لە هەولێری پایتەخت بەڕێز مسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە لۆران فابیۆس وەزیری دەرەوەی فەڕەنسا و شاندێكی یاوەری كرد.

لە كۆبوونەوەیەكدا كە نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی حكوومەتی هەرێمی كوردستان و قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆكی حكوومەت و مەسروور بارزانی ڕاوێژكاری ئەنجوومەنی ئاساییشی هەرێمی كوردستان و مستەفا سەید قادر وەزیری پێشمەرگە و فەلاح مستەفا بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی حكوومەتی هەرێم و فواد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان ئامادەی بوون سوپاسی پاڵپشتیی فەڕەنسای كرد بۆ گەلی كوردستان بەتایبەتی خودی وەزیر كە هەڵگری پەیامی پشتیوانی سەرۆك و گەلی فەڕەنسا بوو بۆ هەرێمی كوردستان و ڕایگەیاند كە بە پشتبەستن بە خۆمان و هاوكاریی دۆستانمان لەوە دڵنیاین كە تیرۆریستان تێكدەشكێنین. سەرۆك بارزانی ئەوەیشی خستەڕوو كە گەلی كوردستان لەپێناو چەسپاندنی پێكەوەژیان و لێبووردەیی و ئازادییدا ئامادەیە قوربانی بدات.

سەبارەت بە كاریگەریی ڕووداوەكانی ئەم دواییە لەسەر پەیوەندی نێوان كورد و عەرەب سەرۆك بارزانی جەختی لەوە كردەوە كە ڕێگە نادەین تیرۆر پەیوەندیی نێوان كورد و عەرەب تێك بدات. لەبارەی شەڕی تیرۆریشدا سەرۆك بارزانی ئەوەی ڕوونكردەوە كە كوردستان لەشەڕدایە لەگەڵ دەوڵەتێكی تیرۆریستیی پڕچەك و داوای لە وڵاتانی ئازاد كرد كە بۆ تێكشكاندنی تیرۆریستان پشتیوانی كوردستان بن. سەرۆك بارزانی سوپاسی سەرۆكی فەڕەنسا و ئەمەریكا و هەموو ئەو وڵاتانەی كرد كە یارمەتیی كوردستان دەدەن و هێمای بەوەدا كە كوردستان سەركەوتوو دەبێت چونكە پێشمەرگەی قارەمانی هەیە و دۆستی بە وەفا و مەزنیشی هەیە.

لەبەرامبەردا وەزیری دەرەوەی فەڕەنسا سوپاسی سەرۆك بارزانیی كرد بۆ ئەو پێشوازییە گەرمەی لێی كراوە و ڕایگەیاند كە هەڵگری پەیامی پشتیوانیی حكوومەت و گەلی فەڕەنسایە بۆ هەرێمی كوردستان. وەزیری دەرەوەی فەڕەنسا ئاماژەی بەوەدا كە شەڕی كوردستان لەگەڵ تیرۆریستاندا شەڕی فەڕەنسایشە چونكە فەڕەنسا وڵاتی ئازادییەكانە و شەڕی دژی تیرۆر شەڕی پاراستنی ئازادییە. وەزیری دەرەوەی فەرەنسا دووپاتی كردەوە كە فەڕەنسا لەتەك هەرێمی كوردستان دەوەستێت و هاوكارییەكانی بەردەوام دەبێت و ئەوەیشی خستەڕوو كە هانی وڵاتانی ئەوڕووپایی دەدات بۆ ئەوەی پردێكی ئاسمانی لەنێوان ئەوڕووپا و كوردستان دروست بكرێت بە مەبەستی گەیاندنی هاوكاری بۆ ئاوارەكان و حكوومەتی هەرێمی كوردستان.
قسەكردن لەسەر دوا پێشهاتە سیاسی و ئەمنییەكانی هەرێم و پەلاماری تیرۆریستان بۆ كوردستان و بارودۆخی ئاوارەكانی پارێزگای موسڵ و دەڤەری زوممار و شەنگال و چۆنییەتی یارمەتیدانیان تەوەرێكی دیكەی ئەم كۆبوونەوەیە بوو. پاش تەواوبوونی كۆبوونەوەكە سەرۆك بارزانی و وەزیری دەرەوەی فەڕەنسا ناوەڕۆكی كۆبوونەوەكەیان لە پڕێسكۆنفڕانسێكدا بۆ دەزگاكانی ڕاگەیاندن شی كردەوە.
لەکۆنگرە رۆژنامەوانیەکەدا هەردوولا پەیمانی دۆستایەتی نێوانیان دووپاتکردەوە بەوەی کە وەزیری دەرەوەی فەڕەنسا دووپاتیکردەوە ئەو شەڕەی هەرێمی کوردستان لەدژی تیرۆر دەیکات شەڕی فەڕەنساشە وئەم وڵاتەش لەپاڵپشتی خۆی بۆ هەرێمی کوردستان بەردەوام دەبێت وبەشێوەیەکی فەرمیش پەیامی سەرۆکی فەڕەنسای بە هەرێمی کوردستان گەیاند، هاوکات وەزیری دەرەوەی فەڕەنساش رایگەیاند کە 118 تۆن یارمەتی مرۆیی بۆ ئاوارە مەسیحی وئێزدیەکان هێناوە کە لەترسی تیرۆر پەنایان بۆ هەرێمی کوردستان بردووە.
نیشانیشیدا هاتنی ئەو پەیامێکی بەهێزە بەوەی کە فەڕەنسا وەکو دەوڵەتێکی گەورە وگرنگ پشتیوانی گەلی کوردستانە وپشتیوانی هەموو گەلی عیراقە. ئێمە بەپشت بەستن بەخۆمان وبەهاوکاری وپشتیوانی دۆستانمان دڵنیاین کە هەموو تیرۆریست ودوژمنان تێکدەشکێن وسەرکەوتن هەر بۆ ئێمە دەبێت. ئێمە لەسەر رێبازی خۆمان بەردەوام دەبین کە ڕێبازی لێبوردەیی وپێکەوەژیان وئازادی ئایینی ومەزهەبیە وهەرچی قوربانیەک پێویست بێت بۆ زیاتر چەسپاندنی ئەو سەوابینە ئێمە ئامادەین بیبەخشین.
لەلای خۆشیەوە لۆران فابیۆس وەزیری دەرەوەی فەڕەنسا لەوتەیەکدا وێڕای سوپاسگوزاری بۆ سەرۆک بارزانی، دووپاتیکردەوە ئەو پەیامی دۆستایەتی بۆ گەلی کوردستان بەناوی سەرۆک وگەل وحکومەتی فەڕەنسا هێناوە ونیشانیشیدا لەکاتی گەڕانەوەی هانی ئەوروپاییەکانیش دەدا لەسەر هەمان ڕێچکە بڕۆن.

دوای سەردانە سەركەوتووەكەی بۆ هەرێمی كوردستان و كۆبوونەوەی لەگەڵ بەڕێزان سەرۆكی هەرێمی كوردستان و سەرۆكی حكومەت و گەورە بەرپرسانی هەرێمی كوردستان، بەڕێز لۆران فابیۆس وەزیری دەرەوەی فەڕەنسا بە یاوەری فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت و ئالان گێبخات كونسوڵی گشتی فەڕەنسا لە هەرێم، سەردانی كونسوڵگەری گشتی فەڕەنسا و سەنتەری رۆشنبیری فەڕەنسی كردو لەگەڵ ستافی كونسوڵگەری و رەوەندی فەرەنسی لە هەرێمی كوردستان كۆبووەوەو ئامانجی سەردانەكەی بۆ ئامادەبووان خستەڕوو.

دواتر بەڕێزیان یاوەری فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت و ئالان گێبخات كونسوڵی گشتی فەڕەنسا لە هەرێم سەردانی شارۆچكەی عەنكاوەی كردو لەگەڵ مەتران بەشار مەتی وەردە سەرۆكی ئەساقیفەی ئەبرەشییەی هەولێرو نوێنەرانی ئاوارە مەسیحیەكان كۆبووەوەو گوێی لە پێداویستی و خواست و خەم و ئازارەكانیان گرت كە چۆن بەدەستی تیرۆرستانی داعش تووشی ئاوارەو كۆمەڵكوژی بوونەتەوە.

پاشان بەڕێز لۆران فابیۆس وەزیری دەرەوەی فەڕەنسا لەگەڵ بەڕێزان حازم میر تەحسین بەگ وەكیلی میری ئێزیدیان و بابەشێخ مەرجەعی ئایینی ئێزیدیان و شاندێكی باڵا كۆبووەوە. بەڕێزیان نیگەرانی حكومەتی فەڕەنسای خستەڕوو سەبارەت بەو تاوانانەی دەرهەق بە ئێزیدیان لە ناوچەی شنگال ئەنجامدرا. شاندی باڵای ئێزیدیان باسیان لە هەموو ئەو كارەسات و مەرگەساتانە كرد كە گروپی تیرۆرستی داعش بەرامبەر ئەوان ئەنجامی داوە.

ئێوارەی هەمان رۆژ بەڕێز وەزیری دەرەوەی فەڕەنسا لەلایەن فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت لە فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتی هەولێر بەڕێخران.

بەڕێز فەلاح مستەفا بەرپرسى پەیوەندیەکانى دەرەوە پێشوازى کرد لە بەڕێز برونۆ ساکۆمانى باڵیۆزى کەنەدا کرد بە یاوەرى بەڕێز مایکڵ کەلان بەڕێوەبەرى گشتى بۆ کاروبارى رۆژهەڵاتى ناوەڕاست لە وەزارەتى پەرەپێدانى نێودەوڵەتى و شاندێکى باڵیۆزخانە.لە دیدارەکەدا کە بەڕێز کاروان جەمال جێگرى بەرپرسى فەرمانگەى پەیوەندیەکانى دەرەوە ئامادەبوون.

بەڕێز برونۆ ساکۆمانى رایگەیاند حکومەتى کەندا سوپاسى حکومەتى هەرێمى کوردستان دەکات بۆ شەڕ لە دژى تیرۆر و دەست خۆشى لە پێشمەرگە دەکات و پێشوزاى کردن لەو ژمارە زۆرەى ئاوارەکان و دەست خۆشیتان لێ دەکەین پشتگیرى تەواوتان دەکەین. هاوکات گووتى مەبەستى سەردانەکەمان بۆ ئەوەیە تا لە نزیکەوە گوێ بیستى حکومەتى هەرێم بین سەبارەت بە پێداویستیە هەنوویەکان لە رووى هاوکارى مرۆیى و سەربازى بۆ هەرێمى کوردستان. هەروەها هەڵسەنگاندنى باروودۆخە بۆ ئەوەى بزانین چۆن کەنەدا دەتوانێت بە زووترین کات هاوکارییەکانى بگەینێتە هەرێمى کوردستان.

هەروەها بەڕێز برونۆ رایگەیاند کە کەنەدا پشتگیرى لە بریارى ئەمریکا دەکات بۆ ئەنجامدانى هێرشى ئاسمانى بۆ سەر چەکدارانى داعش. هەروەها ناوبراو رایگەیاند لە نزیکترین راپۆرتى خۆیان بۆ حکومەتى کەنەدا دەنێرن و هەر ئەمڕۆ حکومەتى کەندا هاوکارییە مرۆیى سەربازیەکانى بۆ هەرێمى کوردستان و عێراق رادەگەینێت و گووتى کەنەدا بڕیاریداوە شەریکێکى درێژخایەنى عێراق و هەرێمى کوردستان ببێت و ئامادەیى تەواویشى هەیە بۆ هاوکارى و هەماهەنگى تەواو لە بەرژەوەندى هەردوولادا.

لە لایەکى ترەوە بەڕێزیان رایگەیاند کە بەردەوام کاردەکەن بۆ ئەوەى ئەو پاڵەپەستۆیەى لەسەر حکومەتى هەرێم هەیە کەم بکەنەوە لە رووى مرۆییەوە و حکومەتى کەنەدا بڕیاریداوە 16 ملیۆن دۆلار کۆمەک پێشکەش بە ئاوارەکانى سوریا بکات و لەو بڕە 9 ملیۆن دۆلار بۆ ئاوارەکانى سوریا لە هەرێمى کوردستان تەرخان کراوە لە رێگاى رێکخراوە نێودەوڵەتیەکان.

لەبەرامبەردا بەڕێز فەلاح مستەفا بەرپرسى پەیوەندیەکانى دەرەوە سوپاسى شاندى ناوبراوى کرد و بەناوى حکومەتى هەرێم دەست خۆشى لەو هەوڵوێستە و هاوکارى و پشتگیرى کەنەدا کرد بۆ هێزەکانى پیشمەرگە و ئاوارەکان و بۆ گەلى کورد بەگشتى. هاوکات گووتى هێزەکانى پێشمەرگە شەڕى تیرۆر لە جیاتى گشت کۆمەڵگاى نێودەوڵەتى دەکەن و ئەوە شەڕى هەموو وڵاتانە تەنها هى گەلى کورد نیە بۆیە پێویستە وڵاتانى پشتگیرى و هاوکارى راستەوخۆى حکومەتى هەرێم بکەن.

لەلایەکى ترەوە بەڕێزیان رایگەیاند کە حکومەتى هەرێم پابەندە بە شەڕ لە دژى تیرۆر و لەو هەوڵەشەى بەردەوام دەبێت و سەرکەوتنیش هەر بۆ هێزى پێشمەرگەیە و بەڵام گووتى پێویستمان بە هاوکارى و هەماهەنگى و پشتگیرى وڵاتان هەیە. دەستى خۆشى لە حکومەتى کەنەدا کرد و گووتى حکومەتى هەرێم بە شەریکێکى درێژخایە دەڕوانێتە پەیوەندیەکانى لەگەڵ کەنەدا.

بەبۆنەی دەست بەكاربوونی وەك باڵیۆزی نوێ‌ ی كۆماری ئەڵمانیای فیدڕاڵ لە بەغداد ، ئەمرۆ بەڕێز ئیكهارد بروی سەردانی فەرمانگەی پەیوەندیەكانی دەرەوەی كردو لە لایەن فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە پێشوازی لێكرا.

لە دیدارێكدا كە كاروان جەمال جێگری بەرپرسی فەرمانگە و ئالفرێد پرۆتز كونسوڵی گشتی ئەڵمانیا ئامادەبوون ، بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە بەخێرهاتن و پیرۆزبایی دەست بەكاربوونی لە باڵیۆز بروس كردو دڵنیای كردەوە كە فەرمانگەی پەیوەندیەكان بەردەوام دەبێت لە هەماهەنگی و پێشكەش كردنی ئاسانكاری پێویست بۆ سەرخستنی ئەرك و كارەكانیان لە هەرێمی كوردستان.

هەر لەو دیدارەدا بەرپرسی فەرمانگە كورتەیەكی دەربارەی پرۆسەی سیاسی لە عێراق و قەیرانەكانی روبەڕوی عێراق بۆتەوە بەگشتی پێشكەش بە باڵیۆز كرد ، هاوكات باسی دوایین گۆرانكاری و بارودۆخی سیاسی و ئەمنی هەرێمی كوردستان و دەستدرێژیەكانی ئەم دواییەی گروپی تیرۆرستی داعش بۆ سەر ناوچە سنوریەكانی هەرێمی كوردستان كرا ، بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندیەكان تیشكی خستە سەر هۆكاری هێرشەكانی گروپی تیرۆرستی داعش بۆ سەر هەرێمی كوردستان ، لە بەرامبەردا پابەندبوونی حكومەتی هەرێم بۆ پاراستنی تێكڕای ناوچەكانی هەرێمی كوردستان و دلێری و بەرپرسیاریەتی هێزی پێشمەرگەی بۆ شاندی مێوان باس كرد كە توانیویانە تاكو ئێستا بەرگری لە هەرێم و ڕێگری لە تیرۆرستان بكەن.

هەر لەم دیدارەدا فەلاح مستەفا ئاماژەی بە مەترسی گەورەی گروپی تیرۆرستی داعش دا نەك تەنها بۆ عێراق و هەرێمی كوردستان بەڵكو مەترسیەكی نێودەوڵەتی گەورەن بۆ جیهان ، بۆیە پێویستە كۆمەڵگای نێودەوڵەتی هاوكاری هەرێمی كوردستان بكات لە ڕوبەڕوبونەوەی تیرۆر و بنبڕكردنیان.
لە تەوەرێكی تری دیدارەكەدا باس لە پێداویستی خێرای مرۆیی كرا بۆ ئاوارەكان كە لە دەرەنجامی ڕوداوەكان ئاوارەبوونو لە توانای حكومەتی هەرێم چۆتە دەرەوە ، بۆیە بەرپرسی فەرمانگە جەختی لەوە كردەوە "كە ئەمرۆ هاوكاری پێویستە نەك بەیانی"

بەشێكی تری دیدارەكە باس لە پەیوەندی دوولایەنەی هەردوولا كراو پێشخستنی پەیوەندیەكان خواستی هەردوولا بوون.

بەمەبەستی ئاگاداركردنەوەی دیپلۆماتكاران و ‏نوێنەرانی ووڵاتانی بیانی و بەرپرسانی رێكخراوە نێودەوڵەتیەكان لە هەرێمی كوردستان، لە دواپەرەسەندنەكانی گۆڕەپانی سیاسی و ئەمنی كوردستان و عیراق و ناوچەكە، رۆژی چوارشەممە فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت و فەریق جەبار یاوەر ووتەبێژی رەسمی و ئەمینداری گشتی وەزارەتی پێشمەرگە كۆبوونەوەیەكی فراوانیان لەگەڵ دیپلۆماتكاران و ‏نوێنەرانی ووڵاتانی بیانی و نەتەوە یەكگرتووەكان لە هەرێم ئەنجامدا.‏

لە سەرەتای كۆبونەوەكە، فەلاح مستەفا ئامانجی كۆبونەوەكەی بۆ ئامادەبووان ڕوونکردەوە کە ئەم كۆبوونەوەیە بەمەبەستی پتەوكردنی پەیوەندییەكان و خستنەڕووی هەڵوێستی سەركردایەتی سیاسی هەرێمی كوردستانە لە بەرامبەر پەرەسەندنە سیاسی و ئەمنیەكان و مەترسی تیرۆرستان لەسەر هەرێمی كوردستان و عیراق، كە بەم دواییە چەند ناوچەیەكی عیراقیان كۆنترۆل كردووە و كارەساتێكی مرۆیی گەورەی بەدوای خۆیدا هێناوە. وەهەروەها گووتی، ئەم گروپە تیرۆرستیانە ئەندامیان لەزۆر وڵاتی جیهانەوە هاتوون و مۆركێكی نێودەوڵەتی وەرگرتووەو تەنها پەیوەست نییە بە عیراق و ناوچەكە، بۆیە ئەركی كۆمەڵگای نێودەوڵەتییە كاراتر بن بۆ رێگەگرتن لە تەشەنەكردنی دیاردەی تیرۆر.

بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت باسی لە  هەڵوێستی كۆمەڵگای نێودەوڵەتی کرد، کە ستایشی زۆری حكومەتی هەرێمی كوردستانیان كردووە بۆ گەشەسەندن و سەقامگیری هەرێمی كوردستان و بەرپەرچەردانەوەی تیرۆرستان و لەخۆگرتنی ژمارەیەكی زۆری ئاوارەی سوریاو ناوخۆی عیراق كە بەهۆی ناسەقامگیری و لە ترسی تیرۆرستان ناوچەكانی خۆیان جێهێشتووە. بەرێزیان گووتی،  كاتی ئەوە هاتووە ئەمڕۆ كۆمەلگای نێودەوڵەتی بە شێوەی پراكتیكی یارمەتی مرۆیی و سەربازی پێشكەش بە حكومەتی هەرێمی كوردستان بكەن.

فەلاح مستەفا ئەوەشی گووت کە ئەو كارەساتە مرۆییەی لە شنگال روودەدات نابێ‌ كۆمەڵگای نێودەوڵەتی لێی بێدەنگ بێت و دەبێ‌ یارمەتی ئەو خێزانانەی چیای شنگال بدرێت و كۆمەك و یارمەتیان پێشكەش بكرێت. دواتر باسی لە رەوشی ئەمڕۆی عیراق و پەیوەندی هەولێر و بەغدا و تەنگژەو ئاڵۆزیەكانی نێوان هەردوولا كرد بە تایبەت چەقبەستوویی پرۆسەی سیاسی پێكنەهێنانی حكومەت و راگرتنی بەشە بودجەی هەرێمی كوردستان.

لە کۆتاییدا، بەرپرسی پەیوەندییەكانی دەرەوە جەختی لەسەر سیاسەتی حكومەتی هەرێم كردەوە سەبارەت بە زیاتر بەهێزكردنی پەیوەندییەكان لەڕووی سیاسی و ئابووری و فەرهەنگی و پەرەپێدانی تواناكان لەگەڵ وڵاتانی جیهان بە گشتی و وڵاتانی ناوچەكە بەتایبەتی و گووتی: لە ماوەی رابڕدوو دا ئەم پەیوەندیانە پێشكەوتنێكی بەرچاویان بەخۆیەوە بینیوە.

شایانی باسە، هەریەک لە  كاروان جەمال جێگری بەرپرسی فەرمانگە و نوێنەرانی حكومەتی هەرێمی کوردستان لە نەمسا و ئیتاڵیا ئامادەی کۆبوونەوەکە بوون.

بە بۆنەي دەستبەكاربووني وەك باڵيۆزي ژاپۆن لە عيراق، ئەمڕۆ بەڕێز كازويا ناشيدا باڵيۆزي ژاپۆن سەرداني فەرمانگەي پەيوەنديەكاني دەرەوەي حكومەتي كردو لەلايەن فەلاح مستەفا بەرپرسي پەيوەنديەكاني دەرەوەي پێشوازي لێكرا.

لە ديدارەكەدا كە كاروان جەمال جێگري بەرپرسي فەرمانگە ئامادەبوو، فەلاح مستەفا پيرۆزبايي دەستبەكاربووني لە باڵيۆز ناشيدا كرد و هيواي سەركەوتني بۆخواست لە كارەكانيدا و ئامادەيي فەرمانگەي پەيوەنديەكاني دەرەوەي نيشاندا بۆ هەماهەنگي و ئاسانكاري پێويست بەمەبەستي سەرخستني كارەكانيان لە هەرێم. 

بەڕێزيان تيشكي خستە سەر قەيراني سياسي و ئەمني ئەمڕۆي عيراق و مەترسي تيرۆرستان لەسەر چەند ناوچەيەكي عيراق و هێرشكردنە سەر چەند ناوچەيەكي هەرێمي كوردستان لە رۆژاني رابردوو. لەم رووەوە هەڵوێستي سەركردايەتي سياسي هەرێمي كوردستاني خستەڕوو كە بە پاڵپشتي پێشمەرگەو جەماوەري كوردستان و كۆمەڵگاي نێودەوڵەتي دەتوانن رێگە لە تيرۆرستان بگرن و ئارامي و سەقامگيري كوردستان بپارێزن.

باڵيۆز ناشيدا خۆشحاڵي خۆي دەربڕي بە سەرداني بۆ  هەرێمي كوردستان پاش دەست بەكاربووني وەك باڵيۆزي ژاپۆن و هيواي خواست بتوانن پەيوەنديەكانيان لەگەڵ هەرێمي كوردستان زياتر پەرە پێبدەن، هاوكات نيگەراني خۆي سەبارەت بە بارودۆخي چەند ناوچەيەكي عيراق كە لەژێر دەسەڵاتي تيرۆرستاني دەوڵەتي ئيسلاميدايە خستەڕوو.

لە تەوەرێكي ديكەي كۆبوونەوەكە باس لە رەوشي نالەباري ئاوارەكاني سورياو ئاوارەكاني ناوخۆي عيراق لە هەرێمي كوردستان كرا كە ژمارەيان بە بەردەوامي لەزيادبووندايەو ئەركي حكومەتي هەرێميان قورستر كردووە، لەم رووەوە بەرپرسي پەيوەنديەكاني دەرەوە وێڕاي نيشانداني سوپاسگوزاري بۆ ووڵاتي ژاپۆن لەبەرامبەر ئەو هاوكاريانەي كە تاكو ئێستا پێشكەشيان كردووەو داواي كرد كە بەردەوامبن لە پێشكەش كردني هاوكاري يە مرۆييەكانيان بۆ ئاوارەكاني عيراق و سوريا لە هەرێم.

هەردوولا باسيان لە ميكانيزمي پێشخستني پەيوەنديەكان كرد، فەلاح مستەفا هيواي خواست حكومەتي ژاپۆن ئاستي نوێنەرايەتي خۆي لە هەرێمي كوردستان بەرزبكاتەوە.

هەرێمی كوردستان بە فەرمی داوای لە ئەمریكا كردووە كە چەك و تەقەمەنی قورس بدرێتە پێشمەرگە. بەرپرسێكی باڵای حكومەتی هەرێمی كوردستانیش دەڵێ "بەئەمریكامان گوتووە پەیوەندییەكان لە قۆناغی سوپاس و دەستخۆشییەوە بكەن بە قۆناغی دابینكردنی پشتیوانیی راستەوخۆ".

كورد سوپاسی ئەمریكای ناوێ

رووداوەكانی ناوچەی شنگال و زوممار كە هێزەكانی داعش بەشێوەیەكی كتوپڕ ئەو ناوچانەی لە دەستی پێشمەرگە دەرهێنا، بەرپرسانی هەرێمی كوردستانی ناچار كرد كە بۆ دابینكردنی تەقەمەنی و چەكی قورس گوشاری زیاتر بخەنە سەر بەرپرسانی ئەمریكی.

فەلاح مستەفا، بەرپرسی پەیوەندییەكانی دەرەوەی حكومەتی هەرێمی كوردستان لەوبارەوە گوتی "لەگەڵ كۆنسوڵگەریی ئەمریكا لە هەولێر و باڵیۆزی ئەمریكا لە بەغدا قسەمان كردووە و داوامان كردووە كە ئیدی پەیوەندییەكان لە قۆناغی سوپاس و دەستخۆشییەوە ببەنە قۆناغی دابینكردنی پشتیوانیی راستەوخۆ بەتایبەت لە رووی چەك و تەقەمەنییەوە".

فەلاح مستەفا گوتیشی "بە ئەمریكامان گوت، شەڕی تیرۆر تەنیا بە حكومەتی هەرێمی كوردستان ناكرێ. دەبێ كار بكرێ بۆ پاراستنی ئێزدییەكان و كریستیانەكان، نامانەوێ بەتەنیا شەڕی تیرۆر بكەین، بەڵكو پێویستی بە هاوكاریی نێودەوڵەتی هەیە و دەبێت ئەمریكا بە بەرپرسیارێتی خۆی هەستێ".

دەربارەی وەڵامی ئەمریكا بۆ داواكانی هەرێمی كوردستانیش گوتی "ئەمریكا داوای ئێمەی رەتنەكردەوە" و گوتیان "كاری لەسەر دەكەین و بەجددی بەدواداچوونی بۆ دەكەین".

پێشمەرگە كۆكراونەتەوە

رۆژی 1/8/2014 هێزەكانی داعش دەستیان بە هێرشێكی بەرفراوان كرد بۆ سەر هێزەكانی پێشمەرگە لە ناوچەكانی رەبیعە، سنوونێ، شنگال، زوممار و عەین زالە كە ناوچەیەكی دەوڵەمەندە بە نەوت. هێرشەكان بەردەوامبوون تاوەكو 3/8/2014 و ئەو ناوچانە بەتەواوەتی كەوتنە دەست هێزەكانی داعش.

داعشیش لە رێگەی بڵاوكردنەوەی بەیاننامەیەك نەیشاردەوە كە شەڕەكانی لەگەڵ هێزی پێشمەرگە شەڕی "قورس" بووە، بەڵام توانییان ناوچەكانی (شنگال، رەبیعە، سنوونێ، وانێ و زوممار) بگرن.

جەبار یاوەر، ئەمینداری وەزارەتی پێشمەرگە دەڵێ "هەموو هێزەكان كۆكراونەتەوە، چاوەڕێ دەكەین ناوچەكە پاك بكەینەوە و هەموو جۆرە چەكێكیش ئێستا لەدەستی پێشمەرگەدا هەیە".

ناوچەكانی شنگال و زوممار و ئەو ناوچانەی ئێستا شەڕی تێدایە 30 بۆ 40 كیلۆمەتر دەبێ. جەبار یاوەر دەڵێ "پاراستنی ئەو سنوورە فراوانە پێویستی بە هێزێكی زۆرە".

بەرپرسێكی باڵای حكومەتی هەرێمی كوردستان ئاشكرای كرد كە "فەرماندەی تایبەتی یەك و هێزی گوڵان بە سەرپەرشتی مەنسور بارزانی، كوڕی سەرۆكی هەرێمی كوردستان بە چەكی قورسەوە گەیشتووەتە ناوچەكە و بەنزیكترین كات دەست بە شەڕ دەكەن".

ئەو بەرپرسە باڵایەی حكومەتی هەرێمی كوردستان باسی ئەو جۆرە چەكانەشی كرد كە ئەو هێزە بۆ رووبەڕووبوونەوەی داعش لەدەستدایە و گوتی بریتین لە (تانكی پێشكەوتوو، راجیمە، هاوەن، تۆپی 106 ملم، هەمەری گوللەنەبڕ بۆ گواستنەوەی پێشمەرگە بۆ بەرەكانی شەڕ). گوتیشی "ئێستا هێزی پێشمەرگە خۆی رێكخستووە و پلانی تۆكمەیان داڕشتووە بۆ یەكلاكردنەوەی شەڕەكە".

دەستپێكردنی شەڕەكە دوای چەند رۆژێكی كەم هات لە سەردانی مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان بۆ بەرەكانی شەڕ لە رۆژانی جەژندا. بارزانی لەو سەردانانەدا مژدەی دا بە هێزەكانی پێشمەرگە كە چەكی پێشكەوتوو دەكەوێتە دەست هێزەكانی پێشمەرگە بۆ رووبەڕووبوونەوەی "تیرۆریستان".

عەرەبەكان پشتیان لە پێشمەرگە كرد

لەلایەكی دیكەوە، پەیامنێری (رووداو) لە دەروازەی سحێلای نزیك زوممار رایگەیاند كە هەندێ پێشمەرگەی بریندار رێگایان بزركردووە و كەوتوونەتە دەست هۆزە عەرەبەكانی ئەو ناوچانە و ئەوانیش رادەستی هێزەكانی داعشیان كردوون.

فەرماندەیەكی سەربازیی هێزی پێشمەرگە دەڵێ  "خەڵكی عەرەبی ناوچەی (رەبیعە و دەوروبەری، قاهیرە، مەحموودیە، چل برا هەموویان لە دژی پێشمەرگە وەستانەوە".

ئەو فەرماندەیە لەزاری هەندێ خەڵكی زوممارەوە دەڵێ "چەند جارێك پێشمەرگەمان ئاگادار كردووەتەوە كە خەڵكی ئەو ناوچانە پەیوەندی ژێر بە ژێریان لەگەڵ داعش هەیە".

ئەمڕۆ چوارشەممە فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت پێشوازی لە بەڕێز ویلیەم لەیسی سوینگ بەڕێوەبەری گشتی رێكخراوی كۆچ و كۆچبەران  IOM شاندێكی یاوەری كرد.

لە دیدارێكدا باس لە دوایین گۆڕانكاریەكانی گۆڕەپانی سیاسی و ئەمنی عیراق كرا كە بووە هۆی ئاوارەبوونی ژمارەیەكی زیاتری دانیشتوانی ناوچەكانی دیكەی عیراق بۆ هەرێمی كوردستان.

ویلیەم لەیسی سوپاس و پێزانینی خۆی ئاراستەی حكومەتی هەرێم كرد سەبارەت بە دابین كردنی شوێنی حەوانەوەو پێداویستی سەرەتایی بۆ ئەو ئاوارانەی بەهۆی ئاڵۆزی ناوچەكانی دیكەی عیراق روو لە هەرێمی كوردستان دەكەن.

فەلاح مستەفا سوپاسی خۆی ئاراستەی رێكخراوی كۆچبەران كرد بۆ هەوڵەكانیان لە پێناو یارمەتیدانی ئاوارەكان لە هەرێمی كوردستان و ئامادەیی حكومەتی هەرێمی كوردستانی خستەڕوو بۆ سەرخستنی هەموو بەرنامەو كارێكی مرۆیی كە بۆ باشتر كردنی گوزەرانی ئاوارەكان لە هەرێمی كوردستان. 

بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت جەختی كردەوە كە پێویستە كۆمەڵگای نێودەوڵەتی و رێكخراوە نێودەوڵەتیەكان بەهانای ئەو ئاوارانە بێن كە ڕوو لە هەرێمی كوردستان دەكەن بە تایبەت كە دەبینین بە بەردەوامی ژمارەیان لە زیادبووندایە.

هەردوولا باسیان لە دواترین پەرەسەندنەكانی گۆڕپانی سیاسی عیراق و پرسی پێكهێنانی حكومەتی تازە لە عیراق كرد.