بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە تێڕوانینی هەرێم بۆ ئایندە لە ئیسپانیا دەخاتە ڕوو
وەک بەشێک لە هەوڵەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان بۆ زیاتر ناساندنی هەرێم بە جیهان، فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەکانی دەرەوەی حکومەت لە شاری بەرشلۆنە لە ئیسپانیا بە یاوەری دابان شەدەڵە، نوێنەری حکومەتی هەرێم لە ئیسپانیا، لە سەنتەری بەرشلۆنە بۆ کاروباری نێودەوڵەتی لەگەڵ ژمارەیەک لە دیپلۆماتکار و بەرپرسانی حکومی و ئەکادیمیکار ورۆژنامەنووس کۆبووەوە .
لەم سیمینارەدا كە یەكەمین جارە لەو سەنتەرەدا لە رێگەی نوێنەرایەتی حكومەتی هەرێمی بە هاوكاری و هەماهەنگی لەگەڵ ئەم دەزگایە رێكدەخرێت وهیوای خواست دەرفەتی لەمجۆرە بەردەوام بن.
بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت ئەو دەرفەتەی بەگرنگ زانی بۆ ئاگادركردنەوەی كۆمەڵگەی نێودەەوڵەتی و توێژەران لە واقیعی ئەمڕۆی هەرێمی كوردستان و ئەو سیاسەتەی پەیڕەوی دەكات و باسی پێگەی كوردی لە عیراق و رۆژهەڵاتی ناوەڕاست دا كرد .
هەر لەم دانیشتنەدا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە ململانێكانی ناوچەكە لە رووی هەرێمی و نێودەوڵەتی و رۆڵی كورد لەناوچەكە دا خستەڕوو .
فەلاح مستەفا ئاماژەی بەوەدا كورد تاڵی لە سەردەمانی پێشوودا لەگەڵ حكومەتە یەك لە دوای یەكەكانی عیراقدا هەبوو بەڵام ئەمڕۆ پێگەیەگی گرنگی لە ناوچەكە بەگشتی هەیە و گووتى : لە گرنگترین ئەو خاڵانەى کە حکومەتی هەرێم جەختی لەسەر دەکاتەوە بریتیە لە رونکردنەوەی سیاسەت و ناساندنى واقیعی ئەمڕۆی هەرێمى کوردسان و هەروەها هاندانی وڵاتانى بیانى بۆ کردنەوەی نوێنەرایەتیان لە هەرێم. کە تاوەکو ئەمڕۆ 31 نوێنەرایەتى بیانى لە هەرێمى کوردستان کراوەتەوە.
لەبارەی مێژووی گەلی کورد و هەرێمی کوردستان، بەرپرسی پەیوەندیەکانی دەرەوە کورتە باسێکى پێشکەشکرد و ئاماژەى بە بەشێک لە رووداوەکان لە سەردەمی رژێمى پێشووى عێراق کرد. پاشان تیشکی خستە سەر ئەو دەستکەوتانەی کە هەرێم لە دوای روخانی ئەو رژێمەوە بەدەستی هێناوە بەتایبەتی لەڕووی پێشکەوتنی ئابووری و سەقامگیری ئاسایش و ئارامی تیایدا.
هاوکات فەلاح مستەفا تیشکی خستە سەر بارودۆخی ئاوارەکان لە هەرێمی کوردستان بە تایبەتی ئاوارەکانی سوریا و ئەو خانەوادانەی لە ئەنبارەوە لە ترسی تیرۆر هاتوونەتە هەرێم و گووتى کە ئەمڕۆ زیاتر لە 250،000 دووسەدو پەنجا هەزار پەنابەری سوری ژمارەیەكی زۆری خانەوادەی عەرەبی عێراقی و مەسیحی لە کوردستاندا نیشتەجێن کە بەهۆى توندوتیژیەکانەوە شوێنى خۆیان بەجێهێشتووە.
دواتر بەرپرسى پەیوەندیەکانى دەرەوە باسی لە هەڵبژاردنی چاوەڕوانکراوی ئەنجومەنی نوێنەرانی عیراق کرد کە بڕیار وایە لە 30ی نیسانی ئەمساڵ بەڕێوەبچێت، ئەمە وێڕاى باسکردنی پرسی ناوچە کوردستانیەکانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێم .
هەر لە درێژەی کۆبوونەوەکەدا فەلاح مستەفا باسى لە پەیوەندیەکانی هەرێمی کوردستان لەگەڵ ووڵاتانى دراوسێى خستەڕوو، بەتایبەتی پێشکەوتنی پەیوەندیەکان لەگەڵ تورکیا دوای دانیشتنەکانی ساڵی 2008 ی نێوان هەردوولا و دوایین سەردانی سەرۆکی هەرێم بۆ دیاربەکر، کە وایکرد ئەمڕۆی پرسی کورد لە تورکیا بە شێوەیەکی ئاشکرا باسی لێوە بکرێت و پێشکەوتنى بەرچاو بە خۆیەوە ببینێت، هەروەها ببێتە هۆى ئەوەى کە سەرۆکی هەرێم بە زمانی کوردی لەم وڵاتەداو بە ئامادەبوونی سەرۆک وەزیرانی تورکیا وتارێکى مێژوویی پێشکەش بە هاوڵاتیان بکات.
هاوكات تیشكی خستە سەر هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان كە لە سیپتەمبەری ساڵی رابردوو كە بە شایەدی چاودێرانی نێودەوڵەتی هەڵبژاردنێكی شەفاف و بێ گرفت بوو ، هەوڵەكانی حزبە سیاسیەكانی بۆ پێكهێنانی كابینەی هەشتەمی حكومەت باسكرد .
لە تەوەرێکى دیکەى کۆبوونەوەکەدا فەلاح مستەفا تیشکی خستە سەر ئابووری هەرێم و گووتى کە هەرێمى کوردستان توانیویەتى بە بڕی زیاتر لە 37 ملیار دۆلار پرۆژەى وەبەرهێنان ئەنجام بدات و سەرنجى وەبەرهێنەران بۆ خۆی رابکێشێت، بەم هۆیەشەوە زیاتر لە 2600 دوو هەزارو شەش سەد کۆمپانیای گەورە لە بواری جیاجیادا لە هەرێم بوونیان هەیە و کار دەکەن بە کۆمپانیاکانى بواری نەوتیشەوە.
هەر لەم دانیشتنەدا فەلاح مستەفا جەختی لەسەر پرسی حوكمڕانی كردەوە لە عیراق كە بەپێی دەستوور عیراق سیستەمەكەی فیدراڵیە و ئەوەشی خستەڕوو كە تاچەند ئەو سیستەمە توانیویەتی ویست و خواستی خەڵكی هەرێمی كوردستان كوردستان بەدیبهێنێت و ئایا قۆناغی ئەوە هاتووە كە ئەو سیستەمە و شێوازی حوكم لە عیراق گۆڕانكاری وقۆناغی تازە بەخۆیەوە ببینێت.
جەختى لەوەش کردەوە کە حکومەتی هەرێم تەنها لە بواری سیاسەتدا کار بۆ پێشخستنی هەرێم ناکات، بەڵکو لە بوارەکانی دیکەی وەکو ئابووری و دەستەبەرکردنى ئایندەیەکی گەش بۆ هاوڵاتیانی هەرێم کارى بەرەوام و جدى دەکات .
دواتر لە کۆتایی ئەم باسانەدا، بەرپرسی پەیوەندیەکانی دەرەوە وەڵامی چەندین پرسیاری دایەوە کە لە لایەن ئامادەبووانەوە ئاڕاستەى کران دەربارەى پەیوەندیەکانی حکومەتی هەرێم لەگەڵ تورکیا و بارودۆخی سوریا و هەڵوێستی حکومەتی هەرێمی لەمبارەیەوە و هەروەها چەندین پرسیار دەربارەى پرسی نەوت و غاز و بارودۆخی ناوچەکە بە گشتى کران و وەڵامى پێویستیان درایەوە.
یەک شەممە, 23 شوبات 2014
نێچیرڤان بارزانى و نوێنه‌رى بانكى موون؛ ڕه‌وشى هه‌رێم و عیراق تاوتوێ ده‌كه‌ن
سه‌ر‌له‌به‌یانیى ئه‌مڕۆ شه‌ممه 22ى شوباتى 2014 نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان پێشوازى له نیكۆلاى میلادینۆف نوێنه‌رى تایبه‌تى سكرتێرى گشتیى نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتووه‌كان له عیراق كرد.
له دیدارێكدا ڕه‌وشى سیاسى و ئه‌منیى ئێستاى عیراق به‌گشتى تاوتوێ كران، هه‌روه‌ها په‌یوه‌ندى و كێشه‌كانى هه‌ولێر و به‌غدا و هه‌وڵه‌كان بۆ چاره‌سه‌ركردنیان له ڕێگه‌ى لێكگه‌یشتنه‌وه خرانه به‌ر باس و جه‌خت له‌سه‌ر چاره‌سه‌ركردنیان دوور له توندوتیژى و له ڕێگه‌ى دیالۆگه‌وه، به‌پێى میكانیزمه ده‌ستوورییه‌كان كرایه‌وه.
ڕه‌وشى هه‌رێمى كوردستان و هه‌وڵه‌كان بۆ پێكهێنانى كابینه‌ى هه‌شته‌مى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان به‌شێكى دیكه‌ى دیداره‌كه بوو كه تیایدا نێچیرڤان بارزانى باسى له هه‌نگاوه‌كانى دامه‌زراندنى حكوومه‌ت كرد و تیشكى خسته سه‌ر دیدار و كۆبوونه‌وه‌كانى له‌گه‌ڵ لایه‌نه‌كان بۆ ئه‌م مه‌به‌سته. لاى خۆیه‌وه نوێنه‌رى تایبه‌تى سكرتێرى گشتیى نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتووه‌كان له عیراق هیواى خواست هه‌موو لایه‌نه‌كان هه‌وڵ بده‌ن بگه‌نه ڕێككه‌وتێك و له نزیكترین كاتدا حكوومه‌تى تازه پێك بهێنن.
لە پەرلەمانی ئەوروپا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت بەشداری لە كۆنفرانسی مافی مرۆڤ لە عێراق كرد
بەرپرسي پەيوەنديەكاني دەرەوەي حكومەتي هەرێمي كوردستان، فەلاح مستەفا، لە ماوەي سەردانە فەرميەكەيدا بۆ برۆكسل، لە رێكەوتي 2014/2/19 وتارێكي لە كۆنفرانسي مافي مرۆڤ لە عێراق لە پەرلەماني ئەوروپا پێشكەش كرد. ئەم كۆنفرانسە كە لە لايەن ستروان ستيڤنسن، سەرۆكي شاندي پەيوەنديەكان لەگەڵ عێراق لە پەرلەماني ئەوروپا رێكخرابوو، لە دوو پانێڵي جياوازدا پرسي مافي مرۆڤ لە هەرێمي كوردستان و عێراق قسەو گفتوگۆيان لەبارەوە كرا.
كۆنفرانسە كە لە لايەن ستروان ستيڤنسن بەڕێوەدەبرا، جگە لە بەرپرسي پەيوەنديەكاني دەرەوەي حكومەتي هەرێم، چارلس تانۆك ئەندامي پەرلەماني ئەوروپا و وتەبێژي كاروپاري دەرەوەي پارێزگارەكان لە پەرلەماني ئەوروپا تێيدا بەشدار بوو. هاوكات هەريەك لە سەرۆكي ليژنەي مافي مرۆڤ لە ئەنجومەني نوێنەراني عێراق، سەليم ئەلجبوري، و حەيدەر مولا ئەنداني هەمان ئەنجومەن و چيا‌و سلێوە سەرۆكي دەستەي سەربەخۆي مافي مرۆڤ لە هەرێمي كوردستان و كامل زوزو سەرۆكي بزووتنەوەي سرياني ئاشوري كلداني بەشداربوون.
لە پانێڵي يەكەمدا چەند باسێك دەربارەي دۆخي مافي مرۆڤ لە عێراق و ئەو ئاستەنگانەي كە رووبەڕووي دەبێتەوە كرا. لە ناويشياندا دۆخي ئاسايش لە ئەنبار و كێشەي كەمينە مەسيحيەكان لە عێراق و هەروەها هەڵبژاردني پەرلەماني عێراق كە بڕيارە لە 2014/4/30 بەڕێوەبچێت گفتوگۆيان لەبارەوە كرا.
لەماوەي كۆنفرانسەكەدا ژماريەك لە ئەنداماني پەرلەماني ئەوروپا كە لە كۆنفرانسەكە بەشداربوون لە ناويشياندا هەريەك لە ستروان ستيڤنسن و چارلس تانۆك تێڕوانينەكانيان دەربارەي ئەو هەوڵانە حستەڕوو كە لە لايەن حكومەتي هەرێمي كوردستان دراون بۆ دەستەبەري مافي مرۆڤ لە هەرێم، بەتايبەتي تيشكيان خستەسەر دابينكردني هەرێمێكي ئارام نەك تەنها بۆ ئاوارەكاني سوريا، بەڵكو لە هەمان كاتدا بۆ ئەو عێراقيانەي كە لەناوخۆي وڵاتەكەياندا و بەهۆي زيادبووني تووندوتيژيەكان لە بەشەكاني ديكەي عێراق ماڵ و شوێنەكاني خۆيان بەجێهێشتووە.
فەلاح مستەفا لە ميانەي بەشداري كردني لە كۆنفرانسەكەدا بەناوي حكومەتي هەرێم گووتي كە ئێمە لە هەرێمي كوردستان شانازي بە كەلتورەكەمانەوە بۆ لێبوردەيي و پێكەوە ژيان دەكەين. هەروەها گووتي كە رێزگرتن لە مافي مرۆڤ هۆكارێكە بۆ دەستبەر كردني پێكەوە ژياني ئاشتيانە و پێشكەوتن و گەشەسەندني ئەوانەي كە پێكەوە دەژين. ئەمەش ئەو ئاڕاستەيە كە ئێمە لە هەرێمي كوردستان پەيڕەوي دەكەين.
هەروەها گووتي ئێمە بڕوامان بە ئازادي بيركردنەوە و پەيڕەوكردني نەريتە ئاينيە جياوازەكان هەيە. لەم رووە زياتر گووتي دەمەوێت بانگهێشتي هەموو ئەوانە بكەم كە تائێستا نەهاتوونەتە هەرێمي كوردستان سەرداني هەرێم بكەن بۆ لە نزيكەوە بينيني ئەو كەشەي كە بۆ ژياني هەمووان لەم هەرێمە دەستەبەر كراوە.
گووتيشي كە هەرێم بەردەوام پێشوازي دەكات لە سەرداني نەتەوە يەكگرتووەكان، رێكخراوي لێبووردني جيهاني، و هەروەها راپۆرتەكاني رێكخراوي چاودێري مافي مرۆڤي سەر بە نەتەوە يەكگرتووەكان دەربارەي مافي مرۆڤ.
هەر لە كۆنفرانسەكەدا چيا‌و سلێوە سەرۆكي دەستەي سەربەخۆي مافي مرۆڤ لە هەرێمي كوردستان گووتي كە هەندێك كەموكوڕي كەم لە دۆخي گيراوەكان لە هەرێم هەيە كە لە ئێستادا نزيكەي 140 سەدو چل بەندكراو لە زيندنەكان هەيە كە بڕياري لەسێدارەدانيان بۆ دەرچووە، هەروەها گووتي كە هاني حكومەتي هەرێم دەدات بۆ باشتر كردني دۆخي گيراوەكان بە مەبەستي كەمكردنەوەي ئەو فشارە دەروونيانەي كە لە ماوەي زيندانيكردنەكەياندا لەسەريان درووست دەبێت.
سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە باڵیۆزی كۆماری ئیسلامیی ئێران لە عێراقی فیدڕاڵ دەكات
ئەمڕۆ سێشەممە 18ـی 2ـی 2014 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان بە ئامادەبوونی فازڵ میرانی سكرتێری مەكتەبی سیاسیی پارتی دیموكراتی كوردستان و د. فواد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە حەسەن دانایی فەر باڵیۆزی كۆماری ئیسلامیی ئێران لە عێراق و شاندێكی یاوەری كرد.
لەم دیدارەدا پەیوەندییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و كۆماری ئیسلامیی ئێران تاوتوێ كران و هەردوولا لەسەر ئەوە هاوڕابوون كە پەیوەندییەكانی نێوان هەر دوولا لە ئاستێكی باشدایە و هیواشیان خواست ئەم پەیوەندییانە پێشڤەچوونی زیاتر بەخۆیەوە ببینێت.
لە بەشێكی دیكەی ئەم دانیشتنەدا بارودۆخی سیاسی و باری ئاساییشی عێراق و كاریگەرییەكانی لەسەر هەرێمی كوردستان و وڵاتانی دراوسێی عێراق خرایە بەر باس.
چوار شەممە, 19 شوبات 2014
سەرۆكی هەرێمی كوردستان لەگەڵ ئەمیر و مەكتەبی سیاسیی كۆمەڵی ئیسلامی كۆبۆوە
لە درێژەی كۆبووەنەوەكانی لەگەڵ لایەنە سیاسییەكاندا ئێوارەی ئەمڕۆ سێشەممە 18ـی 2ـی 2014 بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان لەگەڵ عەلی باپیر ئەمیری كۆمەڵی ئیسلامی و شاندێكی یاوەری كە لە ژمارەیەك ئەندامی مەكتەبی سیاسیی كۆمەڵی ئیسلامی پێكهاتبوون كۆبۆوە.
لەم كۆبوونەوەیەدا سەرەتا شاندی میوان بەخێرهاتنەوەی سەرۆك بارزانیان كرد دوای سەردانە سەركەوتووەكەی بۆ ئەوڕووپا. پاشان دوایین هەنگاوەكانی پڕۆسەی دانوساندنەكانی لایەنە سیاسییەكان بۆ پێكهێنانی كابینەی تازە خرایە بەر باس و شاندی كۆمەڵی ئیسلامی هەڵوێستی خۆی لەوبارەیەوە بە سەرۆك بارزانی ڕاگەیاند و جەختیان لەسەر پێكهێنانی حكوومەتی بنكە فراوان كردەوە و نیگەرانیی خۆیشیان نیشاندا سەبارەت بە دواكەوتنی پێكهێنانی كابینەی تازەی حكوومەتی هەرێمی كوردستان. لە بەرانبەردا سەرۆكی هەرێم بەڵێنی ئەوەی دا كە لە هەوڵەكانیدا بە ئاڕاستەی خێراتركردنی پڕۆسەی دانوساندن و هەروەها پێكهێنانی حكوومەتی بنكە فراوان هەنگاو بنێت.
لەبەشێكی دیكەی كۆبوونەوەكەدا پەیوەندییەكانی نێوان هەولێر و بەغدا و ئەنجامەكانی سەردانی شاندی باڵای هەرێم بۆ بەغدا تاوتوێ كرا.
قسەكردن لەسەر بارودۆخی سووریا و ڕۆژئاوای كوردستان و هەروەها مەترسییەكانی بارودۆخی نالەباری سیاسی و ئەمنیی عێراق تەوەرێكی دیكەی دیدارەكە بوو.
سەرۆكی هەرێمی كوردستان لەگەڵ پێنج حزبی کوردستانی كۆبۆوە
لە چوارچێوەی ئەو زنجیرە كۆبوونەوانەی لەگەڵ لایەنە سیاسییەكانی هەرێمی كوردستاندا هەیەتی ئەمڕۆ چوارشەممە 19ـی 2ـی 2014 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان لەگەڵ پێنج حزبی کوردستانی کۆبۆوە کە بریتی بوون لە بزووتنەوەی ئیسلامیی کوردستان، حزبی شیوعیی کوردستان، حزبی سۆسیال دیموکراتی کوردستان و شاندێکی لیستی ئاراستەی سێیەم کە لە پارتی كرێكاران و رەنجدەرانی كوردستان و حزبی زەحمەتکێشانی کوردستان پێکهاتبوو.
لە سەرەتای کۆبوونەوەکەدا نوێنەرانی پێنج حزبە کوردستانییەکە بەخێرهاتنەوەی سەرۆکی هەرێمی کوردستانیان کرد و دەستخۆشییان لە بەڕێزیان کرد بۆ سەردانەکەی ئەوروپا و بەشدارییکردنیان لە كۆڕبه‌ندی ئابووریی جیهانی له داڤۆس.
بەڕێز سەرۆکی هەرێمی کوردستان داوای لە ئامادەبووانی کۆبوونەوەکە کرد بیروڕای خۆیان لەبارەی پرۆسەی پێکهێنانی كابینەی نوێی حکوومەتی هەرێمی کوردستان بخەنەڕوو. نوێنەرانی لایەنە بەشداربووەکانی کۆبوونەوەکە جەختیان لەسەر ئەوەکردەوە کە پێویستە پەلە بکرێت لە پێکهێنانی کابینەی نوێی حکوومەت.
لە بەرانبەردا سەرۆک بارزانی بە درێژی باسی کۆبوونەوەکانی خۆی لەگەڵ لایەنە براوەکانی هەڵبژاردن و ئەو هەنگاوانەی کرد کە لەپێناو پێکهێنانی کابینەی نوێی حکومەتدا نراون و رایگەیاند کە پێویستە لەماوەیەکی نزیکدا ڕێکارەکانی پێکهێنانی کابینەی نوێ بگەنە ئەنجام.
لە تەوەرێکی تری کۆبوونەوەکەدا باسی ڕەوشی سیاسی و ئابووریی کوردستان پەیوەندیی هەرێمی کوردستان و بەغدا کرا و ئەنجامی دانوستانەکان خرایەڕوو. هەروەها ڕەوشی سیاسی و ئەمنیی عێراق و پەرەسەندنەکانی تاوتوێ کران.
لە تەوەرێکی دیکەی کۆبوونەوەکەدا باس لە ڕەوشی سوریا کرا و جەخت لەسەر ئەوە کرایەوە کە پێویستە هەڵوێستێكی هاوبەشی نێوان لایەنە سیاسییەكان و حكوومەتی هەرێمی كوردستان لەمەڕ ڕۆژئاوای كوردستان هەبێت و لایەنە سیاسییەکانی ڕۆژئاواش هاوکار و یەکهەڵوێست بن.
لە کۆتایی کۆبوونەوەکەدا ئامادەبووان سپاسی سەرۆکی هەرێمی کوردستانیان کرد کە لەگەڵ سەرجەم لایەنە کوردستانییەکان کۆ دەبێتەوە و ئەوەیان بە نیشانەی گرینگیپێدانی بەڕێزیان بە بیروبۆچوونە جیاوازەکان لەقەڵەم دا.
پێنج شەممە, 20 شوبات 2014
سەرۆكی هەرێمی كوردستان لەگەڵ لایەنە سیاسییەكانی نێو ئەنجوومەنی نیشتیمانیی كورد لە سووریا كۆبۆوە
ئەمڕۆ پێنجشەممە 20ـی 2ـی 2014 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان لەگەڵ سكرتێر و سەرۆكی دوازدە حزبی نێو ئەنجوومەنی نیشتیمانیی كورد لە سووریا كۆبۆوە.
لەم كۆبوونەوەیەدا لایەنە سیاسییەكانی نێو ئەنجوومەنی نیشتیمانیی كورد لە سووریا ڕاوبۆچوونی خۆیان لەبارەی دوایین پێشهات و گۆڕانكارییە سیاسییەكانی ڕۆژئاوای كوردستان بۆ سەرۆك بارزانی خستەڕوو و، هەروەها قسەیان لەبارەی چۆنییەتیی كاركردن و هاوكارییان لەگەڵ ئەنجوومەنی گەل كرد.
هەر لەم كۆبوونەوەیەدا ئەوەیش باس كرا كە لە مانگی 12ـی ساڵی 2013 بەپێی ڕێككەوتنێكی نێوان هەردوو ئەنجوومەنی نیشتیمانی و ئەنجوومەنی گەل بڕیار دراوە كە بەڕێوەبردنی سنووری فیشخابوور بەشێوەیەكی هاوبەش بێت بەڵام ئێستا ئەو بەڕێوەبردنە ڕادەستی كانتۆنی جزیرە كراوە و كارمەندەكانی سەر بە لایەنە كوردییەكانی نێو ئەنجوومەنی نیشتیمانیی كورد دەركراون و لە بەڕێوەبەرایەتیەكە نەماون. لە بەشێكی دیكەی ئەم دانیشتنەدا لایەنە سیاسییەكانی نێو ئەنجوومەنی نیشتیمانیی كورد لە سووریا جەختیان لەسەر پاراستنی یەكڕیزیی گەلی كورد كردەوە هەر چەندە لایەنی بەرانبەریان پێچەوانەی ئەم بنەمایە ڕەفتار دەكات.
لە بەرانبەردا سەرۆك بارزانی بە لایەنە سیاسییەكانی نێو ئەنجوومەنی نیشتیمانیی كورد لە سووریای ڕاگەیاند كە لەگەڵ یەكدەنگیی لایەنە كوردییەكانی ڕۆژئاوادایە و پاڵپشتیی هەر بڕیارێكیش دەبێت كە كۆدەنگیی هەموو لایەكی لەسەر بێت. سەرۆك بارزانی ئاماژەشی بەوەدا كە سەبارەت بە دوایین پێشهاتەكانی ڕۆژئاوا هەر هەڵوێستێك بە كۆدەنگیی لایەنە سیاسییەكانی ڕۆژئاوای كوردستان دەربچێت جێگەی بایەخە و بە پەسندی دەزانێت.
هەینی, 21 شوبات 2014
دزه‌یى: له‌گه‌ڵ به‌غدا ڕێككه‌وتنمان نه‌كردووه
ده‌رباره‌ى لێدوانێكى حسێن شه‌هرستانى جێگرى سه‌رۆك وه‌زیرانى عیراق بۆ كاروبارى وزه، كه گوایه له دوایین گفتوگۆكانى نێوان هه‌ولێر و به‌غدادا، له‌گه‌ڵ حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان گه‌یشتوونه‌ته ڕێككه‌وتنێك بۆ ناردنه‌ده‌ره‌وه‌ى نه‌وتى هه‌رێمى كوردستان له ڕێگه‌ى كۆمپانیاى سۆمۆوه.
سه‌فین دزه‌یى وته‌بێژى فه‌رمیى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان له لێدوانێكى تایبه‌تدا بۆ ماڵپه‌ڕى فه‌رمیى حكوومه‌ت ڕایگه‌یاند: "دوایین گفتوگۆكانى نێوان هه‌ردوو حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان و حكوومه‌تى عیراقى فیدرال له به‌غدا له كه‌شێكى ئه‌رێنیدا به‌ڕێوه چوون و به تێروته‌سه‌لى تاوتوێى دید و بۆچوون و پێشنیاره‌كانى هه‌ردوولا كرا و بڕیار دراوه كه له ماوه‌ى چه‌ند ڕۆژى داهاتوودا وه‌ڵامى پێشنیاره‌كانى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان له‌سه‌ر ته‌واوى پرسه‌كه و میكانیزمى ناردنه‌ده‌ره‌وه‌ى نه‌وتى هه‌رێمى كوردستان بده‌نه‌وه، به‌ڵام به هیچ شێوه‌یه‌ك هیچ ڕێككه‌وتنێك نه‌كراوه كه نه‌وتى هه‌رێمى كوردستان له ڕێگه‌ى كۆمپانیاى سۆمۆوه بنێردرێته ده‌ره‌وه.
فەلاح مستەفا لەماوەی سەردانە فەرمیەكەیدا چەندین سەردان و دیدارو كۆبوونەوەی لە برۆكسل ئەنجامدا
فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت لە میانەی سەردانە فەرمیەكەیدا بۆ برۆكسل سەردانی نووسینگەی یەكێتی ئەوروپا، پەرلەمانی ئەوروپا، و نوێنەرایەتی حكومەتی هەرێم لە برۆكسل كرد. هاوكات بەشداریان كرد لە كۆنفرانسی مافی مرۆڤ لە عێراق لە پەرلەمانی ئەوروپا. لە ماوەی سەردانەكەشدا دلاوەر ئاژگەیی نوێنەری حكومەتی هەرێم لە یەكێتی ئەوروپا یاوەریان بوو.
لە سەردانەكەیدا بۆ بارەگای سەرەكی یەكێتی ئەوروپا، بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە لەگەڵ گرووپێك لە بەرپرسانی دامەزراوەی خزمەتگووزاری كاری دەرەوەی ئەوروپا (European External Action Service) كۆبووەوە، كە لە لایەن كریستیان بێرگر بەڕێوەبەری باكوری ئەفریقا، رۆژهەڵاتی ناوەڕاست، دورگەی عەرەب، عێراق و ئێران سەرۆكایەتی دەكرا.
هەردوولا گفتوگۆیان كرد دەربارەی چەند پرسێكی سیاسی و ئاسایش لە عێراق و هەرێمی كوردستان، هەروەها باساین لەو رێگایانە كرد كە یارمەتیدەر دەبێت بۆ پەرەپێدانی پەیوەندیەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و یەكێتی ئەوروپا.
بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە تیشكی خستە سەر گرینگی لەكاتی خۆیدا ئەنجامدانی ئەو هەڵبژاردنە پەرلەمانیەی كە بڕیارە لە 30/4/2014 لە عێراق ئەنجام بدرێت، لەم رووەوە گووتی گرینگە بۆ كۆمەڵگای نێودەوڵەتی لە ناویشیاندا یەكێتی ئەوروپا كە كاربكەن بۆ دەستەبەر كردنی دوانەخستنی هەڵبژاردنەكان لە عێراق.
لە دیدارەكەدا باس كرا لە كێشەكانی هەرێم لەگەڵ بەغدا و هەروەها گرێبەستی نەوت لەگەڵ توركیا و هاوكات نەناردنی بودجە لەلایەن حكومەتی فیدڕاڵەوە بۆ هەرێم. هەر لەمیانەی ئەم گفتوگۆیانەدا و لەسەرەتای سەردانەكەیەوە بۆ برۆكسل، فەلاح مستەفا جەختی لەوە كردەوە كە گرینگە یەكێتی ئەوروپا ئامادەیی لە هەرێمی كوردستان هەبێت، چونكە تاوەكو ئێستا هەرێمی كوردستان هیچ سوودێكی لە رێكەوتنامەكانی نێوان عێراق و یەكێتی ئەوروپا نەكردووە.
لە وەڵامی پرسیارێكی بێرگردا دەربارەی دۆخی سوریا لەڕووی مرۆییەوە كە تاوەكو ئێستا یەكێتی ئەوروپا زۆرترین هاوكاری لە مێژووی خۆیدا بۆ ئەم پرسە پێشكەش كردووە، بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە تیشكی خستەسەر ژمارەی ئاوارە سووریەكان لە هەرێم و ئەو پێداویستیانەی كە هەیانە، هاوكات هیوای خواست كە كۆمەڵگای نێودەوڵەتی هاوكاری زیاتر پێشكەشی ئەم ئاوارانە لە هەرێم بكات.
هەر لە میانەی سەردانەكەیدا بۆ برۆكسل، فەلاح مسەفا لەگەڵ چارلس تانۆك ئەندامی پەرلەمانی ئەوروپا و وتەبێژی كاروباری دەرەوەی پارێزگارەكان لە پەرلەمانی ئەوروپا كۆبووەوە.
لە دیدارەكەدا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە تیشكی خستەسەر پێشكەوتنە سیاسیەكان لە هەرێم و هەروەها باسی لە پەیوەندیەكانی نێوان هەولێر و بەغدا كرد. لەم رووە گووتی ئێمە حەزدەكەین نزیكبوونەوەی زیاتر لە لایەن پەرلەمانی ئەوروپاوە هەبێت بۆ ئەوەی یارمەتی عێراق بدەن تاوەكو لەسەر رێڕەوێكی راست بڕوات. هاوكات هیوای خواست كە گرووپێكی تایبەت بە هاوڕیانی كورد لە پەرلەمانی ئەوروپا دابمەزرێت كە كاریگەر دەبێت بۆ پەرەپێدانی پەیوەندیەكانی نێوان هەردوولا.
بۆ ئەم مەبەستەش چارلس تانۆك گووتی كە پشتیوانی بەهێزی پێشنیارێكی لەم شێوەیە دەبێت و هەروەها گووتی كە كوردستان وەك یەكێك لە باسە دەگمەنەكانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست دەبینێت. گووتیشی شاراوە نیە كە لە ئێستادا كوردستان ناوچەیەكی ئارامە لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا بۆ كەمینەكان و هەروەها بۆ ئەو عێراقیانەی كە بەدەست توندوتیژیەكانەوە دەناڵێنن لە بەشەكانی دیكەی عێراق.
لە كۆتایی ئەم دیدارەدا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە باسی لە دوایین پەرەسەندنەكانی قەیرانی سووریا لەڕووی ئابووری و سیاسی كرد، هەروەها تیشكیان خستەسەر ئەو گرفتە مرۆییانەی كە بەهۆی ئەم قەیرانەوە سەری هەڵداوە. لەم رووەشەوە هیوای خواست كە پەرلەمانی ئەوروپا هاوكاری پێشكەشی ئاوارەكانی سوریا لە هەرێم بكات بە مەبەستی كەمكردنەوەی ئەو كێشە و گرفتانەی كە لە ژیانی ئاوارەییدا رووبەڕوویان بووەتەوە. سەبارەت بە پرسی پێشكەوتنی پەیوەندیەكانی هەرێم لەگەڵ توركیا فەلاح مستەفا گووتی كە پێشكەوتنی ئەم پەیوەندیە لە بەرژەوەندی هەردوولا دایە.
لەلایەكی دیكەوە هەر لە سەردانەكەیدا بۆ برۆكسل، فەلاح مستەفا لە سەردانێكدا بۆ ئۆفیسی نوێنەرایەتی حكومەتی هەرێمی كوردستان لە یەكێتی ئەوروپا، لە لایەن دلاوەر ئاژگەیی نوێنەری حكومەتی هەرێم لە برۆكسل پێشوازی لێكراو هاوكات لەگەڵ كارمەندانی ئەو نوێنەرایەتیە كۆبووەوە.
لەم دیدارەدا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە تیشكی خستە سەر چەند پرسێكی هەنووكەیی لە هەرێمی كوردستان و باسی لە دوایین ئەنجامەكانی پرسی پێكهێنانی كابینەی نوێی حكومەت كرد. پاشان تیشكی خستەسەر هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق كە بڕیارە لەماوەی چەند مانگی داهاتوو ئەنجام بدرێت. هاوكات باسیان لە قەیرانی سوریا و دۆخی مرۆیی ئاوارەكانی سوریا و هەروەها ئەو عێراقیانەی كە بەهۆی زیادبوونی توندوتیژیەكانەوە لە ئەنبار و بەشەكانی دیكەی عێراق شوێنەكانی خۆیان بەجێهێشتووە و روویان لە هەرێم كردووە كرد. هەر لەم دیدارەدا باس لە كێشەكانی نێوان هەولێر و بەغدا و دوایین گفتوگۆكانی نێوان هەردوولا بۆ چارەسەركردنی كێشەكان كرا.
فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەتی هەرێم سوپاسی نوێنەرایەتی حكومەتی هەرێم لە برۆكسل و كارمەندانی ئەو نوێنەرایەتیە كرد بۆ هەوڵ ماندووبوونەكانیان بۆ ناساندنی سیاسەتەكانی حكومەتی هەرێم بە یەكێتی ئەوروپا. هاوكات هیوای سەركەوتن لە كارەكان و بەردەوامی لە هەوڵەكانیانی بۆ خواستن بە مەبەستی پەرەپێدان و پتەوكردنی پەیوەندیەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و یەكێتی ئەوروپا و پەرلەمانی ئەوروپا و هەروەها لەگەڵ حكومەتی بەلجیكا. هاوكات داوای كرد كە لە هەوڵەكانیان بەردەوام بن بۆ بە جینۆساید ناساندنی ئەو تاوانانەی كە رژێمی پێشووی عێراق دژی گەلی كوردستان ئەنجامی داوە.
بە داوەتێكی فەرمی پەرلەمانی ئەورووپا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە گەیشتە برۆكسل
بە مەبەستی بەشداری كردن لە چەندین كۆڕ و كۆبوونەوە و كۆنفڕانسی تایبەت دەربارەی پرسی مافی مرۆڤ لە عێراق و بە داوەتێكی فەرمی پەرلەمانی ئەورووپا، فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت گەیشتە برۆكسل.
لە یەكەمین رۆژی سەردانەكەدا و بە یاوەری دلاوەر ئاژگەیی نوێنەری حكومەتی هەرێمی كوردستان لە یەكێتی ئەورووپا، بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە سەردانی پەرلەمانی ئەوروپای كردو لەگەڵ هانێز سڤۆبۆدا سەركردەی هاوپەیمانی پێشكەوتنخوازی سۆسیال دیموكراتەكان لە پەرلەمانی ئەوروپا كۆبووەوە .
لە دیدارەكەدا تیشك خرایە سەر ئەزموونی دیموكراتی هەرێمی كوردستان و پرسی پێكهێنانی كابینەی هەشتەمی حكومەت و هەروەها هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق كە چاوەڕوان دەكرێت لە 2014/4/30 ئەنجامبدرێت. هەروەها باس لە پەیوەندیەكانی هەرێم لەگەڵ بەغدا و وڵاتانی درواسێی كرا.
بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە گوتی كە هەرێمی كوردستان پێویستی بە پاڵپشتی هاوكاری گرووپی پەرلەمانتارانی یەكێتی ئەوروپا هەیە كە هەموو لایەنە سیاسیەكانی لەخۆ بگرێت بۆ پەرەپێدانی پرۆسەی دیموكراسی لە هەرێم.
هاوكات جەختیان لەسەر هەبوونی كاری هاوبەش لەگەڵ پەرلەمانی ئەوروپا كردەوە بۆ ناساندنی ئەو تاوانانەی كە لە لایەن رژێمی پێشوی عێراق لە دژی كورد ئەنجامدراوە، هەروەها بۆ ناساندنیان وەك تاوانی كۆكوژی و جینۆساید، هەروەك لە لایەن پەرلەمانی چەند وڵاتێكی دیكە ئەم تاوانانە بە جینۆساید ناسێنراوە.
لە بەشێكی دیكەی دیدارەكەدا باس لە قەیرانی مرۆیی سوریا و بارودۆخی ئاوارەكانی ئەم وڵاتە لە هەرێمی كوردستان كرا. بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە باسی لە تێڕاوانینی حكومەتی هەرێمی كوردستان لە بارەی بارودۆخی سوریا كرد و گوتی كە هەرێمی كوردستان لەگەڵ چارەسەری سەربازی نیە. هاوكات داوای لە یەكێتی ئەوروپا كرد رۆڵی زیاتر ببینێت بۆ یارمەتیدانی راستەوخۆی ئاوارەكانی سوریا لە هەرێمی كوردستان.
لای خۆشیەوە هانز سۆبۆدا هیوای خواست كە لەماوەی چەند مانگی داهاتوو سەردانی هەرێمی كوردستان بكات بۆ بینینی بارودۆخەكە لە نزیكەوە و هەروەها بۆ زیاتر پەرەپێدانی پەیوەندی نێوان هەردوولا.
هەر لە برۆكسل فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە سەردانی وەزارەتی دەرەوەی بەلجیكای كردو لەگەڵ لۆك ترویەنس بەرپرسی دۆسێی عێراق لە وەزارەتی دەرەوەی بەلجیكا كۆبووەوە .
لە دیدارەكەدا ترویەنس باسی گرنگی پەیوەندیە ئابووریەكانی نێوان هەرێم و وڵاتەكەی كرد. هەروەها گوتی بەو پێیەی كە وڵاتەكەی لە دە یەكەمەكانی هەناردەكارانی جیهانە، هەرێمی كوردستان ناوەندێكی بازرگانی سەرنجراكێشە بۆ بەلجیكاو بۆ ئەمەش هیوای دامەزراندنی پەیوەندی ئابووری لەگەڵ هەرێم دەخوازن .
بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە تیشكی خستە سەر پێشكەوتنەكانی هەرێم كە لە بوارە جیاجیاكاندا بەدەستی هێناون. هەروەها گوتی كە ئێمە كار بۆ ئەوە دەكەین كە نەوت تەنها سەرچاوەی داهات نەبێت، بەڵكو سوود لە سەرچاوە دەڵەمەندەكانی دیكەی كوردستان وەك كشتوكاڵ وەربگرین، هەر بەم روانگەیەشەوە كار بۆ پەرەپێدانی لایەنی ئابووری دەكەین.
هەر لەم دیدارەدا هەردوولا باسیان لە هاوشێوەیی بەلجیكا و عێراق لەڕووی سیستەمی فیدڕاڵیەوە كرد، كە دەسەڵاتەكان لە ناوەندەوە بەسەر پارێزگا و هەرێمەكاندا دابەش بكرێت. بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە گووتی ئێمە دەمانەوێت سوود لە ئەزموونی وڵاتانی دیكە لەم بوارەدا وەربگرین بەتایبەتی وڵاتێكی وەك بەلجیكا، كە وڵاتێكە وەك عێراق چەندین رەگەزی جیاوازی تێدایە.
هەر لە میانەی ئەو گەشتەیدا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە لە برۆكسل لەگەڵ محەمەد حومەیمدی باڵیۆزی عێراق لە بەلجیكا كۆبووەوە. لە دیدارەكەدا باس لە دوایین پەرەسەندنە ئەمنی و سیاسیەكانی عێراق كرا بەتایبەتی لە بارەی هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق و هەروەها باس لە دوایین گفتوگۆكانی نێوان هەولێر وبەغدا كرا .
چوار شەممە, 19 شوبات 2014
More...
كۆماری ئیتاڵیا ئاستی نوێنەرایەتی خۆی بەرزكردەوە بۆ كونسوڵگەری گشتی
نێچیرڤان بارزانى پێشوازى باڵیۆزى ئێران كرد
كۆبوونه‌وه‌كانى هه‌ولێر و به‌غدا به‌رده‌وام ده‌بن
سەرۆكی هەرێمی كوردستان لەگەڵ مەكتەبی سیاسیی یەكێتیی نیشتیمانیی كوردستان كۆبوویەوە
دوایین هەواڵەکان
- شاندی پارتی دیموکراتی کوردستان سەردانی نوێنەرایەتی حکومەتی هەرێمی کوردستانی کرد
- «سەلام رشدی» لەگەڵ «سەفین دزەیی» بەرپرسی پەیوەندییەکانی دەرەوە دیداری کرد
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى له ڤيهننا: نهمسا خوازياره برهو به پهيوهنديى سياسى و ئابوورى بدات
- سهرۆکی ههرێمی کوردستان له‌گه‌ڵ سهرۆکی نهمسا تاوتوێی پهیوهندییهکان دهکات
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ وهزيرى دهرهوهى نهمسا كۆبووهوه
- نازم دەباغ: یەکێک لە ئامانجەکانی هاتنی شاندی ئێران بەدواداچوونە بەو ڕێکەوتنانەی لە ڕابردوودا کراون
- نازم دەباغ بۆ ئاڤا: سەردانی شاندی ئێران دەتوانێت پەیوەندییەكان بەهێزتر بكات
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى پێشوازى له سەرپەرشتیاری وەزارەتی دەرەوەی ئێران كرد
- نازم دەباغ: سەرپەرشتیاری کاروباری وەزارەتی دەرەوەی ئێران سەردانی هەولێر و سلێمانی دەکات
- سهرۆكى هه‌رێمى كوردستان و ههڵسووڕێنهرى باڵيۆزخانهى ئهمهريكا پهيوهندييهكان تاوتوێ ده‌كه‌ن