پاش ئەوەی هێرشی موشەكی كرایە سەر چەند ناوچەیەكی نزیك لە فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتیی هەولێر و گومانەكان ڕوو بە گروپەكانی سەر بە ئێران بوون، نوێنەری حکومەتی هەرێم لە تاران ڕەتیدەکاتەوە کە لەم کاتەدا ئێران دەست ببات بۆ هێرشکردنە سەر هەرێمی کوردستان.

"نازم دەباغ" نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێران لەوبڕوایەدایە: هەنگاوەکانی ئەلکازمی سەرۆک وەزیری عێراق لە سەردانی بۆ پارێزگا جۆراوجۆرەکانی ئەم وڵاتە و هەروەها بۆ هەرێمی کوردستان و سنوورە هاوبەشەکانی لەگەڵ ئێران و تورکیا، ئەم چاوەڕوانییە بوونی هەیە کە هەموو پارت و گرووپە عێراقییەکان، پشتیوانی لێبکەن؛ چونکە عێراق، بۆ بەرەوپێشچوون و گەشەسەندن پێویستی بە یەکێتی تەواویی پارت و گرووپەکان هەیە.

باروودۆخی ئابووری و سیاسی عێراق و ئەو شڵەژاوییانەی کە لە دەسەڵات و ئیدارەی ئەم وڵاتەدا بوونی هەیە؛ بۆتە هۆی ئەوەی کە دڵەڕاوکێیەکان لە بوونی گرفتەکان و لە زیادبوونی نائارامییە کۆمەڵایەتییەکان لە عێراقدا بەرە هەڵکشان بچێت.   

"نازم دەباغ" نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران، لە وتووێژ لەگەڵ ئاژانسی "ئیکنا"، سەبارەت بە یەکگرتوویی و یەکێتی گرووپە عێراقییەکان لە ساڵی 2020 گوتی: بەداخەوە باروودۆخی ئێستاکە لە نێوان گرووپە سیاسییەکان لە عێراقدا وەکوو ڕابردوو نییە. بۆ نموونە لە دەستنیشانکردنی سەرۆک وەزیر، ئەم گرفتانە لە نێوان حیزبەکاندا بوونی هەیە و هەر ئەوەش بۆتە هۆی ئەویە کە دانانی بەرپرسەکان زۆر کات بخایەنێت.  

نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێران لە درێژەی قسەکانیدا گوتی: لەڕاستیدا ڕێککەوتن لە نێوان رابەرانی گرووپەکاندا بوونی نییە و ئەوان بیر لە بەرژەوەندی خەڵکی عێراق ناکەنەوە. ئەم پرسیارە بوونی هەیە کە دوای ڕووخانی سەدام و زیادبوونی داهاتی نەوتی عێراق، چ هەنگاوێکی ئاوەدانکردنەوە لەم وڵاتەدا ئەنجامدراوە؟ ئەوە بە پێچەوانەی ئەو ڕەوتەیە کە لە هەرێمی کوردستان بوونی هەیە. واتە گرینگیدان بە بەرژەوەنی تاکەکەسی بەسەر بەرژەوەندی خەڵکیدا بۆتە هۆی ئەوەی کە چارەسەرکردنی گرفتەکان، کاتی زۆر بخایەنێت و لە دەرئەنجامدا دواکەوتنی عێراقی بەدواوەیە. 

ئەو لە شیکردنەوەی گرفتەکانی دیکە بۆ ئەنجامدانی ڕێککەوتنی سیاسی گوتی: لە قۆناغی دواییدا، گرفتەکان لە بواریی جێبەجێکردنی ڕێککەتنەکانی بوونی هەیە. بۆ نموونە کاتێک ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق، یاسایەک یا پەسەندکراوێک پەسەند دەکات، جێبەجێکردنی بە بیانووی جۆراوجۆر وەکوو ناکۆکی لە نێوان گرووپە سیاسییەکان کات دەخایەنێت. بەڵام بەختەوەرانە "مستەفا ئەلکازمی" سەرۆک وەزیر و "بەرهەم ساڵح" سەرۆک کۆمار تا ڕادەیەک لەگەڵ یەکتری هەواهەنگن و کۆمەلێک هەنگاویان بۆ بەرەنگاربوونەوە لەگەڵ گەندەڵی هەڵێناوە.       

دەباغ بە جەختکردنەوە لەسەر یەکێتی لە نێوان گرووپە سیاسییەکانی عێراق، ڕایگەیاند: هەنگاوەکانی ئەلکازمی سەبارەت بە مەسەلەی سەردانی بۆ پارێزگاکانی عێراق، هەرێمی کوردستان، سلێمانی و سنوورە هاوبەشەکانی لەگەڵ ئێران و تورکیا، ئەوە دەردەخات کە دەیهەوێت کارێک بکات و ئەم چاوەڕوانییە بوونی هەیە کە هەموو پارت و گرووپە عێراقییەکان، پشتیوانی لێبکەن.

نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێران لە کۆتایی قسەکانیدا بە ئاماژە بە گرینگی سەبارەت بە یەکێتی و یەکگرتوویی پارت و گرووپە سیاسییەکان لە عێراقدا گوتی: بە پێچەوانەی تەواویی پەڕڵەمانەکانی دنیا چ سەرۆک کۆمار و چ سەرۆک وەزیر فڕاکسیۆنێکی بەهێزیان لە پەڕڵەمانی عێراقدا نییە، تاکوو پشتیوانی لە بڕیارەکانیان بکات. هەر ئەوە، گرینگی زیاتر یەکبوونی گرووپە سیاسییەکانی عێراق دیار دەخات. کەواتە یەکێتی پارت و گرووپە سیاسییەکان، بۆ پشتیوانی لە بڕیارە گەورەکانی بەرپرسانی باڵای ئەم وڵاتە، زیاتر لە جاران پێویستە.   

لینکی چاوپێکەتن:   

https://iqna.ir/fa/news/3925973/عراق-برای-رشد-و-توسعه-به-وحدت-تمام-احزاب-و-گروه%E2%80%8C%E2%80%8Cها-نیاز-دارد

ناس کورد-  //  نازم دەباغ ڕایگەیاند، لەئەگەرى جێبەجێکردنى هەڕەشەکەى ئەمریکا بۆ داخستنى باڵیۆزخانەکەى لەبەغدا و مانەوەى کونسوڵگەرییەکەى لەهەولێر، مانەوەى هەرێم بە "بێلایەنى" قورسە، بۆیە پێویستە دەسەڵاتدارانى هەرێم هاوشان لەگەڵ دەسەڵاتدارانى بەغدا کاربکەن بۆ نەهێشتنى گرژییەکان.  

ماوەى چەند رۆژێکە گرژییەکانى ئەمریکا و ئێران روویان لە هەڵشکانى زیاتر کردووە، بەهۆى هێرشەکانى گروپە چەکدارەکانى سەر بە ئێران بۆ سەر باڵیۆزخانەى ئەمریکا لەبەغدا، بەو هۆیەشەوە واشنتن هەڕەشەى داخستنى باڵیۆزخانەکەى کردووە ئەگەر عێراق کار بۆ راگرتنیان نەکات.  

نازم دەباغ نوێنەرى حکومەتى هەرێمى کوردستان لە ئێران بە ناس کوردى ڕاگەیاند "هەرچەندە ئاستى گرژییەکانى ئەمریکا و ئێران لەعێراق روو لە هەڵکشانى زیاترە و ئەمریکا هەڕەشەى داخستنى باڵیۆزخانەکەى دەکات، بەڵام هەمیشە هەوڵ هەیە بۆ چارەسەر و گەیشتن بە رێککەوتن".  

وتیشى "وادەردەکەوێت کە ئەمریکا جدى بێت لە هەڕەشەى داخستنى باڵیۆزخانەکەى، بەڵام پەیامە ئاڵوگۆڕکراوەکانى نێوان هەرسێ وڵاتى ئەمریکا و عێراق و ئێران، ئەوەشیان لێدەخوێنرێتەوە کە ئامادەن بگەن بەرێککەوتن بۆ نەهێشتنى گرژییەکان و دۆزینەوەى چارەسەر".  

نازم دەباغ جەختیکردەوە ئەم دۆخە پێویستى بە بڕیارى ئازایانە هەیە بۆ نەهێشتنى گرژییەکان، بەتایبەت کە لەم جۆرە دۆخانەدا هەمیشە بازرگانانى شەڕ هەوڵى گرژکردنى زیاترى دۆخەکە دەدەن.  

لەبارەى ئەگەرى داخستنى باڵیۆزخانەى ئەمریکا لەبەغدا و مانەوەى کونسوڵگەرییەکەى لە هەولێر، نازم دەباغ وتى "لەئەگەرێکى لەو شێوەیەدا رەنگە قورس بێت باس لە مانەوەى هەرێم بکرێت بە بێ لایەنى لەو ململانێیەدا لەچوارچێوەى جوگرافیایەکى سنورداردا، بۆیە پێویستە دەسەڵاتدارانى هەرێم هاوشان لەگەڵ دەسەڵاتدارانى عێراق کاربکەن بۆ ئەوەى ئەمریکا هەڕەشەکەى جێبەجێ نەکات".  

https://nasnews.com/kurd/view.php?cat=16573

دیدار نیووز ـ مێهدی ئەڵماسی: هاوکاری ئێران لەگەڵ دوو ڕێکخراوەی سەرەکی کوردستانی عێراق (پارتی دیموکرات و یەکێتی نیشتمانی)، مێژوویەکی دوورودرێژی هەیە و بۆ پێش شۆڕشی ئێران دەگەڕێتەوە. دوای شۆڕشیش ئەم هاوکارییە درێژەی هەبوو. دوای ڕووخانی ڕژێمی سەدام حسێن و بە فەرمی ناساندنی هەرێمی کوردستان لە یاسای بنەڕەتی عێراقدا، هاوکارییەکانی ئێران و هەرێمی کوردستانی عێراق چووە قۆناغێکی نوێوە و بە بوونی هەڵکێش و داکێشی زۆر، هەروا بەردەوام درێژەی بووە.    

"نازم دەباغ" نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران، لە وتووێژ لەگەڵ پەیامنێری "دیدار" بە وردیی باسی دوایین باروودۆخی هەرێم و هاوکارییە ئابووریی، سیاسی و ئەمنییەکانی لەگەڵ ئێران کرد کە دەقی تەواویی چاوپێکەوتنەکە لە خوارەوە دەخوێننەوە:

یەکێک لە مەسەلە و کێشمەکێشەکانی بەردەوامی نێوان دەوڵەتی ناوەندی عێراق و دەوڵەتی هەرێمی کوردستانی عێراق کە لە سەردەمی دەوڵەتی نووری مالکی توندی بەخۆیەوە بینی و لە دەوڵەتەکانی دواتریشدا درێژەی هەبوو، لەوانە: مەسەلەی پێدانی میزانییەی هەرێم و بەشی دەوڵەتی هەرێم لە فرۆشی نەوتی عێراق بوو. بەڵام وادیارە لە دوو ساڵی ڕابردوودا ئەم بابەتە لاوازتر بووە. لانی کەم لە ناو هەواڵەکاندا، کەمتر گرینگی پێدەدرێت. ئایا ئەم ناکۆکییە چارەسەر بووە یا کەمتر لە دەزگاکانی ڕاگەیاندندا باسی لێوەدەکرێت؟

نا، چارەسەر نەبووە. یەکێک لە گرینگترین ناکۆکییە گەورەکان کە لەگەڵ حکومەتی ناوەندی عێراق هەمانە هەر ئەم بابەتی میزانییە و پێدانی بەشە نەوتی هەرێمی کوردستانە. ئەم مەسەلەیە چارەسەر نەبووە و هەموو کات دانووستانەکان درێژەی هەیە. لە دانووستانەکاندا بەم دوایانە خراوەتەڕوو کە هەرێمی کوردستانی عێراق، لەو شوێنەی کە نەوت بەرهەم دێنێت دەبێت ڕۆژانە 250 هەزار بەرمیل بە دەوڵەتی ناوەندی بدات و لە بەرانبەردا دەوڵەتی ناوەندیش میزانییەک بۆ هەرێمی کوردستان لەبەرچاوبگرێت تاکوو حکومەتی هەرێمیش بتوانێت مووچەی کارمەندەکان و هێزەکانی پێشمەرگە بدات. کارمەندانی هەرێمی کوردستان و هێزەکانی پێشمەرگە لە ساڵی 2020 تەنیا سێ مانگ مووچەیان وەرگرتووە.

باروودۆخی هاوکارییە ئابوورییەکانی هەرێمی کوردستان لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ بە چ شێوەیەک دەبێت؟ بۆچی هاوکارییە ئابوورییەکانی هەرێمی کوردستان لەگەڵ تورکیا لە ئێران زیاترە؟

لە ئێستادا هاوکارییەکانی ئێمە لەگەڵ ئێران، زۆر باشە و ڕۆژانە سەدان بارهەڵگر لە سنوورەکانمانەوە هاتووچۆ دەکەن. هاوکارییەکانی ئێمە لەگەڵ کۆمپانیا تورکییەکان لە بواری بیناسازی و نوێژەنکردنەوەی هەرێم لە ئێران زیاترە. ئەوەش هۆی خۆی هەیە، یەکەم ئەوەیە کە کوالیتەی کاری کۆمپانیا تورکییەکان بە بەراورد لەگەڵ کۆمپانیا ئێرانییەکان ئاستیان بەرزترە. دووهەم مەسەلە ئەوەیە کە گرفت دێنێتە پێشێ بابەتی هەڵکشان و دابەزینی نرخی دولار لە ئێرانە کە ئیمکانی پلانداڕێژی لەناودەبات. دولار لە 3 هەزار تمەنەوە گەیشتۆتە 30 هەزار تمەن. خاڵێکی دیکە ئەوەیە کە ئازادیی ئابووری لە تورکیا و لوبنان و ئەردەن و عەڕەبستانی سعوودی و ئیماڕات بوونی هەیە، بەڵام لە ئێران بوونی نییە.

کەوایە دەفەرموون بەرەوپێشچوونی هاوکارییە ئابوورییەکانی هەرێمی کوردستان لەگەڵ وڵاتانی ناوچەکە و لاوازبوونی ڕۆڵی ئێران، هۆی سیاسی نییە و بە پێی مەنتیقی ئابوورییە؟ 

ئێمە لەگەڵ ئێران 423 کیلۆمەتر سنووری هاوبەشمان هەیە و گرینگییەکی تایبەت بە هاوکارییە ئابوورییەکان لەگەڵ ئێران دەدەین و بێگۆمان پەیوەندییەکانی نێوان دوو لایەن دەبێت بەهێزبکرێت. یەکێک لەو هۆیانەی کە بۆتە کەمبوونەوەی ئاڵووگۆڕیی تیجاری، بابەتی کۆڕۆنا بووە. هەڵبەت یەکێک لە جیاوازییە گرینگەکانی نێوان چالاکییەکانی تورکیا و ئێران لە هەرێمی کوردستان کە بوونی هەیە ئەویش ئەوەیە کە ڕوانینی ئێران بۆ ئامادەبوون لە هەرێم زیاتر ئەمنییە و نە ئابووری. بە پێچەوانەوە تورکیا، زیاتر ڕوانینی ئابوورییە. دەرئەنجامی جیاوازیی ئەم دوو ڕوانینە هەر لە کردەوەدا ڕوون و ئاشکرایە.

باروودۆخی ئابووری خودی هەرێمی کوردستانی عێراق لە ئێستادا چۆنە؟ 

قەیرانمان هەیە. کاتێک میزانییە نەبێت، مووچەی کارمەندەکان نادرێت، بازاڕێش بوونی نابێت.

ساڵانی ڕابردوو بەرپرسانی هەرێم جەختیان دەکردەوە کە هەرێمی کوردستانی عێراق ناوچەیەکی سەربەستی ئابوورییە و باسی هەولێریان دەکرد کە ناوچەیەکی وەکوو دوبەیی لێبێت. زۆربەی پڕۆژەکانی بیناسازیش لە هەرێم پێناسە کراوە و نیوە کارە ماونەتەوە. ئایا ئەو داوایە بەرزە فڕیی نەبوو؟ 

نا، بەرزە فڕیی نەبوو، گرفتێک کە هاتە پێشێ، مەسەلەی بەڕێوەچوونی ڕیفڕاندۆم لە هەرێمی کوردستان بوو. دوای ڕیفڕاندۆم، گوشارەکان لەوانە: گوشاری ئابووریی بەسەر هەرێمدا توندتر بوو تاکوو هەرێم نەتوانێت ببێتە دەوڵەتێکی سەربەخۆ. هەر کەسێک کە لە هەرێم پڕۆژەی هەبوو، چ عەڕەب، چ تورک و چ ئێرانی، هەموویان پاشەکشێیان کرد. بەرنامەکانی ئێمە لە بواریی ئابووریدا بەرزە فڕانە نەبوو. من بۆخۆم زۆرجار لەگەڵ هاوڕێیانی کۆماری ئیسلامی دەمگوت ئەو کارەی کە لە دوبەی ئەنجامی دەدەن، بەشێکیشی لە هەرێمی کوردستان ئەنجام بدەن. بەڵام کارێکیان لە هەرێمی کوردستان نەکرد. شایە بیریان لەوە دەکردەوە ئەگەر سەرمایەکانیان خستەگڕ، هەرێم بەهێز دەبێت و ئەوە جێگای مەترسییە.     

ئایا هەرێمی کوردستانی عێراق دەتوانێت ئەرخەیانییەک بە وڵاتانی دراوسێکەی بدات کە بەهێزبوونی هەریم، مەترسییەک بۆ ئەوان نابێت؟ هەر ئێستاکە بەشێک لە گرووپە کوردە ئێرانییەکان بە فەرمی سەرقاڵی چالاکین. ئایا دەوڵەتی هەرێم ئەم گرووپانەی لە کۆنتڕۆڵی خۆیدا کە دژی ئێران نەبێتە هەڕەشە؟

ئەم گرووپانە گرفتێک نین. مەگەر تورکیاش هەر ئەو کێشەیەی نییە؟ مەگەر لە شوێنەکانی دیکەش نییە؟ ئەم گرووپانە لە ژێر کۆنتڕۆڵدان و تا ئێستا نەیانتوانیوە کارێکی ئەوتۆ لە ئێران ئەنجام بدەن. بۆچی نەیانتوانیوە لە ئێران کارێک بکەن؟ چونکە ئێمە کۆنتڕۆڵمان کردوون. 

لە سەردەومی سەدام، ڕێکخراوەی موجاهیدینی خەلق (مونافقین) لە ئێران سەقامگیربوون، من ئەوکات ئەندامی مەکتەبی سیاسی یەکێتی نیشتمانی کوردستانی عێراق و بەرپرسی پەیوەندییەکانی یەکێتی لەگەڵ ئێران بووم. ئێمە ئەوکات بە ڕێکخراوەی موجاهیدینی خەلقمان ڕاگەیاند کە دەبێت ناوچەی ژێر کۆنتڕۆڵی یەکێتی نیشتمانی بەجێبهێڵن. دوای ئەو ڕاگەیەندراوە، یەکێک لە بەرپرسانی ڕێکخراوەی موجاهیدینی خەلق هاتە لای من و گوتی بۆچی ئێمە دەبێت ئێرە بە جێبهێڵین؟ گوتم ئێمە لەگەڵ ئێران، ڕێککەوتووین و چونکە نامانەوێت دژی ئێوە هێرشی چەکداریی بکەین، بە خۆشی دەمانەوێت کە ئێرە چۆڵ بکەن. گوتی چۆڵی ناکەین. گوتم ئەگینا ناچارین هێز بێنین و دەرتان بکەین. ئەو نوێنەرەی ڕێکخراوەی موجاهیدینی خەلق گوتی بە جیاتی کۆماری ئیسلامی لەگەڵ ئێمە ڕێکبکەون، چونکە داهاتووی ئێران لە دەستی ئێمەدایە! هەڵبەت دەرئەنجامەکەی ڕوونە و ئەوان ناچاربوون کە ناوچەکەی ژێر کۆنتڕۆڵی ئێمە چۆڵ بکەن. 

بۆ زانیاریی زیاتر:

 https://www.didarnews.ir/fa/news/71942/نماینده-سازمان-مجاهدین-خلق-منافقین-گفت-به-جای-جمهوری-اسلامی-با-ما-توافق-کنید

پایگاه خبری تحلیلی دیدارنیوز (https://www.didarnews.ir/fa/news/71942/%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%AE%D9%84%D9%82-%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%86-%DA%AF%D9%81%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D8%AC%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%A7-%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%81%D9%82-%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%AF)

نماینده سازمان مجاهدین خلق (منافقین) گفت به جای جمهوری اسلامی با ما توافق کنید!