هەرێمی کوردستان
نێچیرڤان بارزانى: له‌سه‌ر فرۆستنى نه‌وت به‌رده‌وام ده‌بین
سه‌رله‌بانیى ئه‌مڕۆ چوارشه‌ممه 28ى مایسى 2014، نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان سه‌ردانى په‌رله‌مانى كوردستانى كوردستانى كرد و له لایه‌ن د. یووسف محه‌مه‌د سادق سه‌رۆكى په‌رله‌مان و جه‌عفه‌ر ئیبراهیم جێگری سه‌رۆكی په‌رله‌مان و فه‌خره‌دین قادرعارف سكرتێری په‌رله‌مانه‌وه پێشوازى لێكرا.
له دیدارێكدا سه‌رۆك وه‌زیران پیرۆزبایى ده‌ستبه‌كاربوونى له سه‌رۆكایه‌تیى په‌رله‌مانى كوردستان كرد و هیواى سه‌ركه‌وتنى بۆ خواستن، هه‌روه‌ها دووپاتى كرده‌وه كه حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان ئه‌وپه‌ڕى هاوكارى و هه‌ماهه‌نگى له‌گه‌ڵ په‌رله‌مانى كوردستاندا ده‌كات و هه‌میشه بۆ هه‌موو پانگهێشت و لێپرسینه‌وه و وه‌ڵامدانه‌وه‌ى هه‌ر پرسیارێكى په‌رله‌مان ئاماده‌یه و هیواى خواست هاوكارى و هه‌ماهه‌نگیى نێوان په‌رله‌مان و حكوومه‌ت له قۆناغى داهاتوودا ببێته هۆى پێشكه‌شكردنى خزمه‌تى باشتر بۆ هاووڵاتیانى هه‌رێمى كوردستان .
لاى خۆیه‌وه سه‌رۆكى په‌رله‌مان وێڕاى به‌خێرهێنان، سوپاسى ئه‌و ده‌ستپێشخه‌رییه‌ى نێچیرڤان بارزانى كرد كه له‌سه‌ر داواى خۆى ویستوویه‌تى له‌به‌رده‌م په‌رله‌مانى كوردستان ڕوونكردنه‌وه له‌سه‌ر قه‌یرانى بودجه و كێشه‌كانى هه‌ولێر و به‌غدا و پرسى ناردنه‌ده‌ره‌وه‌ى نه‌وت بدات و ئه‌م هه‌ڵوێسته‌ى سه‌رۆك وه‌زیرانى به نیشانه و ده‌سپێكێكى باش بۆ كارى داهاتووى حكوومه‌ت و هاوكارى و هه‌ماهه‌نگیى نێوان حكوومه‌ت و په‌رله‌مانى كوردستان له قه‌ڵه‌م دا.
دواى ئه‌وه‌ش له كورته دیدارێكدا له‌گه‌ڵ سه‌رۆكى فراكسیۆنه‌كانى په‌رله‌مانى كوردستان، هه‌ر یه‌كه له سه‌رۆكى په‌رله‌مان و سه‌رۆك وه‌زیران پوخه‌یه‌كیان ده‌رباره‌ى ئامانجى ئه‌م ده‌ستپێشخه‌رییه‌ى سه‌رۆك وه‌زیران پێشكه‌ش كرد و جه‌خت له‌سه‌ر ئه‌وه كرایه‌وه كه حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان به‌پێى یاسا له ماوه‌ى دوو هه‌فته‌ى داهاتوودا به نووسین وه‌ڵامى ئه‌و پرسیارانه بداته‌وه كه له لایه‌ن په‌رله‌مانى كوردستانه‌وه ده‌رباره‌ى قه‌یرانى بودجه و پرسى نه‌وت و چه‌ندین پرسى دیكه‌وه ئاراسته‌ى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان كراون.
پاشان له ڕوونكردنه‌وه‌یه‌كدا له به‌رده‌م په‌رله‌مانى كوردستان نێچیرڤان بارزانى به درێژى تیشكى خسته سه‌ر پرسى بودجه و قه‌یرانى مووچه و بابه‌تى نه‌وت و پوخته‌یه‌كى له‌سه‌ر مێژووى كێشه‌كان و هه‌وڵى چاره‌سه‌ركردنیان له‌گه‌ڵ به‌غدا پێشكه‌ش كرد و ڕوونى كرده‌وه كه حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان ئاماده‌یه كێشه‌كه له‌گه‌ڵ به‌غدا له ڕێگه‌ى دیالۆگه‌وه چاره‌سه‌ر بكات، به‌ڵام ئه‌گه‌ر چاره‌سه‌ر نه‌كرا، ئه‌وا هه‌رێمى كوردستان بژارده‌ى دیكه‌ى هه‌یه و ڕێگه‌ى دیكه ده‌گرێته به‌ر.
نێچیرڤان بارزانى جه‌ختى له‌وه كرده‌وه كه ئه‌و به‌پیى یاساى په‌رله‌مانى كوردستان بڕیارى فرۆشتنى نه‌وتى هه‌رێمى كوردستانى داوه و به‌پێى ئه‌و یاسایه؛ په‌رله‌مان و خه‌ڵكى هه‌رێمى كوردستان پشتگیرى له فرۆشتنى نه‌وتى هه‌رێمى كوردستان ده‌كه‌ن. هه‌روه‌ها سوپاسى هه‌ڵوێستى لایه‌نه كوردستانییه‌كانى كرد كه پشتگیرییان له فرۆشتنى نه‌وت كرد، بۆیه‌شه فرۆشتنى نه‌وت به‌رده‌وام ده‌بێت.
هه‌روه‌ها ڕوونى كرده‌وه كه هه‌رێمى كوردستان ئاماده‌یه له پرسى فرۆشتنى نه‌وتدا؛ كۆمپانیاى سۆمۆ هه‌ر له سه‌ره‌تاى پرۆسه‌كه‌وه تا كۆتایى له هه‌موو ڕوویه‌كه‌وه چاودێریى پرۆسه‌كه بكات و له‌گه‌ڵ لایه‌نى په‌یوه‌ندارى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان له‌ناو پرۆسه‌كه‌دا بێت، به‌ڵام هه‌رێمى كوردستان پرۆسه‌كه ڕاده‌ستى سۆمۆ ناكات و خه‌ڵك و حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان تازه هه‌نگاو به‌ره‌و دواوه نانێت.
ده‌رباره‌ى قه‌یرانى مووچه‌ش، سوپاسى به‌رگه‌گرتنى هاووڵاتیان و مووچه‌خۆرانى هه‌رێمى كوردستانى كرد و دڵنیاى كردنه‌وه كه هیچ دینارێكى مووچه‌خۆرانى هه‌رێمى كوردستان نافه‌وتێت و دووپاتى كرده‌وه كێشه‌كه به شێوه‌یه‌ك كه له به‌رژوه‌ندیى هه‌رێمى كوردستاندا بێت، چاره‌سه‌ر ده‌بێت.
دواتر له كۆنگره‌یه‌كی هاوبه‌شى ڕۆژنامه‌وانیدا له‌گه‌ڵ سه‌رۆكی په‌رله‌مان، نێچیرڤان بارزانى سوپاسی سه‌رۆكی په‌رله‌مان و ده‌سته‌ی سه‌رۆكایه‌تیی په‌رله‌مان و په‌رله‌مانتارانی كرد، بۆ ئه‌و ده‌رفه‌ته‌ی له په‌رله‌مان بۆ پێدانی ئه‌و ڕوونكردنه‌وانه داویانه.
نێچیرڤان بارزانی گوتیشی ئه‌و دۆسێیه به كراوه‌یی ده‌مێنێته‌وه، ئه‌وه‌ی پێویست بوو ئه‌مڕۆ وه‌ڵامی هه‌ندێك پرسیارم دایه‌وه و هه‌ندێك پرسیاریشیان هه‌یه، و به‌پێی ئه‌سول له15 ڕۆژدا وه‌ڵامی پرسیاره‌كان ده‌نێرینه‌وه بۆ په‌رله‌مانی كوردستان. سه‌رۆكی حكومه‌ت گوتیشی له‌گه‌ڵ سه‌رۆكایه‌تی په‌رله‌مان باس له‌چۆنێتی په‌یوه‌ندی نێوان حكومه‌ت و په‌رله‌مان له‌دوای پێكهێنانی كابینه‌ی هه‌شته‌م كراوه و گوتیشی به دڵنیاییه‌وه هه‌ردوولامان كۆك بووین له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی كه ده‌بێ په‌رله‌مان ڕۆڵی خۆی ببینێت، وه‌كوو ده‌زگایه‌كی چاودێرى و به‌پێی یاسا و حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستانیش ئاماده‌یه بۆ لێپرسینه‌وه و لێپێچینه‌وه له لایه‌ن په‌رله‌مان وه‌كوو ده‌زگایه‌كی شه‌رعیی هه‌رێمی كوردستان.
نێچیرڤان بارزانی له‌وه‌ڵامی ڕۆژنامه‌نووساندا ڕایگه‌یاند كه په‌رله‌مانی كوردستان شێوه‌ی په‌یوه‌ندییه‌كانی نێوان هه‌ولێر و به‌غدای دیاری كردووه له چوارچێوه‌ی عێراقدا و به سیسته‌مێكی فیدرالی و ئه‌وه له ده‌ستووری عێراقیشدا هاتووه و تاكوو ئێستاش ئێمه پابه‌ندی ئه‌و بڕیاره‌ین و هیچ ئه‌جیندایه‌كی نهێنیمان بۆ هیچ مه‌به‌ستێك نییه.
سه‌رۆك وه‌زیران ئاماژه‌یشی به‌وه دا كه ته‌مه‌ننا ده‌كه‌ن له ئێستا و داهاتووشدا له‌گه‌ڵ به‌غدا بگه‌نه ڕێككه‌وتنێك و ئه‌وه له به‌رژه‌وه‌ندی هه‌رێم و هه‌موو عێراقه، به‌ڵام به گوته‌ی ئه‌و ئه‌گه‌ر هه‌موو ده‌رگاكان داخران، بێگومان حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان و گه‌لی كورد ناتوانێ ده‌ست له‌سه‌ر ده‌ست دابنیشێت و هیچ نه‌كات، بێگومان هه‌وڵ ده‌دات ڕێگه‌ی خۆی بۆ ده‌سته‌به‌ركردنی پێداویستییه‌كانی هاووڵاتیانی خه‌ڵكی كوردستان دابین بكات.
نێچیرڤان بارزانی ڕوونیشی كرده‌وه كاتێك له به‌غدا پێمان ده‌گوترێ ئێمه به بڕیاری سه‌رۆك وه‌زیران و فه‌رمانده‌ی گشتیی هێزی چه‌كدار مووچه‌ی ئێوه‌مان بڕیوه، باشه گفتوگۆ له‌و حاڵه‌ته‌دا چ مانایه‌ك ده‌بێت و به‌و شێوازه قسه‌كردنه گفتوگۆ بۆ چاره‌سه‌ر چ مانایه‌كی ده‌بێت؟!. ئێمه نه‌وتمان نه‌فرۆشتبوو كه ئه‌و مووچه‌ی ئێمه‌ی بڕیبوو، ئه‌وه سێ مانگه به‌رگه ده‌گرین، به‌ڵام له‌وه زیاتر به‌رگه ناگرین و هه‌موو ڕێگه‌یه‌ك بۆ دابینكردنی پێداویستییه‌كانی گه‌لی كوردستان ده‌گرینه به‌ر. هه‌موو ئه‌وانه‌ش پاڵپشت به‌و یاسایانه‌ن كه له‌و په‌رله‌مانه به‌ڕێزه‌وه ده‌رچووه، ئێمه پاڵپشت به‌و یاسانه ئه‌و كاره‌مان كردووه و بێگومان به‌رده‌وامیش ده‌بین.
له لایه‌كی دیكه‌شه‌وه سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان به ڕۆژنامه‌نووسانی ڕاگه‌یاند ئه‌مه‌ریكا گوشاری بۆ هیچ لایه‌نێك نه‌هێناوه و له ڕاستیدا نه گوشاری بۆ ئێمه هێناوه و نه بۆ توركیاش. به ڕای نێچیرڤان بارزانی هه‌ڵوێستی ئه‌مه‌ریكا دیاره و ده‌یه‌وێ هه‌موو لایه‌نێك بگه‌نه ڕێككه‌وتنێك، له‌گه‌ڵ به‌غدا و له‌گه‌ڵ ئێمه‌ش هه‌مان هه‌ڵوێستی هه‌بووه.
سه‌باره‌ت به گره‌نتیی توركیاش ڕایگه‌یاند ئه‌وه ڕێككه‌وتنێكه كه ماوه‌ی دوو ساڵی خایاندووه و واژۆمان كردووه و به‌دڵنیاییه‌وه ئه‌و ڕێككه‌وتنه ئه‌و گره‌نتییه به هه‌رێمی كوردستان ده‌دات كه دڵنیا بێت هیچ ئاسته‌نگێك بۆ ئه‌م مه‌سه‌له‌یه پێش نایه‌ت.
سه‌رۆك وه‌زیران سه‌باره‌ت به كوشتنی ئافره‌ته 15 ساڵانه‌كه‌ی كۆمه‌ڵگه‌ی كه‌ڵه‌كچیش به ڕۆژنامه‌نووسانی ڕاگه‌یاند وه‌كوو پره‌نسیب ئێمه دژی هه‌موو توندوتیژییه‌ك دژی ئافره‌تانین و له حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان به‌دڵنیاییه‌وه زۆر به توندی ئیدانه‌ی ئه‌و ڕووداوه ده‌كه‌ین كه له هه‌موو نه‌ریتێكی ئاینیی و كۆمه‌ڵایه‌تییه‌وه دووره، هه‌ر بۆیه حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان زۆر به جددی به‌دواداچوون بۆ ئه‌و كه‌یسه و كه‌یسه‌كانی دیكه‌ش ده‌كات و پێداگره له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی ده‌بێ سنوورێك بۆ توندوتیژی به‌رامبه‌ر ژنان له هه‌رێمی كوردستان دابنرێت و هه‌موو ڕێگه‌یه‌ك بۆ ده‌ستبه‌رسه‌ركردنی تاوانباران و هێنانیان بۆ به‌رده‌م دادگا بگرێته به‌ر.
هه‌ر له‌سه‌ر پرسی كوشتنی دونیای 15 ساڵان له كۆمه‌ڵگه‌ی كه‌له‌كچی سه‌رۆكی په‌رله‌مانیش ڕایگه‌یاند ئه‌و ڕووداوانه‌ی له هه‌رێمی كوردستان به‌رامبه‌ر ئافره‌تان ڕوو ده‌ده‌ن به پاساوی نامووس و نامووسپارێزییه‌وه، ئێمه له په‌رله‌مانی كوردستان هه‌ست به شه‌رمه‌زاری و ئابڕووچوونێكی گه‌وره ده‌كه‌ین له‌و كاره‌ساتانه‌ی به‌رامبه‌ر ئافره‌تانی هه‌رێم ده‌كرێت. هه‌روه‌ها گوتى ئه‌وه‌ی جێگه‌ی شه‌رمه‌زارییه ئه‌وه‌یه ئه‌و كارانه، دڕندانه و وه‌حشیگه‌رییانه‌ن كه به‌رامبه‌ر ئافره‌تان ده‌كرێت، نه‌ك ئه‌و هۆكارانه‌ی كه ئافره‌تانیان له‌سه‌ر ده‌كوژرێن.
له ته‌وه‌رێكی دیكه‌ی كۆنگره ڕۆژنامه‌نووسییه‌كه‌دا و له وه‌ڵامی ڕۆژنامه‌نووساندا نێچیرڤان بارزانی ڕایگه‌یاند سیاسه‌تی واقیعبینیی ئێمه ئه‌وه‌یه كه ده‌گه‌ینه ئه‌و قۆناغه‌ی بتوانین مووچه و پێداویستییه‌كانی هه‌رێمی كوردستان به ته‌واوی دابین بكه‌ین. ئاشكرایشی كرد ئه‌وه‌ی ئێستا بۆ به‌نده‌ری جیهانی ده‌نێرین، نزیكه‌ی 100 هه‌زار به‌رمیله و به‌رده‌وامیش ده‌بین له ناردنی نه‌وت و بۆ مه‌سه‌له‌ی به‌غداش سیاسه‌تی ئێمه ئه‌وه‌یه بگه‌ینه چاره‌سه‌رێك له‌گه‌ڵ به‌غدا، به‌ڵام ئه‌گه‌ر هه‌موو ده‌رگاكان داخران، بێگومان ئێمه‌ش به‌رده‌وام ده‌بین. ئه‌وه له 100 هه‌زاره‌وه ده‌ست پێده‌كات و ده‌كرێ به 250 هه‌زار به‌رمیل له ڕؤژێكدا و هیواشی خواست هه‌تا كۆتاییی ساڵ ڕۆژانه 450 هه‌تا 500 هه‌زار هه‌نارده بكه‌ن.
هاوكات نێچیرڤان بارزانی ڕوونى كرده‌وه كه حكوومه‌تی عیراق تا ئێستا سكالای له سه‌ر حكوومه‌تی هه‌رێم تۆمار نه‌كردووه و ئه‌و سكالایه‌ی له‌سه‌ر توركیاش له نێوان خۆیاندایه و چاره‌سه‌ر ده‌بێت، ئه‌گه‌ر ئه‌وه‌یش بكات بێگومان به جددی وه‌ریناگرن.
سه‌رۆك وه‌زیران سه‌باره‌ت به لێدوانه‌كانی نووری مالیكیش ڕایگه‌یاند به‌دڵنیاییه‌وه هه‌رێمی كوردستان پابه‌ندی ئه‌و مادده ده‌ستوورییه‌یه كه ده‌ڵێ غاز و نه‌وت موڵكی هه‌موو عێراقه، جگه له‌وه‌ش هه‌رێمی كوردستان پابه‌ندی ئه‌وه‌یه كه 17%ـی بۆ هه‌رێمی كوردستان و 83%ـی دیكه‌شی بۆ هه‌موو عێراق ده‌بێت، تاكوو ئێستاش هه‌رێمی كوردستان ده‌یه‌وێ كێشه‌كه له‌گه‌ڵ به‌غدا چاره‌سه‌ر بكات، به‌ڵام پرسیاری من له هه‌موو گه‌لی عێراق ئه‌وه‌یه بۆ پرسیار ناكه‌ن كه ته‌نیا كه‌سێك له به‌غدا به چ یاسا و مافێك مووچه‌ى هاووڵاتیانی عێراقی ده‌بڕێت؟!
نێچیرڤان بارزانی گوتیشی ئه‌وه كورد نییه عێراق دابه‌ش ده‌كات، ئه‌وه‌ی عێراق دابه‌ش ده‌كات مامه‌ڵه‌ی خراپی نووری مالیكی یه و ئه‌و عێراق دابه‌ش ده‌كات، نه‌ك ئێمه. ئه‌و كه ئاماده بێت بلێ مووچه‌ی فه‌رمانبه‌رانی هه‌رێمی كوردستان نانێرم، كه به‌پێی یاسا ئه‌و مووچه‌خۆرانه به‌شێكن له عێراق، له‌وه‌دا په‌یامی ئه‌و بۆ كورد ڕوون و ئاشكرایه و پێی ده‌ڵێ بۆ خۆتان چ ده‌كه‌ن بیكه‌ن، چونكه ئێوه به‌شێك نین له عێراق.
هه‌روه‌ها گوتی: ئێمه پابه‌ندی ده‌ستووری عێراقین و به‌وپێیه‌ش ده‌ستوور میكانیزم و چوارچێوه‌ی په‌یوه‌ندییه‌كانی هه‌رێم و عێراقی دیاری كردووه كه له‌سه‌ر بنه‌مای دیموكراسی و فیدرالییه و تائێستاش بڕیاری دیكه له‌هه‌رێم نییه. جه‌ختیش له‌وه كرده‌وه كه دیاریكردنی مافی چاره‌ی خۆنووسین بۆ كورد مافی خۆمانه، به‌ڵام له چوارچێوه‌ی سیسته‌مێكی فیدرالیدا له‌ناو عێراقێكی یه‌كگرتوودا و هه‌تا ئێستاش ئه‌وه سیاسه‌تی ئێمه‌یه.
چوار شەممە, 28 ئایار 2014
سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان به سه‌ردانێك به‌ره‌و ئه‌وروپا به‌ڕێكه‌وت
ئه‌مڕۆ چوارشه‌ممه 2014/5/21 به‌ڕێز مسعود بارزانی سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان به یاوه‌ریی شاندێكی حكوومی به سه‌ردانێك به‌ره‌و ئه‌وروپا به‌ڕێكه‌وت كه فه‌ره‌نسا و ئیتاڵیا و ڤاتیكان له‌خۆ ده‌گرێت.
سه‌رۆك بارزانی له فه‌ره‌نسا له‌گه‌ڵ به‌ڕێز فرانسوا هولاند سه‌رۆكی كۆماری فه‌ره‌نسا كۆده‌بێته‌وه و چاوی به گه‌وره به‌رپرسانی ئه‌و وڵاته ده‌كه‌وێ .
هه‌ر به‌پێی ئه‌جێندای ئه‌م سه‌ردانه ، سه‌رۆكی هه‌رێم سه‌ردانی ڤاتیكان ده‌كات چاوی به قه‌داسه‌تی پاپای ڤاتیكان فرانسیسی یه‌كه‌م ده‌كه‌وێ بۆ باسكردنی بارودۆخی سیاسی له ناوچه‌كه به گشتی و هه‌رێمی كوردستان . و دواتر له ئیتاڵیا له‌گه‌ڵ به‌رپرسانی باڵای ئه‌و وولاته كۆده‌بێته‌وه .
سه‌رۆك بارزانی له دیدار و كۆبوونه‌وه‌كانیدا له‌گه‌ڵ گه‌وره به‌رپرسانی فه‌ره‌نسا و ئیتاڵیا ؛ به شێوه‌یه‌كی گشتی په‌یوه‌ندییه دوو قۆڵییه‌كانی نێوان هه‌ولێر و پاریس و رۆما تاوتوێ ده‌كات.
نێچیرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ وه‌زیرى ده‌ره‌وه و به‌رپرسانى به‌ریتانیا كۆ بووه‌وه
له ده‌سپێكى سه‌ردانه فه‌رمییه‌كه‌یدا بۆ به‌ریتانیا، نیوه‌ڕۆى ئه‌مڕۆ دووشه‌ممه 19ى مایسى 2014، نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان و شاندى یاوه‌رى له لایه‌ن "ولیه‌م هه‌یك" وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ى به‌ریتانیاوه پێشوازى لێ كرا.
له سه‌ره‌تاى كۆبوونه‌ویه‌‌كدا وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ى به‌ریتانیا گوتى: "خۆشحاڵم كه ئه‌مڕۆ له یه‌كه‌م سه‌ردانى فه‌رمیدا بۆ به‌ریتانیا پێشوازى له به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان ده‌كه‌م. ئه‌م سه‌ردانه ده‌رفه‌تێك و ڕه‌نگدانه‌وه‌ى ئه‌و په‌یوه‌ندییه گه‌رمه‌یه كه له نێوان به‌ریتانیا و هه‌رێمى كوردستانى عیراق له بواره‌كانى بازرگانى و په‌روه‌رده و كه‌لتووریدا هه‌یه."
هه‌روه‌ها خواست و ویستى حكوومه‌تى به‌ریتانیاى بۆ پته‌وكردنى په‌یوه‌ندییه‌كانى له‌گه‌ڵ هه‌رێمى كوردستان دووپات كرده‌وه و پیرۆزبایى له نێچیرڤان بارزانى كرد بۆ ئه‌و پێشكه‌وتنانه‌ى له هه‌موو بواره‌كاندا له هه‌رێمى كوردستان هاتوونه‌ته دى، به تایبه‌تیش له بوارى جێگریى ئارامى و سه‌قامگیریدا؛ له ناوچه‌یه‌كى پڕ كێشه و ئاڵۆزى وه‌ك به‌شه‌كانى دیكه‌ى عیراق و سووریا و ناوچه‌كه.
له كۆبوونه‌وه‌كه‌دا كه "هیوو ڕۆبه‌رتسۆن" وه‌زیرى ده‌وڵه‌ت بۆ كاروبارى ڕۆژهه‌ڵاتى ناوه‌ڕاست له وه‌زاره‌تى ده‌ره‌وه‌ى به‌ریتانیا و ژماره‌یه‌ك له ڕاوێژكاران و به‌رپرسان و باڵیۆزى به‌ریتانیا له عیراق ئاماده‌ى بوون، بارودۆخى گشتیى عیراق، پرۆسه‌ى سیاسى، هه‌ڵبژاردنه‌كان، پێكهێنانى حكوومه‌تى داهاتووى عیراق و هه‌رێمى كوردستان و گرنگیى به‌شداریى هه‌موو لایه‌نه‌كانى كوردستان له كابینه‌ى داهاتوودا، په‌یوه‌ندییه‌كانى هه‌ولێر و به‌غدا، ڕه‌وشى مافه‌كانى مرۆڤ له عیراق و هه‌رێمى كوردستان، هه‌روه‌ها پێشهاته سیاسییه‌كانى ناوچه‌كه و ڕه‌وشى ئاواره‌كانى سووریا له هه‌رێمى كوردستان تاوتوێ كران.
له كۆبوونه‌وه‌كه‌دا په‌یوه‌ندییه‌كانى هه‌ولێر و له‌نده‌ن و چۆنیه‌تیى په‌ره‌پێدان و به‌رزكردنه‌وه‌ى ئاستى په‌یوه‌ندییه‌كان له بواره‌كانى ئابوورى، بازرگانى، وه‌به‌رهێنان، كه‌لتوورى و هه‌ماهه‌نگى له نێوان ده‌زگاكانى هه‌ردوو حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان و حكوومه‌تى به‌ریتانیادا جه‌ختى له‌سه‌ر كرایه‌وه و كردنه‌وه‌ى هێڵى ئاسمانیى ڕاسته‌وخۆ له نێوان هه‌ولێر و له‌نده‌ندا و دامه‌زراندنى میكانیزمێكى گونجاو بۆ جێبه‌جێكردن و ڕاپه‌ڕاندنى كاره‌كان و به‌دواداچوونیان له ئاستێكى به‌رزدا، خرانه به‌ر باس.
دواى كۆبوونه‌وه‌كه‌ش وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ى به‌ریتانیا نیوه‌ڕۆخوانێكى فه‌رمى بۆ نێچیرڤان بارزانى و شاندى یاوه‌رى ساز كرد.
شاندى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان به‌رله‌وه‌ش له‌گه‌ڵ "ئێد ده‌یڤى" وه‌زیرى وزه و گۆڕنكاریى ژینگه كۆبوونه‌وه‌یه‌كى ساز كرد و تیایدا جه‌خت له‌سه‌ر په‌ره‌پێدانى په‌یوه‌ندیى دوولایه‌نه و سوودوه‌رگرتن له ئه‌زموونى به‌ریتانیا له بوارى ژینگه‌پارێزى و به‌كارهێنانى وزه به ڕێگه و شێوازى گونجاو كرایه‌وه.
شاندى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان هه‌روه‌ها دیدارێكیان له‌گه‌ڵ "هیوو پاول" جێگرى ڕاوێژكارى ئاسایشى نه‌ته‌وه‌ییى به‌ریتانیا ساز كرد كه تیادا باس له په‌یوه‌ندییه‌كانى هه‌رێمى كوردستان و به‌ریتانیا كرا و بارودۆخى ناوچه‌كه به گشتى هه‌ڵسه‌نگێندرا.
شانده‌كه له كۆبوونه‌ویه‌كى فراوانیشدا له‌گه‌ڵ "لۆرد لیڤینگستۆن" وه‌زیرى ده‌وڵه‌ت بۆ كاروبارى بازرگانى و وه‌به‌رهێنان و چه‌ند به‌رپرسێكى بازرگانى و وه‌به‌رهێنانى به‌ریتانى؛ كار و پڕۆژه‌كانى كۆمپانیا به‌ریتانییه‌كانیان له هه‌رێمى كوردستان خسته به‌ر باس و هه‌ردوولا ڕێككه‌وتنێكى لێكگه‌یشتنیان بۆ هه‌ماهه‌نگى و هاوكاریى زیاتر له بواره جیاكانى په‌یوه‌ندییه‌كاندا ئیمزا كرد.
بۆ ئێواره‌ى ئه‌مڕۆش گرووپى پارته‌كانى په‌رله‌مانى به‌ریتانیا ئێواره‌خوانێك بۆ شاندى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان ساز ده‌كات.
له كۆبوونه‌وه و دیداره‌كانى ئه‌مڕۆدا هه‌ر یه‌ك له د. ئاشتی هەورامی وەزیری سامانە سروشتیەكان، د. عه‌لى سندى وه‌زیرى پلاندانان، كامەران ئەحمەد وەزیری ئاوەدانكردنەوە و نیشتەجێكردن و سەرۆكی دەستەی وەبەرهێنان بە وەكالەت، قوباد تاڵەبانی بەرپرسی فەرمانگەی هەماهەنگی و بەدواداچوون له ئه‌نجومه‌نى وه‌زیران، فەلاح مستەفا بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی حكوومەت، سەفین دزەیی گوتەبێژی فەرمیی حكوومەت، به‌یانى سامى عه‌بدولڕه‌حمان نوێنه‌رى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان له به‌ریتانیا و ژماره‌یه‌ك له ڕاوێژكاران، یاوه‌رى نێچیرڤان بارزانى بوون.
دوو شەممە, 19 ئایار 2014
ئیلام و مازندەران و سلێمانی گفتوگۆ لەسەر گەشەپێدانی پەیوەندییەكانیان دەكەن
ئەمرۆ جێگری پارێزگاری مازندەرانی كۆماری ئیسلامی ئێران و وەفدێك لە نوێنەرانی كەرتی تایبەت و بەرێوەبەرە حكومییەكانی ئەو پارێزگایەو و ژمارەیەك لە نوێنەرانی شارە كوردییەكانی ئیلام و مەریوان لە پەرلەمانی ئێران و سەركونسۆڵی نوێی كۆماری ئیسلامی ئێران لە سلێمانی، سەردانی دیوانی پارێزگای سلێمانیان كردوو لەلایەن بەهرۆز محەمەد ساڵح پارێزگاری سلێمانییەوە پێشوازیان لێ كرا.
لە دیدارێكدا كە ژمارەیەك لە بەرێوەبەرە ئیدارییەكانی پارێزگای سلێمانی و ژووری بازرگانی سلێمانی ئامادەی بوون، گەشەپێدانی پەیوەندییەكانی نێوان پارێزگای سلێمانی و پارێزگای مەزندەران و ئیلام تاوتوێ كرا.
لە دیدارەكە پارێزگاری سلێمانی و جێگری پارێزگاری مازندەران هەر یەكەو كورتەیەكیان لەبارەی توانا و ئیمكانیەت و پێشكەوتنەكانی پارێزگاكانیان خستەروو .
هەروەك تیشكی خسەسەر تایبەتمەندییەكانی پارێزگای مازندەران و رایگەیاند مازندەران لەرووی گەشتیارییەوە یەكێكە لە پارێزگا پێشەنگەكانی ئێران و ساڵانە 20 ملیون كەس سەردانی ئەو پارێزگایە دەكەن.
جێگری پارێزگاری مازندەران، ئاماژەی بۆ ئەوە كرد "دەیانەوێت پەیوەندیی و هەماهەنگییەكانیان لە بواری بازرگانی و گەشتیاری و ئاڵوگۆڕی ئەزمووندا" لەگەڵ پارێزگای سلێمانی گەشەپێ بدەن.
وتیشی: دەمانەوێت ناوەندێكی بازرگانی بەهێز لە شاری سلێمانی بكەینەوە. هەروەك رایگەیاند "هەلومەرج بۆ وەبەرهێنانی هاوبەش لەنێوان هەردوو پارێزگاكەدا لەبارە"
لەبەرامبەردا پارێزگاری سلێمانی وێرای بەخێرهاتنی وەفدەكە، تیشكی خستەسەر گەشەكردنەكانی پارێزگای سلێمانی و پەیوەندییە مێژووییەكانی هەرێمی كوردستان و كۆماری ئیسلامی ئێران.
پارێزگار رایگەیاند لە بواری گەشتیاری و پیشەسازیدا سلێمانی گەشەكردنێكی باشی بە خۆیەوە دیووەو تەئكیدی كردوە" سلێمانی و مازندەران دەتوانن لەبواری گەشتیاریدا هەماهەنگی و هاوكاری بكەن.
پارێزگار لەبارەی دەرفەتەكانی وەبەرهێنان لەبواری پیشەسازیدا لەسلێمانی روونكردنەوەی داو رایگەیاند وەبەرهێنەرە ئێرانییەكان دەتوانن بێنە پارێزگای سلێمانی بۆ كاری وەبەرهێنان و بەپێی یاسای وەبەرهێنانیش هەموو كار ئاسانییەكیان بۆ دەكرێت.
پارێزگار راشیگەیاند دەرفەتی كاری زۆر لە سلێمانی لەبەردەستە. هەر لەكۆبوونەوەكەدا پارێزگاری سلێمانی لەبارەی بارودۆخی مەرزە رەسمیەكانەوە رایگەیاند: بەهۆی رێكەوتننامەكانی لێكگەیشتنی پارێزگای سلێمانی و پارێزگا هاوسنورەكانی كۆماری ئیسلامی ئێران زۆربەی كێشەی خاڵەسنورییەكان چارەسەركراوەو تەنیا كێشەی گواستنەوەی یەكسەرەی كاڵاكان ماوە كە ئەویش لە هەوڵی چارەسەركردنیداین و بە پێكهاتنی كابینەی نوێی حكومەتی هەرێم ئەو كێشەیەش چارەسەر دەبێت.
لە كۆبوونەوەكەدا تەئكید لە هەماهەنگی زیاتری نێوان كەرتی تایبەتی هەردوو پارێزگاكە كرایەوە.
سێ شەممە, 20 ئایار 2014
نێچیرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ شاره‌دارى له‌نده‌ن كۆ بووه‌وه
دواى ئه‌وه‌ى ئێواره‌ى دوێنێ له لایه‌ن گرووپى پارته‌كانى په‌رله‌مانى به‌ریتانیاوه ئێواره‌خوانێكى بۆ ساز كرا، پێشنیوه‌ڕۆى ئه‌مڕۆ سێشه‌ممه 20ى مایسى 2014یش له دووه‌مین ڕۆژى سه‌ردانه فه‌رمییه‌كه‌یدا بۆ به‌ریتانیا، نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان و شاندى یاوه‌رى له لایه‌ن "بۆریس جۆنسۆن" شاره‌دارى له‌نده‌نه‌وه پێشوازییان لێ كرا.
له كۆبوونه‌وه‌یه‌كدا كه ژماره‌یه‌كى به‌رچاوى ڕاوێژكاران و به‌رپرسانى به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیى ناوخۆى له‌نده‌ن به‌شدار بوون، شاره‌دارى له‌نده‌ن خۆشحاڵیى خۆى به سه‌ردانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان و شاندى یاوه‌رى بۆ له‌نده‌ن ده‌ربڕى و هیواى خواست ئه‌م سه‌ردانه ببێته ده‌رفێكى باش بۆ په‌ره‌پێدانى زیاترى په‌یوه‌ندییه‌كانى هه‌ردوولا.
له كۆبوونه‌وه‌كه‌دا تیشك خرایه سه‌ر ده‌رفه‌تى كار و وه‌به‌رهێنان بۆ كارساز و بزنسمانان و وه‌به‌رهێنه‌رانى له‌نده‌ن له هه‌رێمى كوردستان و پته‌وكردنى په‌یوه‌ندیى نێوان هه‌ولێر و له‌نده‌ن و پوخته‌یه‌ك له‌سه‌ر كار و پڕۆژه‌كانى ئه‌و كۆمپانیایانه‌ى له‌نده‌ن پێشكه‌ش خرایه ڕوو كه له هه‌ولێر و هه‌رێمى كوردستان به گشتى كار ده‌كه‌ن. هه‌روه‌ها باس له‌و بوارانه كرا كه تیایدا ده‌كرێ له هه‌ولێر سوود له ئه‌زموونه‌كانى له‌نده‌ن وه‌ربگرێت.
لاى خۆیه‌وه نێچیرڤان بارزانى وێڕاى ده‌ربڕینى خۆشحاڵى به‌م سه‌ردانه‌ى بۆ له‌نده‌ن، ویستى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستانى بۆ پته‌وكردنى په‌یوه‌ندییه‌كان له‌گه‌ڵ به‌ریتانیا دووپات كرده‌وه و جه‌ختى له‌سه‌ر هه‌بوونى په‌یوه‌ندیى ڕاسته‌وخۆى نێوان به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیى هه‌ولێر و له‌نده‌ن كرده‌وه، بۆ ئه‌مه‌ش شاره‌دارى له‌نده‌ن و شاندێكى كه‌رتى تایبه‌تى شاره‌كه‌ى بانگهێشتى هه‌ولێر كرد تا باشتر و له نزیكه‌وه هه‌رێمى كوردستان بناسن و وه‌به‌رهێنه‌رانیان هان بده‌ن بۆ ئه‌وه‌ى بێن له هه‌رێمى كوردستان كار بكه‌ن و به تایبه‌تیش له بواره‌كانى گه‌شتیارى و ژێرخاندا ده‌رفه‌تى كار به ده‌ست بهێنن.
له‌م سه‌ردانه‌دا هه‌ر یه‌ك له د. ئاشتی هەورامی وەزیری سامانە سروشتیەكان، د. عه‌لى سندى وه‌زیرى پلاندانان، كامەران ئەحمەد وەزیری ئاوەدانكردنەوە و نیشتەجێكردن و سەرۆكی دەستەی وەبەرهێنان بە وەكالەت، قوباد تاڵەبانی بەرپرسی فەرمانگەی هەماهەنگی و بەدواداچوون له ئه‌نجومه‌نى وه‌زیران، فەلاح مستەفا بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی حكوومەت، سەفین دزەیی گوتەبێژی فەرمیی حكوومەت، به‌یانى سامى عه‌بدولڕه‌حمان نوێنه‌رى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان له به‌ریتانیا و ژماره‌یه‌ك له ڕاوێژكاران، یاوه‌رى نێچیرڤان بارزانى بوون.
سێ شەممە, 20 ئایار 2014
دەقی بەیاننامەى وەزارەتی دەرەوەی بەریتانیا ده‌رباره‌ى سه‌ردانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان
وەزیری دەرەوەی بەریتانیا پێشوازی لە سەردانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان دەكات بۆ بەریتانیا. وەزیری دەرەوە لەگەڵ سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان باسی پەیوەندییەكانی نێوان شانشینی یەكگرتوو و هەرێمی كوردستان و ئەو هەڵبژاردنانەی لەو ماوەیەی دواییدا لە عێراق بەڕێوەچوون و پرسەكانی پەیوەست بە مافی مرۆڤ كرد.
وەزیری دەرەوە لە لەندەن ئەمڕۆ (19/5/2014) پێشوازی لە سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان كرد لە یەكەمین سەردانی فەرمیدا بۆ شانشینی یەكگرتوو. دوای ئەو كۆبوونەوەیە ویلیام هه‌یگ وەزیری دەرەوە گوتی: خۆشحاڵ بووم ئەمڕۆ لە لەندەن بە پێشوازیكردن لە نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی حكوومەتی هەرێمی كوردستان.
ەو سەردانەی بۆنەیەكە بۆ ئەوەی خۆشحاڵی دەرببڕین بە پەیوەندیی بەهێزی دۆستانە لە نێوان شانشینی یەكگرتوو و هەرێمی كوردستانی عێراق، بە شێوەیەك كە پەیوەندییەكانی نێوانیان بوارەكانی بازرگانی و پەروەردە و ڕۆشنبیری دەگرێتەوە، هەروەها بۆنەیەكیشە بۆ جەختكردنەوە لە ئارەزووی شانشینی یەكگرتوو كە وەك هاوبەشی خوازراو بمێنێتەوە بۆ هەرێمی كوردستان لە هەموو بوارەكاندا.
هەروەها پیرۆزبایی لە سەرۆك وەزیران كرد بۆ ئەو دەستكەوتانەی بەدەست هاتوون لە هەرێمی كوردستان لە ساڵانی دواییدا و ئەو سەقامگیری و ئاسایشە ڕێژەییەی لە هەرێمی كوردستاندا دروست بووە؛ سەرەڕای ئەو توندوتیژییە بەربڵاوەی لە ناوچەكانی دیكەی عێراقدا و سووریای دراوسێیدا هەیە.
هەروەها گفتوگۆمان لەسەر هەڵبژاردنەكانی ئەم دواییەی عێراق و هەنگاوەكانی داهاتوو به‌ره‌و پێكهێنانی حكوومەتی فیدرال كرد. هەروەها هانی سەرۆك وەزیران و حیزبە كوردییەكانی دیكه‌ى دا بۆ بەردەوامبوون لەسەر بەشداریكردنی تەواو لەو پرۆسەیەدا.
دوایین هەواڵەکان
- نازم دەباغ: سەردانی سەرۆککۆماری ئێران بۆ هەولێر گرنگ دەبێت
- «نازم دهباغ» له‌گه‌ڵ خاتوو «مایرا کوپێرز» جێگری نوێنەری «یونامی» لە تاران دیداریی کرد
- سهركۆمارى توركيا بهردهواميى پشتگيريى وڵاتهكهى بۆ عێراق و هه‌رێمى كوردستان دووپات كرده‌وه
- پەیامی سەرۆک نێچیرڤان بارزانی لە ساڵیادی ڕۆژنامەگەریی کوردیدا
- نێچيرڤان بارزانى: ده‌بێ نيشتمان كۆكهرهوهى ههموومان بێت
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ باڵيۆزى يهكێتيى ئهورووپا كۆبووهوه
- سه‌رۆكى هه‌رێمى كوردستان پێشوازى له باڵيۆزى فه‌ره‌نسا كرد
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى پێشوازى له باڵيۆزى بهريتانيا كرد
- سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان پێشوازی لە باڵیۆزی بەریتانیا لە عێراق دەکات
- عەباس غەزالی: نووسین و چاپکردنی "فەرھەنگیی زارەکیی موکریان" شانازییەکی بێ پایانە