ڕۆژی پێنجشەممە 11ـی 6ـی 2015 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە بەڕێز د. فواد مەعسووم سەرۆك كۆماری عێراقی فیدڕاڵ كرد.

لە دیدارەكەدا بارودۆخی سیاسی و ئەمنیی عێراق و ناوچەكە و هەروەها هەڕەشەكانی تیرۆریستان لەسەر عێراق و كوردستان و ناوچەكە خرایە بەر باس و گفتوگۆ و ستاییشی ڕۆڵی هێزی پێشمەرگەی كوردستان و هێزەكانی عێراقی كرا لە ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆریستان و دابینكردنی ئارامی و ئاساییش بۆ هاووڵاتیان و یارمەتیدانی ئاوارەكان.

هەر لەم دیدارەكەدا جەخت لە پێویستی نزیكبوونەوەی پێكهاتەكانی عێراق و خستنەگەڕی هەوڵەكان بۆ ئاشتەوایی نێوان پێكهاتەكانی كۆمەڵگەی عێراقی كرایەوە. پەیوەندییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و حكوومەتی ناوەندی تەوەرێكی دیكەی ئەم دانیشتنە بوو و تێیدا لەپێناو چارەسەركردنی كێشەكان هەردوولا بەردەوامی گفتوگۆ و دیالۆگیان لە نێوان هەولێر و بەغدا بە پێویست زانی.

ژیان و گوزەرانی ئاوارە و پەنابەران بەشێكی دیكەی كۆبوونەوەی هەر دوو سەرۆك بوو و جەختیان لەسەر ئەوە كردەوە كە هەوڵەكان بۆ پێشكەشكردنی زیاتری هاریكاریی نێودەوڵەتی و دابینكردنی كۆمەك و یارمەتی بۆ ئاوارەكان چڕ بكرێتەوە، بە تایبەتی كە ژمارەیەكی زۆری ئاوارە لە ناوچە جیاجیاكانی عێراق ڕوویان لە شارەكانی هەرێمی كوردستان كردووە و یارمەتیدان و حەواندنەوەی ئەو ژمارە زۆرە لە تواناكانی هەرێمی كوردستاندا نییە و پێویستە دەزگە پەیوەندیدارەكانی عێراق و كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بە شێوەیەكی جدیتر بەدەنگ ئەو كێشەیە بێن.

رووداو - هەولێر / "نازم دەباغ" نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێران رایدەگەیێنێ، ئامادەکاریی بۆ جێبەجێکردنی رێککەوتننامەی نێوان ئێران و عێراق دەکرێ لەبارەی ئاڵوگۆڕی زیندانییان.

بەگوتەی "نازم دەباغ" ئەو رێککەوتننامەیە، ئەو زیندانییانە ناگرێتەوە کە لەسەر پرسەکانی پەیوەندیدار بە تیرۆر و کوشتن دەستگیرکراون.

نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێران هەروەها داوا لە کەسوکاری ئەو هاونیشتمانیانەی باشووری کوردستان دەکات کە لە ئێران بەندکراون،  لەبارەی دەستگیرکراوەکانیان ئاگاداریان بکەنەوە. 

لینکی وتووێژی تەلەڤیزیۆنی رووداو لەگەڵ "نازم دەباغ":

http://rudaw.net/sorani/kurdistan/0103201525

ئەمڕۆ سێشەممە 23ـی ئەیلوولی 2014 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە ئوسامە نوجەیفی جێگری سەرۆك كۆماری عێراق و شاندێكی یاوەری كرد.

"نازم دەباغ" نوێنەرى هەرێمى کوردستان لە تاران، لەگەڵ باڵیۆزانى وڵاتى سوید لە وڵاتانی تورکیا، عێراق، پاکستان و ئەفغانستان لە ئێوارە خوانێکى باڵیۆزى وڵاتى سوید لە تاران بەشداریی کرد.

بەبۆنەى سەردانى باڵیۆزانى وڵاتى سوید لە وڵاتانی تورکیا، عێراق، پاکستان و ئەفغانستان بۆ شاری تاران، باڵیۆزى سوید لە وڵاتی ئێران "پیتەر تییلەر" ڕۆژی چوارشەممە 17-9-2014 ئێوارە خوانێکى سازکرد و بانگهێشتى چەندین باڵیۆزى وڵاتانى جۆراوجۆری کرد لە تارانی پێتەختی ئێران و هەروەها بانگهێشتى نوێنەرایەتی حکوومەتى هەرێمى کوردستان لە تارانی کرد بۆ ئەم ئێوارەخوانە.

"نازم عومەر دەباغ" لە لایەن باڵیۆزى سوید لە تاران پێشوازیی گەرمی لێکرا و لە ڕێوڕەسمەکەدا نوێنەرى حکوومەتى هەرێمى کوردستانی بە باڵیۆزى سوید لە عێراق "یورگن لیندستروم" ناساد و نزیکەى کاتژمێرێک گفتووگۆ لەسەر رەوشی کوردستان و عێراق و ناوچەکە کرا و نوێنەرى هەرێمى کوردستانیش لەلای خۆیەوە ڕاوبۆچوونى حکوومەتى هەرێمی لەسەر بارودۆخەکە خستەڕوو. هەروەها باڵیۆزى سوید لە تاران خۆشحاڵی خۆى نیشاندا بۆ پتەوکردنى پەیوەندییەکان و ئاڵووگۆرى سەردانەکان لەگەڵ نوێنەرایەتیی حکوومەتى هەرێمی کوردستان لە شاری تاران.

دواى كۆبوونه‌وه‌ى ئه‌مڕۆ سێشه‌ممه‌ 26ى ئابى 2014ى له‌گه‌ڵ به‌ڕێز سه‌رۆكى په‌رله‌مان، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى له‌ وه‌ڵامى پرسیارى ڕۆژنامه‌واناندا ڕایگه‌یاند: ئێمه‌ ئه‌مڕۆ له‌گه‌ڵ جه‌نابى سه‌رۆكى په‌رله‌مان بووین، له‌گه‌ڵ كاك قوباد جێگرى سه‌رۆكى حكوومه‌ت، ئه‌وه‌ى له‌و كۆبوونه‌وه‌یه‌ باسمان كرد، ئه‌وه‌ بوو ڕاپۆڕتێكمان پێشكه‌شى سه‌رۆكى په‌رله‌مان كرد له‌سه‌ر مه‌سه‌له‌ى ئه‌وانه‌ى له‌ شنگال و ئه‌و مه‌سیحیانه‌ى ڕوویان له‌ هه‌رێمى كوردستان كردووه‌، ئه‌مه‌ ته‌وه‌رێكى سه‌ره‌كى بوو له‌ نێوانى ئێمه‌ و سه‌رۆكى په‌رله‌ماندا، هه‌روه‌ها ئه‌و گفتوگۆیانه‌ى ئێستا له‌گه‌ڵ به‌غدا ده‌ستى پێكردووه‌، ئه‌مه‌شمان بۆ سه‌رۆكى په‌رله‌مان به‌ شێوه‌یه‌كى به‌رفراوان ڕوون كرده‌وه‌، هه‌روه‌ها بارودۆخى به‌ره‌كانى شه‌ڕیش به‌ شێوه‌یه‌كى گشتى، ئێمه‌ ڕاپۆرتى خۆمان پێشكه‌شى سه‌رۆكى په‌رله‌مان كرد، بڕیارمان له‌سه‌ر ئه‌وه‌ داوه‌ ئه‌م كۆبوونه‌وانه‌ به‌رده‌وام بن.

هه‌روه‌ها گوتى: هه‌ندێ بابه‌تى دیكه‌ هه‌بوو په‌یوه‌ندى به‌ پێشمه‌رگه ‌و شه‌هیدانه‌وه‌ هه‌بوو، ئه‌مانه‌مان باس كردووه ‌و بڕیارى ئه‌وه‌ دراوه‌ ئه‌م كۆبوونه‌وانه‌ له ‌نێوان سه‌رۆكایه‌تیى په‌رله‌مان  و سه‌رۆكایه‌تیى حكوومه‌تدا به‌رده‌وام بن.

سه‌باره‌ت به‌ پێكهێنانى كابینه‌ى حكوومه‌ت له‌ به‌غدا، به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران ڕایگه‌یاند: ئێمه‌ له‌گه‌ڵ سه‌رۆكى په‌رله‌مان ئه‌وه‌مان باس كرد، ئه‌و لێژنه‌ى دانوستاندنه‌ كه‌ دروست كراوه‌ و پێكهاتوون له‌ هاوپه‌یمانیى كوردستانى و چوونه‌ته‌ به‌غدا و ئێمه‌ كۆبوونه‌وه‌یه‌كى درێژمان هه‌بوو له‌سه‌ر ئه‌م بابه‌ته‌، ئێمه‌ وه‌كو بڕیاڕى خۆمان له‌سه‌ر ئه‌م بابه‌ته‌ ئه‌وه‌یه‌ هه‌موو یارمه‌تیده‌ر بین بۆ ئه‌وه‌ى حكوومه‌تى عێراق به‌ زووترین كات پێك بهێنرێت، بێگومان داواكاریى خۆشمان هه‌یه‌ وه‌كو هه‌رێمى كوردستان، كه‌ داواكاریى كورد دیاره‌ چیه‌، وه‌ك مادده‌ى 140 و مه‌سه‌له‌ى پێشمه‌رگه‌ و بودجه ‌و نه‌وت، ئێمه‌ بڕیارمان داوه‌ له‌گه‌ڵ به‌غدا باسى بكه‌ین، له‌وه‌ تێده‌گه‌ین كه‌ به‌ دوو هه‌فته‌ ئه‌م شتانه‌ هه‌مووى جێبه‌جێ ناكرێت، به‌ڵام باس له‌وه‌ كراوه‌ سه‌قفێكى زه‌مه‌نى هه‌بێ كه‌ هه‌موو هێزه‌ كوردییه‌كان كۆك بوون له‌سه‌ر ئه‌وه‌ى ده‌بێ سه‌قفێكى زه‌مه‌نى بۆ ئه‌و داواكارییانه‌ى كورد هه‌بێ.

سه‌باره‌ت به‌ هاریكارییه‌ سه‌ربازى و مرۆییه‌كانى وڵاتان بۆ هه‌رێمى كوردستان، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى گوتى: زۆر سوپاسى ئه‌و وڵاتانه‌ ده‌كه‌ین كه‌ یارمه‌تیى هه‌رێمى كوردستانیان داوه‌ له‌ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى ئه‌و تیرۆریستانه‌، به‌ دڵنیاییه‌وه‌ ئه‌وه‌ى پێویسته‌ بیڵێم ئه‌وه‌یه‌، ئه‌م پرسه‌ ته‌نها په‌یوه‌ندى به‌ حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستانه‌وه‌ نیه‌، ئه‌مه‌ شه‌ڕێكه‌ پێویستى به‌ هه‌ماهه‌نگیى نێوده‌وڵه‌تى هه‌یه‌ بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى تیرۆریستان. ئێمه‌ هه‌تا ئێستا پێمان وایه‌ كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى له‌و مه‌سه‌له‌یه‌دا هه‌نگاوى باشیان ناوه‌.

هه‌روه‌ها ڕوونى كرده‌وه‌: ئه‌وه‌ى هه‌تا ئێستا كراوه‌ بڕیاڕى پاڵپشتبى سه‌ربازى به‌ ئاشكرا  له‌ل ایه‌ن وڵاتانى وه‌ك ئه‌مه‌ریكا و ئه‌ووروپا دراوه‌، پاڵپشتییه‌كه‌یان به‌ شێوه‌یه‌كى گشتى تازه‌ ده‌ستیان پێكردووه‌، ئێمه‌ وه‌ك هه‌رێمى كوردستان سوپاسى هه‌موو ئه‌و وڵاتانه‌ ده‌كه‌ین كه‌ له‌و چوارچێوه‌یه‌ هه‌نگاویان ناوه‌ بۆ پاڵپشتیى هه‌رێمى كوردستان و جه‌خت له‌‌وه‌ ده‌كه‌مه‌وه‌، مه‌سه‌له‌ى ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى تیرۆریستان پرسێك نیه‌ ته‌نها په‌یوه‌ندی به‌ هه‌رێمى كوردستانه‌وه‌ بێت، پێویستى به‌ كۆده‌نگییه‌كى هه‌رێمى و نێوده‌وڵه‌تى هه‌یه‌، چونكه‌ ئه‌مڕۆ هه‌رێمى كوردستان له ‌به‌ره‌ى پێشه‌وه‌ى شه‌ڕه‌ له‌ دژى تیرۆریستان.

له‌ وه‌ڵامى پرسیارێكی تایبه‌ت به‌ پرسى ئاواره‌كان و گه‌یشتنى هاوكارییه‌كان، به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران ڕایگه‌یاند: ئه‌وه‌ى جێى نیگه‌رانییه‌ بۆ ئێمه‌ وه‌ك حكوومه‌تى هه‌رێم، گوشارێكی زۆرمان له‌سه‌ره‌، به‌ داخه‌وه‌ هه‌تا ئێستاش بودجه‌ى هه‌رێمى كوردستان كه‌ له ‌به‌غداوه‌ ماوه‌ى 8 مانگه‌ بڕاوه‌، خه‌رج نه‌كراوه‌، ئه‌مه‌ واى كردووه‌ له‌ ڕووى مرۆییه‌وه‌ بارى هه‌رێمى كوردستان زۆر گران بێت.
سه‌باره‌ت به‌ پرسى مادده‌ى 140 به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى ڕایگه‌یاند: ئێمه‌ له‌گه‌ڵ به‌غدا مادده‌یه‌كى ده‌ستوریمان هه‌یه‌، به‌لاى ئێمه‌شه‌وه‌ گرنگه‌ له‌گه‌ڵ به‌غدا ئه‌و مه‌سه‌له‌یه‌ یه‌كلا بكرێته‌وه‌، ئه‌ویش ئه‌وه‌یه‌ كه‌ پێى ده‌ڵێن مادده‌ى 140ى ده‌ستورى عێراقى، ڕێگه‌ى چاره‌سه‌رى له‌ ده‌ستوورى عێراقدا بۆ دانراوه‌، بۆ ئێمه‌ له‌ هه‌رێمى كوردستان ئه‌گه‌ر هه‌موو شوێنه‌كانیش له‌ده‌ست ئێمه‌ بێت، داوا ده‌كه‌ین له‌ ڕووى یاساییه‌وه‌ و به‌پێى ده‌ستورى عێراق ئه‌و مه‌سه‌له‌یه‌ یه‌كلا ببێته‌وه‌.

له ‌باره‌ى گه‌ره‌نتیى نێوان هه‌ولێر و به‌غداش ڕایگه‌یاند: هیچ گرنتییه‌ك نیه‌، ئێمه‌ ئه‌زموونێكى یه‌كجار زۆر تاڵمان له‌گه‌ڵ حكوومه‌تى مالیكىدا هه‌یه‌، ته‌نها ئه‌وه‌یه‌ ئێمه‌ ئه‌م جاره‌ هیوادارین ئه‌و هه‌ڵانه‌ى پێشتر كراون ‌و عێراقیان گه‌یاندۆته‌ ئه‌م قۆناغه‌، له‌ حكوومه‌تى داهاتوودا دووباره‌ نه‌بنه‌وه‌. سه‌باره‌ت به‌ پرسى ناردنى مووچه‌ى فه‌رمانبه‌ران له‌ لایه‌ن به‌غداوه‌، ڕایگه‌یاند: هیچیان نه‌ناردووه‌ .

ئەمڕۆ سێشەممە 26ـی 8ـی 2014 لە شاری هەولێر بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە بۆڕگ برێند وەزیری دەرەوەی نەرویج و شاندێكی یاوەری كرد.

لە كۆبوونەوەیەكدا كە نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی حكوومەت هەرێم و فواد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێم و مستەفا سەید قادر وەزیری پێشمەرگە و عەلی سندی وەزیری پلاندانان و فەلاح مستەفا بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكان و ڕێكەوت حەمە ڕەشید وەزیری تەندروستیی حكوومەتی هەرێمی كوردستان ئامادەی بوون، دوایین پێشهاتە سیاسی و ئەمنییەكان و هەروەها هەڕەشە و پەلاماری تیرۆریستان بۆ كوردستان و سەركەوتتنەكانی هێزی پێشمەرگە و بارودۆخی ئاوارەكان خرایە بەر باس و گفتوگۆ.

هەر لەم دیدارەدا سەرۆك بارزانی بە گەرمی بەخێرهاتنی وەزیری دەرەوەی نەرویج و شاندی یاوەری كرد و هاتن و سەردانی شاندی نەرویجی بە هێمایەك بۆ پاڵپشتی و هاوسۆزیی حكوومەت و گەلی نەرویج بۆ گەلی كوردستان لە قەڵەم دا. سەرۆك بارزانی ئەوەیشی باس كرد كە پاڵپشتی و بەدەنگەوەهاتنی دۆستانی گەلی كورد لەبەر ئەوەیە كە گەلی كوردستان پابەندی بەها و پڕەنسیپی مرۆڤدۆستانە و پێكەوەژیان و فرەلایەنییە و ئەو بەهایانەش دەپارێزێت و ئەم پاڵپشتییەیش نیشان دەدات كە گەلی كوردستان ڕێگەیەكی دروستی هەڵبژاردووە. سەرۆك بارزانی لە درێژەی قسەكانیدا ئەوەی دووپات كردەوە كە گەلی كوردستان خاوەنی فەرهەنگی پێكەوەژیانە و دەبێ ئەو فەرهەنگەیش قووڵتر بكەین. سەبارەت بە ڕەوشی ئاوارەكان سەرۆك بارزانی هێمای بەوەدا كە بە هەموو توانایەكەوە یارمەتییان دەدەین بەڵام ژمارەی پەنابەران لە ئاستی تواناكانی حكوومەتی هەرێم تێپەڕیوە بۆیە پێویستە وڵاتانی دۆست و كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی لە حەواندنەوەی ئاوارەكان یارمەتیمان بدەن بۆ ئەوەی پاش ڕزگاركردنی ناوچەكانیان لە دەستی تیرۆریستان بۆ سەر ماڵ و حاڵی خۆیان بگەڕێنەوە.

لەبەرانبەردا وەزیری دەرەوەی نەرویج سوپاسی ئەو پێشوازییە گەرمەی كرد كە لە خۆی و شاندە یاوەرەكەی كراوە و دەستخۆشیشی لە سەرۆك بارزانی و سەركردایەتیی كوردستان كرد بۆ ئەو پێشكەوتنەی لە هەرێمی كوردستان هاتووەتە ئاراوە و ڕایگەیاند هاتنی ئێمە شێوازێكە بۆ نیشاندانی هاوسۆزی و پاڵپشتیی گەلی نەرویج لەگەڵ گەلی كوردستان كە بەڕووی تیرۆریستان وەستاوەتەوە. وەزیری دەرەوەی نەرویج هێمایشی بەوەدا كە ئێستا تیرۆریستان بوونەتە ئەمری واقع و هەڕەشەی جدیین بۆ سەر ئاساییشی ناوچەكە و جیهان و بۆ بەرەنگاربوونەوەیان پێویستە هەوڵێكی جیهانی و هەمەلایەنە بخرێتەگەڕ. وەزیری دەرەوەی نەرویج ئەوەی دووپات كردەوە كە گەلی كوردستان لەڕووی یارمەتیی سەربازی و مرۆیی دەتوانن پشت بە گەلی نەرویج ببەستن و حكوومەتی نەرویجیش بۆ خێراتركردنی هاوكارییە مرۆڤییەكەی بڕیاری داوە جگە لە بیست ملیۆن دۆلار كە پێشتر بڕیاری لەسەر دابوو دە ملیۆن دۆلاری دیكەیش تەرخان بكات بۆ یارمەتیدانی مرۆیی كوردستان.

هەر لەم دانیشتنەدا هەڕەشەكانی تیرۆر و چۆنییەتی گەشەسەندنی لە عێراق و سووریا قسەی لەسەر كرا و پڕۆسەی سیاسیی عێراق و پێكهێنانی حكوومەتی تازەی عێراق و پەیوەندییەكانی نێوان وڵاتی نەرویج و هەرێمی كوردستانیش تەوەرێكی دیكەی كۆبوونەوەكە بوو.

شایانی گوتنە كە لەدوای تەواوبوونی كۆبوونەوەكە پڕێسكۆنفرانسێك بۆ سەرۆك بارزانی و وەزیری نەرویج ڕێكخرا و تێیدا ناوەڕۆكی كۆبوونەوەكەیان بۆ دەزگاكانی ڕاگەیاندن خستەڕوو.