دواى كۆبوونه‌وه‌ى ئه‌مڕۆ دووشه‌ممه‌ 10ى نۆڤه‌مبه‌رى 2014ى لیژنه‌ى هه‌رێمى بۆ كاروبارى نه‌وت و گاز له‌گه‌ڵ په‌رله‌مانى كوردستان، به‌ڕێزان سه‌رۆك و جێگرى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان له‌ كۆنگره‌یه‌كى ڕۆژنامه‌وانیدا تیشكیان خسته‌ سه‌ر ناوه‌ڕۆكى كۆبوونه‌وه‌كه‌.

سه‌ره‌تا به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سەرۆک وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان ڕاگەیاند، هەرێم بە هیچ شێوەیەک کۆنترۆڵی نەوتی خۆی ڕادەستی کۆمپانیای سۆمۆ ناکات. ئاماژەیشی بەوە دا کە حکوومەتی عێراق بەبێ هەرێم ناتوانێ نەوتی کەرکووک هەناردە بکات. هه‌روه‌ها گوتى: هیوادارین کێشەکان لەگەڵ بەغدا چارەسەر بکرێن، بەڵام لە ئەگەری ڕێکنەکەوتنیش، حکوومەتی هەرێم چارەسەری دیکەی هەیە. جه‌خیشى کردەوە، کە بازرگانیکردن لەگەڵ داعش خیانەتی نیشتمانییە.

به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی، بە ڕۆژنامەنووسانی ڕاگەیاند  کاتێک حکوومەتی عێراق بودجەی هەرێمی کوردستانی بڕی، ئێمە هیچ نەوتێکمان هەناردە نەکردبوو، ئەوان تاکلایەنانە بڕیاری خۆیان دا. ڕایشیگەیاند هەرێمی کوردستان دەبێ میکانیزمێک دابڕێژێت کە ئەو دۆخە جارێکی دیكه‌ دووپات نەبێتەوە. دووپاتیشى کردەوە هەرێم بە هیچ شێوەیەک کۆنترۆڵی نەوتی هەرێم ناداتە دەست سۆمۆوە.

هاوکات ئاماژەی بەوە دا لە مانگی یەکەوە کە مووچەی هەرێم لە بەغداوە نەهاتووە، هەتا ئێستا بەو سیاسەتەی  داماناوە، هەتا ڕادەیەکی زۆر مووچەی فەرمانبەرانمان دابین کردووە. هیوایشی خواست، لە ماوەیەکی کورتدا حکوومەتی هەرێمی کوردستان وا بکات کە مەسەلەی پێدانی مووچە نەبێتە هەواڵی ڕاگەیاندنەکان، دڵنیایی خۆیشی ڕاگەیاند، کە حکوومەتی هەرێم بەو ئاستە دەگات.

لە لایەکی دیکەشەوە جێگری سەرۆک وه‌زیران به‌ڕێز قوباد تاڵەبانی بە ڕۆژنامەنووسانی ڕاگەیاند: ئەمه‌ریکا و بەریتانیا و نەتەوەیەکگرتووەکان نیگەرانی ئەو دۆخەن و، گوشارێکی زۆریش بۆ حکوومەتی عێراق دەهێنن، بۆ ئەوەی پابەندی ئەو بەڵێنانە بن کە لە کاتی پێکهێنانی حکوومەتدا بە هەرێمی کوردستانیان داوە. به‌ڕێز قوباد تاڵەبانی گوتیشی بەردەوام لەگەڵ ئەو وڵاتانە لە پەیوەندیداین و، نیگەرانیى خۆیشمان بە نوێنەری نەتەوەیەکگرتووەکان لە عێراق ڕاگەیاندووە.

لە بەشێکی دیکەی کۆنگرە ڕۆژنامەوانییەکەدا، به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران ڕایگەیاند: ئەولەویەتی سیاسەتی هەرێمی کوردستان ئەوەیە کە چارەسەرێک لەگەڵ بەغدا بدۆزێتەوە، ئێمەیش پێمان وایە باشترین چارەسەر ئەوەیە لەگەڵ بەغدا ڕێگەچارەیەک بۆ دەرچوون لەو دۆخە بدۆزینەوە. ئه‌وه‌یشى نەشاردەوە كه‌ ئەگەر لەگەڵ بەغدا ڕێک نەکەوتین، ئەوە مانای ئەوە نییە چارەسەرێکی دیکە نەبێت، بێگومان ڕێگەچارەی دیکەیش هەیە، بەڵام ئەولەویەتی هەرێم  ئێستا ئەوەیە، لەگەڵ بەغدا بگەینە چارەسەرێکی هاوبەش.

هه‌روه‌ها گوتى: هیوادار بووین له‌ سەرۆک وەزیرانی نوێی عێراق و وەزیر ه‌ نوێیه‌که‌ی نه‌وت، سیاسەتێکی نوێ و بەرچاوڕوونییەکی نوێتریان لە بەغدا بۆ چارەسەركردنی کێشەکان هه‌بێت، ئێستایش ئەو هیوایەمان هەیە کێشەکان چارەسەر بن. ئاشکرایشی کرد كه‌ بڕیار وایە به‌ڕێز وەزیری نەوتی عێراق سەردانی هەرێم بکات و گوتی: چاوەڕێی ئەو دیدارە دەکەین و دوای ئەوە بڕیار لەسەر کاتی چوون بۆ بەغدا دەدەین.

هه‌روه‌ها ڕوونى كرده‌وه‌ کە هەرێمی کوردستان هەتا کۆتاییی 2015 دەتوانێ بەشە بودجەی 17%ی ڕاسته‌قینه‌ى خۆی پڕ بکاتەوە و ڕایگەیاند، بەغدا سه‌روه‌رى لە بەشە بودجەی هەرێم جیا دەکاته‌وه‌، دوای ئەوەیش تێچووەکانی حاکیمەیش جیا ده‌كاته‌وه‌، ئینجا بودجه‌ى هەرێم دادەنێت، ئەوەیش لە کاتێکدایە کە هەرێم بەشێکە لە سه‌روه‌ریى عێراق و، پێشمەرگەی هەرێم بەشێکە لە سیستەمی بەرگریی عێراق.

به‌ڕێز سەرۆک وەزیران گوتیشی: ئەمڕۆ پێشمەرگە لە هەندێک شوێن ماوەتەوە، کە ئەگەر بۆ پاراستنی خاکی هەرێم بێت، پێویست ناکات لەو شوێنانە بمێننەوە، بەڵام بەوانەیشەوە پێشمەرگە وەکوو بەشێک لە سیستەمی بەرگریی عێراق حیسابی بۆ نەکراوە. ئاماژەی بەوەش دا کە تا مانگی سێی 2015، هەرێم دەتوانێ ئەو بڕە پارەیەی بۆ هەرێم ده‌هات، کە لە 11% تێناپەڕێت، له‌ ڕێگه‌ى فرشتنى نه‌وته‌وه‌ پڕ بکاتەوە.

سەبارەت بە دیدارى ئه‌مڕۆى به‌ڕێز پارێزگای کەركووكیش له‌گه‌ڵ به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران، ڕایگەیاند ئەوان بەردەوام پەیوەندییان بەیەکەوە هەیە. گوتیشی: به‌ڕێز پارێزگاری کەركووك سەردانی تورکیا دەکات  و، بەر لە چوونی بۆ تورکیا هاتبووە ئەنجومەنی وەزیران بۆ ئەوەی قسە لەگەڵ ئێمە بکات و، تێبینییەکانی ئێمە وەربگرێت.

سەبارەت بە ده‌نگۆى بازرگانیکردن لەگەڵ داعش بە ڕۆژنامەنووسانی گوت: "بازرگانیکردن لەگەڵ داعش بە خیانەتی نیشتمانی دەزانین". لەگەڵ ئەوەش ڕایگەیاند، لە ڕاگەیاندنەکاندا باسی هەندێک ناو دەکرێت، بەڵام تاکوو ئێستا یەکلا نەبوونەتەوە. هه‌روه‌ها داكۆكى له‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌ حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان زۆر به‌ جددى له‌سه‌ر ئه‌م پرسه‌ ڕاده‌وستێت و ده‌بێ تاوانبارن جا هه‌ر كێ بن، به‌ سزاى یاساییى خۆیان بگه‌ن.

ده‌رباره‌ى ئەو فڕۆکەیەش كه‌ هه‌فته‌ى ڕابردوو لە سلێمانی مۆڵەتی نیشتنەوەی پێنەدرا، بە ڕۆژنامەنووسانی ڕاگەیاند، هەر فڕۆکەیەک  بۆ هەولێر و سلێمانی دێت، دەبێت مۆڵەتی نیشتنەوەی لە بەغدا پێبدرێت، بەڵام ئەو فڕۆکەیە مۆڵه‌تی نەبووە، هەر بۆیەیش لە فڕۆکەخانەی سلێمانی ڕێگه‌ى نیشتنەوەی پێنەدراوە و، دوای ئەوە فڕۆکەکە چووەتە بەغدا و ئاگادار نین لە بەغدا چۆن مامەڵەیان لەگەڵدا کردووە. له‌سه‌ر بە نرخی بەنزینیش ڕایگەیاند، خوازیارى ئه‌وه‌ین كه‌ نرخه‌كه‌ى كه‌م بكه‌ینه‌وه‌، به‌ڵام به‌داخه‌وه‌ ئێستا و له‌م بارودۆخه‌دا حکوومەتی هەرێم ناتوانێ نرخی بەنزین کەم بکاتەوە.

هاوکات به‌ڕێز قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆک وه‌زیرانى هەرێمی کوردستان لە وەڵامی پرسیاری ڕۆژنامەنووساندا ڕایگەیاند، ئەنجومەنی وەزیران بڕیاری داوه‌ قه‌رز وه‌رگرێت، بۆ ئه‌مه‌ش پڕۆژه‌ یاسایه‌كى ناردووه‌ته‌ په‌رله‌مان و خوێندنەوەی یەکەمیشی بۆ کراوە. ئاماژەی بەوەش دا، لەگەڵ پەسەندکردنی ئەو یاسایە، حکوومەتی هەرێم دەتوانێ لە چوارچێوەی ئەو یاسایەدا داوای قەرزی نێودەوڵەتی بكات. ئاشکرایشی کرد، لەگەڵ شاندێکی حکوومەت بۆ ئه‌م مه‌به‌سته‌ سه‌ردانى ئیمارات و بەریتانیاى كردووه‌، بۆ ئەوەی لە هەندێک بانکی نێودەوڵەتی داوای قەرز بكه‌ن، تا ئەو پارەیە ببێته‌ داهاتێکی دیکە بۆ هەرێمی کوردستان. گوتیشی، ئەوان قەرز بۆ مووچەی فەرمانبەران وەرناگرن، بەڵکوو بۆ وەبەرهێنان و پڕۆژەی ستراتیژی بەکاری دەهێنن.

بەمەبەستى لەنزیکەوە بەئاگابوون لە رەوشى ئێستاى هەرێمى کوردستان و عیراق و ناوچەکەو بەرەوپێشچوونى هاوکارییەکانى حکومەتى کەنەدا بۆ هەرێمى کوردستان،وەزیرى دەرەوەى کەنەدا، جۆن بێر لەگەڵ قوباد تاڵەبانی جێگرى سەرۆکى حکومەتى هەرێمى کوردستان کۆبووەوە.

لەدانیشتنەکەدا کە د.فواد حسین سەرۆکى دیوانى سەرۆکایەتى هەرێم و وەزیری ناوخۆوژمارەیەک لەبەرپرسان ئامادەی بوون،شاندی میوان، سوپاس و پێزانینى خۆى بۆ هەرێمى کوردستان دەربڕى کە لە رووبەروونەوەى تیرۆریستان و پرسە مرۆییەکان رۆلى کاراییان بینیوەو هەروەها ئەو رووداوانەى کە لە ئاکامى شەرانگێزییەکانى تیرۆریستانى داعش دژ بە خەڵک و هەرێمى کوردستان، بە کارەسات وەسف کرد.

هاوکات بەردەوامى پشتیوانى حکومەتى کەنەداى بۆ هەرێمى کوردستان لە شەرى دژ بە تیرۆریستان هاوکارییە مرۆییەکان دوپاتکردەوە. 

قوباد تاڵەبانى، سوپاسى هاوکارییە مرۆیى و سەربازییەکانى حکومەتى کەنەداى کردو رۆڵى حکومەتى کەنەداو بالیۆَزى کەنەداى لە عیراق بەرز نرخاند ودووپاتیکردەوە هەرێم لەجیاتى جیهان شەرى دژ بە تیرۆر دەکات .

هەر لەم کۆبوونەوەیەدا، قوباد تاڵەبانى لەبارەى پێکهێنانى کابینەى نوێى عیراق ئاماژەی بەوەدا کە پێویستە حکومەتى نوێى عیراق پێکهاتەى هەموو لایەک بێت و پابەند بێت بەدەستوورو نوێنەرى هەمووان بێت.  

ئەمڕۆ سێشەممە 26ـی 8ـی 2014 محەمەد جەواد زەریف وەزیری دەرەوەی ئێران و شاندێكی یاوەری سەردانی هەرێمی كوردستانیان كرد و لە لایەن نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی حكوومەتی هەرێم و ژمارەیەك لە بەرپرسە باڵاكانی هەرێمی كوردستان لە فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتیی هەولێر پێشوازی كرا و پاشان لە شاری هەولێر لەگەڵ بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان كۆبۆوە.

لەم كۆبوونەوەیەدا كە نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی حكوومەت و قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆكی حكوومەت و فواد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێم و مستەفای سەید قادر وەزیری پێشمەرگە و فەلاح مستەفا بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی هەرێمی كوردستان ئامادەی بوون، وەزیری دەرەوەی كۆماری ئیسلامیی ئێران سوپاسی پێشوازی و ڕەخساندنی ئەم دیدارەی كرد و خۆشحاڵیی خۆیشی نیشاندا بەو پێشكەوتنەی لە هەولێر و هەرێمی كوردستان هاتووەتە ئاراوە.

لەم دانیشتنەدا وەزیری دەرەوەی ئێران پاڵپشتیی وڵاتەكەی بۆ گەلی كوردستانی عێراق لە شەڕی دژی تیرۆریستانی داعشی ڕاگەیاند و ئاماژەی بەوەدا كە وڵاتەكەی هەمیشە و لە كاتی بوونی هەڕەشەكاندا لەتەك عێراقییەكان و حكوومەت و گەلی كودستان دەمێنێتەوە. وەزیری دەرەوەی كۆماری ئیسلامیی ئێران لە درێژەی قسەكانیدا ئەوەی خستەڕوو كە تیرۆر تەنیا هەڕەشە نییە بۆ سەر عێراق و هەرێمی كوردستان و شیعە و كورد و سووننە بەڵكو هەڕەشەیە بۆ هەموو لایەك و بەرژەوەندیی كۆماری ئیسلامیی ئێران ئەوەیە كە دژایەتیی تیرۆر بكات و ئاماژەیشی بەوەدا كە لە بەرژەوەندیی وڵاتەكەی دایە كە هەرێمی كوردستان ئاوەدان و پێشكەوتوو بێت و عێراقییەكان لەگەڵ یەكتردا بگەنە ئەنجامێكی دروست.

 سەبارەت بە پڕۆسەی سیاسیی عێراقیش وەزیری دەرەوەی كۆماری ئیسلامیی ئێران ئەوەی بە سەرۆك بارزانی ڕاگەیاند كە وڵاتەكەی خوازیارە كە حكوومەتی تازە بە بەشداریی هەموو لایەك پێكبهێندرێت و داوایشی كرد كە لایەنی كوردستانی هەموو هەوڵێكی بخاتەگەڕ بۆ ئەوەی حكوومەتی عێراقی پێكبهێندرێت و هەروەها پشتیوانیی وڵاتەكەیشی دووپاتكردەوە بۆ هەر جۆرە ڕێككەوتنێك كە لە نێوان حكوومەتی هەرێمی كوردستان و بەغدا كە بە ئاراستەی چارەسەركردنی كێشەكانی نێوان هەردوولا بێت.

لەبەرانبەردا سەرۆك بارزانی بە گەرمی بەخێرهاتنی وەزیری دەرەوەی كۆماری ئیسلامیی ئێران و شاندی یاوەری كرد و وێڕای ئاماژەدان بە پەیوەندییە دێرینەكانی نێوان كۆماری ئیسلامی و هەرێمی كوردستان سوپاسی كۆماری ئیسلامیی ئێرانی كرد بۆ ئەو هاوكاری و یارمەتییەی لەشەڕی دژی تیرۆریستان پێشكەشی هەرێمی كوردستانی كردووە و هیوایشی خواست كە ئەو پەیوەندییانە بەرەوە پێشەوە بچن. سەرۆك بارزانی لەبارەی هەڕەشەكانی تیرۆر ئەوەی خستەڕوو كە هەرێمی كوردستان بە هەموو توانایەكییەوە دژی تیرۆریستان دەوەستێ و ڕێگە نادات بە هیچ شێوەیەك تیرۆریستان بتوانن لە كوردستان پێگەیان هەبێت و بۆ ئەم مەبەستەیش پێویستی بە یارمەتیی دۆستانی هەیە و شەڕكردن لەدژی تیرۆر هەوڵێكی هەمەلایەنە و هەماهەنگیی نێوان وڵاتانی پێویستە چونكە تیرۆر مەترسییەكە تەنیا كوردستان ناكاتە ئامانج بەڵكو مەترسییە بۆ سەر هەموو وڵاتێك.

پەیوەست بە پڕۆسەی سیاسیی عێراقیش سەرۆك بارزانی ڕایگەیاند كە پشتیوانی هەنگاوەكانی پێكهێنانی حكوومەتێكن كە هەموو پێكهاتەكان بگرێتە خۆ و پێویستیشە بۆ جێبەجێكردنی هەموو جۆرە ڕێككەوتنی نێوان حكوومەتی هەرێم و بەغدا و چارەسەركردنی كێشەكان گەرەنتی هەبێت.سەرۆك بارزانی لەدرێژەی قسەكانیدا نەهێشتنی قەیرانەكانی عێراق و تێكشكاندنی تیرۆریشی بە سەركەوتنی ڕێگەچارەی سیاسیی بەستەوە.

شایانی گوتنە كە لەدوای تەواوبوونی كۆبوونەوەكە پڕێسكۆنفرانسێك بۆ سەرۆك بارزانی و وەزیری دەرەوەی كۆماری ئیسلامیی ئێران ڕێكخرا و تێیدا وەڵامی پرسیاری ڕۆژنامەنووسانیان دایەوە.

قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان، ئێوارەی ئەمرۆ پەیوەندییەكی تەلەفونی لەگەڵ سەرۆك وەزیرانی توركیا رەجەب تەییب ئەردوغان ئەنجام دا، بەمەبەستی پیرۆزبایی سەركەوتنی لە هەڵبژاردنی سەرۆكایەتی كۆماری توركیادا.

لە پەیوەندیە تەلەفونیەكەدا، جێگری سەرۆكی حكومەت بەناوی حكومەتی هەرێمی كوردستان، وخودی خۆی، پیرۆزبایی سەركەوتنی ئەردۆغانی كرد لە هەڵبژاردنی سەرۆكایەتی كۆماری توركیادا.

قوباد تاڵەبانی نیشانیدا گەل وحكومەتی هەرێمی كوردستان هەمیشە بە گرنگیەوە دەرواننه پتەوكردنی پەیوەندیەكان لەگەڵ توركیاو هەرێمی كوردستان لە هەموو كات زیاتر، پێویستی بە بەرەوپێشچوونی پەیوەندیەكانە لەگەڵ توركیادا، بەهۆی ئەو بارگژیەیە ناوچەكەی گرتۆتەوە.

هەروەها جێگری سەرۆكی حكومەتی هەرێم داوای كرد حكومەتی توركیا پاڵپشتی هەرێم بكات ویارمەتی مرۆیی بۆ ئاوارەكانی موسڵ بەتایبەت یەزیدیەكان دابین بكات.

لای خۆشیەوە ئەردغان سوپاسی جێگری سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستانی كرد بۆ ئەو پەیوەندیە تەلەفۆنیە، وزۆر لە رەوشی تەندروستی سەرۆك مام جەلالی پرسیەوە وهیوای هەمیشە لەش ساغی بۆ خواست. ئەردۆغان نیگەرانی خۆشی نیشان دا سەبارەت بەو رەوشە نالەبارەی ناوچەكە تێیدا تێپەر دەبێت.

سەرۆك وەزیرانی توركیا ئاماژەی بەگرنگی پەلە كردن لە پێكهێنانی حكومەتی فیدرالی لە بەغدا دووپاتكردەوە. سەبارەت بە رەوشی ئەمنی ویارمەتی مرۆیی، ئەردۆغان ووتی: توركیا هەموو هەوڵەكانی دەخاتە گەڕ بۆ یارمەتی دانی ئاوارە یەزیدیەكان، راشیگەیاند ئەوان بەردەوام دەبن لە پەویوەندیە دووقۆڵیەكانیان لەگەڵ حكومەتی هەرێم.قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان، ئێوارەی ئەمرۆ پەیوەندییەكی تەلەفونی لەگەڵ سەرۆك وەزیرانی توركیا رەجەب تەییب ئەردوغان ئەنجام دا، بەمەبەستی پیرۆزبایی سەركەوتنی لە هەڵبژاردنی سەرۆكایەتی كۆماری توركیادا.

لە پەیوەندیە تەلەفونیەكەدا، جێگری سەرۆكی حكومەت بەناوی حكومەتی هەرێمی كوردستان، وخودی خۆی، پیرۆزبایی سەركەوتنی ئەردۆغانی كرد لە هەڵبژاردنی سەرۆكایەتی كۆماری توركیادا.

قوباد تاڵەبانی نیشانیدا گەل وحكومەتی هەرێمی كوردستان هەمیشە بە گرنگیەوە دەرواننه پتەوكردنی پەیوەندیەكان لەگەڵ توركیاو هەرێمی كوردستان لە هەموو كات زیاتر، پێویستی بە بەرەوپێشچوونی پەیوەندیەكانە لەگەڵ توركیادا، بەهۆی ئەو بارگژیەیە ناوچەكەی گرتۆتەوە.

هەروەها جێگری سەرۆكی حكومەتی هەرێم داوای كرد حكومەتی توركیا پاڵپشتی هەرێم بكات ویارمەتی مرۆیی بۆ ئاوارەكانی موسڵ بەتایبەت یەزیدیەكان دابین بكات.

لای خۆشیەوە ئەردغان سوپاسی جێگری سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستانی كرد بۆ ئەو پەیوەندیە تەلەفۆنیە، وزۆر لە رەوشی تەندروستی سەرۆك مام جەلالی پرسیەوە وهیوای هەمیشە لەش ساغی بۆ خواست. ئەردۆغان نیگەرانی خۆشی نیشان دا سەبارەت بەو رەوشە نالەبارەی ناوچەكە تێیدا تێپەر دەبێت.

سەرۆك وەزیرانی توركیا ئاماژەی بەگرنگی پەلە كردن لە پێكهێنانی حكومەتی فیدرالی لە بەغدا دووپاتكردەوە. سەبارەت بە رەوشی ئەمنی ویارمەتی مرۆیی، ئەردۆغان ووتی: توركیا هەموو هەوڵەكانی دەخاتە گەڕ بۆ یارمەتی دانی ئاوارە یەزیدیەكان، راشیگەیاند ئەوان بەردەوام دەبن لە پەویوەندیە دووقۆڵیەكانیان لەگەڵ حكومەتی هەرێم.

لە هەولێری پایتەخت بەڕێز مسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە لۆران فابیۆس وەزیری دەرەوەی فەڕەنسا و شاندێكی یاوەری كرد.

لە كۆبوونەوەیەكدا كە نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی حكوومەتی هەرێمی كوردستان و قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆكی حكوومەت و مەسروور بارزانی ڕاوێژكاری ئەنجوومەنی ئاساییشی هەرێمی كوردستان و مستەفا سەید قادر وەزیری پێشمەرگە و فەلاح مستەفا بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی حكوومەتی هەرێم و فواد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان ئامادەی بوون سوپاسی پاڵپشتیی فەڕەنسای كرد بۆ گەلی كوردستان بەتایبەتی خودی وەزیر كە هەڵگری پەیامی پشتیوانی سەرۆك و گەلی فەڕەنسا بوو بۆ هەرێمی كوردستان و ڕایگەیاند كە بە پشتبەستن بە خۆمان و هاوكاریی دۆستانمان لەوە دڵنیاین كە تیرۆریستان تێكدەشكێنین. سەرۆك بارزانی ئەوەیشی خستەڕوو كە گەلی كوردستان لەپێناو چەسپاندنی پێكەوەژیان و لێبووردەیی و ئازادییدا ئامادەیە قوربانی بدات.

سەبارەت بە كاریگەریی ڕووداوەكانی ئەم دواییە لەسەر پەیوەندی نێوان كورد و عەرەب سەرۆك بارزانی جەختی لەوە كردەوە كە ڕێگە نادەین تیرۆر پەیوەندیی نێوان كورد و عەرەب تێك بدات. لەبارەی شەڕی تیرۆریشدا سەرۆك بارزانی ئەوەی ڕوونكردەوە كە كوردستان لەشەڕدایە لەگەڵ دەوڵەتێكی تیرۆریستیی پڕچەك و داوای لە وڵاتانی ئازاد كرد كە بۆ تێكشكاندنی تیرۆریستان پشتیوانی كوردستان بن. سەرۆك بارزانی سوپاسی سەرۆكی فەڕەنسا و ئەمەریكا و هەموو ئەو وڵاتانەی كرد كە یارمەتیی كوردستان دەدەن و هێمای بەوەدا كە كوردستان سەركەوتوو دەبێت چونكە پێشمەرگەی قارەمانی هەیە و دۆستی بە وەفا و مەزنیشی هەیە.

لەبەرامبەردا وەزیری دەرەوەی فەڕەنسا سوپاسی سەرۆك بارزانیی كرد بۆ ئەو پێشوازییە گەرمەی لێی كراوە و ڕایگەیاند كە هەڵگری پەیامی پشتیوانیی حكوومەت و گەلی فەڕەنسایە بۆ هەرێمی كوردستان. وەزیری دەرەوەی فەڕەنسا ئاماژەی بەوەدا كە شەڕی كوردستان لەگەڵ تیرۆریستاندا شەڕی فەڕەنسایشە چونكە فەڕەنسا وڵاتی ئازادییەكانە و شەڕی دژی تیرۆر شەڕی پاراستنی ئازادییە. وەزیری دەرەوەی فەرەنسا دووپاتی كردەوە كە فەڕەنسا لەتەك هەرێمی كوردستان دەوەستێت و هاوكارییەكانی بەردەوام دەبێت و ئەوەیشی خستەڕوو كە هانی وڵاتانی ئەوڕووپایی دەدات بۆ ئەوەی پردێكی ئاسمانی لەنێوان ئەوڕووپا و كوردستان دروست بكرێت بە مەبەستی گەیاندنی هاوكاری بۆ ئاوارەكان و حكوومەتی هەرێمی كوردستان.
قسەكردن لەسەر دوا پێشهاتە سیاسی و ئەمنییەكانی هەرێم و پەلاماری تیرۆریستان بۆ كوردستان و بارودۆخی ئاوارەكانی پارێزگای موسڵ و دەڤەری زوممار و شەنگال و چۆنییەتی یارمەتیدانیان تەوەرێكی دیكەی ئەم كۆبوونەوەیە بوو. پاش تەواوبوونی كۆبوونەوەكە سەرۆك بارزانی و وەزیری دەرەوەی فەڕەنسا ناوەڕۆكی كۆبوونەوەكەیان لە پڕێسكۆنفڕانسێكدا بۆ دەزگاكانی ڕاگەیاندن شی كردەوە.
لەکۆنگرە رۆژنامەوانیەکەدا هەردوولا پەیمانی دۆستایەتی نێوانیان دووپاتکردەوە بەوەی کە وەزیری دەرەوەی فەڕەنسا دووپاتیکردەوە ئەو شەڕەی هەرێمی کوردستان لەدژی تیرۆر دەیکات شەڕی فەڕەنساشە وئەم وڵاتەش لەپاڵپشتی خۆی بۆ هەرێمی کوردستان بەردەوام دەبێت وبەشێوەیەکی فەرمیش پەیامی سەرۆکی فەڕەنسای بە هەرێمی کوردستان گەیاند، هاوکات وەزیری دەرەوەی فەڕەنساش رایگەیاند کە 118 تۆن یارمەتی مرۆیی بۆ ئاوارە مەسیحی وئێزدیەکان هێناوە کە لەترسی تیرۆر پەنایان بۆ هەرێمی کوردستان بردووە.
نیشانیشیدا هاتنی ئەو پەیامێکی بەهێزە بەوەی کە فەڕەنسا وەکو دەوڵەتێکی گەورە وگرنگ پشتیوانی گەلی کوردستانە وپشتیوانی هەموو گەلی عیراقە. ئێمە بەپشت بەستن بەخۆمان وبەهاوکاری وپشتیوانی دۆستانمان دڵنیاین کە هەموو تیرۆریست ودوژمنان تێکدەشکێن وسەرکەوتن هەر بۆ ئێمە دەبێت. ئێمە لەسەر رێبازی خۆمان بەردەوام دەبین کە ڕێبازی لێبوردەیی وپێکەوەژیان وئازادی ئایینی ومەزهەبیە وهەرچی قوربانیەک پێویست بێت بۆ زیاتر چەسپاندنی ئەو سەوابینە ئێمە ئامادەین بیبەخشین.
لەلای خۆشیەوە لۆران فابیۆس وەزیری دەرەوەی فەڕەنسا لەوتەیەکدا وێڕای سوپاسگوزاری بۆ سەرۆک بارزانی، دووپاتیکردەوە ئەو پەیامی دۆستایەتی بۆ گەلی کوردستان بەناوی سەرۆک وگەل وحکومەتی فەڕەنسا هێناوە ونیشانیشیدا لەکاتی گەڕانەوەی هانی ئەوروپاییەکانیش دەدا لەسەر هەمان ڕێچکە بڕۆن.

ئەمڕۆ یەكشەممە 10ـی 8ـی 2014 لە هەولێری پایتەخت بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە لۆران فابیۆس وەزیری دەرەوەی فەڕەنسا و شاندێكی یاوەری كرد.

لە كۆبوونەوەیەكدا كە نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی حكوومەتی هەرێمی كوردستان و قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆكی حكوومەت و مەسروور بارزانی ڕاوێژكاری ئەنجوومەنی ئاساییشی هەرێمی كوردستان و مستەفا سەید قادر وەزیری پێشمەرگە و فەلاح مستەفا بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی حكوومەتی هەرێم و فواد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێمی كوردستان ئامادەی بوون سەرۆك بارزانی زۆر بەگەرمی بەخێرهاتنی وەزیری دەرەوەی فەڕەنسای كرد كە هەڵگری پەیامی پشتیوانیی سەرۆك و گەلی فەڕەنسا بوو بۆ هەرێمی كوردستان و سوپاسی پاڵپشتیی فەڕەنسای كرد بۆ گەلی كوردستان و ڕایگەیاند كە بە پشتبەستن بە خۆمان و هاوكاریی دۆستانمان لەوە دڵنیاین كە تیرۆریستان تێكدەشكێنین. سەرۆك بارزانی ئەوەیشی خستەڕوو كە گەلی كوردستان لەپێناو چەسپاندنی پێكەوەژیان و لێبووردەیی و ئازادییدا ئامادەیە قوربانی بدات. سەبارەت بە كاریگەریی ڕووداوەكانی ئەم دواییە لەسەر پەیوەندیی نێوان كورد و عەرەب سەرۆك بارزانی جەختی لەوە كردەوە كە ڕێگە نادەین تیرۆر پەیوەندیی نێوان كورد و عەرەب تێك بدات. لەبارەی شەڕی تیرۆریشدا سەرۆك بارزانی ئەوەی ڕوونكردەوە كە كوردستان لەشەڕدایە لەگەڵ دەوڵەتێكی تیرۆریستیی پڕچەك و داوای لە وڵاتانی ئازاد كرد كە بۆ تێكشكاندنی تیرۆریستان پشتیوانی كوردستان بن. سەرۆك بارزانی سوپاسی سەرۆكی فەڕەنسا و ئەمەریكا و هەموو ئەو وڵاتانەی كرد كە یارمەتیی كوردستان دەدەن و هێمای بەوەدا كە كوردستان سەركەوتوو دەبێت چونكە پێشمەرگەی قارەمانی هەیە و دۆستی بە وەفا و مەزنیشی هەیە.

لەبەرانبەردا وەزیری دەرەوەی فەڕەنسا سوپاسی سەرۆك بارزانیی كرد بۆ ئەو پێشوازییە گەرمەی لێی كراوە و ڕایگەیاند كە هەڵگری پەیامی پشتیوانیی حكوومەت و گەلی فەڕەنسایە بۆ هەرێمی كوردستان. وەزیری دەرەوەی فەڕەنسا ئاماژەی بەوەدا كە شەڕی كوردستان لەگەڵ تیرۆریستاندا شەڕی فەڕەنسایشە چونكە فەڕەنسا وڵاتی ئازادییەكانە و شەڕی دژی تیرۆر شەڕی پاراستنی ئازادییە. وەزیری دەرەوەی فەرەنسا دووپاتی كردەوە كە فەڕەنسا لەتەك هەرێمی كوردستان دەوەستێت و هاوكارییەكانی بەردەوام دەبێت و ئەوەیشی خستەڕوو كە هانی وڵاتانی ئەوڕووپایی دەدات بۆ ئەوەی پردێكی ئاسمانی لەنێوان ئەوڕووپا و كوردستان دروست بكرێت بە مەبەستی گەیاندنی هاوكاری بۆ ئاوارەكان و حكوومەتی هەرێمی كوردستان.

قسەكردن لەسەر دوا پێشهاتە سیاسی و ئەمنییەكانی هەرێم و پەلاماری تیرۆریستان بۆ كوردستان و بارودۆخی ئاوارەكانی پارێزگای موسڵ و دەڤەری زوممار و شەنگال و چۆنییەتی یارمەتیدانیان تەوەرێكی دیكەی ئەم كۆبوونەوەیە بوو. پاش تەواوبوونی كۆبوونەوەكە سەرۆك بارزانی و وەزیری دەرەوەی فەڕەنسا ناوەڕۆكی كۆبوونەوەكەیان لە پڕێسكۆنفڕانسێكدا بۆ دەزگاكانی ڕاگەیاندن شی كردەوە. 

سەفین دزەیی وتەبێژی فەرمی حكومەتی هەرێمی كوردستان لەلێدوانێكی تایبەت بە سایتی فەرمی حكومەتی راگەیاند: لە بەرواری 14ـی تەموزی 2014 ، شاندێكی حكومەتی هەرێم بە سەرۆكایەتی قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆكی حكومەت وبەئامادەبوونی ئاشتی هەورامی وەزیری سامانە سروشتیەكان وڕێباز محەمەد وەزیری دارایی وسەفین دزەیی گوتەبێژی فەرمی سەردانی ئەنقەرەی پایتەختی توركیایان كرد ولەوێ چەندین كۆبوونەوەیان لەگەڵ بەرپرسانی ئەم وڵاتە لەبارەی رێككەوتنی چوارچێوەی هاوكاری لەبواری وزە كە لەنێوان هەرێم وتوركیا ئیمزاكرابوو.

شاندی هەرێم لەم سەردانەدا لەگەڵ وەزارەتی سامانە سروشتیەكانی توركیا، گفتوگۆی لەبارەی زیادكردنی هەناردەی نەوتی هەرێمی كوردستان كرد ولایەنی توركیش پابەندبوونی خۆی بە بەند وخاڵەكانی ئەم رێككەوتنە نیشاندا.

دزەیی رایگەیاند هەر لەم كۆبوونەوەیەدا شاندی هەرێم، حیسابی بانكی داهاتەكانی نەوتی هەرێمی كوردستانی جێگیركرد كە لە هالك بانكی توركیادایە وبڕیاریش درا ئەم داهاتە بە ئیمزای هەریەك لە قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆكی حكومەت وئاشتی هەورامی وەزیری سامانە سروشتیەكان وڕێباز محەمەد وەزیری دارایی بجوڵێندرێت.

بەمەبەستی هەماهەنگی و توندوتۆلکردنی پەیوەندییەکانی نێوان وڵاتی هەنگاریا و هەرێمی کوردستان، قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆکی حکوومەتی هەرێمی کوردستان،  پێشوازی لە د.تیبۆر ستماری باڵیۆزی هەنگاریا لە عیراق کرد .

 لە دانیشتنێکدا ئالوگۆری بیروراکان لەبارەی زیاتر بەرەوپێشوەچوونی رەوشی ئابوری و پەروەردەیی و زانستی لە هەرێمی کوردستان کرا و باس لەچۆنێتی پەرەپێدانی پەیوەندیدەکانی نێوان هەرێمی کوردستان و وڵاتی هەنگاریا کرا.

 باڵیۆزی هەنگاریا، هیوای خواست لە ئایندەیەکی نزیکدا كونسوڵگەری گشتی هەنگاریا لە هەولێر بکرێتەوە.

هەرواها د.تیبۆر ستماری، ئامادەیی  هەنگاریای بۆ پێدانی زەمالەی خوێندن بۆ خۆێندکارانی بەکالۆریۆس و ماستەرو دکتۆرا و هەروەها خولی راهێنانی تایبەت لە وڵاتی هەنگاریا بۆ دام و دەزگاکانی حکوومەتی هەرێمی کوردستان، دەربڕی.   

پاشان جێگری سەرۆکی حکوومەتی هەرێمی کوردستان، سوپاسگوزاری و پێزانینی خۆی و  حکوومەتی هەرێمی کوردستانی بە ئامادەییەکانی باڵیۆزی هەنگاریا گەیاند و پتەوکردنی پەیوەندییەکانی هەرێمی کوردستان و وڵاتی هەنگاریای بەهەند زانی و سوود وەرگرتن لە بەهرەو توانا زانستی و پەروەردەیی و مرۆییەکانی بەگرنگ وەسف کرد.

هەروەها سەبارەت بەزەمالەتەکان و خولی راهێنانی تایبەت لە وڵاتی هەنگاریا بۆ دام و دەزگاکانی حکوومەتی هەرێمی کوردستان،  قوباد تاڵەبانی نیشانیدا هەرێمی کوردستان پێویستی بەکەسانی شارەزاو پسپۆری زیاتر لە هەموو بوارەکان هەیە بەتایبەتی لەبواری ئابوری، بۆیە پێویستە زەمالەتەکان بە گوێرەی پێویستیی سوودیان لێ وەربگیرێت.