپتر نابێ
نازم عومەر دەباغ، نوێنەری حکومەتی هەرێم لە ئێران دەڵێت: هەرچەندە لەسەروبەندی پێکهێنانی کابینەی نوێ ئێران دیسان سنوورەکانی بۆردومانکردەوە، بەڵام ئەمە نەبووە هۆی ساردبوونەوەو تێکدانی پەیوەندی هەردوولا، چونکە تێگەیشتنی تەواویان هەیە بۆ ئەو رووداوانە روودەدەن.
لە دیدارێکدا لەگەڵ “زەمەن”، نازم دەباغ ئاماژە بەوە دەکات، بۆ دانوستان و کۆبوونەوەی حزبەکانی رۆژهەڵات و کۆماری ئیسلامی ئێران لە وڵاتێکی ئەوروپا، ئەوانیش لەڕێی میدیاکانەوە بیستوویانەو دڵنیا نین لە راستی هەواڵەکە.
* کابینەی نوێی حکومەتی هەرێم چۆن دەڕوانێتە پەیوەندییەکان لەگەڵ ئێراندا، ئایا هیچ گۆڕانێکی نەوعی بەسەر ئەو پەیوەندییانەدا دێت؟
- پەیوەندییەکانی حکومەتی هەرێم لەگەڵ کۆماری ئیسلامی ئێران لە دوای دەستبەکاربوونی کابینەی نوێ، بە دڵنیاییەوە ئەگەر روو لە باشتربوون نەبێ ئەوا کەمتر نابێ لە کابینەکانی پێشوو. حکومەتی هەرێم پێیوایە پێش هەموو شتێ هەبوونی پەیوەندییەکی باشە لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ بە تایبەت ئێران و تورکیا. ئێران لە رابردوو و ئێستا و داهاتووشدا، رۆڵێکی گرنگی هەبووەو دەبێ لە سەقامگیری ئەمنیەت و ئاسایش لە هەرێمی کوردستاندا.
* لەسەروبەندی دەستبەکاربوونی سەرۆکی حکومەت و کابینەی نوێ، ئێران تۆپبارانی ناوچە سنوورییەکانی کردووەو بەوهۆیەوە کچێک شەهیدو چەند کەسی تر برینداربوون، ئەم ئاڵۆزییانە چ کاریگەرییەکیان لەسەر پەیوەندییەکانی نێوان هەرێم و تاران دەبێ؟
- راستە لە سەروبەندی دەستبەکاربوونی کابینەی نوێ ئاڵۆزی لەسەر مەرزەکان درست بوو. چونکە لەو کاتەدا لەناوخۆی ئێراندا چەند رووداوێک روویاندا و سوپای ئێران وەک کاردانەوە بەو چالاکی و رووداوانە، بۆردومانی ناوچە سنوورییەکانی کردەوە، بەڵام هەردوولا تێگەیشتنیان هەبوو بۆ بارودۆخەکەو کاریگەری نەبوو بۆ سەر تێکچوونی پەیوەندییەکان. هەردوولا هەوڵیاندا پێش بەو جۆرە چالاکی و رووداوانە بگرن کە روویاندا و جارێکی تر روو نەدەنەوە. خۆشبەختانە ئێستا ئارامیی هەیە و پەیوەندییەکان لە شوێنی خۆیاندان بە باشی.
* ئێستا کەمتر لە ساڵانی رابردوو سەردان و هاتن و چوون هەیە لەنێوان بەرپرسانی هەرێم و ئێران بۆ لای یەکتر، هۆی ئەم کەمبوونەوانە چین؟
- یەکێک لە هۆکارەکانی کەمبوونەوەی ئەم سەردان و دیدارانە دەگەڕێتەوە بۆ ئەوەی، پێکهێنانی کابینەی نوێ زۆر درێژەی کێشا. هۆکاری دووەمیان ئەوەیە ئێران لەڕێی کەناڵ و شێوازی پەیوەندی خۆیەوە، بەردەوام لە پەیوەندیدا بووە لەگەڵ حکومەتی هەرێم. ماوەی رابردوو کە هەردوو سەرکونسوڵگەری نوێی ئێران لە هەولێر و سلێمانی دەستبەکاربوون، ئاگامان لێیان بوو لە پەیوەندییەکی چڕوپڕدابوون لەگەڵ هەموو بەرپرسانی هەرێمی کوردستان و تەنانەت لایەنە سیاسییەکانیش. واتا دەکرێ بڵێین پەیوەندییەکان لە ئاستێکی باشدایە تا رادەی دڵنیایی و رازی بوون.
* ئێران بانگێشتی هیچکام لە سەرۆکی هەرێم و سەرۆکی حکومەت و پەرلەمانی نەکردووە بۆ تاران؟
- بۆ بانگهێشت و داوەتی هەرکام لە سەرۆکی هەرێم یان سەرۆکی پەرلەمان و حکومەت، هەمیشە ئەو بانگێشتانە لە ئارادایە. هەرکات زەمینە لەباربێ و بڕیار بدرێ، بەدڵنیاییەوە لەلایەن ئێرانەوە لە ئاستی پێویستدا پێشوازی لە بەرپرسانی هەرێمی کوردستان دەکرێ.
* گەمارۆکانی سەر ئێران، چ کاریگەرییەکی هەنووکەیی ودوور مەودای بۆ سەر هەرێمی کوردستان هەیە؟
- هەر گەمارۆیەک بۆ سەر ئێران، یان هەر ئاڵۆزی و پشێویەک لە ناوچەکەدا، کاریگەری دەبێ لەسەر هەرێمی کوردستان و عێراق و ناوچەکەش. چ کاتیی بێ یان درێژخایەن. بەڵام خۆشبەختانە سیاسەتی حکومەتی هەرێم و عێراق، هەروەها سیاسەتی هەرێمی کوردستان وەک بەشێک لە کۆماری عێراق، دەکرێ بە سیاسەتێکی دروست حسابی بۆ بکرێ کە لەم مەسەلەیەدا بێلایەنە لەو ململانێ و گەمارۆیانەی هەیە. ئەوەی کە دەمێنێتەوە دەبێ چاوەڕێی بکەین بۆ داهاتوو.
* هەرێمی کوردستان لەژێر گوشارێکی دوو لایەنەدابوو لە سەرەتای سەپاندن‌و توندکردنەوەی سزاکان هەم لەلایەن ئەمریکاوە، هەم لەلایەن خودی ئێرانەوە، ئێستاش ئەو گوشارانە هەر ماون؟
- بەڵێ راستە هەرێمی کوردستان لەم کاتەدا دەکەوێتە ژێر گوشارێکی زۆرەوە لەو هەلومەرجەی ئێستا لە ناوچەکەدا هەیە بەتایبەت لە نێوان ئەمریکا و ئێراندا. بەڵام خۆڕاگری و لێزانی، سیاسەتی راست و دروست بۆی هەیە کاریگەری ئەم فشارانەی سەر هەرێم کەمتر بکاتەوە.
* پەیوەندی حزبەکانی کوردستان لەگەڵ ئێران وەکو جاران ماوە؟ ئایا دیدار و یەکتربینینەکان لەڕێی نوێنەرایەتی حکومەتی هەرێمە یان خۆیان راستەوخۆ پەیوەندی بە بەرپرسانی ئێرانەوە دەکەن؟
- بەڵێ.. پەیوەندی حزبەکانی هەرێم لەگەڵ ئێران، هەر لە ئاستی خۆیدایە وەکو پێشوو. خۆیان لە پەیوەندیدان و شاندەکانیان سەردانی بەرپرسانی کۆماری ئیسلامی دەکەن و شاندەکانی ئێرانیش بۆ هەرێمی کوردستان بەبێ هەڵاواردن وئیستسنا سەردانی هەموو لایەنانەکان دەکەن. پێشتریش باسمان کردووە کە ئەو حزبانە لەڕێی کەناڵی تایبەتی خۆیانەوە، راستەوخۆ لەگەڵ ئێران پەیوەندی دەکەن. حکومەتی هەرێم و نوێنەرایەتییەکەی لە تاران دەکرێ ئاگاداری ئەو سەردانانەبێ، بەڵام ئاگای لە ناوەڕۆکی کۆبوونەوەکان و بەرنامەی ئەو سەردانانە نییە.
* وابڵاوکرایەوە مانگی رابردوو، نوێنەرانی حزبەکانی رۆژهەڵات لەگەڵ بەرپرسانی باڵای ئێران لە وڵاتێکی ئەوروپا چاوپێکەوتنیان هەبووە، رۆڵی حکومەتی هەرێم چیە لەو دیدار و گفتوگۆیانەدا؟
- بۆ ئەو دیدار و دانیشتنانەی حزبەکانی کوردستانی ئێران، ئێمەش وەکو هەموو لایەنەکانی تر، هەر لەڕێی کەناڵەکانی راگەیاندنەوە بیستوومانە. زانیاری و بەڵگەیەکی ئەوتۆمان لا نییە کە بیسەلمێنن ئایا ئەو دانیشتنانە کراون یان نا.
* ساڵانە بڕێکی زۆر خۆراک و کاڵای بەسەرچوو لە ئێرانەوە دەهێنرێتە هەرێمی کوردستان، هەروەها ناوبەناو پارەی تەزویر لە ئێرانەوە رەوانەی هەرێم دەکرێ، تۆ وەکو نوێنەری حکومەتی هەرێم بەرپرسانی ئێرانت لەم خراپەکارییانە ئاگادار نەکردووەتەوە تا سنوورێکیان بۆ دابنرێ؟
- سەرپێچی لە کاری بازرگانی و ئەو شتانە، هەمووی لە دەرەوەی سیستمی بانکیی و هەردوو حکومەتی ئێران و هەرێمی کوردستانە. هەر کاتێ سکاڵا و کێشە هاتبێتە لامان گەیاندوومانە بە حکومەتی ئێران یان هەرێمی کوردستان. کێشەی گەورەی بازرگانی لەنێوان ئێران و هەرێمدا ئەوەیە تائێستا هەر بە شێوازی پیلەوەریی و دابینکردنی پێداویستی رۆژانەیە لە مەرزەکاندا، بۆیە زۆرجار ئەم کێشە و گرفت و زۆرجار سەرپێچیانەش روو دەدەن.
مەسەلەی هێنانی کاڵای خراپ و بەسەرچوو، شتێک نییە تەنیا لە ئێرانەوە بنێردرێتە هەرێمی کوردستانەوە، بەڵکو لە وڵاتەکانی تریشەوە ئەو شتانە دەهێنرێن. بەڵام دیارە هەندێ کەناڵی راگەیاندن ئەوەندەی فۆکەسی لەسەر ئێرانە، ئەوەندە لەسەر وڵاتەکانی تر نییە.
سازدانی: زەمەن
سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان پیرۆزبایی جەژنی قوربان لە موسڵمانانی کوردستان دەکات
بە بۆنەی جەژنی قوربانی پیرۆزەوە، پیرۆزباییەکی گەرم لە موسڵمانانی کوردستان و عێراق و جیهان دەکەم. بەتایبەتیش جەژنی خانەوادەی شەهیدان و پێشمەرگە قارەمانەکان پیرۆز دەکەم.
لەم ساتە پیرۆزانەدا ئومێدەوارین هەموو گرژی و ئاڵۆزییەکان لەم ناوچەیەدا بە رێگەی گفتوگۆ و بە شێوەیەکی ئاشتیانە کۆتایی پێ بێن و ئاشتی و ئارامی سەقامگیر ببێت.
هیوادارین بە یەکریزی و تەبایی، هەموومان بە یەکەوە بتوانین ھاوکار بین لە پێناو خزمەتکردنی زیاتری گەل و گەشەسەندنی وڵات.
مەسرور بارزانی
10 /8/ 2019
نێچیرڤان بارزانی: داوام لە سەرۆک ماکرۆن کرد سەردانی هەولێر بکات و ئەویش قبوڵیکرد
سەرۆکی هەرێمی کوردستان لە کۆبوونەوەکەی لەگەڵ سەرۆکی فەرەنسا، داوایلێکردووە سەردانی هەولێر بکات و ئەویش قبوڵیکردووە. هەروەها نێچیرڤان بارزانی دەڵێت، دەمانەوێت پەیوەندی سیاسی و ئابووریمان لەگەڵ فەرەنسا زیاتر پەرە پێبدەین.
نێچیرڤان بارزانی لەبارەی سەردانەکەی بۆ پاریس گوتی: "دوای ئەوەی کە من بوومە سەرۆکی هەرێمی کوردستان دیسانەوە بە فەرمی لەلایەن ئیلیزێوە بانگهێشتکراین و کۆبوونەوەیەکی باشمان هەبوو. سوپاسی رۆڵی سەرۆک ماکرۆن و فەرەنسامان کرد لەوەی یارمەتی ئێمەیان دا لە پەیوەندی نێوان ئێمە و بەغدا، ئەوە تەوەرێکی سەرەکی کۆبوونەوەی ئەمڕۆی ئێمە بوو. هەروەها چۆنیەتی پێشخستنی پەیوەندی هەرێمی کوردستان و پاریس هەم لەڕووی سیاسییەوە و هەم لەڕووی ئابوورییەوە باسکرا".
سەرۆکی هەرێمی کوردستان گوتی: "سوپاسی فەرەنسامان کرد بۆ رۆڵی گرنگیان لە پرسی شەڕی داعش کە هاوکاری پێشمەرگە بوون، سوپاسی فەرەنسامان کرد بۆ ئەو هاوکارییە مرۆییانەی کردوویەتی بۆ ئاوارەکان و پەنابەران لە هەرێمی کوردستان. بڕیاریشماندا هەوڵبدەین پەیوەندی سیاسی و ئابووری خۆمان پەرەپێبدەین".
نێچیرڤان بارزانی ئاشکرایکرد: "لە چوارچێوەی سەردانەکەی سەرۆک ماکرۆن بۆ عێراق، ئەمڕۆ بانگهێشتمانکرد سەردانی هەولێریش بکات، بە سوپاسەوە قبوڵیکرد و هیوادارین لە چوارچێوەی سەردانی بۆ عێراق سەردانی هەرێمی کوردستانیش بکات".
سەرۆکی هەرێمی کوردستان هەروەها سەبارەت بە هەڵوێستی سەرۆکی فەرەنسا لەبارەی دەستبەکاربوونی کابینەی نوێی حکومەتی هەرێمی کوردستان گوتی: "ماکرۆن زۆر خۆشحاڵبوو ئەمڕۆ گوێبیستی ئەو هەواڵە بوو کە کابینەی نوێەمی حکومەتی هەرێمی کوردستان پێکهێنراوە. هیوای خواست کە بتوانێ ئەم کابینەیە سەرکەوتوو بێت لە کارەکەیدا".
لە راگەیێندراوی دوای کۆبوونەوەکەش هاتووە: "له كۆبوونه‌وه‌يه‌كدا هه‌ردوولا دوايين پێشهاته ئه‌منى و سياسييه‌كانى ناوچه‌كه، په‌يوه‌ندى و كێشه‌كانى هه‌ولێر ـ به‌غدا و هه‌وڵه‌كانى چاره‌سه‌ركردنيان له‌سه‌ر بنه‌ماى ده‌ستوورى عێراق، دۆخى ئاواره و په‌نابه‌ران له هه‌رێمى كوردستان و چۆنيه‌تيى هاوكاريكردنى گه‌ڕانه‌وه‌يان بۆ ناوچه‌كانيان، تاوتوێ كرد".
هەروەها لە دیدارەکەدا "ماكرۆن، سوپاس و پێزانينى فه‌ره‌نساى بۆ هه‌رێمى كوردستان ده‌ربڕى له رووبه‌ڕووبوونه‌وه و شكاندنى تيرۆر و پێشوازيكردنى ئاواره و په‌نابه‌ران و پاراستنى پێكهاته ئایينى و نه‌ته‌وه‌ييه‌كان له هه‌رێمى كوردستان، هه‌روه‌ها دووپاتى كرده‌وه كه فه‌ره‌نسا له چوارچێوه‌ى يه‌كێتيى ئه‌وروپا و له نه‌ته‌وه يه‌كگرتووه‌كانيش له پشتگيريى هه‌رێمى كوردستان به‌رده‌وام ده‌بێت".
دوایین هەواڵەکان
- نازم دەباغ بۆ رووداو: هێز نییە لە كوردستان پەیوەندییەكی باشی لەگەڵ حاجی قاسم نەبووبێ
- نازم دەباغ رەتیدەكاتەوە ئێران هەڕەشەی لە هەرێمی كوردستان كردبێت
- نازم دەباغ بەشداريی لە ڕێوڕەسمی پرسەی شەهید "ئەبومەهدی ئەالموهەندیس" کرد
- نوسینگەی راگەیاندنی مەسرور بارزانی رونكردنەوەیەكی بڵاوكردەوە
- ڕاگهيهنراوێك لە سەرۆكايهتيی هەرێمی كوردستانەوە
- نازم دەباغ لەگەڵ کیوومەرس پوورئەحمەد دەرهێنەری سینەمای ئێران کۆبۆوە
- نێچيرڤان بارزانى پهيامێك ئاراسته‌ی یهكێتی ده‌كات
- مهسرور بارزانی پهیامێكی پیرۆزبایی ئاراسته‌ی یهكێتی نیشتمانی كوردستان ده‌كات
- نازم دەباغ لەگەڵ جێگری وەزیری ئاوەدانکردنەوەی حکومەتی هەرێمی کوردستان دیداری کرد
- شەشەمین خولی فیستیڤاڵی فیلمی کوردی "یۆتۆبۆری" لە وڵاتی سوید بەڕێوەچوو