له دیدارێكدا به‌ڕێز وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ى هۆله‌ندا كه جارى یه‌كه‌مه سه‌ردانى هه‌رێمى كوردستان ده‌كات، خۆشحاڵى به سه‌ردانى كوردستان و سه‌رسامیى خۆى به پێشكه‌وتنه‌كانى هه‌رێمى كوردستان نیشان دا و ده‌ستخۆشى له حكوومه‌ت و خه‌ڵكى كوردستان كرد كه له سه‌ره‌تاى ڕاپه‌ڕینى ئازارى 1991 و دواى ڕووخانى ڕژێمى به‌عسه‌وه له 2003، هه‌رێمى كوردستان پێشكه‌وتنى زۆر گه‌وره‌ى به‌خۆیه‌وه بینیوه و له هه‌موو بواره‌كاندا پێشكه‌وتووه.
له دیداره‌كه‌دا دوایین پێشڕه‌و‌ى و سهركهوتنهكانى پێشمه‌رگه له شه‌نگال و ناوچه‌كانى ده‌وروبه‌رى باسیان لێوه كرا و به‌ڕێز وه‌زیرى هۆڵه‌ندى پیرۆزبایى سهركهوتنهكانى له به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران كرد و خۆشحاڵیى خۆى به پێشڕه‌وییه‌كانى پێشمه‌رگه نیشان دا. هه‌روه‌ها پشتگیریى مرۆیى و سه‌ربازیى وڵاته‌كه‌ى بۆ هه‌رێمى كوردستان دووپات كرده‌وه و ئاماژه‌ى به چالاكییه سه‌ربازییه‌كانى هۆڵه‌ندا له شه‌ڕى دژى تیرۆردا كرد و تیشكى خسته سه‌ر به‌شداریكردنى هێزه ئاسمانییه‌كانى هۆڵه‌ندا له‌و هێرشانه‌دا كه هاوپه‌یمانیى نێوده‌وڵه‌تى دژى داعش ئه‌نجامیان ده‌دات. هه‌روه‌ها تیشك خرایه سه‌ر ڕه‌وشى ئاواره و په‌نابه‌ران له هه‌رێمى كوردستان.
په‌یوه‌ندییه‌كانى هه‌رێمى كوردستان و هۆڵه‌ندا به‌شێكى دیكه‌ى دیداره‌كه بوو كه تیایدا هه‌ردوولا خواستى خۆیان بۆ بره‌ودان به‌و په‌یوه‌ندییانه و به تایبه‌تیش له‌و بوارانه‌دا كه بۆ هه‌ردولا گرنكن، دووپات كرده‌وه، وه‌ك بواره‌كانى ئابوورى و بازرگانى و كشتوكاڵ و هاوكارى له كه‌رتى وزه‌دا. هه‌روه‌ها باس له كار و چالاكییه‌كانى كۆمپانیا هۆڵه‌ندییه‌كان له هه‌رێمى كوردستان و چۆنیه‌تیى به‌ره‌وپێشبردن و كاركردنى زیاتریان كرا.
دوایین ڕێككه‌وتنى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان و حكوومه‌تى فیدرال و هه‌نگاوه‌كان بۆ چاره‌سه‌ركردنى ته‌واوى كێشه‌كانى نێوان هه‌ولێر و به‌غدا، ڕۆڵى هه‌رێمى كوردستان له بنیاتنانه‌وه‌ى عیراقى دواى 2003 و په‌یوه‌ندییه‌كانى هه‌رێمى كوردستان له‌گه‌ڵ وڵاتانى دراوسێ، پرسى كورد و پرۆسه‌ى ئاشتى و چاره‌سه‌رى له توركیا، پێشهاته‌كانى ناوچه‌كه و سووریا و ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى تیرۆر و كاریگه‌رییه‌كانى شه‌ڕى داعش له ناوچه‌كه، چه‌ند بابه‌ت و ته‌ورێكى دیكه‌ى دیدارى هه‌ردوولا بوون. دواى ئه‌وه‌ش له كۆنگره‌یه‌كى ڕۆژنامه‌وانیى هاوبه‌شدا تیشكیان خسته سه‌ر ناوه‌ڕۆكى دیداره‌كه و وه‌ڵامى رۆژنامه‌نووسانیان دایه‌وه.
له سه‌ره‌تاى كۆنگره ڕۆژنامه‌وانییه‌كه‌دا به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وه‌زیرانى هەرێمی كوردستان، هۆڵەندای بە وڵاتێكی گرنگ بۆ كوردستان له قه‌ڵه‌م دا، بەتایبەتی لەو كاتە سەختانەی سه‌ره‌تاى نه‌وه‌ده‌كان و سه‌ده‌ى ڕابردوو كه هەرێمی كوردستان پیایدا تێپه‌ڕی و لە كاتی ئێستاشدا وەك ئەندامێكی هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی بۆ بەرەنگاربوونەوەی تیرۆرستانی داعش و یارمەتیدانی پێشمەرگەی كوردستان.
به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران خۆشحاڵیی خۆی بە سەردانی به‌ڕێز كۆندەرس نیشان دا و ئاماژەی بەوەدا كه ئەمە یەكەمجارە وەزیری دەرەوەی هۆڵەندا سەردانی هەرێمی كوردستان دەكات و گوتی:
بە خێر بێن، ڕۆژتان باش،
خۆشحاڵین ئەمڕۆ بەیانی پێشوازیمان لە جەنابی وەزیری دەرەوەی هۆڵەندا كرد، كە جەنابیان یەكەمجارە سه‌ردانى كوردستان ده‌كه‌ن و ئێمە ئەم هاتنەی بەڕێزیان بۆ هەرێمی كوردستان بە پشتگیریی گەلی كوردستان و عیراق بە شێوەیەكی گشتی دەبینین. هۆڵەندا یەكێك بووە لەو وڵاتانەی لە سەرەتای ساڵی 1991ـەوە بەشداری لە یارمەتیدانی هەرێمی كوردستان كردووە و بەشێك بووە لە هاوپەیمانیی نێودەوڵەتیی ئەوكات بۆ پاراستنی هەرێمی كوردستان و ئێستاش جارێكی دیكە بەشێكە لەو هاوپەیمانییە نێودەوڵەتیەی لە دژی تیرۆریستان هەیە، بۆ پشتگیریی عیراق و هەرێمی كوردستان.
ئێمە لەو كۆبوونەوەیەدا لەسەر كۆمەڵێك تەوەر قسە و باسمان كردووە كە یەكێكیان، چۆنیەتیی مەشقپێكردن و ڕاهێنانی هێزی پێشمەرگە بوو. پرسى دووەمیش: چۆنیەتیی پێشكەشكردنی یارمەتیی مرۆیی و هاوكاری بۆ هەرێمی كوردستان بوو، هەروەها چۆنیەتیی بەشداریكردنی هۆڵەندا لە پێشخستن و یارمەتدانی كوردستان لە ڕووی ئابووریەوە.
بە شێوەیەكی گشتی كۆبوونەوەكەمان زۆر باش بووە، بە ناوی حكوومەتی كوردستان بەخێرهاتنی جەنابی دەكەین، و ئەویش خۆشحاڵیی خۆی دەربڕیوە، بەتایبەتی لەم كاتەدا كە سه‌ردانى كوردستانی كردووە، هاوكاتە لەگەڵ ئەو سەركەوتنانەی هێزەكانی پێشمەرگە لە بەرەكانی شەڕ بەدەستیان هێناوە.
لای خۆیەوە، وەزیری دەرەوەی هۆڵەندا وێڕای خۆشحاڵی بە سەردانی كوردستان و پیرۆزبایی لە گەلی كوردستان و پێشمەرگە، دووپاتی كردەوە كه وڵاتەكەی هەمیشە لە یارمەتیدانی هەرێمی كوردستان بەردەوام دەبێت، بە تایبەتی لە بواری وزە و كشتوكاڵدا و تیشكی خستە سەر بەرنامەی سەردانەكەی بۆ هەرێمی كوردستان و ئەو دیدارانەی بە نیازە ئەنجامی بدات و گوتی: زۆر سوپاس، جەنابی سەرۆك وەزیران، سوپاسی ئەو پێشوازیەتان لێ دەكەم كە لە من و شاندی هۆڵەندیتان كرد. زۆر خۆشحاڵم بەوەی كە یەكەمجارە سەردانی هەرێمی كوردستان دەكەم، بە ڕەچاوكردنی پردی پەیوەندییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و هۆڵەندا، خۆشحاڵین ببینین ئەم پەیوەندییە پێش دەكەوێت و لە دوو قۆناغی جیادا بەیەكەوە بووین، لە نەوەدەكان و ئێستاش.
ئێمە كۆبوونەوەیەكی باشمان لەگەڵ سەرۆك وەزیران و حكوومەتی هەرێمی كوردستان هەبوو، تیایدا باسمان لە تیرۆری داعش كرد، خۆشحاڵیش بووم بەوەی كۆمەڵگەی ئێوە ئامادەییی خۆی بۆ پێشوازیكردن لە ژمارەیەكی زۆری ئاوارە و پەنابەر نیشان داوە و دەستخۆشی لە گەل و حكوومەتی ئێوە دەكەین، بۆ ئەو پێشوازییە لەو پەنابەر و ئاوارانەی ناوەوە و دەرەوەی عیراق، بە تایبەتى سووریا.
لێرەدا دەمەوێ پیرۆزبایی لە سەرۆكی هەرێمی كوردستان و سەرۆك وەزیران بكەم بە بۆنەی ئەو سەركەوتنەی لە دژی داعش بەدەستی هێنا لەو ماوەیەی دواییدا. هێزەكانی ئێوە هێزی باش و ئازا و پیشەگەرن و ئەو سەركەوتنانە زۆر مەزن بوون، بە تایبەتى لە شوێنێكی وەك شه‌نگال كە خەڵكێكی زۆری تیادا كوژرا، خەڵكێكیش تووشی ئازار و ئەشكەنجە بوون.
ئێمە لە هۆڵەندا پشتگیرییەكی تەواوی گەلی عیراق دەكەین و لەو چوارچێوەیەشدا لە گەلی كوردستان. لە ڕێگەی فڕۆكەی F16 ـه‌وه كە بەشدارییان لە چالاكییە سەربازییەكان كردووە بۆ شەڕی دژی تیرۆر و لەناوبردنی داعش. لە بەرنامەشماندایە كار بۆ ڕاهێنان و مەشقپێكردنی هێزە سەربازییەكان بكەین لە عیراق و كار بۆ ناردنی 100 ڕاهێنەر و شارەزا لەم بواره‌دا دەكەین. ڕاستە ئێوە هێزی ئازا و شەڕكەرتان هەیە، بەڵام زۆر جار بە هۆی نەبوونی ئامێری تایبەت بۆ پشكنین، بە تایبەتی بۆ پشكنینی مین و بۆمبی چێندراو، تووشی زیان دەبن.
ئێمە لەو گفتوگۆیانەی لەگەڵ سەرۆك وەزیران كردمان، خۆشحاڵین بەوەی باسی زۆر شتمان كرد كە بۆ هەردوولا گرنگن و مایەی خۆشحاڵیمانە هەردوولا پابەندیی خۆمان بەو پرسانە دووپات كرده‌وه كە باسمان لێ كردن و هیوادارین بتوانین پەیوەندییەكانمان زیاتر بەرەو پێشەوە ببەین، بە تایبەتیش لە بواری ئابووریدا. ئێمە چالاكیی بازرگانیی باشمان لێرە هەیە و هیوادارین باشتر و زیاتریش ببن.
هەر لەو كۆبوونەوەیەدا باسی پرسی وزەمان كرد و باوەڕی تەواوم هەیە كە دەرفەتی زۆر هەیە بۆ هۆڵەندا و حكوومەتی هەرێمی كوردستان كە خۆی، خۆی بەڕێوە دەبات، بتوانین پەیوەندییەكانمان چاكتر و چالاكتریش بكەین. هاوبەشیمان بۆ شەڕی دژی داعش دەبێتە هۆی ئەوەی پەیوەندییەكانمان زیاتر و درێژتر و بەردەوامتریش بن.
پاش نیوەڕۆی ئەمڕۆش سەردانی كامپێك دەكەم كە ڕێكخراوی MAG كاری لەسەر دەكات بۆ هۆشیاركردنەوە و ئاگاداربوون لە زەرەر و زیانەكانی مین. هەروەها سەردانی كامپی بەحركەش دەكەم، لەو سەردانانەشدا ئێمە هۆشداری دەدەینە هاووڵاتیان كە لە مەترسییەكانی مین و بۆمبی چێندراو ئاگادار بن و زۆر بە پەرۆشەوەم جارێكی دیكە بگەڕێمەوە كوردستان، لە بارودۆخێكدا كە ترس و نیگەرانیی داعشی تیادا نەمابێت.
من لە یەكەمین سەردانمدا بۆ هەولێر دیدێكی باش و ئه‌رێنیم لەبارەیەوە وەرگرت و بە بەراوردكردن لەگەڵ بارودۆخی نالەباری ئەوسای ناوچەكە لەساڵی 1991 و دوای ڕووخانی ڕژێم لەساڵی 2003، پەرەسەندنەكانی هەرێمی كوردستان سەرنجیان ڕاكێشام و هیوادارم جارێكی دیكە بێمە ئێرە و پێشكەوتنی زیاتریش ببینم.
به‌ڕێز وەزیری دەرەوەی هۆڵەندا لە وەڵامی پرسیارێكدا لەبارەی بەشداریی وڵاتەكەیه‌وه لە شەڕی دژی داعش، ڕوونى كرده‌وه كه فڕۆكەی F16 ی تایبەت بە سوپاسی هۆڵەندا، چالاكانە بەشداریی شەڕی دژی داعشیان كردووە و پاڵپشتیی پێشكەوتنەكانی پێشمەرگەی كردووە، ئەمە جگە لە دابینكردنی جلوبەرگ و كەرەستەی پێویست بۆ پێشمەرگە، كه ئەمەش ورەی زیاتر بە پێشمەرگە دەدات. هاوكات باسی لە بەرنامەی ڕاهێنان و مەشقی تایبەتی لە ڕێگەی وڵاتەكەیانەوە بۆ پێشمەرگە كرد و دووپاتی كردەوە ئەوان دەیانەوێ هەوڵەكانیان لەمبارەیەوە پیشەگەرانە بێت.
بەڕێز نێچیرڤان بارزانی، سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستانیش لە وەڵامی پرسیارێكدا لەبارەی وادەی مەشقپێكردنی پێشمەرگە له لایەن هۆڵەنداوە كە بۆ ماوه‌ى ساڵێكە و ده‌كرێت نوێ بكرێته‌وه یان نا؟، گوتی: بەشداریكردنی هۆڵەندا یارمەتیدەرێكی باشە بۆ هەرێمی كوردستان لەم بوارەدا. كارەكە دەستپێكێكی باشە بۆ یەك ساڵ بەپێی بڕیاری پەرلەمانی هۆڵەندا و حكوومەتیش پێیەوە پابەندە و ئەگەر دوای ئەوە پێویست بوو، ده‌كرێ داوای زیاتر مانەوەیان بكەین بۆ یارمەتیدانی زیاتری پێشمەرگە.
وەزیری دەرەوەی هۆڵەندا ڕوونی كردەوە، وڵاتەكەی یەكێكە لە وڵاتە كۆمەكبەخشە گەورەكانی جیهان لە ڕووی پێشكەشكردنی یارمەتیی مرۆییه‌وه بۆ ئاوارەكانی ناوخۆ كە لە ئاكامی تیرۆری داعش، یانیش بە هۆكاری دیكەوه لە ناوچەكە، ئاوارە بوون. ئاشكراشی كرد كه لە میانی ساڵی 2014 دا وڵاتەكەی زیاتر لە 100 ملیۆن دۆلاری خه‌رج كردووە و لە ساڵی داهاتووشدا ئه‌م بڕه هاوكارییه زیاتر دەبێت. هه‌روه‌ها باسى له‌وه كرد كە بۆ عیراق نزیكەی 17 ملیۆن یارمەتیی مرۆیی هەبووە، ئەمە جگە لە هاتنی دوو كاروانی دیكەی یارمەتیی مرۆیی.
هەروەها گوتی : ئێمە بە ڕوونی بە پەرلەمانمان ڕاگەیاند، ئەو پارەیەی تەرخان كراوە، مەشق و ڕاهێنانی پێشمەرگە دەگرێتەوە لە هەرێمی كوردستان، ئەمە جگە لە هێزی سەربازیی تایبەت لە بەغدا و جگە لە چالاكییە ئاسمانیەكانیش بۆ پاڵپشتیی هێزەكانی پێشمەرگە.
هاوكات وەزیری دەرەوەی هۆڵەندا ستایشی پێشكەوتنی ئابووریی هەرێمی كوردستانی كرد كە لە كاتێكی سەختدا هاتوونەتە دی و خۆشحاڵیی خۆیشی بە گەیشتنی هەولێر و بەغداى بە ڕێككەوتنی سەرەتایی بۆ چارەسەركردنی گرفتەكانی نێوانیان نیشان دا و بە ڕێگایەكی نوێی لە قەڵەم دا بۆ دەستپێكردنەوەی چالاكیی ئابووری و بازرگانی و دووپاتیشی كردەوە هۆڵەندا لەم بوارەدا دەتوانێت زۆر شت پێشكەش بكات.
لە بارەی سەركەوتنەكانی پێشمەرگەش لەدەڤەری شه‌نگال، به‌ڕێز سەرۆك وه‌زیران دەستخۆشی لە پێشمەرگە كرد و سوپاسی كردن كە لەم پرۆسەیەدا بەشدار بوون و گوتی: ئێمە سڵاو بۆ پێشمەرگە قارەمانەكان دەنێرین، دەستیان، چاویان ماچ دەكەین و دەشزانین كارێكی زۆر سه‌ختیان كرد، بەڵام زۆر بە سەركەوتوویی، وەك دەشزانن ئەم پرۆسەیە بە سەرپەرشتیی ڕاستەوخۆی جەنابی سەرۆك بارزانی بووە و لە هەموو شوێنەكانیش جەنابیان بە وردی چاودێری كردە و ئۆپەراسیۆنەكانی پێشمەرگه‌ى كردووە، بەڵام شه‌نگال بۆ ئێمە وەكوو كورد پرسێكی یەكجار زۆر گرنگە و تەنانەت بۆ جەنابی سەرۆكیش گرنگ بوو خۆی لەو مەسەلەیەدا بەشدار بێت.
سوپاس بۆ خوا ناوچەیەكی یەكجار زۆر لە دەستی ئەوان ڕزگار بوو، هه‌رچه‌نده تا ئێستا ناوشارى شه‌نگال بە تەواوی كۆنترۆڵ نەكراوە، بەڵام پێشڤەچوون هەیە و بە هیوای ئەوەین پەنا بەخوا لە زووترین كاتدا گوێمان لە هەواڵی خۆش ببێت و ئەمەش زیاتر بۆ فەرماندە سەربازیەكانی ئەوێ بەجێ دەهێڵم تا ئەوان قسەی لەسەر بكەن. بەڵام بە شێوەیەكی گشتی لە ماوەى ڕابردوودا ئەم سەركەوتنە یەكێك بووە لەو سەركەوتنە گەورانەی پێشمەرگە بە دەستی هێناوە و ئەمڕۆ هەم جەنابی وەزیر و جەنابی سەرۆك كۆمارى عیراق و سەرۆك وەزیران عه‌بادی، پیرۆزباییى ئه‌م سەركەوتنەیان كرد و ئەم سەركەوتنەش نەك تەنها بۆ كوردستان، بەڵكوو بۆ هەموو عیراقیش یەكجار زۆر گرنگ بووە.
لە بارەی ئایندەی ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی ئیداری هەرێمی كوردستانیشه‌وه، بەڕێز نێچیرڤان بارزانی گوتی: گرنگترین شت ئەوە بوو ئەو ناوچانە لە دەستی تیرۆریستانی داعش پاك كرانەوە، ئەمە لە بەرژەوەندیی عیراق و هەرێمی كوردستان و هەموو لایەكدایە. بۆ ئێمە جارێ ئەمە گرنگ بوو، لەبارەی گەڕانەوەشیانه‌وه بۆ هەرێمی كوردستان، ئه‌وا دەستووری عیراق ئەم پرسەی دیاری كردووە و نەخشەڕێگای بۆ جێبەجێكردنی داناوە و ئێمەش پابەندی ئەم ماددە دەستووریە دەبین. پاككردنەوەی ئەم ناوچانە لە تیرۆریستانی داعش بێگومان لە بەرژەوەندیی هەرێمی كوردستان و عیراق و هەموو پێكهاتەكانی عیراقدا دەبێت.
ئەمڕۆ یەكشەممە 2ـی 11ـی 2014 بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە شێخ ئەحمەد عاسی ئەلجەربا سەرۆكی پێشووی ئیئتیلافی نیشتیمانیی سووریا و شاندێكی یاوەری كرد.
لە دیدارێكدا كە د. ڕۆژ نوری شاوێز جێگری سەرۆك وەزیرانی حكوومەتی عێراقی فیدڕاڵ و فازل میرانی سكرتێری مەكتەبی سیاسیی پارتی دیموكراتی كوردستان ئامادەی بوون، بارودۆخی سیاسی و ئەمنیی عێراق و سووریا و ناوچەكە و شەڕی دژی تیرۆریستان خرایە بەر باس و گفتوگو و، سەركەوتنی هێزەكانی پێشمەرگە لە ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆریستان بەرز نرخێندرا. هەر لەم دیدارەدا هەڕەشەی تیرۆریستان بە تایبەت ڕێكخراوی تیرۆریستیی داعش بۆ سەر سەقامگیری و داهاتووی ناوچەكە تاوتوێ كرا و بیروڕا لەبارەی چۆنییەتی ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆریستان ئاڵوگۆڕ كرا.
لەم كۆبوونەوەیەدا هەردوولا لەسەر ئەوە هاوڕا بوون كە تێكشكاندنی تیرۆریستان و ڕێشەكێشكردنیان هەوڵێكی هاوبەشی هەمەلایەنەی پێویستە.
پێشنیوه‌ڕۆى ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه 23ى ئۆكتۆبه‌رى 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان پێشوازى له به‌ڕێز ستیڤان دى مستۆرا نێردراوى تایبه‌تى سكرتێرى گشتیى نه‌ته‌وه یه‌كگرتووه‌كان له سووریا و شاندێكى یاوه‌رى كرد.
له دیدارێكدا به‌ڕێز دى مستۆرا خۆشحاڵیى خۆى به پێشكه‌وتنه‌كانى هه‌رێمى كوردستان نیشان دا و ئاماژه‌ى به‌وه دا له ڕاپه‌ڕینى 1991ه‌وه تا ئێستا، پێشكه‌وتنى گه‌وره و دڵخۆشكه‌ر له هه‌رێمى كوردستان هاتوونه‌ته ئاراوه. هه‌روه‌ها سوپاسى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستانى كرد كه پێشوازى له نزیكه‌ى ملیۆنێك و پێنجسه‌د هه‌زار ئاواره و په‌نابه‌ر كردووه و دووپاتى كرده‌وه كۆمه‌ك و هاوكاریى ڕێكخراوه‌كانى نه‌ته‌وه یه‌كگرتووه‌كان و كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى بۆ هه‌رێمى كوردستان به‌رده‌وام ده‌بن.
بارودۆخى عیراق و ناوچه‌كه و مه‌ترسیى تیرۆر و پێكهێنانى هاوپه‌یمانیى نێوده‌وڵه‌تى بۆ ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى تیرۆرستان و گرنگیى به‌شداریى هه‌مووان له حكوومه‌تى تازه‌ى عیراقدا لایه‌نێكى دیكه‌ى دیداره‌كه بوو، تیایدا به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران جه‌ختى له‌سه‌ر ئه‌وه كرده‌وه كه ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى تیرۆر، سیاسه‌ت و ستراتیژێكى گشتگیرى پێویسته و ده‌بێ له ڕووى سه‌ربازى و مرۆییشه‌وه هاوكاریى زیاترى هه‌رێمى كوردستان بكرێت. ده‌رباره‌ى سووریاش، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى دووپاتى كرده‌وه كێشه‌ى سووریا كێشه‌یه‌كى سه‌ربازى نیه و ده‌بێ ڕێگه‌چاره‌یه‌كى سیاسى بۆ چاره‌سه‌ركردنى بدۆزرێته‌وه تا ئارامى له ناوچه‌كه‌دا سه‌قامگیر ببێت.
به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران هه‌روه‌ها سوپاسى كۆمه‌ك و هاوكارییه مرۆییه‌‌كانى نه‌ته‌وه یه‌كگرتووه‌كان و كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى و هاوكارى بۆ كۆبانێ كرد، ڕوونیشى كرده‌وه كه هه‌رێمى كوردستان پێویستى به كۆمه‌ك و هاوكاریى زیاتر هه‌یه و ڕێكخراوه نێوده‌وڵه‌تیه‌كان و وڵاتانى كۆمه‌كبه‌خش، ده‌بێ زیاتر هاوكاریى ئاواره و په‌نابه‌ران له هه‌رێمى كوردستان بكه‌ن.
له كۆتاییى دیداره‌كه‌دا به‌ڕێز دى مستۆرا دووباره خۆشحاڵیى خۆى به سه‌ردانى هه‌رێمى كوردستان ده‌ربڕى و ڕایگه‌یاند كه هه‌رێمى كوردستان بوێرانه به‌ره‌نگارى تیرۆر بووه‌ته‌وه و به‌رگرى و به‌رخودانى كردووه، بۆیه به دواڕۆژى هه‌رێمى كوردستان گه‌شبینن و ده‌گاته ئامانجى خۆى.
ئێواره‌ی ئه‌مڕۆ یه‌كشه‌ممه 12ی ئۆكتۆبه‌ری 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانی سه‌رۆك وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان له هه‌ولێر پێشوازی له به‌ڕێز نیكۆلای میلادینۆف نوێنه‌ری تایبه‌تی سكرتێری گشتیی نه‌ته‌وه یه‌كگرتووه‌كان له عیراق و شاندێكی یاوه‌ری كرد.
له دیدارێكدا بارودۆخی عیراق و جموجۆڵی تیرۆرستان و دوایین پێشهاته مه‌یدانی و ئه‌منییه مه‌ترسیداره‌كان و، بارودۆخی سووریا و كۆبانێ تاوتوێ كران و، هاوپه‌یمانیی نێوده‌وڵه‌تیی دژی تیرۆر و ئۆپه‌راسیۆنه سه‌ربازییه‌كان و ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ی پێشمه‌رگه له‌گه‌ڵ تیرۆرستان، تاوتوێ كران. هه‌روها باس له پێویستیی به‌رده‌وامی و فراوانكردنی هاوكارییه سه‌ربازییه‌كان و ناردنی چه‌ك و ته‌قه‌مه‌نی بۆ پێشمه‌رگه كرا و له‌مباره‌یه‌وه به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران دووپاتی كرده‌وه هه‌رێمی كوردستان پێویستی به چه‌كی قورس و مه‌شق و ڕاهێنانی پێشمه‌رگه‌یه بۆ ئه‌وه‌ی بتوانێت باشتر ڕووبه‌ڕووی تیرۆر ببێته‌وه.
ڕه‌وشی مرۆیی و بارودۆخی ئاواره و په‌نابه‌ران له كوردستان به‌شێكی دیكه‌ی دیداره‌كه بوو كه تیایدا جه‌خت له پێویستیی به‌رده‌وامیی هاوكارییه‌كان له لایه‌ن كۆمه‌ڵگه‌ی نێوده‌وڵه‌تییه‌وه كرایه و به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران ڕوونی كرده‌وه ڕه‌وشی ئاواره و په‌نابه‌ران پێویستی به ئاواڕدانه‌وه‌ی زۆر جددیتری عیراق و نه‌ته‌وه یه‌كگرتووه‌كان و كۆمه‌ڵگه‌ی نێوده‌ڵه‌تی هه‌یه، به تایبه‌تی كه وه‌رزی زستان و سه‌رما به‌ڕێگاوه‌یه و ئه‌گه‌ر كاری باشتر له‌مباره‌یه‌وه نه‌كرێت، بارودۆخه‌كه سه‌خت و دژوارتر ده‌بێت و ڕه‌وشی مرۆیی له كه‌مپه‌كاندا خراپتر ده‌كات، چونكه به توانا سنوورداره‌كانی حكوومه‌تی هه‌رێم، ناتوانرێت وه‌ك پێویست هاوكاریی ئاواره‌كان بكرێت.
له دیداره‌كه‌دا باس له پرۆسه‌ی سیاسیی عیراق و گرنگیی به‌شداریی هه‌رێمی كوردستان له حكوومه‌تی ناوه‌ندیدا كرا و، به‌رێز سه‌رۆك وه‌زیران دووپاتی كرده‌وه كه دوای دانوستاندن و ڕێككه‌وتنی لایه‌نه كوردستانییه‌كان، وه‌زیره كورده‌كان له به‌غدا ده‌ستبه‌كار ده‌بن، سوپاسی هه‌ڵوێستی دۆستانه‌ی به‌ڕێز نوێنه‌ری تایبه‌تی سكرتێری گشتی و UNی كرد كه به‌رده‌وام هه‌وڵی چاره‌سه‌ركردنی كێشه‌كانی هه‌ولێر و به‌غدای داوه. هه‌روه‌ها پێشوازی له پێشنیاری شانده‌كه كرد كه دوای ده‌ستبه‌كاربوونی وه‌زیره كورده‌كان، به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران سه‌ردانی به‌غدا بكات. لای خۆیه‌وه به‌ڕێز میلادینۆف ڕوونی كرده‌وه كه به‌شداریی جددیی هه‌رێم له حكوومه‌تی عیراقدا ده‌بێته مایه‌ی سه‌ركه‌وتنی پرۆسه‌ی سیاسی له عیراق.
ئەمڕۆ سێشەممە 23ـی ئەیلوولی 2014 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە فرانك بێكەر باڵیۆزی بریتانیا لە عێراق و شاندێكی یاوەری كرد.
لە دیدارێكدا سەركەوتنەكانی پێشمەرگە بەسەر تیرۆریستان و هەنگاوەكانی هێزە هاوپەیمانەكان و وەشاندنی گورزە ئاسمانییەكان لە دژی تیرۆریستانی داعش لە ناو خاكی سووریا خرایە بەر باس و جەخت لەوە كرایەوە كە پێویستە هیچ پەناگەیەكی ئارام لە سووریا و عێراق بۆ تیرۆریستانی داعش نەمێنێت.
پەیوەست بە دژایەتیكردنی تیرۆریستان هەردوولا لەسەر ئەوە هاوڕابوون كە هاوكات لەگەڵ سەركەوتنی سەربازی بەسەر تیرۆریستان پێویستە لەڕووی سیاسیشەوە لەناوخۆی عێراق و هەروەها لەگەڵ وڵاتانی ناوچەكە كاری جدی بكرێت بۆ نەهێشتن و لەناوبردنی تیرۆریستانی داعش.
بارودۆخی هێزەكانی پێشمەرگە لە بەرەكانی ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆر تەوەرێكی دیكەی ئەم دانیشتنە بوو و تێیدا سەرۆك بارزانی ئاماژەی بەوەدا كە دەستپێشخەری لەدەستی هێزی پێشمەرگە دایە و تیرۆریستان لە دۆخی بەرگری و پاشەكشە دان. سەرۆك بارزانی ئەوەیشی دووپات كردەوە كە ئەو خەڵكانەی هاوكاریی داعشیان كردووە و بەشداربوونە لە كوشتن و بڕین و تاڵان و دەستدرێژی بۆ سەر خەڵك دەبێ بە توندی سزا بدرێن و تاوانباران لەو كەسانە جیا بكرێنەوە كە لەگەڵ تیرۆریستاندا هاودەست نەبوونە. لەبارەی دۆخی ئاوارەكانیش سەرۆك بارزانی جەختی لەوە كردەوە كە پێویستە خەڵكی ئاوارە بگەڕێندرێنەوە شوێنەكانی خۆیان و لە هەڕەشەی تیرۆریستانیش بپارێزرێن.
ئەمڕۆ سێشەممە 26ـی 8ـی 2014 لە شاری هەولێر بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە بۆڕگ برێند وەزیری دەرەوەی نەرویج و شاندێكی یاوەری كرد.
لە كۆبوونەوەیەكدا كە نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی حكوومەت هەرێم و فواد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێم و مستەفا سەید قادر وەزیری پێشمەرگە و عەلی سندی وەزیری پلاندانان و فەلاح مستەفا بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكان و ڕێكەوت حەمە ڕەشید وەزیری تەندروستیی حكوومەتی هەرێمی كوردستان ئامادەی بوون، دوایین پێشهاتە سیاسی و ئەمنییەكان و هەروەها هەڕەشە و پەلاماری تیرۆریستان بۆ كوردستان و سەركەوتتنەكانی هێزی پێشمەرگە و بارودۆخی ئاوارەكان خرایە بەر باس و گفتوگۆ.
هەر لەم دیدارەدا سەرۆك بارزانی بە گەرمی بەخێرهاتنی وەزیری دەرەوەی نەرویج و شاندی یاوەری كرد و هاتن و سەردانی شاندی نەرویجی بە هێمایەك بۆ پاڵپشتی و هاوسۆزیی حكوومەت و گەلی نەرویج بۆ گەلی كوردستان لە قەڵەم دا. سەرۆك بارزانی ئەوەیشی باس كرد كە پاڵپشتی و بەدەنگەوەهاتنی دۆستانی گەلی كورد لەبەر ئەوەیە كە گەلی كوردستان پابەندی بەها و پڕەنسیپی مرۆڤدۆستانە و پێكەوەژیان و فرەلایەنییە و ئەو بەهایانەش دەپارێزێت و ئەم پاڵپشتییەیش نیشان دەدات كە گەلی كوردستان ڕێگەیەكی دروستی هەڵبژاردووە. سەرۆك بارزانی لە درێژەی قسەكانیدا ئەوەی دووپات كردەوە كە گەلی كوردستان خاوەنی فەرهەنگی پێكەوەژیانە و دەبێ ئەو فەرهەنگەیش قووڵتر بكەین. سەبارەت بە ڕەوشی ئاوارەكان سەرۆك بارزانی هێمای بەوەدا كە بە هەموو توانایەكەوە یارمەتییان دەدەین بەڵام ژمارەی پەنابەران لە ئاستی تواناكانی حكوومەتی هەرێم تێپەڕیوە بۆیە پێویستە وڵاتانی دۆست و كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی لە حەواندنەوەی ئاوارەكان یارمەتیمان بدەن بۆ ئەوەی پاش ڕزگاركردنی ناوچەكانیان لە دەستی تیرۆریستان بۆ سەر ماڵ و حاڵی خۆیان بگەڕێنەوە.
لەبەرانبەردا وەزیری دەرەوەی نەرویج سوپاسی ئەو پێشوازییە گەرمەی كرد كە لە خۆی و شاندە یاوەرەكەی كراوە و دەستخۆشیشی لە سەرۆك بارزانی و سەركردایەتیی كوردستان كرد بۆ ئەو پێشكەوتنەی لە هەرێمی كوردستان هاتووەتە ئاراوە و ڕایگەیاند هاتنی ئێمە شێوازێكە بۆ نیشاندانی هاوسۆزی و پاڵپشتیی گەلی نەرویج لەگەڵ گەلی كوردستان كە بەڕووی تیرۆریستان وەستاوەتەوە. وەزیری دەرەوەی نەرویج هێمایشی بەوەدا كە ئێستا تیرۆریستان بوونەتە ئەمری واقع و هەڕەشەی جدیین بۆ سەر ئاساییشی ناوچەكە و جیهان و بۆ بەرەنگاربوونەوەیان پێویستە هەوڵێكی جیهانی و هەمەلایەنە بخرێتەگەڕ. وەزیری دەرەوەی نەرویج ئەوەی دووپات كردەوە كە گەلی كوردستان لەڕووی یارمەتیی سەربازی و مرۆیی دەتوانن پشت بە گەلی نەرویج ببەستن و حكوومەتی نەرویجیش بۆ خێراتركردنی هاوكارییە مرۆڤییەكەی بڕیاری داوە جگە لە بیست ملیۆن دۆلار كە پێشتر بڕیاری لەسەر دابوو دە ملیۆن دۆلاری دیكەیش تەرخان بكات بۆ یارمەتیدانی مرۆیی كوردستان.
هەر لەم دانیشتنەدا هەڕەشەكانی تیرۆر و چۆنییەتی گەشەسەندنی لە عێراق و سووریا قسەی لەسەر كرا و پڕۆسەی سیاسیی عێراق و پێكهێنانی حكوومەتی تازەی عێراق و پەیوەندییەكانی نێوان وڵاتی نەرویج و هەرێمی كوردستانیش تەوەرێكی دیكەی كۆبوونەوەكە بوو.
شایانی گوتنە كە لەدوای تەواوبوونی كۆبوونەوەكە پڕێسكۆنفرانسێك بۆ سەرۆك بارزانی و وەزیری نەرویج ڕێكخرا و تێیدا ناوەڕۆكی كۆبوونەوەكەیان بۆ دەزگاكانی ڕاگەیاندن خستەڕوو.
ئێمه تا ئێستایش غه‌مبار و تاساوین به بیستنى هه‌واڵى كوشتنى ڕۆژنامه‌نووسى بێتاوانى ئه‌مه‌ریكى به‌ڕێز جه‌یمس فۆلى له لایه‌ن ڕێكخراوى تیرۆریستیى داعشه‌وه. ئه‌مه كارێكى دڕندانه و بێڕێزى بوو به‌رامبه‌ر ژیانى مرۆڤ و هه‌ست و سۆزى خانه‌واده و دۆستانى ئه‌و و ته‌واوى جیهان. كارێك بوو كه ڕه‌وشت و به‌ها و ئایدۆلۆژیاى ڕێكخراوى تیرۆریستیى داعشى ده‌رخست، تێگه‌یشتن له كردارێكى وا قێزه‌وه‌ن؛ زۆر سه‌خته.
هاوشێوه‌ى به‌ڕێز فۆلى؛ سه‌دان خه‌ڵكى دیكه‌ى بێتاوان له پێكهاته‌ى ئێز‌یدى و مه‌سیحى به هه‌مان شێوه‌ى دڕندانه له لایه‌ن ڕێكخراوى تیرۆریستى داعشه‌وه كوژران. هیچ وشه‌یه‌كى به‌هێز بۆ پێناسه‌كردنى ئه‌م كرداره نامرۆڤانه‌یه نیه، ئه‌و كرداره‌ى ڕووى ڕه‌شى ئه‌م ڕێكخراوه‌ى نیشان دا كه ئێمه ئه‌مڕۆ ڕووبه‌ڕووى بووینه‌ته‌وه. هیچ گومانم نیه كه ئه‌م ڕێكخراوه له‌م جه‌نگه‌دا له‌ناوده‌چێ و سه‌رشۆڕییان بۆ ده‌مینێته‌وه.
پرسه و سه‌ره‌خۆشیى خۆم ئاراسته‌ى خانه‌واده‌ى به‌ڕێز جه‌یمز فۆلى و ته‌واوى گه‌لى ئه‌مه‌ریكا بۆ له‌ده‌ستدانى ئه‌م ڕۆڵه ئازایه‌یان ده‌كه‌م؛ كه ده‌یوست لایه‌نه ترسناكى شه‌ڕ و ناكۆكی و مردنى مرۆڤ تۆمار بكات. به‌ڕێز جه‌یمز فۆلى ڕۆژنامه‌نووسێكى پرۆفیشناڵ و ڕێزڵگیراوبوو كه ژیانى خۆى خسته مه‌ترسییه‌وه به به‌كارهێنانى كامیراكه‌ى تاكو ئازار و مه‌ینه‌تیى خه‌ڵكى سڤیلى سووریا نیشانى هه‌موو جیهانى بدات.
نێچیرڤان بارزانى
سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان
21ى ئابى 2014
نووسینگەی نوێنەرایەتیی هەرێمی کوردستان لە تاران بە بڵاوکردنەوەی ئاگادارییەک ئامادەیی خۆی بۆ کۆکردنەوەی یارمەتییەکانی نەغدی خەڵکی بەشەڕەف و مرۆڤدۆستی ئێران بۆ خەڵکی لێقەوماوی شنگاڵ و ئاوارەکانی دیکە لە هەرێمی کوردستانی عێراق ڕاگەیاند.
لە ئاگاداریی نووسینگەی نوێنەرایەتیی هەرێمی کوردستانی عێراق لە تاراندا هاتووە: میللەتی گەورەی ئێران و دەوڵەتیی کۆماری ئیسلامی ئێران لە ڕابردووە تا ئێستا بەردەوام دڵسۆزانە لە تەنیشت خەڵکی کوردستانی عێراقدا بوون و لەم ساتەوە وەختەی ئێستاشدا خەڵکی لێقەوماوی شنگاڵ و ئاوارەکانی دیکە، لەوانە: مەسیحی، ئیزەدی، شەبەک، عەڕەبەکانی مووسڵ و دەورووبەری، کوردەکانی سووریا و ... کە پەنایان بۆ هەرێمی کوردستان هێناوە، بەجێی ناهێڵن.
خەڵکی خێرخوازی ئێران دەتوانن یارمەتییەکانی نەغدی خۆیان بڕژێیننە ژمارە حیسابی 0346247583009 لە بانکی میللی ئێران بە ناوی "عەباس عەبدوڵڵا بایز" و "ڕەمەزان حوسێن عومەر".
دوایین هەواڵەکان
- سهركۆمارى توركيا بهردهواميى پشتگيريى وڵاته‌كه‌ى بۆ عێراق و هه‌رێمى كوردستان دووپات كرده‌وه
- پەیامی سەرۆک نێچیرڤان بارزانی لە ساڵیادی ڕۆژنامەگەریی کوردیدا
- نێچيرڤان بارزانى: ده‌بێ نيشتمان كۆكهرهوهى ههموومان بێت
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ باڵيۆزى يهكێتيى ئهورووپا كۆبووهوه
- سهرۆكى هه‌رێمى كوردستان پێشوازى له باڵيۆزى فهرهنسا كرد
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى پێشوازى له باڵيۆزى بهريتانيا كرد
- سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان پێشوازی لە باڵیۆزی بەریتانیا لە عێراق دەکات
- عەباس غەزالی: نووسین و چاپکردنی "فەرھەنگیی زارەکیی موکریان" شانازییەکی بێ پایانە
- پەیامی پیرۆزبایی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان بەبۆنەی جەژنی نەورۆز
- سهرۆكى هه‌رێمى كوردستان نامهيهكى پيرۆزبايى له وهزيرى دهرهوەى توركياوه پێدهگات