نازم ده‌باغ له‌گه‌ڵ کارا جۆنسۆن مالینا جێگری بەرپرسی نووسینگەی یونامی لە تاران دیداریی کرد
"نازم ده‌باغ" نوێنه‌رى حکوومه‌تى هه‌رێمى کوردستان له تاران، له‌گه‌ڵ خاتوو "کارا جۆنسۆن مالینا" جێگری بەرپرسی نووسینگەی یونامی لە وڵاتی ئێران کۆبۆوه.
خاتوو "کارا جۆنسۆن مالینا" جێگری بەرپرسی نووسینگەی یونامی لە تاران، بە بۆنەی تەواوبوونی ئەرکەکەی لە وڵاتی ئێران ئەمرۆ سێشەمە رێکەوتی ١٣/١١/٢٠١٨ سەردانی نوێنەرایەتی حکوومەتی هەرێمی کوردستان له تارانی کرد و له لایه‌ن "نازم عومەر ده‌باغ" نوێنەری حکوومه‌تى هه‌رێمى کوردستان له وڵاتی ئێران پێشوازی لێکرا.
له‌م کۆبوونه‌وه‌یه‌دا خاتوو "کارا جۆنسۆن مالینا" سوپاسی نوێنه‌رى حکوومه‌تى هه‌رێمى کوردستان له تارانی کە لەو ماوەیەدا هەمیشە ڕوونکردنەوەی پێداوه لەسەر ڕووداوەکان و ڕاوبۆچوونی حکوومەتی هەرێمی کوردستانی بۆ خستووتە ڕوو.
لەچاو پێکەوتنەکەدا باس لە رێوشوێنی دروست کردنی کابینەی تازەی حکوومه‌تى هه‌رێمى کوردستان و پەوەندییەکانی هەرێم و حکوومەتی تازەی عێراق باس و گفتوگۆی لە بارەوە کرا و "نازم ده‌باغ" نوێنه‌رى حکوومه‌تى هه‌رێمى کوردستان له تاران ڕاوبۆچوونی حکوومەتی هەریم و چاوەڕوانییەکانی لە حکومەتی تازەی ناوەند بۆ جێگری بەرپرسی نووسینگەی یونامی لە تاران خستە ڕوو.
له به‌شێکی دیکه‌ی ئه‌م دیداره‌دا، خاتوو مالینا ئومێدی خواست کە هەرێمی کوردستان بە شێوەیەکی ئاشتیانە بگاتە چارەسەری کێشەکانی لەگەڵ حکوومەتی نوێی عێراق.
تاوتوێ کردنی کاریگەری سزاکانی ئەمریکا بۆسەر ئێران ، لەسەر کوردستان لە وتووێژ لەگەڵ رووداو
نازم دەباغ، نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێران، میوانی بەرنامەی رووداوی ئەمڕۆ بوو، باسی لە کاریگەرییەکانی سزاکانی قۆناخی دووەمی ئەمریکا بۆ سەر ئێران لەسەر کوردستان و عێراق کرد کە لە 5-11-2018 دەچنە بواری جێبەجێکردنەوە.
نازم دەباغ رایگەیاند، عێراق دەیەوێ خۆی بەدوور بگرێت لە سزاکانی ئەمریکا بۆسەر ئێران، هەروەها پێویستیشە کوردستان خۆی نەکاتە قوربانی کێشەی نێوان ئەمریکا و ئێران.
نازم دەباغ ئاشکرایکرد، باوەڕناکات ئەمریکا عێراق پابەندبکات بە سزاکانی بۆسەر ئێران، رەنگە بیخاتە لیستی ناوی ئەو وڵاتانەی کە پابەند نەکراون بە سزا نوێیەکانی ئەمریکا بۆسەر ئێران.
نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێران روونیکردەوە، هیچ خاڵێکی سنووریی هەرێمی کوردستان لەگەڵ ئێران داناخرێت، بەڵکو رێگری لە هاوردە و هەناردەی چەند کەلوپەلێکی ستراتیژی لە بواری نەوت و پیشەسازی و دارایی دەکرێت.
نازم دەباغ گوتیشی" ئێران ئاسایشی کوردستان بە ئاسایشی خۆی دەزانێت، هەروەها پشتیوانی لە حکومەتی داهاتووی کوردستان دەکات، بۆیە پێویستە حکومەتی هەرێمی کوردستانیش پشتیوانییەکانی رابردووی ئێران لەبەرچاوبگرێت و لەچوارچێوەی یاساکانی عێراقی فیدڕاڵی مامەڵە لەگەڵ سزا نوێیەکانی ئەمریکا بۆسەر ئێران بکات.
نوێنەری حکوومەتی ھەرێمی کوردستان لە تاران کە لە پشکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستانە، ئابڵوقەکانی ئەمریکا بۆ سەر ئێران بە ”ناڕەوا“ وەسف دەکات و داوا دەکات ”تا دەتوانین“ هاوکاریی ئێران بکرێت.
نازم دەباغ، نوێنەری حکوومەتی ھەرێمی کوردستان لە تاران لە پشکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان کە حزبەکەی پەیوەندییەکی تایبەتی لەگەڵ کۆماری ئیسلامیدا هەیە، بە (باسنیوز)ی ڕاگەیاند: ”ئابلوقەی ئابووری لەسەر ھەریەکە لە ئێران یان عێراق دابنرێ، ئەوا ڕەنگدانەوەی بۆ سەر وڵاتانی دیکەش دەبێ، ھەرێمی کوردستانیش بەشێکە لە عێراق و ئەویش دەگرێتەوە، بەڵام عێراق لە چوارچێوەی ئەو سیاسەتەی ئێستا ھەیەتی، ھاواریەتی و دەڵێ ناتوانین پابەندنی ئەو سزایانە بۆ سەر ئێران بین، بۆیە دەبێ عێراق بخرێتە دەرەوەی ئەو ئابلوقانەی لەسەر ئێران دادەنرێت“.
نوێنەرەکەی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان لە تاران، ئەوەشی خستە ڕوو، کورد مافی ئێرانی بەسەرەوەیە، چونکە ئەو کاتانەی ئابلوقەی عێراق و وڵاتانی دیکەی لەسەر بووە، گوایە ئێران ھاوکاریی کوردی کردووە، بۆیە دەڵێت: ”کورد تا دەتوانێت، دەبێ ھاوکار بێ، لەلایەکی دیکەشەوە بەشێک لە خەڵکی ئێران کوردن و لەگەڵ ھەرێمی کوردستان ھاوسنوورن، لەگەڵ ئەوەشدا ئێران بەشێوەیەکی گشتی جگە لەو ماوە کەمەی ڕاپرسی، ھەمیشە بەشێک بووە لە بووژاندنەوە و نەوەستانی چالاکیی ئابووریی ھەرێمی کوردستان“.
جەختیشی لەوە کردەوە: ”ناکرێ منداڵی خۆمان بە قوربانی منداڵی خەڵک بکەین، پێم باشە عێراقیش ئەوەندەی دەتوانێت، نەبێتە بەشێک لەو ململانێیانەی کە ئەمریکا لە ناوچەکە ھەیەتی“.
ئەو بەرپرسەی یەکێتی لە حکوومەتی هەرێمی کوردستان، جەختی لەوەش کردەوە، ئابڵوقە ئابوورییەکانی ئەمریکا بۆ سەر ئێران بە ناڕەوا دەبینێت و نایشارێتەوە: ”دونیا پشتیوانی لە ڕێککەوتنە ئەتۆمییەکەی کۆمەڵەی ٥ +١ دەکات، تەنیا دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکا دژی وەستاوەتەوە، بۆیە ئەو ئابلوقانەی خراوەتە سەر ئێران، بە ناڕەوای دەبینین“.
له‌ئێرانه‌وه په‌یامێكی به‌په‌له ده‌درێته حكومه‌تی هه‌رێم
نوێنه‌رایه‌تی حكومه‌تی هه‌رێم له‌تاران په‌یامێك ئاراسته‌ی هه‌رێمی كوردستان ده‌كات و داواده‌كات، كه‌سانی پسپۆڕو شاره‌زا بۆ نرخی شتومه‌ك و كه‌لوپه‌لی ئێرانی دیاریبكات و ڕێگری له‌گرانبونی كه‌لوپه‌لی ئێرانی بكرێت، سه‌باره‌ت به‌گرانبونیش به‌هۆی دراوی ئێرانیه‌وه ڕونكردنه‌وه‌ی پێویست ده‌دات.
نازم ده‌باغ نوێنه‌ری حكومه‌تی هه‌رێم له‌تاران بهSNNی ڕاگه‌یاند، "له‌هه‌رێمی كوردستان نرخ گرانده‌كرێت به‌هه‌مانشێوه‌ی ئێران، به‌بیانوی ئه‌وه‌ی نرخ له‌ئێران گرانبوه، له‌كاتێكدا ڕاسته به‌دراوی تمه‌ن نرخی كه‌لوپه‌له‌كان زیادیانكردوه، به‌ڵام هه‌ر ئه‌و كاڵاو بابه‌ته‌ی پێشتر به‌دۆلارێك ده‌كڕدرا له‌ئێران ئێستا نیو دۆلاری پێویسته".
نوێنه‌ره‌كه‌ی هه‌رێم هه‌ر له‌وباره‌یه‌وه ڕونكردنه‌وه‌ی زیاتر ده‌دات و ده‌شڵێت:"ئه‌گه‌ر له‌ڕابردودا تێچوی تۆنێك 100 هه‌زار تمه‌ن بوبێت، ئێستا بۆته دوو سةد هه‌زار، به‌ڵام به‌دیناری عیراقی یان به‌دۆلار نرخه‌كه‌ی هه‌رزانتره هه‌ر ئه‌و برنجه پێشتر به‌دۆلارێك بوو، ئێستا به‌نیو دۆلاره".
نازم ده‌باغ په‌یامێك ئاراسته‌ی به‌رپرسانی هه‌رێمی كوردستان ده‌كات و دهڵێت:"په‌یامم بۆ حكومه‌تی هه‌رێم ئه‌وه‌یه، كه‌سی پسپۆڕو شاره‌زا بۆ جێگریكردن و دیاریكردنی نرخه‌كان ڕابسپێرێت، تائه‌و بازرگانه چاوچنۆكانه‌ی به‌بێ هۆكار پاره‌ی زیاد له‌هاوڵاتیان وه‌رده‌گرن سزا بدرێن".
نوێنه‌ری هه‌رێمی کوردستانی عێراق له تاران، دژایه‌تییه‌کانی مه‌سعود بارزانی سه‌رۆکی پارتی دیموکراتی کوردستانی عێراق بۆ سه‌رۆک کۆماری بهرههم ساڵح به کیشمه‌کیشمێکی ئاسایی جیهانی سیاسه‌ت ده‌زانێت و دهڵێت: ئه‌م دوو که‌سایه‌تییه هاوکاری یه‌کتر ده‌که‌ن.
به پێی راپۆرتی به‌شی نێوده‌وڵه‌تی ئاژانسی تسنیم، ئێواره‌ی سێ‌شه‌ممه ٢١٩ ئه‌‌ندام په‌رله‌مانی عێراق به ده‌نگی خۆیان بهرههم ساڵح کاندیدی یه‌کێتی نیشتمانیی کوردستان‌یان وه‌کوو سه‌رۆک کۆماری ئه‌و وڵاته هه‌ڵبژارد. فوئاد حسێن کاندیدی پارتی دیموکراتی کوردستان رکابه‌ری بهرههم ساڵح بوو له‌م هه‌ڵبژاردنه‌دا. ئه‌مه بۆ یه‌که‌م جار بوو که دوو حزبی گه‌وره‌ی کورد به‌جیا کاندیدیان بۆ پۆستی سه‌رۆک کۆماری عێراق پێشکه‌ش ده‌کرد. بۆ هه‌ڵسه‌نگاندنی کاریگه‌رییه‌کانی ههڵبژاردنی بهرههم ساڵح له‌سه‌ر گۆڕه‌پانی سیاسی عێراق و داهاتووی ئاڵوگۆڕه‌کانی هه‌رێمی کوردستان وتووێژێکمان له‌گه‌ڵ نوێنه‌ری هه‌رێم له تاران ئه‌نجام داوه که له خواره‌وه ده‌یبینن.
نازم ده‌باغ سه‌باره‌ت به ههڵبژاردنی بهرههم ساڵح وه‌کوو سه‌رۆک کۆماری عێراق و کاریگه‌ری ئه‌م هه‌ڵبژاردنه له‌سه‌ر بنه‌مای سیاسی ئه‌م وڵاته به‌تایبه‌ت له‌سه‌ر هه‌رێمی کوردستان دهڵێت: دوای به‌‌ڕێوه‌جوونی راپرسی سه‌ربه‌خۆیی که ساڵی رابردوو له هه‌رێمی کوردستان به‌ڕێوه‌چوو و تێپه‌ڕبوونی چه‌ند ساڵه‌‌ی سه‌رۆک کۆماری فوئاد مه‌عسوم، وڵات پێویستی به ئاڵوگۆڕ بوو. له‌م بارودۆخه‌دا بهرههم ساڵح وه‌کوو سه‌رۆک کۆماری نوێی عێراق له هه‌‌لومه‌رجێکی دیموکراتیک‌دا ههڵبژێردرا. بهرههم ساڵح له رووی سیاسییه‌وه درێژه‌پێده‌ری خوالێخۆشبوو جه‌لال تاڵه‌بانی‌یه، بهرههم له چوارچێوه‌ی ئه‌م سیاسه‌ته‌دا ده‌توانێت رۆڵێکی گرنگ و کاریگه‌ر ببینێت له پێناو یه‌کگرتوویی، دابین‌کردنی ئه‌من و ئاسایش و خوشگوزه‌رانی خه‌ڵک و په‌یوه‌ندی عێراق و وڵاتانی دراوسێ گه‌شه پێ بدات. به دڵنیاییه‌وه، ئه‌م هه‌نگاوه گرنگه به هاوکاری هه‌موو لایه‌نه سیاسییه‌کان ده‌کرێت و به‌و ناسینه‌ی له بهرههم ساڵح هه‌مه ئه‌و توانای گه‌یشتن به‌م ئامانجانه‌ی هه‌یه.
جیاوازییه‌کان ئاساییه
نوێنه‌ری هه‌رێمی کوردستانی عێراق له تاران سه‌باره‌ت به دژایه‌تی مه‌سعود بارزانی بۆ سه‌رۆکایه‌تی بهرههم ساڵح و ئه‌گه‌ری هاوکاری نێوان پارتی و سه‌رۆک کۆماری نوێ دهڵێت: ئه‌م جیاوازییانه له جیهانی سیاسه‌تدا کیشمه‌کیشمی ئاساییه. له جیهانی سیاسه‌تدا، هه‌ندێ جار بۆ گه‌یشتن به شتێک، پلان و سیاسه‌ت و هه‌نگاوی تایبه‌ت ده‌نرێت، به‌ڵام جاری وا هه‌یه ئاکامه‌که‌ی پێچه‌وانه‌ی ئه‌و شته‌یه که به‌رپرسان و پلان‌دانه‌ران چاوه‌ڕوانی ده‌که‌ن، وه‌کوو کاندید کردنی که‌سێک بۆ سه‌رۆکایه‌تی کۆمار له لایه‌ن پارتییه‌وه.
هاوکاری مه‌سعود بارزانی و بهرههم ساڵح
ئه‌و له درێژه‌دا دهڵێت: که‌سایه‌تی کاک مه‌سعود بارزانی به شێوه‌یه‌که کاتێک به‌رژه‌وه‌ندی کورد بخوازێت که هه‌ڵویستێکی نوێ بگرێت، ١٠٠٪ ئه‌مه ده‌کات و بۆ چاره‌سه‌رکردنی کێشه‌کانی کورد هاوکاری بهرههم ساڵح ده‌کات. لێره‌دا ده‌بێت بڵێم که پارتی و یه‌کێتی و یان هه‌ر لایه‌نێکی دیکه مادامێک پابه‌ندی ده‌ستووری عێراق بن و له چوارچێوه‌ی ئه‌م یاسایه‌دا کاندیدی لایه‌نێک هه‌ڵبژێردرێت، ده‌بێت پێکه‌وه هاوکار بن و هاوکاری یه‌کتر بکه‌ن. کاتێک بهرههم ساڵح یان حکومه‌تی هه‌ڵبژێردراو خاوه‌ن پرۆژه‌یه‌ک بن که له چوارچێوه‌ی ده‌ستووردا مافی کورد بپارێزێت، کێ ده‌توانێت دژایه‌تی بکات؟ بۆیه بۆ بهرههم ساڵح و مه‌سعود بارزانی باشتر وایه که له‌م پرۆژه‌دا هاوبه‌ش بن. به‌ڕای من ئه‌م دوو که‌سایه‌تییه هاوکاری یه‌کتر ده‌که‌ن.
پاراستنی به‌رژه‌وه‌ندی کوردی
ئه‌م سیاسه‌تمه‌داره کورده‌ی عێراق له وه‌ڵامی ئه‌م پرسیاره‌دا که "ره‌وتی چاره‌سه‌رکردنی کێشه‌کانی نێوان هه‌رێمی کوردستان و بهغدا به‌ره‌و چ ئاڕاسته‌یه‌ک ده‌روات؟" دهڵێت: ئێمه ئه‌زموونی زۆرمان له‌م بواره‌دا هه‌یه. کێشه‌کانی رابردوو تا شه‌ڕ و پێکدادانیش رۆیشت به‌ڵام ئه‌م کێشانه چ له رێگای وڵاتانی دراوسێ یان له رێگای دانوستان و وتووێژی نێوان هه‌رێم و بهغدا چاره‌سه‌ر کران، چونکه هه‌ندێ جار بارودۆخێک دێته ئاراوه که پاراستنی ماف و به‌رژه‌وه‌ندی خه‌ڵکی کوردستان له به‌رژه‌وه‌ندی حزب و که‌سایه‌تییه کوردییه‌کان گرنگتره و به‌م پێیه، حزبه کوردییه‌کان پێکه‌وه کار و هاوکاری ده‌که‌ن.
زاڵبوونی خواستی هاوکاری
نازم ده‌باغ له کۆتایی‌دا وێرای ئاماژه به ئه‌و پێشوازییه گرنگه‌ی له ئاستی ناوچه‌ی و جیهانیدا له بهرههم ساڵح کراوه سه‌باره‌ت به کاریگه‌ری که‌سایه‌تی ئه‌و له‌سه‌ر ره‌وتی ئاوه‌دانکردنه‌وه‌ی عێراق دهڵێت: هه‌ر سیاسه‌تمه‌دارێک که خاوه‌ن په‌یوه‌ندی باش و رابردوویه‌کی گه‌ش بێت و هه‌ڵگری پلانی تایبه‌ت بۆ ئاوه‌دانی و خوشگوزه‌رانی وڵات و خه‌ڵک بێت، به دڵنیاییه‌وه پشتیوانی زیاتری لێده‌کرێت. عێراق بۆ ئاوه‌دانی و بوژاندنه‌وه و نه‌‌هێشتنی ئاسه‌واره‌کانی شه‌ر پێویستی زۆری به یارمه‌تی و هاوکاری وڵاتانی جیهان هه‌یه. له ساڵانی رابردوودا بینیمان که عێراق هاوکاری و هاوپه‌یمانی باشی له‌گه‌ڵ دراوسێکانی بووه، پێم وایه له سه‌رده‌می سه‌رۆکایه‌تی کۆماری بهرههم ساڵحدا ئه‌م سیاسه‌ته درێژه‌ی ده‌بێت بۆیه من به داهاتوو گه‌شبینم چونکه ئێستاکه له نێوان کورد و عه‌ره‌ب و هه‌موو پێکهاته‌کانی عێراق خواستێکی باشی هاوکاری و هاوئاهه‌‌نگی له ئارادایه.
رۆژنامه‌ی خراسان: ههڵبژاردنی بهرههم ساڵح وه‌کوو سه‌رۆک کۆماری عێراق له لایه‌ن په‌رله‌مانی ئه‌و وڵاته‌وه له نێوان حه‌وت به‌ربژێردا که هه‌موویان که‌سایه‌تی سیاسی کورد بوون، پێشوازی کۆماری ئیسلامی ئێرانی به‌دوای خۆیدا هێنا. کاریگه‌ری ئه‌م هه‌ڵبژاردنه له‌سه‌ر په‌یوه‌ندی ئێران و عێراق بابه‌تێک بوو که له وتووێژ له‌گه‌ڵ نازم ده‌باغ نوێنه‌ری حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستان له تاران هه‌ڵمانسه‌نگاند.
ههڵبژاردنی بهرههم ساڵح چ کاریگه‌رییه‌کی له‌سه‌ر په‌یوه‌ندی نێوان ئێران و عێراق ده‌بێت؟
به‌ڕای من ههڵبژاردنی دکتور بهرههم ساڵح وه‌کوو سه‌رۆک کۆماری عێراق فاکته‌رێکی باش و ئه‌رێنی ده‌بێت له داهاتوو په‌یوه‌ندییه‌کانی نێوان ئێران و عێراق.
بۆ؟
به پێی رابردوو و مێژووی دکتور بهرههم، ئه‌و هه‌میشه چاوی له گه‌شه‌ی په‌یوه‌ندییه‌کان له‌گه‌ڵ کۆماری ئیسلامی ئێران بووه، له لایه‌کی دیکه‌وه جوگرافیای ئێران و عێراق به شیوه‌ێه‌که که ناتوانین له‌به‌رچاوی نه‌گرین، هه‌روه‌ها ئه‌من و ئاسایشی ئێران و عێراق گرێدراوی یه‌که، به‌م هۆکارانه من چاوه‌ڕوانی ئه‌وه ده‌که‌م له سه‌رده‌می سه‌رۆکایه‌تی بهرههم ساڵحدا ئاستی په‌یوه‌ندییه‌کانی نێوان ئێران و عێراق گه‌شه بکات.
به‌ڕای ئێوه بارودۆخی په‌یوه‌ندییه‌کانی ئێران و عێراق له سه‌رده‌می سه‌رۆکایه‌تی بهرههم ساڵح چ جیاوازییه‌کی له‌گه‌ڵ سه‌رده‌می فوئاد مه‌عسوم ده‌بێت؟
من رێزێکی تایبه‌ته‌م بۆ دکتور مه‌عسوم هه‌یه، ئێمه جگه له‌وه‌ی دۆست و هاوڕێی دێرینی یه‌کین هاوشاوری و له سه‌رده‌می خه‌باتیشدا هاوخه‌بات و هاوکار بووین، به‌ڵام بارودۆخی ئه‌م دوو که‌سه جیاوازه، هه‌م له رووی ته‌مه‌نه‌وه هه‌م له رووی بیرۆکه و تێڕوانینه‌وه، له‌م رووه‌وه بهرههم ساڵح زۆربه‌ی ئه‌و ئیش و ئامانجانه‌ی که فوئاد مه‌عسوم نه‌یکرد ده‌توانێت بیکات. .
دکتور بهرههم له رووی تێڕوانین و بیری سیاسییه‌وه زیاتر له مام جه‌لال نزیکه یان له فوئاد مه‌عسوم؟
بهرههم ساڵح خوێندکار و درێژه‌پێده‌ری قوتابخانه‌ی مام جه‌لاله.
بوونی بهرههم ساڵح له‌م شوێنه‌دا چ کاریگه‌ری و ئاکامێکی بۆ کورده‌کان ده‌بێت؟
چاوه‌ڕوانی ئه‌وه ده‌که‌ین وێڕای چاره‌سه‌رکردنی کێشه‌کانی نێوان کورد و بهغدا، ئاستی په‌یوه‌ندییه‌کانیش گه‌شه بکات، ئێمه خوازیاری هاوبه‌شی(مشارکت)، سازان(توافق) و هاوسه‌نگی(توازن)ن، له هه‌وڵداین زه‌مینه‌ی ئه‌م بابه‌تانه ساز بکرێت، به‌ڕای من پێگه‌ی هه‌رێم به ههڵبژاردنی دکتور بهرههم به‌‌هێزتر ده‌بێت.
دواڕۆژ، پشتیوان جەمال
نوێنەری حكومەتی هەرێم لە تاران رایدەگەیەنێت: لەهەڵبژاردنی بەرهەم ساڵح بۆ سەركۆمار و راسپاردنی عادل عەبدولمەهدی بۆ پێكهێنانی حكومەتی نوێ، گۆڕانێكی تازە لەبیركردنەوەی هێزە سیاسییەكان دروستبووە و پێیوایە لەماوەی دیاریكراویشدا حكومەتی نوێ دروستدەبێت.
نازم دەباغ، نوێنەری حكومەتی هەرێمی كوردستان لە كۆماری ئیسلامی ئێران بە دواڕۆژی راگەیاند: بەپێی هەندێك زانیاری و لێكدانەوە، لە هەڵبژاردنی بەرهەم ساڵح بۆ سەرۆك كۆمار و دیاریكردنی عادل عەبدولمەهدی بۆ پێكهێنانی حكومەتی نوێ، نیشانەیەك دەركەوت كە گۆڕانێكی تازەیە لە بیركردنەوەی هێزە سیاسییەكانی عێراقی، لە كاتێكدا ئەوانەیان قبوڵكرد، دەبێت ئەو ئومێدەش هەبێت كە لەماوەی مانگێكدا حكومەتی نوێ دروست بكرێت.
سەبارەت بەوەی ئێران هاوكاری لایەنەكان دەكات بەتایبەتی عادل عەبدولمەهدی بۆ زوو پێكهێنانی حكومەتی نوێ، ناوبراو وتی: "ئێمە ئەگەر دیقەت بدەین لەڕووداوەكان، بەشێكی زۆری ئیرادەی لایەنە سیاسییەكان خۆیان بووە و كۆدەنگی لەسەر راسپاردنی ئەو كەسایەتییە هەبووە".
نازم دەباغ وتیشی: "پێموایە ئێران لایەنی خێرە بۆ چارەسەركردنی كێشەكانی عێراق، چونكە ئێران وا لە عێراق دەڕوانێت كە ئاڵۆزییەكانی بە ئاسانی بۆ ناوخۆی خۆی دەگوازرێتەوە".
شەوی 2-10-2018 بەرهەم ساڵح سەرۆك كۆماری عێراق، عادل عەبدولمەهدی بۆ دروستكردنی حكومەتی نوێ لەماوەی 30 رۆژدا راسپارد.
نێچیرڤان بارزانى پیرۆزبایى له نادیا موراد ده‌كات
به‌بۆنه‌ى به‌خشینى خه‌ڵاتى نۆبڵى ئاشتییه‌وه به خاتوو نادیا موراد، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى له په‌یامێكدا پیرۆزبایى لێكرد، ئه‌مه ده‌قه‌كه‌یه‌تى:
به‌بۆنه‌ى به‌ده‌ستهێنانى خه‌ڵاتى نۆبڵى ئاشتییه‌وه، پڕ به دڵ پیرۆزبایى له خاتوو نادیا موراد ده‌كه‌ین. هه‌ر وه‌ك چۆن هه‌میشه كار و چالاكییه‌كانى، مایه‌ى شانازى و خۆشحاڵیى ئێمه بوون، پێدانى خه‌ڵاتى نۆبڵى ئاشتیش به خاتوو نادیا مایه‌ى شانازى و خۆشحاڵیى ئێمه و هه‌موو خه‌ڵكى كوردستانه.
هیوادارین ئه‌م خه‌ڵاته هه‌ندێ دڵنه‌واییى خاتوو نادیا بداته‌وه له‌و هه‌موو ئازار و مه‌ینه‌تیانه‌ى به‌سه‌ر خۆى و خانه‌واده‌كه‌یدا هاتووه، هه‌روه‌ها دڵنه‌واییى خوشك و برایانى ئێزدى بداته‌وه له‌و كاره‌ساته‌ى به‌سه‌ریاندا هات، چونكه ئه‌م خه‌ڵاته ته‌نیا بۆ تاقه كه‌سێك نییه، به‌ڵكوو بۆ خۆڕاگرى و قوربانییه‌كانى ئێزدییان و ته‌واوى گه‌لى كوردستانه.
خاتوو نادیا موراد كه سیمبولى قوربانییه‌كانى ئێزدییان و ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى تیرۆر و هه‌ڵگرى په‌یامى ئاشتى و مرۆڤایه‌تییه له جیهاندا، هه‌میشه له كار و چالاكییه مرۆییه‌كانیدا پشتگیریى ته‌واوى ئێمه‌ى هه‌بووه و ده‌بێت. هیواى سه‌ركه‌وتنى بۆ ده‌خوازین و دووباره پیرۆزبایى لێده‌كه‌ین.
نێچیرڤان بارزانى
سه‌رۆك وه‌ه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان
5/10/2018
ئاژانسی مێهر، به‌شی نێونه‌ته‌وه‌یی - سومه‌یه خومارباقی: دواجار ڕۆژی سێ شه‌مه نوێنه‌رانی پارلمانی عێراق بۆ ههڵبژاردنی سه‌رۆک کۆماری عێراق ده‌نگیان دا و بهرههم ساڵح و به سه‌رۆک کۆماری نوێی ئه‌م وڵاته ههڵبژێردرا.
بهرههم ساڵح ئه‌زموونی سیاسی زۆری هه‌یه و په‌یوه‌ندی ناوچه‌یی و جیهانی زۆر باشی له‌گه‌ڵه. ئه‌و له ۲۰۰۱وه تاکوو ۲۰۰۴ سه‌رۆک وه‌زیرانی هه‌رێمی کوردستان بووه.
هه‌روه‌ها له ساڵی ۲۰۰۴ جێگری یه‌که‌می ئه‌یاد عه‌لاوی وه‌ک سه‌رۆک وه‌زیرانی عێراق بوو، جێگری نوری مالکی له نێوان ۲۰۰۶ بۆ ۲۰۰۹ بوو، وه‌زیری پلان دانان له ده‌وڵه‌تی ئیبراهیم جه‌عفه‌ری بوو له ساڵی ۲۰۰۵.
هه‌ر به‌م بۆنه‌وه له‌گه‌ڵ نازم ده‌باغ، نوێنه‌ری حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستان له تاران گفتوگۆمان کردووه که پێشکه‌ش ده‌کرێت.
* بهرههم ساڵح سه‌ره‌ڕای دابڕانی له یه‌کێتی هاته‌وه بۆ ناو ئه‌م حزبه و دواجار له ڕکابه‌ری فواد حوسه‌ین سه‌رکه‌وت، بۆچی بهرههم ساڵح گه‌ڕایه‌وه ناو یه‌کێتی؟
پیرۆزبایی که بهرههم ساڵح ده‌که‌م، پێشتر ناکۆکی ڕاوبۆچوون له نێوان ئاندامانی یه‌کێتی و بهرههم ساڵحدا بوو، به ئه‌نجام نه‌گه‌یشت و هه‌ر به‌م بۆنه‌وه بهرههم ساڵح خۆی به‌شداری ههڵبژاردنی پارلمانی عێراقی کرد به لیستێکی سه‌ربه‌خۆ.
به‌ڵام دواجار ئه‌ندامانی یه‌کێتی و بنه‌ماڵه‌ی مام جه‌لال به پێویستیان زانی که بهرههم ساڵح بگه‌ڕێته‌وه و ببێته به‌ربژاری سه‌رۆک کۆماری عێراق. ئه‌گه‌رچی بهرههم ساڵح کێشه‌ی له‌گه‌ڵ ئه‌ندامانی یه‌کێتی هه‌بووه به‌ڵام هه‌میشه ڕایگه‌یاندووه که له سه‌ر ڕێچکه‌ی تاڵبانییه و ئیش بۆ جێبه‌جێ کردنی بۆچوونه‌کانی ده‌کات.
بهرههم ساڵح و دوکتور فواد حسه‌ین هه‌ر دووکیان پێکه‌وه بۆ سه‌رۆک کۆماری عێراق کێبه‌رکێیان کرد و ئه‌مه‌ش ته‌نیا بۆ خزمه‌ت کردن به خه‌ڵک بوو نه‌ک هیچی دیکه.
له ڕاستیدا گه‌ڕانه‌وه بهرههم ساڵح بۆ ناو یه‌کێتی بۆ جێبه‌جێ کردنی سیاسته‌کانی مام جه‌لال و په‌ره‌دان به چاکسازی و به‌هێز کردنی یه‌کێتی نیشتمانی چ له ناوخۆ و ناوچه‌که و جیهان ئه‌نجام بووه.
* بهرههم ساڵح دوای سه‌رکه‌وتن وتی که سه‌رۆک کۆماری هه‌موو عێراق ده‌بێت نه‌ک لایه‌نێکی دیاریکراو. به هۆی پێداگری پارتی بۆ ئه‌م پۆسته، داهاتووی په‌یونه‌دییه‌کانی نێوان پارتی و یه‌کێتی له داهاتوودا چۆن ده‌بێت؟
بهرههم ساڵح وه‌ک سه‌رۆک کۆماری عێراق سوێندی خواردووه که ده‌بێت ۆ یه‌کگرتوویی عێراق هه‌وڵ بدات، گرووپه سیاسییه‌کانی عێراقیش به‌شێکن له‌م خه‌ڵکه، من له سه‌ر ئه‌م بڕوایه‌م که ئه‌مه نابێته هۆی ناکۆکی نێوان لایه‌نه‌کان.
ناکۆکی هه‌یه به‌ڵام قابیلی چاره‌سه‌ر کردنه به هۆی هه‌ستی به‌رپرسیار بوونی ڕێبه‌رانی کورد، وه‌ک بارزانی که بۆ خۆشگوزه‌رانی خه‌ڵک هه‌موو هه‌وڵێکی داوه. بهرههم ساڵح ڕێزی زۆری بۆ بارزنای وه‌ک ڕێبه‌رێکی گه‌وره‌ی کورد هه‌یه و به‌م هۆیه‌وه ئاسه‌واری نه‌رێنی نابێت.
هه‌روه‌ها وه‌ک ده‌زانن ۲۱۹ پارلمانتاری عێراق چ عه‌ره‌ب و چ سونه ده‌نگیان به بهرههم ساڵح دا که نیشان ده‌دات زیاترین ده‌نگ و پشتگیری له ناو عێراقییه‌کان هه‌یه و بڕوا ناکه‌م کێشه ساز ببێت.
* بهرههم ساڵح دوای بوون به سه‌رۆک کۆماری ڕایگه‌یاند که پێبه‌ند ده‌بێت به یه‌کگرتوویی خاکی عێراق، ئایا ئه‌مه په‌یامی بۆ ئه‌و گرووپه کوردیانه نییه که له دوای سه‌ربه‌خۆین؟
بهرههم ساڵح وه‌ک سه‌رۆک کۆماری عێراق سوێندی خواردووه لێره‌دا بابه‌تی سه‌ربه‌خۆیی جێگه‌ی باس کردن نییه. له ڕاستیدا پێگه‌ی سه‌رۆک کۆماری عێراق وه‌هایه و ڕێگه به‌م شتانه نادات.
به پێی ئه‌م سوێنده ئاساییه ده‌بێت پێبه‌ند به یاسای ئه‌و وڵاته بین که تێیدا نیشته‌جێین. هه‌ر دوو گرووپه سه‌ره‌کییه‌که‌ی هه‌رێمی کوردستان به‌ربژاریان بوو به‌ڵام دواجار ئه‌وه بهرههم ساڵح بوو که له پڕۆسه‌که‌دا سه‌رکه‌وتوو بوو.
* ئایا بهرههم ساڵح ده‌توانێت گرووپه کوردییه‌کان پێکه‌وه یه‌کگرتوو بکات و له ناکۆکییه‌کانیان که‌م بکاته‌وه؟
لام وایه که ئه‌م بابه‌ته پێویستی به هه‌وڵی یه‌کجار زۆر هه‌یه. توانی بهرههم ساڵح سنوور داره به‌ڵام یه‌کێکه له به‌رنامه‌کانی. سه‌باره‌ت به ناکۆکییه‌کان ده‌بێت بڵێین که گرووپه کوردییه‌کان نه‌یان توانی که‌سێکی هاوبه‌ش بکه‌نه به‌ربژار بۆ سه‌رۆک کۆماری عێراق، ئاسته‌نگی داهاتووش ئه‌وه ده‌بێت که نه‌توانن پێکه‌وه گوتارێکی سیاسی هاوبه‌شیان هه‌بێت.
ئاسته‌نگی دیکه‌ش ئه‌وه‌یه که ڕه‌نگه نه‌توانن بۆ چاره‌سه‌ر کردنی کێشه‌کانی بهغدا و هه‌ولێر به ڕێککه‌وتن بگه‌ن به‌ڵام من ئه‌رێنی له بابه‌ته‌کان ده‌ڕوانم چون له ڕابردوو کێشه‌کان له به‌رده‌م یه‌کگرتن زۆر زیاتر و قووڵ تر بوون.
ڕێکاری بهرههم ساڵح ئه‌وه ده‌بێت که بیسه‌ڵمێنێت به یه‌ک چاو سه‌یری هه‌موو گرووپه عێراقی و کوردییه‌کان ده‌ڕوانێت و نه‌ڵێت که من ته‌نیا ئه‌ندامی یه‌کێتی نیشتمانی کوردستان یان هه‌رێمی کوردستانم، به‌ڵکو نوێنه‌ری هه‌موو عێراقه. دووهه‌م ئه‌وه‌ی که زوو بجوڵێته‌وه بۆ یه‌کگرتوویی و نزیک کردنه‌وه‌ی هه‌موو گرووپه عێراقییه‌کان سه‌باره‌ت به چاره‌سه‌ر کردنی کێشه سیاسی و ئابووری و سه‌ربازییه‌کان هه‌نگاو هه‌ڵبگرێت.
* بهرههم ساڵح، عادڵ عه‌بدولمه‌هدی کرده به‌رپرس له پێکهێنانی کابینه‌ی نوێی عێراق، سیاسه‌تی ده‌ره‌وه‌ی عێراق به تایبه‌ت به نیسبه‌ت ئێران چۆن ده‌بینن؟
من لام وایه ئه‌مه یه‌که‌م جاره که عێراق دوو به‌رپرسی گه‌وره‌ی تێدا هه‌ڵده‌بژێردرێت که دوو که‌سی ته‌واو میانه‌ڕۆن و ده‌بنه به‌رپرس، هه‌روه‌ها ئه‌م دوو که‌سه ساڵانێکی زۆره که هاوڕێ و دۆستی یه‌کتر بوون.
به‌م هۆیه‌وه زۆر باشتر ده‌توانن کێشه‌کانی چاره‌سه‌ر بکه‌ن و سیاسه‌تێکی ده‌ره‌کی هاوبه‌شیان هه‌بێت سه‌باره‌ت به به جیهان و وڵاتانی دراوسێ. من له سه‌ر ئه‌م بڕوایه‌م که ئه‌م دوو که‌سه زۆر باش له به‌رژوه‌ندی هاوبه‌شی عێراق له‌گه‌ڵ دراوسێکانی تێگه‌یشتوون.
ئێران به‌شێکه له وڵاتانی گرنگ بۆ عێراق و ئه‌منیه‌ت عێراق و ئێران هاوبه‌شه و هه‌ر دوو لا په‌یوه‌ندی باشیان هه‌یه بۆیه پێم وایه که له سه‌رده‌می سه‌رۆک کۆماری بهرههم ساڵح په‌یوه‌ندییه‌کان له‌گه‌ڵ ئێران باش ده‌بێت.
نازم ده‌باغ له‌گه‌ڵ خاتوو کارا جانسۆن مالینا جێگری بەرپرسی نووسینگەی یۆنامی لە تاران کۆبۆوه
"نازم ده‌باغ" نوێنه‌رى حکوومه‌تى هه‌رێمى کوردستان له تاران، له‌گه‌ڵ خاتوو "کارا جانسۆن مالینا" جێگری بەرپرسی نووسینگەی یۆنامی له وڵاتی ئێران دیداریی کرد.
خاتوو "کارا جانسۆن مالینا" جێگری بەرپرسی نووسینگەی یۆنامی لە تاران، رۆژی سێشەممە رێکەوتی 02/10/2018 سەردانی نووسینگەی نوێنەرایەتی حکوومەتی هەرێمی کوردستان له شاری تارانی کرد و لە لایەن "نازم عومەر ده‌باغ" نوێنەری حکوومه‌تى هه‌رێمى کوردستان له وڵاتی ئێران پێشوازی گەرمی لێکرا.
لە چاوپێکەوتنەکەدا خاتوو "کارا جانسۆن مالینا" دەربارەی هەڵبژاردنی پەڕلەمانی هەرێمی کوردستان و هەروەها حکوومەتی داهاتووی عێراق و ناوچەکە پرسیاری له نوێنه‌رى حکوومه‌تى هه‌رێمى کوردستان له تاران کرد.
لە درێژه‌ی ئه‌م کۆبوونه‌وه‌یه‌دا "نازم دەباغ" بە وردی باسی بۆ جێگری بەرپرسی نووسینگەی یۆنامی لە تاران کرد کە هەڵبژاردنی پەڕلەمانی کوردستان بە هێمنانە و بە سەرکەوتوویی بەڕێوەچوو و ڕێژەی بەشداربووان بە نیسبەتی هەڵبژاردنی عێراق ڕێک و پێکتر و باشتـر بوو.
هەروەها ڕوونی کردەوە ئەمرۆکە دانیشتنی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق لە بەغدا بەڕێوەدەچێت و بڕیارە پۆستی سەرۆک کۆمار دیاری بکرێت کە پشکی کوردە بە پێی دستووری هەمیشەیی عێراق. و پێمان باشە کورد یەک کاندیدی هەبێت بەڵام ئەگەر نەکرا دەکرێت لە پەڕلەمانی عێراق یەکلایی بکرێتەوە.
More...
نێچیرڤان بارزانى: له هه‌ڵبژاردندا خه‌ڵكى كوردستان براوه‌یه
نوێنه‌ری هه‌رێمی کوردستانی عێراق له ئێران: یه‌کێتی و پارتی کاندیدێکی هاوبه‌شیان هه‌بێت
دوایین هەواڵەکان
- نازم ده‌باغ له‌گه‌ڵ کارا جۆنسۆن مالینا جێگری بەرپرسی نووسینگەی یونامی لە تاران دیداریی کرد
- تاوتوێ کردنی کاریگەری سزاکانی ئەمریکا بۆسەر ئێران ، لەسەر کوردستان لە وتووێژ لەگەڵ رووداو
- نوێنەری حکوومەتی هەرێم لە تاران: ئابلوقەکانی ئەمریکا بۆ سەر ئێران ناڕەوان , ”دەبێ تا دەتوانین ھاوکاری ئێران بین“
- له‌ئێرانه‌وه په‌یامێكی به‌په‌له ده‌درێته حكومه‌تی هه‌رێم
- نازم ده‌باغ: بارزانی هاوکاری بهرههم ده‌کات/ رۆڵی ئه‌رێنی و کاریگه‌ری بهرههم ساڵح له‌سه‌ر یه‌کگرتویی و ئاسایشی عێراق
- نازم ده‌باغ: په‌یوه‌ندی ئێران و عێراق له سه‌رده‌می سه‌رۆک کۆماری بهرههم ساڵح گه‌شه ده‌کات
- نازم دەباغ: گۆڕانێكی تازە لە بیركردنەوەی هێزی سیاسییەكانی عێراق دروستبووە
- نێچیرڤان بارزانى پیرۆزبایى له نادیا موراد ده‌كات
- نازم ده‌باغ له گفتوگۆ له‌گه‌ڵ مێهر: بهرههم ساڵح بۆ ئاشتی و یه‌کگرتوویی عێراق هه‌وڵ ده‌دات
- نازم ده‌باغ له‌گه‌ڵ خاتوو کارا جانسۆن مالینا جێگری بەرپرسی نووسینگەی یۆنامی لە تاران کۆبۆوه