هەرێم - ئێران
نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران دەڵێت ئێران داوای دەرکردنی پارتە کوردییەکانی ئۆپۆزسیۆنی وڵاتەکەی لە هەرێمی کوردستان دەکات وەک چۆن کاتی خۆی موجاهیدینی خەڵق لە عێراق دەرکرا، بەڵام جێبەجێکردنی ئەم داواکارییە بۆ حکومەتی هەرێمی کوردستانە قورسە.
نازم دەباغ نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران، بە دەنگی ئەمەریکای ڕاگەیاند. "ئێران دەیەوێت هاوشێوەی موجاهیدین هێزە کوردییەکانیش دەربکرێن، بەڵام پێموایە حکومەتی هەرێم لەگەڵ سنوردارکردنی چالاکییەکانیاندایە."
نازم دەباغ ئاماژەی بەوەکرد عێراق لەگەڵ ئێران هەماهەنگ دەبێت دژی حزبە کوردییەکان و وتی، "کار بۆ سنوردارکردنی چالاکییەکانیان دەکرێت. گەر هەماهەنگ نەبن، هەمان هەڵوێستی موجاهیدینی خەڵقیان بەرامبەر دەگیرێتەبەر."
ڕۆژی سێشەممە محەمەد باقری سەرۆکی ئەرکانی سوپای ئێران هەڕەشەی دەستپێکردنەوەی ئۆپەراسیۆنی "توندتری" دژی پارتە کوردییەکانی ئۆپۆزسیۆنی وڵاتەکەی لەناو خاکی هەرێم کرد، گەر تا 22ی مانگی نۆی ئەمساڵ ئەو هێزانە لە چەک دانەماڵرێن و چالاکی ئەنجام بدەن.
لەبارەی هەڕەشەکانی سەرۆک ئەرکانی سوپای ئێرانەوە، نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران دەڵێت هەڕەشەکان مەترسیدارن بەو پێیەی ئێران هێزی هەیە و ڕێککەوتنی لەگەڵ عێراق بەستووە.
دەربارەی شێوەی کاردانەوەی ئێران دوای تێپەڕبوونی وادەکە، نازم دەباغ وتی، "ڕەنگە ئێران بۆمبارانی بارەگای حزبە کوردییەکان دەست پێبکاتەوە."
نازم دەباغ هاتنە ناوەوەی هێزی زەمینی ئێران بۆ هێرشکردنە سەر بارەگای حزبە کوردییەکان بە ئاسان نازانێت و دەڵێت، "ناردنی هێزی زەمینی ئێران دوا هەنگاو دەبێت."
لە مانگی 9 ی ساڵی 2022 ئێران چەند جارێک بارەگای حزبە کوردییەکانی ئۆپۆزسیۆنی وڵاتەکەی لە دەوروبەری شاری هەولێر، کەرکوک و سلێمانی بۆبارانکرد. بەو هۆیەوە ژمارەیەک پێشمەرگە گیانیان لەدەستداو برینداربوون.
حزبە کوردییەکانی ئۆپۆزسیۆنی ئێران داماڵینیان لە چەک ڕەتدەکەنەوە و ئاماژەبەوەدەکەن، ئەوان چەکیان بۆ پاراستنی خۆیان و بارەگاکانیان هەڵگرتووە و ئامادەنین دەستبەرداری بن.
لەوبارەیەوە نازم دەباغ وتی، "حکومەتی هەرێم و عێراق دەتوانن چالاکییەکانیان سنوردار بکەن، تا بتوانن لە کەمپەکان دابنیشن و تەنها چالاکی فەرهەنگی و سیاسی و کۆمەڵایەتی ئەنجام بدەن."
هەڕەشەی ئێران بۆ سەر حزبە کوردییەکان لەکاتێکدایە، بەرپرسانی ئەو حزبانە جەخت لەسەر پاراستنی بەرژەوەندییەکانی هەرێمی کوردستان دەکەنەوەو ڕەتیدەکەنەوە لەناوخۆی هەرێمەوە گرفتیان بۆ ئاسایشی ئێران دروست کردبێت.
بەڵام وەک ئاماژەیەک بۆ ڕەتکردنەوەی لێدوانی ئەو حیزبانە، نوێنەری حکومەتی هەرێم لە تاران وتی، "دوکەڵ بێ ئاگر نییە."
بەرپرسانی ئەمنی ئێران و عێراق چەندین جار کۆبوونەتەوە و جەختیان لەسەر پاراستنی سنورەکانی نێوان هەردوو وڵات کردووەتەوە.
هاوکات لەگەڵ فشارەکانی ئێران دا بۆ داماڵینی حزبە کوردییەکانی ئێران لە چەک، تەنها لە ماوەی هەفتەیەکدا سێ چەکداری حزبی دیموکراتی ئێران لە هەرێمی کوردستان کوژراون و بەرپرسانی ئەو حزبە پەنجەی تۆمەت بۆ ئێران درێژ دەکەن.
نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران ڕایدەگەیەنێت، لە دوای سەردانی شاندی هاوبەشی هەرێمی کوردستان و ئەنجومەنی ئاسایشی عێراق بۆ تاران، وەکو نوێنەرایەتی حکومەتی هەرێم ئاگاداری ڕووداو و پەیامەکان نین و دابڕاوین.
نازم دەباغ نوێنەری حکومەتی هەرێم لە تاران، له بارەی پەیوەندی نێوان ئێران و هەرێمی کوردستان دەڵێت"ماوەیەکە ئێران کارەکانی لە چوارچێوەی دەستوری و یاسایی عێراقدا بەرێوەدەبات، شتەکان لە ڕێگەی بەغداوە ئەنجام دەدرێن، بە تایبەت دواین جار کە شاندی هەرێم بە هاوبەشی لەگەڵ شاندی ئەنجومەنی ئاسایشی عێراق هاتنە تاران، ئێمە وەکو نوێنەرایەتی حکومەت ئاگاداری ڕووداو و پەیامەکان نین."
نوێنەری حکومەتی هەرێم لە تاران پێیوایە، ئەو دۆخەی ئێستا بەسەر هەرێمی کوردستاندا هاتووە، هاوشێوەی رێککەوتنامەی جەزائیری ساڵی 1975 ی نێوان عێراق و ئێرانە، دەڵێت"ڕەنگە رێککەوتنەکە ئەم جارە لە نێوان چوار وڵات بێت، ڕەنگە پشتگیری وڵاتە زلهێزەکانیشی هەبێت، بۆیە ئێستا ئیران بڕیاریداوە کێشەکانی لە چوارچێوەی عێراق لەگەڵ هەرێم چارەسەر بکات."
ئەو وتیشی"عێراق و ئێران ئێستا کەوتوونەتە نێو رێککەوتننامەی جەزائیر، تەنانەت رێککەوتنی ئێران و سعودیە کە بەغداشی تێدایە و وردەکارییەکەیم لانییە، ڕەنگە بەشێکی گەڕانەوە بێت بۆ بەندەکانی رێککەوتنامەی جەزائیر، تورکیاش بووەتە بەشێک لەم رێککەوتنە و ڕوونە، ئەمەی ئێستا بەڵگەیە عێراق و ئێران و تورکیا پێکەوە، کەوتوونەتە دانانی بەرنامەیەک بۆ دانانی سنوورێک بۆ دۆخی ئێستای عێراق و هەرێم."
نوێنەری حکومەتی هەرێم لە تاران ئاشکراشیکرد، چوار ساڵ لەمەوبەر کاتێک باسی دەروازە سنوورییەکانیان کردووە، ئێران هەوڵیداوە ڕێککەوتنەکانی حکومەتی هەرێم ببەستێتەوە بە ڕێککەوتننامەی جەزائیرەوە، وتی" بەڵام ئەو کات حکومەتی هەرێم توانای هەبوو، ئەمە قەبوڵ نەکات، یاخود ئێرانیش بەهۆی مام جەلال و کاک مەسعودەوە بێدەنگی دەکرد بۆ دواخستنی ئەم دۆخە، ڕەنگە ئێستا دۆخێک هاتبێتە پێشەوە، ڕێگە خۆشکەر بێت تا جارێکی تر باسبکرێتەوە."
بەشێک لە بەرپرسانی حزبە کوردییە ئۆپۆزسیۆنەکانی ئێران کە بنکە و بارەگایان لە هەرێمی کوردستان هەیە، مەترسی خۆیان نیشانداوە لە هەوڵەکانی ئێران بۆ چەککردن و کۆکردنەوەیان لەکەمپەکانی نیشتەجێکردندا.
لەو بارەیەوە نازم دەباغ دەڵێت"نازانم ئەم پلانە سەردەگرێت یان نا، بەڵام هەنگاوی بۆ دەنرێت، بەپێی رێککەوتنامەی جەزائیریش ئێران دەستبەرداری کورد دەبێت، عێراقیش دەستبەرداری حزبە کوردییەکان دەبێت کە بە ناوی ئیرانەوە کاردەکەن و لە عێراقن."
نازم دەباغ نوێنەری حکومەتی هەرێم لە تاران، هۆشداری دا لە مەترسی لە قاڵبدانی زیاتری هەرێمی کوردستان، گەر حکومەت بەخۆداچوونەوە نەکات و ناوماڵی خۆی یەکنەخات، ڕەنگە زەمینە لەبارتربێت بۆ ئابڵوقەدانی هەرێم.
https://www.dengiamerika.com/a/7025348.html
بەشی عێراق و هەرێمی کوردستان- نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێران رایگەیاند، ئێران ئەو کارانەی عێراق بە هاوئاهەنگی هەرێمی کوردستان دەیانکات بۆ پاراستنی سنوورەکان پێباشە و بە پێویستی دەزانێت.
بەپێی هەواڵی کوردپرێس، نازم دەباغ، نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە کۆماری ئیسلامیی ئێران لەبارەی رێوشوێنەکانی عێراق لە پاراستنی سنوور و دامەزراندنی چەند لیوایەک بۆ ئەو مەبەستە بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاندووە: "هەر رێوشوێن و هەڵوێستێکی حکوومەتی عێراقی وەریبگرێت پەیوەندیی بە سنووری هاوبەشی نێوان ئێران و عێراق بە هەرێمی کوردستانەوە هەبێت، بەبێ رەزامەندی و هاوئاهەنگی لەگەڵ کۆماری ئیسلامیی ئێران ناکرێت و ئەو کارە سەرناگرێت."
نازم دەباغ دەشڵێت: "بەدڵنیاییەوە ئەو بڕیار و رێوشوێنانەی عێراق دەیانگرێتەبەر بەبێ رەزامەندی ئێران ناکرێت و کۆنتڕۆڵ کردنی سنوورەکان لەلایەن عێراقەوە بەهاوئاهانگی هەرێمی کوردستان لەگەڵ ئێران گەرەنتی دەدات بە ئێران."
نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێران لەبارەی راوەستانی ئەو بۆردوومانانەی کە ئێران دەیکردن، گوتی: "بەدڵنیاییەوە ئەگەر کۆماری ئیسلامیی ئێران ئێستا چالاکییەکانی راگرتووە پەیوەندیی بە بەرپەرچدانەوەی ئەو کارانەوە هەیە لە سنوورەکان و لە ناو کۆماری ئیسلامیی ئێران روودەدەن."
نازم دەباغ پێیوایە، عێراق بڕیارێک نادات ئەگەر دڵنیایی و گەرەنتی لە ئێران وەرنەگرێت، چوونکە ئێران پێیوایە لە بەغدا ئەو سیاسەت و پرەنسیپە هەیە کە رێگە لەو چالاکیانە بگرن کە کاریگەریی لەسەر ئاسایش و سەقامگیریی ناو ئێرانەوە هەیە، بۆیە بە رێوشوێنەکانی عێراق دڵخۆشە و پێیباشە.
https://kurdpress.com/ku/news/7419/ئێران-پێیوایە-لە-بەغدا-سیاسەت-و-پڕەنسیپێک-بۆ-رێگەگرتن-لە-چالاکییەکانی-دژ-بە-ئەو-هەیە/
شارپرێس:
نوێنەری حکومەتی هەرێم لە تاران مهترسیهكى گهوره لهسهر كورد ئاشكرادهكاتو ڕایدهگهیهنێت، "پێشبینی دوبارەبونەوەی ڕێککەوتنێک هاوشێوەی ئەوەی جەزائیر دەکەم لەسەر کەوڵی کورد".
نازم دەباغ نوێنەری حکومەتی هەرێم لەتاران زانیاریهكى گرنگ ئاشكرادهكات لهبارهى كۆمیتهیهكى هاوبهشى ئێرانىو كوردىو دهڵێت:"کۆمیتەیەکی هاوبەش لەنێوان هەرێمو ئێراندا هەیە کە نوێنەری پارتیو یەکێتیو حکومەتی هەرێمو بەرپرسانی سوپاو ئیتڵاعاتی ئێران ئەندامن تێیدا".
ڕاشیدهگهیهنێت، "ئهو كۆمیته هاوبهشه دهبێت ههمیشه چاودێریی ئهو چالاكیانه بكەن كه لهناو ههرێمی كوردستانهوه ڕوبهڕوی كۆماری ئیسلامی ئێران دهبێتهوه".
نایشارێتهوه، "ئهگهر بهردهوام هۆكار ههبێت بۆئهوهی ئێران تۆپباران بكات، ئهوكاتهش حكومهتی ههرێم دهبێت بیر لهبژاردهی تر بكاتهوه، ئهو هێزو لایانانهی كه لهههرێمی كوردستانو عێراقن چ ئۆپۆزسیۆنی ئێران بن چ ئۆپۆزسیۆنی توركیابن یان ههر وڵاتێكی تر، پێموایه جوڵانهوهكانیان سنوردار دهكرێن".
مهترسیهكى گهورهش لهسهر كورد ئاشكرادهكاتو دهڵێت:"پێشبینی دوبارەبونەوەی ڕێککەوتنێک هاوشێوەی ئەوەی جەزائیر دەکەم لەسەر کەوڵی کورد، بەڵام ئەمجارە لەنێوان (عێراقو تورکیاو ئێرانو سوریا)دا دەبێت".
لەگەڵ فراوانبونی خۆپیشاندانو ناڕەزایەتییەکان لەئێران، تائێستاش بەردەوام بەرپرسانی ئێرانی هەڕەشەی فراوانکردنی هێرشەکان دەکەن بۆ سەر بنکەو بارەگای لایەنە کوردییە ئۆپۆزسیۆنەکانی ئەو وڵاتە لەناو خاكى هەرێمی کوردستان، هاوکات جەختیشدەکەنەوە هێرشەکان بەئاگاداری حکومەتی عێراقو حکومەتی هەرێم ئهنجامدهدهن.
https://www.sharpress.net/all-detail.aspx?Jimare=209885
دوایین هەواڵەکان
- نوێنەری حکومەتی هەرێم لە ئێران: سەردانەکەی پزیشکیان ئاماژەیە بۆ گرنگیدانی ئێران بە هەرێمی کوردستان
- ههرێمى كوردستان و ئێران جهخت له برهودان به پهيوهندييهكانيان دهكهنهوه
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی: سەردانی سەرۆک کۆماری ئێران مێژوویی بوو
- نازم دەباغ له وتووێژ لهگهڵ ئاژانسی ئیرنا: مەسعوود پزشکیان سەردانی هەولێر دەکات
- نازم دەباغ: کاتی سەردانی پزیشکیان بۆ عێراق دیار نییە
- «سەلام رشدی» لهگهڵ شاندی یهکێتی هاورده و ناردنکارانی لقی ههولێر کۆبۆوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى: ههميشه پشتيوانى و بهرگرى له مافهكانى ئێزدييان دهكهين
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی لهگهڵ باڵیۆزی یهکێتیی ئهورووپا کۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى لهگهڵ باڵيۆزى نهمسا كۆبووهوه
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى سوپاسى جهنهرال ڤاول دهكات