سەرلەبەیانیی ئەمڕۆ 8/6/2015 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان لە سلێمانی سەردانی بەڕێز نەوشێروان مستەفا ڕێكخەری گشتی بزووتنەوەی گۆڕانی كرد.
لە دیدارێكدا بارودۆخی ئەمڕۆی هەرێمی كوردستان و عێراق و ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆرستانی داعش و هەروەها پرۆسەی چاكسازی و ڕێكخستنەوەی كاروبارەكانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان و هەنگاوەكانی ئایندەیان باسكرد و پرسی كێشەكانی بواری نەوت و داهاتەكانی هەرێمی كوردستانیان تاوتوێ كرد.
هەر لە دیدارەكەدا باسیان لە ئەنجامی هەڵبژاردنەكانی توركیا كرد كە بۆ یەكەم جار تیایدا حزبێكی كوردی سەركەوت و چووە پەرلەمانی توركیاوە و هەردوولا بە خۆشحاڵییەوە گرنگیی ئەنجامەكانیان بۆ ئایندەی گەلی كورد لە توركیا بەرز نرخاند و هیوایان خواست كە ببێتە هاندەرێك بۆ بەرقەرابوونی ئاشتی لە تەواوی توركیا و چارەسەركردنی پرسی كورد لەو وڵاتە.
بەگوێرەی زانیارییەکانی دەستەی گشتی گەشتوگوزار لە هەرێمی كوردستان، سەرەڕای ئەو بارودۆخە ناهەموارەی عیراق وهەرێمی كوردستان وناوچەكە بەگشتی پێیدا تێپەڕی، ڕێڕەوی گەشتوگوزار لەهەرێمی كوردستان نەوەستاوە.
لەدیمانەیەكی تایبەت بە ماڵپەڕی حكومەتی هەرێمی كوردستان،مەولەوی جەبار، سەرۆكی دەستەی گشتی گەشتوگوزاری هەرێم ئاماژەی بەوەدا ئەم بارودۆخە بووە هۆكارێك بۆ كەمبوونەوەی ژمارەی ئەو گەشتیارانەی لەناوەڕاست وباشووری عیراقەوە دەهاتن بەپێچەوانەی گەشتیارانی دەرەوەی سنووری عیراق كە كەمبوونەكە بەو ڕێژەیە نەبوو.
ئەوەشی خستەڕوو كە ئەو بارودۆخەی ساڵی پار هەرێمی كوردستان پێیدا تێپەڕی وایكرد ئەو پلانەی داندرابوو بۆ گەشەپێدانی گەشتوگوزاری لە هەرێم دوا بخرێت وگۆڕانكاری زۆریشی تیادا بكرێت.
مەولەوی جەبار رایگەیاند، دەستەی گەشتوگوزاری هەرێم دەستپێشخەریکرد بۆ كۆكردنەوەی كۆمپانیا گەشتیارییەكانی توركیا و ئێران وكۆمپانیا نێوخۆییەكان وباشوور وناوەڕاستی عیراق بۆ باسكردنی واقیعی ئەم کەرتە لەهەرێم وچۆنیەتی هێنانی گەشتیار، بەسوود وەرگرتن لە بارودۆخی ئارام وسەقامگیری ئاسایش لە شارەكانی هەرێمی كوردستان.
"ئەمەش جگە لەبەشداربوونمان لە چەندین پیشانگای جیهانی لەبەرلین وئیستەنبۆڵ وئامەد وتاران كە بووە هۆی پەیوەندیكردنمان بە ژمارەیەکی زۆر لە كۆمپانیای تایبەتەمەند."
سەرۆكی دەستە ئەوەشی خستەڕوو كە لەمیانەی ئەو دیدارانەدا رێككەوتن لەگەڵ كۆمپانیا گەشتیاریەكان كراوە "نرخی كێبڕكێكاری وهەرزان پێشكەشی گەشتیاران بكرێت لەڕووی كرێی رێگا وئوتێل وتەنانەت هەبوونی داشكان لەكڕینی كەلوپەلی جیاجیا لەمۆلەكانیش بۆهاندانی هێنانی زیاترین ژمارەی گەشتیار".
هەروەها ئاشكرایكرد، دەستەی گەشتوگوزاری هەرێمی كوردستان، شوێنێكی تایبەتی لە پیشانگای دوبەی گەشتیاری وەرگرتووە كە بڕیار وایە لە مانگی داهاتوودا ئەنجامبدرێت وتیایدا هەرچی پەیوەندی بەگەشتوگوزاری كوردستانەوە هەیە لەوێ نمایش دەكرێت بەشێوەیەك كە بتواندرێت سەرنجی كۆمپانیاكانی جیهان رابكێشرێت بۆ هێنانی گەشتیار یانیش وەبەرهێنان لەم بوارەدا.
ئاشكراشیكرد، لەمانگی یۆنیۆ/حوزەیرانی داهاتوودا لەبۆدابێست دیدارێك لەنێوان كۆمپانیا گەشتیاریەكانی هەرێم وچەندین كۆمپانیای ئەورووپا بەڕێوەدەچێت وتیایدا باسی بارودۆخی كوردستان دەكرێت وهەموو پاكێجە گەشتیاریەكان نمایش دەكرێت وپێشكەشی ئەو كۆمپانیایانە دەكرێت.
مەولەوی جەبار تیشكی خستە سەر پرۆژەیەك كە دەستەی گشتی گەشتوگوزاری هەرێم بەنیازە لەگەڵ چەندین كۆمپانیای دیار وبەرچاو جێبەجێی بكات. وتی ئەم پرۆژەیە کە بە "كوردستان هۆڵیدەی" دەناسرێت ولەسەر ئاستی باكوور وباشوور ورۆژهەڵاتی کوردستان جێبەجێ دەكرێت.
وردەكاری ئەو پرۆژەیەش لەوەدایە، كە گەشتیار لەیەك كاتدا چەندین شار وشوێنی گەشتیاری هەرێمی كوردستان وشارەكانی دیكەی باكوور ورۆژهەڵاتی كوردستان بەسەر بكاتەوە وهەموو ئەو گەشتانەش لەیەك پاكێجدا بن وئاماژەی بەوەشدا ئەم پرۆژەیە كاری زۆری لەسەر كراوە وكۆمپانیاكان دیراسەیان كردووە وهیوای خواست لەنزیكترین كاتدا ببێتە واقیع وجێبەجێ بكرێت.
هەروەها گوتی، لەمانگی یۆلیۆ/تەمموزی داهاتوودا "گەشتێكمان بۆ شاری وان دەبێت ولەوێ هەموو ئەو پاكێجانەی باسمان كردوون ولەسەری رێككەوتووین رێكیان دەخەینەوە ولە 27ی سەپتەمبەر/ئەیلولی داهاتووش، كە رۆژی جیهانی گەشتوگوزارە، هەموو ئەو كۆمپانیایانەی لەگەڵیان دانیشتووین داوەتی هەولێریان دەكەین ولەكۆنفڕانسێكی گەورەدا هەڵسەنگاندنی ئەو بەرنامانە دەكەین كە جێبەجێمان."
ئەوەشی خستەڕوو كە لەمانگی نۆڤەمبەر / تشرینی دووەمی داهاتوودا هەرێمی كوردستان بەشداری پیشانگای لەندەن دەكات، كە یەكێكە لەپیشانگا هەرە گرنگەكانی بواری گەشتیاری لەجیهاندا.
لەسەر ئاستی ناوخۆدا، وەك سەرۆكی دەستە نیشانیدا، كاری زۆر وپرۆژەی زۆر لەئارادایە لەبارەی بەرزكردنەوەی كواڵیتی. بۆ ئەم مەبەستەش دانیشتن وكۆبوونەوە لەگەڵ هوتێل وكۆمپانیا گەشتیاریەكان کراون.
هەروەها ئاشکرای کرد کە ناوەندێكی گەورەی راهێنانی گەشتیاری لەهەرێمی كوردستان ئەم ساڵ دەكرێتەوە وتیایدا هەوڵدەدرێت چەند پسپۆڕ ومامۆستای بیانی بێن ومەشق بە كارمەند وپسپۆڕانی ئەم بوارە بكات. بۆ ساڵی داهاتووش، راهێنان لەم ناوەندە دەبێتە مەرجێك بۆ كاركردن لەبواری گەشتیاری لەسەر ئاستی ناوخۆدا.
لەم دیدارەدا كە بە مەبەستی گەیاندنی نامەی بەڕێز عەبدوڵڵا ئۆجەلان بە سەرۆك بارزانی ئەنجامدرا، شاندی میوان سڵاوی بەڕێز ئۆجەلانیان گەیاندە سەرۆك بارزانی و باسی ئەو دیدار و چاوپێكەوتنانەیان كرد كە لەسەرەتای ئەم مانگە لە ئیمڕاڵی لەگەڵ بەڕێز ئۆجەلاندا هەیانبووە. هەر لەم دیدارەدا شاندی میوان ئەوەیشیان خستەڕوو كە بەڕێز ئۆجەلان ئاگاداری گۆڕانكارییەكانی ناوچەكە و هاوكێشە ئاڵۆزەكان و ئەو شەڕەیە كە لە لایەن تیرۆریستاندا بەسەر كوردستاندا سەپێندراوە و ڕایانگەیاند كە بەڕێز ئۆجەلان جەختی لە ڕۆڵ و ئەو ئەرك و بەرپرسیارێتییە قورسە كردووەتەوە كە لەسەر شانی سەرۆك بارزانییە و دڵنیایی خۆیشی نیشان داوە كە سەرۆك بارزانی ڕۆڵی خۆی لە چارەكردنی گرفتەكان و تێپەڕاندنی هەڕەشەكان بۆ سەر كوردستان دەگێڕێت. لە بەشێكی دیكەی دیدارەكەدا شاندی میوان سەرەخۆشیی خۆیان و بەڕێز ئۆجەلانیان بە سەرۆك بارزانی و كەسوكاری ئەو پێشمەرگانە گەیاند كە لەشەڕی تیرۆریستاندا گیانی خۆیان بەخت كردووە و شەهید بوونە. هەر لەم كۆبوونەوەیەدا شاندی میوان جەختیان لە پاراستنی یەكڕیزی لایەنە سیاسییەكان و بەستنی كۆنگرەی نەتەوەیی كردەوە.
لەبەرانبەردا سەرۆك بارزانی بەخێرهاتنی شاندی میوانی كرد و سوپاسی پەرۆشی و خەمخۆریی بەڕێز ئۆجەلانی كرد بۆ چارەكردنی كێشەكان و ئەوەی خستەڕوو كە لەم كەشە ئاڵۆزەی لە ناوچەكەدا دەگوزەرێ بەهێزترین چەكی كوردستان، یەكڕیزی و برایەتی و كاركردنە بەو پڕەنسیپە باڵایانەی كە گەلی كوردستان هەیەتی، ئەویش ئاشتیخوازی و ئازادی و فەرهەنگی پێكەوەژیانە. سەرۆك بارزانی ئەوەیشی بۆ شاندی میوان باسكرد كە لەم ململانێ تاییفییەی لە ناوچەكەدا هەیە، كوردستان نابێتە بەشێك لە كێشە و ململانێیەكان. سەبارەت بە شەڕی تیرۆریستانیش سەرۆك بارزانی ئەوەی شی كردەوە كە سەركەوتنی كورد بەسەر تیرۆریستان، پێگە و ناوبانگی بەرزی بۆ گەلی كوردستان مسۆگەر كردووە و جێگەی شانازییشە كە كوردستان لە كۆبانێ هەتا خانەقین لە یەك سەنگەردا ڕووبەڕووی تیرۆریستان بووەتەوە. پەیوەست بە بەستنی كۆنگرەی نەتەوەیی، وێڕای پێداگیری لەسەر بەستنی كۆنگرەی نەتەوەیی سەرۆك بارزانی ئەوەی دووپاتكردەوە كە پێویستە هەموو لایەك لە هەوڵی سەرخستنی كۆنگرە بێت و ئامانجی سەرەكیی كۆنگرەیش گەیاندنی پەیامی ئاشتی بێت بۆ گەلانی ناوچەكە.
پڕۆسەی ئاشتیی لە توركیا و بارودۆخی ڕۆژئاوای كوردستان و هەروەها قسەكردن لەبارەی چۆنییەتیی نەهێشتنی كێشەی نێوان حزب و لایەنە سیاسییەكانی كوردستان تەوەرێكی دیكەی ئەم دانیشتنە بوو و، سەرۆك بارزانی پشتگیریی تەواوی خۆی بۆ پڕۆسەی ئاشتی دەربڕی.
ئەمڕۆ پێنجشەممە 12ـی 3ـی 2015 بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە فرێدون سینێرلی ئۆغلو وەكیلی وەزیری دەرەوەی توركیا و شاندێكی یاوەری كرد.
لە دیدارەكەدا بارودۆخی سیاسیی و ئەمنیی ناوچەكە و هەڕەشەی تیرۆریستان بۆ سەر ئاساییشی ناوچەكە و جیهان خرایە بەر باس و گفتوگۆ و جەخت لەوە كرایەوە كە دابینكردنی ئاساییشی ناوچەكە و ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆریستان ئەركی هەموو لایەكە و پێویستی بە كاری هاوبەش و هەماهەنگیی نێوان وڵاتانی ناوچەكە و جیهان هەیە.
هەر لەم كۆبوونەوەیەدا قسە لەبارەی پڕۆسەی چارەسەری ئاشتیی توركیا كرا و سەرۆك بارزانی ئەوەی دووپات كردەوە كە هەرێمی كوردستان پاڵپشتی پڕۆسەی ئاشتیی لە توركیایە و ئامادەیشە لە هەموو قۆناغەكانی ئەم پڕۆسەیە یارمەتیی سەرخستنی پڕۆسەی ئاشتی لە توركیا بدات. هەر پەیوەست بەم باسەوە سەرۆك بارزانی ئەوەی خستە ڕوو كە لە سەرخستنی پڕۆسەی ئاشتیدا هەموو لایەك و گەلانی ناوچەكە سوودمەند دەبن و هیوایشی خواست كۆسپ و تەگەرەكانی بەردەم ئەم پڕۆسەیە نەمێنن.
پەیوەندییە سیاسی و ئابوورییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و توركیا و فراوانكردنی ئاستی هەماهەنگی و هاوكاریی نێوان هەردوولا بۆ دابینكردنی ئاساییش و ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆریستان تەوەرێكی دیكەی ئەم كۆبوونەوەیە بوو و، وەكیل وەزیری دەرەوەی توركیا ڕایگەیاند كە ئاساییش و سەقامگیریی هەرێمی كوردستان بۆ وڵاتەكەی جێگەی بایەخە و توركیا هەموو هەوڵێك دەدات یارمەتیی ئاساییش و سەقامگیریی هەرێمی كوردستان بدات.
ئهمڕۆ شهممه 2015/3/21، له سهرهتای دهستپێكردنی ڕێوڕهسمی پیرۆزكردنی جهژنی نهورۆزدا له ئامهد، پهیامی بهڕێز نێچیرڤان بارزانی سهرۆك وهزیرانی ههرێمی كوردستان خوێندرایهوه، كه له وهڵامی بانگهێشتكردنی بهڕێزیان بۆ ڕێوڕهسمهكه، ئاراستهی ههریهكه له بهڕێزان هاوسهرۆكانی HDP، DTK و DBPی كردبوو.
له پهیامهكهیدا، بهڕێز نێچیرڤان بارزانی وێڕای سوپاسكردنیان بۆ بانگهێشتكردنی بۆ ڕێوڕهسمهكه، نهورۆزی ئهوان و ههموو كوردستانیان پیرۆز دهكات و هیوا دهخوازێ جهژنی نهورۆز لهگهڵ خۆیدا بۆ تهواوی كورد و كوردستانیان و گهلانی ناوچهكه و جیهان، سهركهوتن و شادی بهێنێت.
له پهیامهكهیدا بهڕێز سهرۆك وهزیرانی ههرێمی كوردستان پشتگیریی خۆی بۆ پرۆسهی ئاشتی و چارهسهری و دوایین ئهو ههنگاوانهی لهم پێناوهدا نراون، دووپات دهكاتهوه و ئامادهییی ههموو هاوكارییهك بۆ سهركهوتنی ئاشتی نیشان دهدات.
ئەمڕۆ 6ی مارت/ئادارـی 2015 قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆك وەزیرانی حكومەتی هەرێمی كوردستان، پێشوازی لە عیسمەت یەڵماز وەزیری بەرگری توركیا وشاندی یاوەری كرد.
لە دیدارەكەدا كە وەزیرانی پێشمەرگە وناوخۆی هەرێمی كوردستان ووتەبێژی فەرمی حكومەت وژمارەیەك لەبەرپرسانی حكومی هەردوولا ئامادەی بوون، بارودۆخی ئێستای عیراق وهەرێمی كوردستان لە رووبەڕووبوونەوەی تیرۆر گفتوگۆی فراوانی لەبارەوە كرا.
لایەنی توركی ئاماژەیان بەوەدا ئەوان سەردانی ناوەندی مەشق وراهێنانی پێشمەرگەیان كردووە لەسۆران بۆ ئاگاداربوون لەبەڕێوەچوونی مەشقی پێشمەرگە ئاماژەشیان بەوەدا ئەوان هەوڵی فراوانتركردنی ناوەندەكان دەدەن ولەیارمەتیدانی هەرێمی كوردستان لەڕووی مرۆیی وسەربازیەوە بەردەوام دەبن.
وەزیری بەرگری توركیا ئاماژەی بەوەدا ئاسایشی خاك وخەڵكی هەرێم بەئاسایشی خۆیان دەزانن وئەو هەڕەشەیەی تیرۆریستانی داعش بە هەڕەشە بۆ سەر خۆشیان دەزانن و بەپێویستیشی زانی پەیوەندیەكانی نێوان هەردوولا لەبواری سیاسی وئابوری وكۆمەڵایەتیش پەرەیان پێبدرێت.
قوباد تاڵەبانی سوپاسی حكومەتی توركیای كرد بۆ ئەو هاوكاریانە وخۆشحاڵی خۆی بەوە نیشاندا كە ئاستی پەیوەندیەكان لەساڵانی رابردوودا پێشكەوتنی بەرچاوی بەخۆیەوە بینیوە ودووپاتیكردەوە خەڵكی كوردستان چاوەڕوانی پەیوەندی باشتر لە توركیا دەكات.
پاشنیوهڕۆی ئهمڕۆ پێنجشهممه ١٩-٢-٢٠١٥، بهڕێز نێچیرڤان بارزانی سهرۆك وهزیرانی ههرێمی كوردستان و شاندی یاوهری، له ئهنقهره له لایهن بهڕێز ئهحمهد داوودئۆغلو سهرۆك وهزیرانی توركیاوه، پێشوازییان لێكرا.
له دیدارێكدا پهیوهندییهكانی ههرێمی كوردستان و توركیا، بارودۆخی ئێستای ههرێمی كوردستان و عیراق و شهڕی دژی داعش، سهركهوتن و پێشڕهوییهكانی پێشمهرگه و شكستی بهردهوامی تیرۆرستان، پهیوهندییهكانی ههولێر و بهغدا و دوایین ڕێككهوتنی ههردوو حكوومهتی ههرێمی كوردستان و حكوومهتی فیدرالی عیراق و كار و وهبهرهێنانهكانی توركیا له ههرێمی كوردستان خرانه بهر باس و ههردوولا داكۆكییان لهسهر پهرهپێدان و برهودانی زیاتر به پهیوهندییهكانی نێوان ههرێمی كوردستان و توركیا، به تایبهتیش له بوارهكانی وزه، ئابووری و بازرگانیدا، كردهوه.
له دیدارهكهدا شاندی یاوهری بهڕێز سهرۆك وهزیران، ههریهكه له بهڕێزان جێگری سهرۆك وهزیران، وهزیرانی دارایی و ئابووری، سامانه سروشتییهكان و پلاندان، ئاماده بوون. دوای ئهوهش شاندی ههرێمی كوردستان بهرهو ههولێر گهڕایهوه.
نیوهڕۆی ئهمڕۆ پێنجشهممه ١٩-٢-٢٠١٥، بهڕێز نێچیرڤان بارزانی سهرۆك وهزیرانی ههرێمی كوردستان و شاندی یاوهری، له ئهنقهره له لایهن بهڕێز ڕهجهب تهییب ئهردۆغان سهركۆماری توركیاوه پێشوازییان لێكرا.
له دیدارێكدا دوایین ڕهوش و پێشهاتهكانی ناوچهكه بهگشتی و شهڕی دژی تیرۆر له عیراق و ههرێمی كوردستان و بهرگری و بهرهنگاربوونهوهی قارهمانانهی پێشمهرگه بهتایبهتی، دوایین ڕێككهوتن و گفتوگۆكانی نێوان حكوومهتی ههرێمی كوردستان و حكوومهتی فیدرالی عیراق، برهودانی زیاتر به ههموو بوارهكانی پهیوهندیی ههرێمی كوردستان و كۆماری توركیا، بایهخدان و گرنگیی بهردهوامیی هاوكاریی هاوبهش له بواری وزه و بازرگانی و ئابووریدا و چهندین بابهتی دیكهی مایهی بایهخی ههردوولا، تاوتوێ كران.
له دیدارهكهدا به درێژی باس له ههنگاوهكانی پرۆسهی چارهسهری له توركیا كرا و لهمبارهیهوه بهڕێز نێچیرڤان بارزانی جهختی لهسهر گرنگیی پرۆسهی ئاشتی و چارهسهركردنی پرسی كورد له توركیا كردهوه و ههموو هاوكاری و پشتگیرییهكی حكوومهتی ههرێمی كوردستانی بۆ سهركهوتنی پرۆسهی ئاشتی و چارهسهری دووپات كردهوه. ههروهها تیشكی خسته سهر ئهوهی كه سهركهوتنی پرۆسهی ئاشتی و چارهسهری، له ههموو بوارهكاندا خزمهت به پێشكهوتن و ئاوهدانی و سهقامگیری دهكات.
لهم دیدارهدا شاندی یاوهری بهڕێز سهرۆك وهزیران، ههریهكه له بهڕێزان جێگری سهرۆك وهزیران، وهزیرانی دارایی و ئابووری، سامانه سروشتییهكان و پلاندان، ئاماده بوون.
دوایین هەواڵەکان
- سهركۆمارى توركيا بهردهواميى پشتگيريى وڵاتهكهى بۆ عێراق و ههرێمى كوردستان دووپات كردهوه
- پەیامی سەرۆک نێچیرڤان بارزانی لە ساڵیادی ڕۆژنامەگەریی کوردیدا
- نێچيرڤان بارزانى: دهبێ نيشتمان كۆكهرهوهى ههموومان بێت
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى لهگهڵ باڵيۆزى يهكێتيى ئهورووپا كۆبووهوه
- سهرۆكى ههرێمى كوردستان پێشوازى له باڵيۆزى فهرهنسا كرد
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى پێشوازى له باڵيۆزى بهريتانيا كرد
- سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان پێشوازی لە باڵیۆزی بەریتانیا لە عێراق دەکات
- عەباس غەزالی: نووسین و چاپکردنی "فەرھەنگیی زارەکیی موکریان" شانازییەکی بێ پایانە
- پەیامی پیرۆزبایی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان بەبۆنەی جەژنی نەورۆز
- سهرۆكى ههرێمى كوردستان نامهيهكى پيرۆزبايى له وهزيرى دهرهوەى توركياوه پێدهگات