ئێوارهى ئهمڕۆ 19ى یهنایهرى 2014 له بهغدا شاندى باڵاى ههرێمى كوردستان به سهرۆكایهتیى نێچیرڤان بارزانى سهرۆك وهزیرانى ههرێمى كوردستان، لهگهڵ نوورى مالیكى سهرۆك وهزیرانى عیراق كۆ بووهوه. له كۆبوونهوهكهدا ڕهوش و پیشهاته سیاسى و ئهمنییهكانى ئێستاى عیراق و كێشهكانى ههولێر و بهغدا و ڕووداو و پێشهاتهكانى ناوچهكه به گشتى و كاریگهرییان لهسهر عیراق و وڵاتانى دهوروبهر خرایه بهر باس و گفتوگۆ.
له كۆبوونهوهكهدا كه به ههمان شێوهیهى كۆبوونهوهى یهكهمى ههردوو شاندى ههرێمى كوردستان و حكوومهتى عیراق، له كهشێكى ئهرێنى و ڕاشكاوانهدا به ڕێوه چوو، گرنگترین خاڵه دیارهكانى كێشه و ناكۆكییهكانى ههولێر و بهغدا چۆنیهتیى دۆزینهى ڕێگهچارهى گونجاو له بهرژوهندیى ههموو عیراقدا تاوتوێ كران و نێچیرڤان بارزانى و نوورى مالیكى ویستى دوولایهنهیان بۆ چارهسهركردنى ههموو كێشهكان له ڕێگهى دیالۆك و لێكگهیشتنهوه دووپات كردهوه.
دواى ئهوهش بۆ جارى دووهم ههردوو شاندى ههرێمى كوردستان و حكوومهتى عیراقى فیدرال كۆ بوونهوه و له كهشێكى ئهرێنیتر و دۆستانهتردا، خاڵه ناكۆكهكانیان خستهوه بهر باس و گفتوگۆ و تیشكیان خسته سهر وردهكارییهكان و چهند ههنگاوێك له یهكتر نزیك بوونهوه. له كۆتاییدا بڕیار درا لهژێر ڕۆشناییى ئهنجامى كۆبوونهوه و گفتوگۆكان، شاندى حكوومهتى عیراق ڕهشنووسێك ئاماده بكات و له چهند ڕۆژى داهاتوودا بینێرنه ههولێر بۆ ئهوهى له وێ دیراسه بكرێت و ههردوولا دانیشتنى دیكهى لهسهر ساز بكهن.
جێى باسه نیوهڕۆى ئهمڕۆ نێچیرڤان بارزانى سهرۆك وهزیرانى ههرێمى كوردستان به سهرۆكایهتیى شاندێكى باڵاى ههرێمى كوردستان گهیشته بهغدا و دواى نیوهڕۆ لهگهڵ شاندى حكوومهتى عیراق به سهرۆكایهتیى حسێن شههرستانى جێگرى سهرۆك وهزیران بۆ كاروبارى وزه كۆ بووهوه.
كۆبوونهوهكه له كهشێكى ئهرێنى و دۆستانه و زۆر ڕاشكاوانهدا به ڕێوه چوو و تیایدا ههردوولا تێبینى و دیدى خۆیان لهسهر پێشنیارهكان به ڕاشكاوانه پێشكهش كرد و ههردوولا ویستى تهواوى خۆیان دهربڕى بۆ ئهوهى ههوڵى جددى بدهن تا بگهنه ئهنجامێكى گونجاو كه له بهرژوهندیى ههموو خهڵكى عیراقدا بێت و تایبهتمهندیى ههرێمى كوردستانیش لهبهرچاو بگیرێت. ههروهها گفتوگۆیهكى تێروتهسهل لهسهر پێشنیارهكانى ههردوولا كرا كه پێشتر له لایهن حكوومهتى فیدرال و حكوومهتى ههرێمى كوردستانهوه پێشكهش به یهكتر كرابوون.
له كۆبوونهوهكهدا چهندین خاڵى هاوبهش و چهندین خاڵى ناكۆك گفتوگۆیان لهسهر كرا و ههردوولا پێیان باش بوو كه ههرلایهنهى لاى خۆیهوه دیراسهتى خاڵه ناكۆكهكان بكهن و ئێواره دواى كۆبوونهوه لهگهڵ نوورى مالیكى سهرۆك وهزیرانى عیراقى فیدرال، دانیشتنێكى دیكه وهك بهردهوامیى كۆبوونهوهكه ئهنجام بدرێت و بهمهبهستى گهیشتن به چارهسهرێكى گونجاو، ئهنجامى دیراسهتى خاڵه ناكۆكهكان بخهنهوه بهر باس و گفتوگۆ.
شاندى باڵاى ههرێمى كوردستان له د. ڕۆژ نوورى شاوهیس جێگرى سهرۆك وهزیرانى عیراق و ئاشتى ههورامى وهزیرى سامانه سروشتییهكان و چهند بهرپرسیكى دیكهى ههرێم و شاندى عیراقیش له وهزیرى نهوت و وهزیرى دارایى و چهند بهرپرسێكى دیكه پێك هاتبوو.
له لێدوانێكى تایبهتدا بۆ ماڵپهڕى فهرمیى حكوومهت، سهفین دزهیى وتهبێژى فهرمیى حكوومهتى ههرێمى كوردستان ڕایگهیاند: سبهى یهكشهممه 19ى یهنایهرى 2014 شاندێكى حكوومهتى ههرێمى كوردستان به سهرۆكایهتیى نێچیرڤان بارزانى سهرۆك وهزیرانى ههرێمى كوردستان سهردانى بهغدا دهكات.
دزهیى ههروهها گوتى: دوابهدواى ئهو لێكگهیشتنهى له سهردانى ڕابردووى شاندى حكوومهتى ههرێمى كوردستان بۆ بهغدا له بیست و پێنجى دیسهمبهرى 2013دا دروست بوو، كه تیایدا ههردوولا چهندین بیروڕا و تێڕوانینیان بۆ چارهسهركردنى كێشهكان پێشنیار و ئاڵوگۆڕ كرد، لهم سهردانهشدا شاندى حكوومهتى ههرێم لهگهڵ حكوومهتى بهغدا گفتوگۆ لهسهر پرسى بودجه و دۆسیهى نهوت و كێشهكانى دیكهى نێوان ههولێر و بهغدا دهكات و بهمهبهستى گهیشتن به ئهنجامێك لهسهر بنهماى بهرژوهندیى ههموو خهڵكى عیراق، دانوستان و وردهكاریى زیاتر دهخهنه ڕوو و تاوتوێ دهكهن.
وتهبێژى فهرمیى حكوومهت ههروهها گوتى: حكوومهتى ههرێمى كوردستان لهسهر بنهما یاسایى و دهستوورییهكان؛ كۆمهڵێك پێشنیارى كۆنكریت و پراكتیكى پێشكهش به حكوومهتى عیراق كردووه، بهو ئومێدهى له دیدارهكانى سبهیدا ئهنجامێكیان لێ بكهوێتهوه. ههروهها حكوومهتى ههرێمى كوردستان ههمیشه بڕواى بهوه بووه كه چارهسهركردنى كێشهكان له ڕێگهى دیالۆگ و گفتوگۆ و لێكگهیشتنهوه بێت و له دیدارهكانى بیست و پێنجى دیسهمبهرى ڕابردووشدا ههر لهسهر ئهم بنهمایه ههردوولا گهیشتنه لێكگهیشتنێك.
نیوهڕۆى ئهمڕۆ چوارشهممه 25ى دیسهمبهرى 2013، نێچیرڤان بارزانى سهرۆك وهزیرانى ههرێمى كوردستان به سهرۆكایهتیى شاندێكى باڵاى ههرێمى كوردستان گهیشته بهغدا و پاشنیوهڕۆ له كۆبوونهوهیهكدا لهگهڵ نوورى مالیكى سهرۆك وهزیرانى عیراقى فیدرال؛ چهندین بابهتى جیاجیایان خسته بهر باس و گفتوگۆ.
له سهرهتاى كۆبوونهوهكهدا نێچیرڤان بارزانى، پڕۆژهیاساى بهپارێزگاكردنى ههڵهبجهى به فهرمى ڕادهستى سهرۆك وهزیرانى عیراقى فیدرال نوورى مالیكى كرد، پاش ئهوهى ئهویش ڕهزامهندى لهسهر نیشان دا، بڕیار درا بخرێته كارنامهى كۆبوونهوهى داهاتووى ئهنجومهنى وهزیرانى عیراقهوه بۆ ئهوهى بڕیارى لهسهر بدرێت و بنێردرێته پهرلهمانى عیراق. ههر لهمبارهیهوه نێچیرڤان بارزانى داواى كرد كه بهر له تهواوبوونى وادهى پهرلهمانى ئێستاى عیراق؛ یاساى بهپارێزگاكردنى ههڵهبجه بخرێته بوارى جێبهجێكردنهوه.
له بهشێكى دیكهى كۆبوونهوهكهدا بارودۆخى ئێستا و پرۆسهى سیاسیى عیراق و ڕهوش و پێشهاته ئهمنییهكان خرانه بهر باس و جهخت لهسهر هاوكارى و ههماههنگیى زیاترى نێوان لایهنه پهیوهندارهكانى ههرێمى كوردستان و عیراقى فیدرال له پرسى ڕووبهڕووبوونهوهى تیرۆردا كرایهوه.
دواى ئهوه نێچیرڤان بارزانى و شاندى یاوهرى له لایهن سهید عهممار ئهلحهكیم سهرۆكى ئهنجومهنى باڵاى ئیسلامى له عیراقهوه پێشوازى لێ كرا. له دیدارێكدا تیشك خرایه سهر ڕهوشى ئێستاى عیراق و پهیوهندییهكانى حكوومهتى ههرێمى كوردستان و حكوومهتى فیدرال و چارهسهركردنى كێشهكانى بهغدا و ههولێر و ههردوولا كۆك بوون لهسهر ئهوهى چارهسهركردنى كێشهكان له بهرژوهندیى ههموو عیراقدایه. دواى دیدارهكهش لێدوانێكى هاوبهشیان به كهناڵهكانى ڕاگهیاندن دا و ئاماژهیان به ناوهڕۆكى دیدارهكهیان كرد.
پاشان نێچیرڤان بارزانى و شاندى یاوهرى له لایهن حسێن شههرستانى جێگرى سهرۆك وهزیرانى عیراقهوه پێشوازى لێ كرا و له دیدارێكدا كه له كهشوههوایهكى ئهرێنیدا به ڕێوه چوو؛ باسیان له كێشهكانى دۆسیهى نهوت و چۆنیهتیى چارهسهركرنیان كرد و ههردوولا داكۆكییان لهسهر پێویستیى چارهسهركردنى كێشهكان كردهوه و چهندین بیروڕایان دهربارهى ڕێگهچارهى كێشهكان گۆڕییهوه، ههروهها بڕیار درا له داهاتوویهكى نزیكدا ههردوولا لهو ڕێگهچارانه بكۆڵنهوه و بگهنه ئهنجامێكى گونجاو كه له بهرژوهندیى ههموو لایهنهكان و ههموو عیراقدا بێت.
ههر له پهراوێزى سهردانهكهى ئهمڕۆى شاندى باڵاى ههرێمى كوردستاندا بۆ بهغدا، عیماد ئهحمهد جێگرى سهرۆك وهزیرانى ههرێمى كوردستان و وهزیرى پلاندانى ههرێم و شاندێكى یاوهریان؛ لهگهڵ وهزیرى دارایى و پلاندانانى عیراقى كۆ بوونهوه.
له كۆبوونهوهكهدا چهندین تهوهرى جیا و دۆسیهى هاوبهشى پهیوهندار به ههردوو حكوومهتى ههرێمى كوردستان و حكوومهتى عیراقى فیدرال گفتوگۆیان لهسهر كرا. شاندى ههرێمى كوردستان تێبینییهكانى خۆى لهسهر بودجهى ساڵانهى عیراقى فیدرال خسته ڕوو كه ساڵانه بهبێ ڕاوێژكردن به حكوومهتى ههرێمى كوردستان ئاماده دهكرێت، بهمجۆرهش ههموو ساڵێك كۆمهڵێك خهرجیى سیادى زیاد دهكرێن و كاریگهریى لهسهر كهمكردنهوهى بهشى %17 ى ههرێمى كوردستان له بودجهى عیراقى فیدرال دهكات.
دوایین هەواڵەکان
- سهركۆمارى توركيا بهردهواميى پشتگيريى وڵاتهكهى بۆ عێراق و ههرێمى كوردستان دووپات كردهوه
- پەیامی سەرۆک نێچیرڤان بارزانی لە ساڵیادی ڕۆژنامەگەریی کوردیدا
- نێچيرڤان بارزانى: دهبێ نيشتمان كۆكهرهوهى ههموومان بێت
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى لهگهڵ باڵيۆزى يهكێتيى ئهورووپا كۆبووهوه
- سهرۆكى ههرێمى كوردستان پێشوازى له باڵيۆزى فهرهنسا كرد
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى پێشوازى له باڵيۆزى بهريتانيا كرد
- سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان پێشوازی لە باڵیۆزی بەریتانیا لە عێراق دەکات
- عەباس غەزالی: نووسین و چاپکردنی "فەرھەنگیی زارەکیی موکریان" شانازییەکی بێ پایانە
- پەیامی پیرۆزبایی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان بەبۆنەی جەژنی نەورۆز
- سهرۆكى ههرێمى كوردستان نامهيهكى پيرۆزبايى له وهزيرى دهرهوەى توركياوه پێدهگات