هەرێمی کوردستان
نازم ده‌باغ:ئێران به‌لایه‌نی كوردی وت ئه‌نجامدانی ڕیفراندۆم له كه‌ركوك وه‌ك به‌رمیلێكی باروته به‌ڕوتاندا ده‌ته‌قێته‌وه
نازم ده‌باغ نوێنه‌ری حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان له‌تاران ده‌ڵێت،له پێش ئه‌نجامدانی ڕیفراندۆم ئێران هه‌موو ئه‌و مه‌ترسیانه‌ی به كورد وت كه ئێستا خۆمان ده‌یانبینین و پێی وتین،ڕیفراندۆم مه‌كه‌ن،نه‌كه‌ن،نه‌كه‌ن,بۆ یه‌كه‌مجاره ئه‌م په‌یامه‌ی ئێڕان له‌م چاوپێكه‌وتنه‌دا ده‌ڵێم ئێران به‌لایه‌نی كوردی وت ئه‌گه‌ر هه‌ر ڕیفراندۆم ده‌كه‌ن ئه‌وا خۆتان بپارێزن له كه‌ركوك ئه‌نجامی مه‌ده‌ن چونكه ئه‌نجامدانی ڕیفراندۆم له‌كه‌ركوك وه‌كو به‌رمیلێكی باروته ئه‌ته‌قێته‌وه به‌ڕوتاندا."
نازم ده‌باغ نوێنه‌ری حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان له تاران له‌میانی گفتوگۆیه‌كدا له‌گه‌ڵ به‌شی كوردی ده‌نگی ئه‌مریكا ده‌ڵێت"له‌پێش ئه‌نجامدانی ڕیفراندۆم كۆماری ئیسلامی ئێرانی چه‌ندین په‌یامی به‌سه‌ركردایه‌تی كورد دا چ له كۆبونه‌وه‌كان چ ئه‌و په‌یامانه‌ی له‌ڕێگای منه‌وه ده‌یناردن سه‌باره‌ت به ئه‌نجام نه‌دانی ڕیفراندۆم له‌هه‌رێمی كوردستان و هۆشداریدان له‌وباره‌یه‌وه به‌تایبه‌ت له‌شاری كه‌ركوك،پێشتر ئێران پێی وتین ئه‌م ئه‌نجامانه‌ی ده‌بێت كه ئێستا خۆمان ده‌یبینین"
نوێنه‌ری حكومه‌تی هه‌رێم له تاران ده‌شڵێت"ئێران له‌ده‌یان كۆبونه‌وه ته‌نانه‌ت به چه‌ندین په‌یام به‌لایه‌نی كوردی وتووه،ڕیفراندۆم مه‌كه‌ن،نه‌كه‌ن،نه‌كه‌ن،وتیشی"ئه‌مه بۆیه‌كه‌مجاره له‌م چاوپێكه‌وتنه‌دا ده‌یڵێم ئێڕان به‌لایه‌نی كوردی وت ئه‌گه‌ر هه‌ر سورن له‌سه‌ر ئه‌نجامدانی ڕیفراندۆم له‌هه‌رێمی كوردستان و ئه‌نجامی ده‌ده‌ن ئه‌وا خۆتان بپارێزن له شاری كه‌ركوك ڕیفراندۆم مه‌كه‌ن چونكه ئه‌نجامدانی ڕیفراندۆم له‌كه‌ركوك وه‌كو به‌رمیلێكی باروته به‌ڕوتاندا ده‌ته‌قێته‌وه"
نازم ده‌باغ وتیشی"به‌ته‌نها حكومه‌تی ئێرانی نه‌بوو كه‌له‌گه‌ڵ ئه‌نجام نه‌دانی ڕیفراندۆم بوو،به‌ڵكو من هه‌میشه ده‌مپرسی كێ له‌گه‌ڵ ئه‌نجامدانی ڕیفراندۆم بوو؟ ته‌نانه‌ت من به‌زانیاری وردی خۆم و هه‌تا شیكردنه‌وه‌ش ئه‌وه ده‌ڵێم كه له‌ناو پارتی دیموكراتی كوردستانیشدا كه‌سی به‌رپرس و باڵا هه‌بوو كه‌له‌گه‌ڵ ئه‌نجامدانی ڕیفراندۆم نه‌بوو"
ده‌باغ داوا ده‌كات سه‌رجه‌م ئه‌و كه‌سانه‌ی به‌ناوی ڕاوێژكاره‌وه سه‌ركردایه‌تی سیاسی كوردییان به‌هه‌ڵه‌دا برد(وه‌ك خۆی ناوی برد) بۆ ئه‌نجامدانی ڕیفراندۆم و پشتیوانی كردنی ده‌وڵه‌تان له‌كورد دادگایی بكرێن و وتیشی"ئه‌گه‌ر ڕۆژێك دادگایه‌كی دادپه‌روه‌رانه هه‌بێت ده‌بێت سه‌رجه‌می ئه‌و ڕاوێژكارانه دادگایی بكرێن كه سه‌ركردایه‌تی سیاسی كوردییان به‌هه‌ڵه‌دا برد و ده‌یانوت چه‌ندین ده‌وڵه‌ت پشتیوانی له‌كورد ده‌كه‌ن بۆ ئه‌نجامدانی ڕیفراندۆم له‌ته‌له‌فزیۆنه‌كانه‌وه به‌رده‌وام ئه‌و قسه‌یه‌یان ده‌كرد"
نازم ده‌باغ داوای له‌حكومه‌تی هه‌رێم كرد هه‌رچی زووه هه‌وڵی ده‌سپێكردنی گفتوگۆو ڕێكه‌وتن بدات له‌گه‌ڵ حكومه‌تی عیراقی له‌چوارچێوه‌ی ده‌ستوری عیراقی تا ده‌ستور هه‌موار نه‌كراوه‌ته‌وه به‌ڵام ئه‌گه‌ر به‌هه‌مان سیاسه‌تی پێش ڕیفراندۆم شاندی كوردی بڕواته‌وه به‌غداد كه مه‌به‌ستی ڕێكه‌وتن نه‌بوو هه‌رده‌یوت ڕیفراندۆم ده‌كه‌ین ئه‌وه ئه‌نجامه‌كه‌ی ئه‌وه‌بوو كه‌بینیمان عیراق هێرشی كرده سه‌ر هه‌رێمی كوردستان."
سه‌باره‌ت به‌ڕێكه‌وتنی پێش وه‌خته‌ی ڕوداوه‌كانی(١٦)ی ئۆكتۆبه‌ر له‌گه‌ڵ لایه‌نی عیراقی به ئاگاداری ئێران و چه‌ند سه‌ركرده‌یه‌كی سیاسی كورد نازم ده‌باغ وتی"هه‌رلایه‌نێك بڵێت ڕێكه‌وتن هه‌بووه ئه‌وا بۆ داپۆشینی شكسته‌كانی خۆیه‌تی هیچ ڕێكه‌وتنێك نه‌كراوه جگه له‌و ڕێكه‌وتنه‌ی جه‌نابی كاك مه‌سعود بارزانی له‌گه‌ڵ ئه‌مریكاییه‌كان ئه‌نجامیدا له‌به‌رامبه‌ر وه‌رگرتنی بۆ موچه و خه‌رجیه‌كانی هێزه‌كانی پێشمه‌رگه هه‌روه‌ها له‌گه‌ڵ حكومه‌تی عیراقی بۆ به‌شداریكردنی هێزه‌كانی پشمه‌رگه له شه‌ڕی ئازادكردنی موسڵ"
نازم ده‌باغ باسی له‌و مه‌ترسیانه كرد كه كورد له هه‌رێمی كوردستان له‌مه‌وبه‌دوا ڕوبه‌ڕی ده‌بێته‌وه و وتی"مه‌ترسیه‌كه ئێران نیه به‌ڵكو خودی عیراقه كه ئێران و توركیا و ته‌نانه‌ت بینیمان جیهانیش پشتیوانی له‌عیراق ده‌كه‌ن و وتی"له‌قۆناغی یه‌كه‌مدا ده‌مانگه‌ڕێننه‌وه بۆ سنوری پێش(٢٠٠٣)،دوه‌م ده‌گه‌ڕێینه‌وه بۆ سیاسه‌تی فیدرالیزم كه سیاسه‌تی ده‌ره‌وه و به‌رگری و دارایی ده‌چێته‌وه ده‌ستی حكومه‌تی ناوه‌ندی عیراقی،وه ئێستا له به‌غداد دوو سیاسه‌ت هه‌یه،سیاسه‌تێك ده‌یه‌وێت جیاوازی دروست بكات له‌هه‌رێم،سیاسه‌تێكیش هه‌یه ده‌یه‌وێت یاسای پارێزگاكان جێ به‌جێ ده‌كات ئه‌وكات حوكمه‌تی عیراقی به‌جیا مامه‌ڵه له‌گه‌ڵ هه‌ر پارێزگایه‌كدا ده‌كات و شكست به‌و فیدرالزمه ده‌هێنێت كه ئێمه خوێنیمان له‌پێناودا ڕشت بۆیه پێویست ده‌كات ئێمه ئه‌و مه‌ترسیانه له‌پێش چاو بگرین."
بارزانی ڕوو لەئێران‌و پشت لە ئەمریكا دەکات
سنور ميديا
مەسعود بارزانی، سەرۆكی پارتی دیموكراتی كوردستان، دەیەوێت پەیوەندییەكانی لەگەڵ كۆماری ئیسلامی ئێران ئاسایی بكاتەوە، بەپێی میدیا ئێرانییەكانیش بارزانی نامەی "نهێنی" بۆ قاسم سلێمانی فەرماندەی فەیلەقی قودس ناردوە.
31ی تشرینی یەكەمی 2017، باوكی قاسم سلێمانی فەرماندەی فەیلەقی قودسی سوپای پاسدارانی ئێران، كۆچی دوایی كرد، مەسعود بارزانی پرسەنامەیەكی بەزمانی فارسی ئاراستە كردو ماڵپەرە فارسییەكان وەك ئاماژەیەك بۆ نیازی بارزانی لەچاككردنەوەی پەیوەندییەكانی خۆیی‌و پارتەكەی لەگەڵ ئێران، دەقی نامەكەیان بڵاوكردەوە.
جگە لەوە هەریەكە لەماڵپەڕەكانی تابناك، فەرتاك نیوزو ئیسنای ئێرانی بڵاویان كردووەتەوە كە "مەسعود بارزانی نامەیەكی تری نهێنی بۆ قاسم سلێمانی ناردووەو تیایدا داوای گەڕانەوەی پەیوەندییەكانی پارتی‌و ئێرانی كردووە بۆ سەردەمی حەفتاو هەشتاكانی سەدەی ڕابردوو".
لەنامە نهێنییەكەدا بارزانی داوای لەسلێمانی كردووە هانی بەغداد بدات گفتوگۆ لەگەڵ هەولێر بكات‌و واز لەفشارەكانی‌و هێرشی سەربازی بهێنێت بەرامبەر هەرێمی كوردستان.
هەروەها بارزانی لەنامەكەدا ئامادەیی پیشانداوە بۆ هەڵدانەوەی لاپەڕەیەكی نوێ لەگەڵ تاران، بەپێی زانیارییەكانی هه‌فته‌نامه‌ى (ژیان) لەپەیامانەی كە ئاراستەی دەسەڵاتدارانی ئێران كراوە لەپاش ئەنجامدانی ریفراندۆم، پارتی دیموكراتی كوردستان دانی بەوەدا ناوە كە پەیوەندییەكی هەڵەی لەگەڵ ئێران هەبووە، لەو چوارچێوەیەدا مەسعود بارزانی و پارتیش دەیانەوێت لەمەودوا پەیوەندییەكی تر كە لەوەی پێشوو جیاوازبێت لەگەڵ ئێران درووست بكەنەوە.
نازم دەباغ، نوێنەری حكومەتی هەرێمی كوردستان لەتاران، بە (ژیان)ی راگەیاندوه "تەنها ئاگاداری پرسەنامەكەم، بەڵام پێشتر پەیوەندی پارتی‌و ئێران بەتەواوەتی سڕ ببوو، بێگومان پارتی مەبەستیانە كە ئەو پەیوەندییانەیان دوای ریفراندۆم لەو سڕبوونە رزگار بكەن".
هەوڵەكانی بارزانی‌و پارتی بۆ دروستكردنەوەی پەیوەندی لەگەڵ كۆماری ئیسلامی ئێران لەكاتێكدایە، رۆژی 6ی تشرینی دووەمی 2017 مەسعود بارزانی، لەچاوپێكەوتنێكی لەگەڵ ئاژانسی (NPR)، رایگەیاند كە "پێداچوونەوە بە پەیوەندییەكانیان لەگەڵ ئەمریكا دەكەن".
بەرپرسی پەیوەندییەكانی دەرەوەی پارتی رەتیدەكاتەوە كە هیچ هەوڵێكی نهێنی‌و نامەیەك بۆ دروستكردنی پەیوەندی لەگەڵ ئێران لەئارادابێت.
هۆشیار سیوەیلی، بەرپرسی پەیوەندییەكانی دەرەوەی پارتی، بە وتى"پارتی وەك سیاسەت‌و بەرنامە لەگەڵ پەیوەندی باشدایە لەگەڵ ئێران، توركیا، عێراق‌و سوریاو هەموو وڵاتانی تر، لەو چوارچێوەیەشدا هەوڵی خۆی لەگەڵ هەموو ئەو وڵاتانەدا دەدات".
نازم ده‌باغ بۆ كه‌ناڵێكى ئێرانى: ڕیفراندۆمى سه‌ربه‌خۆیی كوردستان بوو به به‌شێك له مێژوو
نوێنه‌رى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان له تاران، له دیدارێكدا له‌گه‌ڵ كه‌ناڵێكى ئێرانى، ڕای ده‌گه‌یه‌نێت، ڕیفراندۆمى سه‌ربه‌خۆیی هه‌رێمى كوردستان بوو به‌شێك له مێژوو.
له دیدارێكی ڕۆژنامه‌وانیدا له‌گه‌ڵ كه‌ناڵى (عالم)ى ئێرانى، نازم ده‌باغ، نوێنه‌رى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان له تاران، ڕای گه‌یاند: "حكوومه‌تى هه‌رێم سه‌رقاڵى پێكهێنانى شاندێكه بۆ ئه‌وه‌ى به پێی ده‌ستوور له‌گه‌ڵ حكوومه‌تى فیدڕاڵدا، گفتوگۆ بكات".
ئاماژه‌ى به‌وه‌شدا، كه حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان چه‌ند جارێك ئاماده‌یی خۆى نیشانداوه بۆ ده‌ستپێكردنه‌وه‌ى گفتوگۆ و چاوه‌ڕێی حكوومه‌تى به‌غدایه. پێشبینیشى كرد، هه‌فته‌ى داهاتوو كارى له‌سه‌ر بكرێت.
سه‌باره‌ت به سنووره‌كانى ئێران له‌گه‌ڵ هه‌رێمى كوردستان، نوێنه‌ره‌كه‌ى حكوومه‌تى هه‌رێم له تاران، ڕوونیكرده‌وه، كه كۆمارى ئیسلامی ئێران ده‌روازه‌ى سنوورى باشماخى كردووه‌ته‌وه، گوتیشی: "ده‌روازه‌كانى تر له‌سه‌ر ڕێكه‌وتنى نێوان حكوومه‌تى فیدڕاڵ و حكوومه‌تى هه‌رێم ده‌وه‌ستێت، كه پێشنیاز كراوه به‌هاوبه‌شى له‌نێوان هه‌ردوولا به‌ڕێوه ببرێت، به‌ڵام به‌غدا ده‌یه‌وێت هه‌موو ده‌روازه‌كان به‌ته‌نها كۆنترۆڵ بكات".
سه‌باره‌ت به ڕێفراندۆمى سه‌ربه‌خۆیی كوردستان كه له 25ى ئه‌یلوولى 2017 به‌سه‌ركه‌وتوویی به‌ڕێوه‌چوو، نازم ده‌باغ، كه له‌سه‌ر پشكى یه‌كێتى نوێنه‌رى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستانه له تاران، گوتی: "دواى ئه‌وه‌ى حكوومه‌تى هه‌رێم ئه‌نجامه‌كه‌ى هه‌ڵپه‌سارد، ڕیفراندۆم بوو به به‌شێك له ڕابردوو، به‌و پێیه‌ى پێچه‌وانه‌ى ده‌ستوورى عێراقه".
نوێنەری حکومەتی هەرێم لە تاران بۆ جام کوردی: ڕیفراندۆم هەرێمی کوردستانی بۆ ڕابردوو گەڕاندەوە
جام کوردی:
نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران ڕایگەیاند کە بەڕێوەچوونی پرۆسەی ڕیفراندۆم، هەرێمی کوردستانی بۆ دواتر گەڕاندەوە و داهاتووەکەشی وا دەبێت کە دەسەڵاتەکانی هەرێم بۆ پێش ساڵی ٢٠٠٣ دەگەڕێتەوە.
بە پێی ڕاپۆرتی جام کوردی، نازم دەباغ کە سەردانی بیست و سێهەمین خولی پێشانگای چاپەمەنییەکانی ئێرانی لە تاران کردبوو، ژووری تایبەتی جام کوردیی وەک یەکەم گۆڤاری هاوبەشی ئێران و هەرێمی کوردستانی عێراق بە سەرکردەوە و لە وتووێژی لە گەڵ ستافی جام کوردی وتی: لەم هەلومەرجە نوێیەدا پێویستمان بە گەڕانەوە بۆ دەستووری عێراق دەبێت.
ناوبراو وتی: بە پێی دەستووری عێراق دەبێت فیدراڵیزمی هەرێمی کوردستان لە سنورەکانی پێش ٢٠٠٣ بەردەوام بێت و لە سێ بواری بەرگری، دارایی و سیاسەتی دەرەوە هەرێمی فیدراڵ دەبێت لە ژێر چاودێری حکومەتی ناوەندیدا بێت.
نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستانی عێراق لە تاران ڕایگەیاند کە بەدەر لەم سێ بوارە، ئەرکی بەڕێوەبردن لە ئەستۆی سیستەمی فیدراڵی هەرێم دەبێت.
دەباغ لە وەڵامی پرسیارێک سەبارەت بە هەوڵی لایەنێکی سیاسی بە مەبەستی تێکدانی پەیوەندییەکانی هەولێر و بەغدا وتی: لە ڕاستیدا بەڕێوەچوونی ڕیفراندۆم چەشنێک لە کاردانەوەی هەرێم لە بەرامبەر سیاسەتەکانی بەغدا بووە کە لە بەرامبەر بە کورد هەڵەی تێدا بینراوە بەڵام ئەوەی کە گرنگە ئەوەیە کە زۆربەی وڵاتانی جیهان و نەتەوە یەکگرتووەکان ڕەزامەندی ئەوەیان پیشان داوە لە چوارچێوەی دەستووری عێراق کێشە و داواکارییەکانی کورد جێبەجێ بکرێت.
ناوبراو جەختی کردەوە کە ئەگەر ئەو کێشانە چارەسەر نەبن کێشە و گرفتەکانی دیکەش سەرهەڵدەدەن.
ئەم دیپلۆماتکارە کوردە هەروەها وتی: بەرژەوەندی کورد ئەوەیە کە ئەم پاڵپشتییە لە دەست نەدات کە داوای وتووێژ لە گەڵ بەغدا و چارەسەربوونی کێشە و گرفتەکان لە چوارچێوەی دەستوور دەکەن و پێویستە بۆ ڕێگری لە زەرەرمەندی زیاتر بەو ئەمری واقیعە ڕازی ببێت.
نازم دەباغ سەبارەت بە ڕۆڵی تاران لە هێوربوونەوەی پەیوەندییەکانی نێوان هەولێر و بەغداش وتی: بە بۆچوونی من ئێران بە درێژایی مێژوو رۆڵێکی ئەرێنیی لە بەرامبەر کوردانی عێراق هەبووە و ئەوەش پێویست بوو کە لە قۆناغی پێش ڕیفراندۆمیش گرنگیمان بە ڕاوێژەکانی کۆماری ئیسلامی ئێران دەدا و ئەو پرۆسەیە بەڕێوە نەدەچوو لە بەر ئەوەی کە بینیمان دەرەنجامی باشی بە دواوە نەبوو.
نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران لە درێژەدا وتی کە لە ئێستاشدا وا دەبینم کە بە هەمان شێوەی جاران، کۆماری ئیسلامی ئێران ئامادەیی ئەوەی هەیە لە چوارچێوەی دەستووری عێراق و پاراستنی یەکپارچەیی خاکی ئەم وڵاتە کێشە و گرفتەکانی کورد چارەسەر ببێت.
نازم دەباغ لە کۆتایی سەردانەکەی بۆ ژووری جام کوردی لە پێشانگای چاپەمەنییەکانی تاران بە ئاماژە بە ڕۆڵ و کاریگەری میدیا لە پەیوەندی نێوان گەلان وتی: میدیا گەر بتوانێت پەیامی ڕاستی بگەێنێت کاریگەری بەرچاوی خۆی پیشان دەدات.
سلێمانی كۆبوونەوەی تایبەتی لەگەڵ بارزانی كردووە نوێنەری حكومەتی هەرێم لەتاران هەوڵەكانی ئێران بۆ دواخستنی ریفراندۆم ئاشكرادەكات
شارپرێس:
نازم دەباغ نوێنەری حكومەتی هەرێم لەتاران رایگەیاند، قاسمی سلێمانی فەرماندەی سوپای قودسی ئێرانی كۆبوونەوەی دووقۆڵی‌‌و زۆر تایبەتی لەگەڵ مەسعود بارزانی كردووە پێش ئەنجامدانی ریفراندۆم.
نازم دەباغ لەچاوپێكەوتنێكی لەگەڵ ژمارەی ئەمڕۆ سێ شەممەی هەفتەنامەی ئاوێنە راشیگەیاندووە "لەكاتی دیاریكردنی وادەی ریفراندۆمەوە تا ئەو كاتەی ریفراندۆمەكە ئەنجامدرا، شاندی ئێران 70 تا 80 كۆبوونەوەیان لەگەڵ سەركردەی لایەنە سیاسییەكانی كوردستان ئەنجامدا".
نوێنەرەكەی حكومەتی هەرێم لەتاران ئاشكراشیكردووە، كە خۆی پەیامێكی تایبەتی قاسمی سلێمانی بەنامەی فەرمی ناردووە بۆ مەكتەبی سیاسی یەكێتی نیشتمانی كوردستان‌و بەتەلەفون‌و زارەكیش ناردوویەتی بۆ حكومەتی هەرێمی كوردستان".
هەروەها رایگەیاندووە "قاسمی سلێمانی لەو پەیامەیدا پێیوتم بەسەركردایەتی سیاسی كوردستان بڵێت، كە ئامادەیی ئەوەین لەچوارچێوەی دەستوور‌و یەكپارچەیی عێراقدا بەرگری لەمافەكانی ئێوە بكەین‌و مادەی 140یش جێبەجێ‌بكەین".
قسەكانی دەباغ لەكاتێكدایە، كە مانگی رابردوو پرۆسەی ریفراندۆمی سەربەخۆیی بەرێوەچوو، كە ئەوە كاردانەوەی زۆری بەدواوە هات‌و بەو هۆیەشەوە پەیوەندییەكانی نێوان هەرێم‌و ئێران تێكچوو.
دەباغ لەبارەی باشبوونەوەی پەیوەندییەكانی ئێران‌و هەرێمی كوردستان رایگەیاند "دڵنیام لەقۆناغی ئایندەدا ئێران هەوڵدەدات هاوپەیمانی كوردو شیعە بپارێزێت، كە ئێران دژی كورد نییە، بەڵكو دژی ئەو سیاسەتەیە پەیڕەو كرا".
قاسم سلێمانی لەرێگەی نازم دەباغ پەیامێكی بۆ سەركردایەتی كورد ناردوە
بەوتەی نوێنەری حكومەتی هەرێم لە تارانی پایتەختی ئێران، قاسم سلێمانی وتویەتی لە چوارچێوەی دەستور‌و یەكپارچەیی خاكی عێراق بەرگریی لەمافەكانی كورد دەكات.
"نازم ده‌باغ" نوێنه‌ری حكومه‌تی هه‌رێم له تاران له چاوپێكه‌وتنێكدا كه له ژماره‌ی ئه‌مڕۆ سێ شه‌ممه‌ی رۆژنامه‌ی "ئاوێنه"دا بڵاوكراوه‌ته‌وه رایگه‌یاندووه، پێش ئه‌نجامدانی ریفراندۆم "قاسمی سلێمانی" كۆبوونه‌وه‌ی دوو قۆڵی و زۆر تایبه‌تی له‌گه‌ڵ "مه‌سعود بارزانی" كردووه.
ناوبراو ئاماژه‌ی به‌وه‌شكردووه "له‌كاتی دیاریكردنی واده‌ی ریفراندۆمه‌وه تا ئه‌و كاته‌ی ریفراندۆمه‌كه له هه‌رێم ئه‌نجامدرا، شاندی ئێران 70 تا 80 كۆبوونه‌وه‌یان له‌گه‌ڵ سه‌ركرده‌ی لایه‌نه سیاسیه‌كانی كوردستان ئه‌نجامدا".
"نازم ده‌باغ" ئاشكراشی كردووه "خۆم په‌یامێكی تایبه‌تی قاسمی سلێمانیم به‌نامه‌ی ره‌سمی نارد بۆ مه‌كته‌بی سیاسی یه‌كێتیی نیشتمانی كوردستان و به ته‌له‌فون و زاره‌كیش ناردومه بۆ حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان، قاسمی سلێمانی له‌و په‌یامه‌یدا پێیوتم به سه‌ركردایه‌تی سیاسی كوردستان بڵێ كه ئاماده‌یی ئه‌وه‌ین له چوارچێوه‌ی ده‌ستور و یه‌كپارچه‌یی عێراقدا به‌رگری له مافه‌كانی ئێوه بكه‌ین و مادده‌ی 140یش جێبه‌جێ بكه‌ین".
نوێنه‌ری حكومه‌تی هه‌رێم له تاران ئه‌وه‌شی خستووه‌ته‌ڕوو "دڵنیاشم له قۆناغی ئاینده‌دا ئێران هه‌وڵده‌دات هاوپه‌یمانی كورد و شیعه بپارێزێت، كه‌واته ئێران دژی كورد نییه، به‌ڵكو دژی ئه‌و سیاسه‌ته‌یه كه په‌یڕه‌و كرا".
دوایین هەواڵەکان
- نازم دەباغ: ئێران لە زاخۆوە تا خانەقین هەژموونى هەیە
- نازم دەباغ: جەژنەکانی هەرێمی کوردستان کاریگەری کەلتووریی ئێرانیان بەسەرەوەیە
- لەسەر نەهاتنی حەسەن ڕوحانی بۆ هەرێم، نوێنەری حكومەتی هەرێم ڕوونكردنەوە دەدات
- نازم دەباغ بۆ ئیسنا: عێراق بە پێشوازییەکی بە شکۆ لە ڕووحانی، سەربەخۆیی خۆی نیشاندا
- نازم دەباغ: سەردانی ڕووحانی بۆ عێراق کاریگەریی پۆزێتیڤی لەسەر پەیوەندەییەکانی بەغدا و هەولێر دەبێت
- یادداشتی نازم دەباغ لە رۆژنامەی شەرق ؛دابینکردنی بهرژهوهندییهکانی تاران و به‌غدا
- نازم دەباغ بەشداری لە سێمیناری "حکیم محور الوحده "ی لە تاران کرد
- نوێنهرایهتی حکوومهتی هه‌رێمی کوردستان بهشداری له ئاههنگی دهرچوونی قوتابیانی هه‌رێمی کوردستان له کرماشان کرد
- نازم دەباغ بەشداری له شازدهیهمین ساڵیادی شەهید "محهمهد باقرالحهکیم" کرد
- سەردانەكەی ڕۆحانی بۆ عیراق كاردانەوەی لێكەوتەوە..بازرگانی زیاد دەكات