هەرێمی کوردستان
بۆ تاوتوێ كردنی رەوشی هەنووكەیی، باڵیۆزی سوید سەردانی هەرێمی كوردستان دەكات
لە چوارچێوەی بایەخدانی كۆمەڵگای نێودەوڵەتی بە بارودۆخی هەرێمی كوردستان، ئەمڕۆ بەڕێز یۆرگین لیندسترۆم باڵیۆزی ووڵاتی سوید لە عیراق سەردانی فەرمانگەی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەتی كرد و لەلایەن فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت پێشوازی لێكرا.
بەڕێز لیندستروم نیگەرانی خۆی نیشاندا سەبارەت بەو كارەساتانەی بەم دواییە لەسەر دەستی تیرۆرستان بەسەر هاوڵاتیانی چەند ناوچەیەكی هەرێمی كوردستاندا هات كە ژمارەیەكی زۆریان شەهید و بێسەروشوێن بوون، هەر بەم بۆنەیەوە پرسەو سەرەخۆشی حكومەتی سویدی ئاراستەی حكومەتی هەرێم كرد و رۆلی پێشمەرگەو حكومەتی هەرێمی كوردستانی بەرز نرخاند لە بەرەنگاربوونەوەی تیرۆرستان و كردنەوەی دەرگا بەڕووی ئاوارە ناوخۆییەكان و ئاوارەكانی سوریا.
هەردوولا باسیان لە گرینگی پشتیوانی نێودەوڵەتی لە هەرێمی كوردستان كرد لە شەڕ دژی تیرۆرستان و بەرگری كردن لە هەرێمی كوردستان وەك ناوچەیەكی ئارام و سەقامگیرو پێشكەوتوو.
فەلاح مستەفا سوپاسی هەڵوێستی ووڵاتی سوید و كۆمەڵگای نێودەوڵەتی كرد بۆ بە هانا هاتنی خەڵكی هەرێمی كوردستان و ئاوارەكان و دووپاتی كردەوە كەوا كوردستان و هەموو پێكهاتەكانی بە درێژایی مێژوو دژی تیرۆربوونە، گەلی كوردستانیش خۆیان قوربانی تیرۆر بوونە.
بەڕێزیان ئاماژەی بەوەدا كەوا هەرێمی كوردستان پێویستی بە یارمەتی زیاتر هەیە لە ڕووی مرۆیی و سیاسی و سەربازی بۆ بەرەنگاربوونەوەی تیرۆرستانی دەوڵەتی ئیسلامی كە مەترسیەكی گەورەیە بۆ سەر هەموو گەل و ووڵاتان نەك تەنها هەرێمی كوردستان. هیواخوازین وڵاتی سوید بتوانێ كۆمەك و یارمەتی زیاتر پێشكەش بە هەرێمی كوردستان بكات و رۆلی هەبێت لە یەكێتی ئەوروپا بۆ پشتگیری كردن لە هەرێمی كوردستان بە تایبەت لەم قۆناغە هەستیارەدا.
سەرۆك بارزانی پێشوازی لە جێگری سەرۆكی پارلەمانی ئەڵمانیا دەكات
ئەمڕۆ پێنجشەممە 14ـی 8ـی 2014 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە خاتوو كلاودیا ڕۆس جێگری سەرۆكی پارلەمانی ئەڵمانیا و شاندێكی یاوەری كرد.
لەم دیدارەدا جێگری سەرۆكی پارلەمانی ئەڵمانیا سوپاسی سەرۆك بارزانی كرد بۆ ڕەخساندنی ئەم دیدارە و ڕایگەیاند كە هاتوومە كە گوێمان لە ئێوە بێت لەبارەی ڕووداوەكانی ئەم دوایە و بۆ ئەوەی بزانین كە چۆن دەكرێ یارمەتیی كوردستان بدەین لە ڕووبەڕووبوونەوەی ئەو تەحەدییە گەورەییە كە تووشی هەرێمی كوردستان بووە. جێگری سەرۆكی پارلەمانی ئەڵمانیا وێڕای ئاماژەدان بەو ژمارە زۆرەی ئاوارە كە ڕووی لە هەرێمی كوردستان كردووە ئاماژەی بەوەدا كە ئەوە قورساییەكی زۆر گەورە لەسەر كوردستان دروست دەكات چونكە پێویستیان بە خۆراك و دەرمان و شوێنی حەواندنەوە و هەروەها قوتابخانە و هاتوچۆ و نەخۆشخانە هەیە ئەوەیش لە حاڵێكدایە ماوەی هەشت مانگە بەغدا بودجەی كوردستانی نەناردووە. جێگری سەرۆكی پارلەمانی ئەڵمانیا سوپاسی ڕۆڵی پێشمەرگەیشی كرد لە شەڕی دژی تیرۆریستان سەرەخۆشیشی لە سەرۆك بارزانی و گەلی كوردستان و خانەوادەی ئەو پێشمەرگانە كرد كە لە بەرەكانی شەڕی دژی تیرۆریستاندا شەهید بوونە.
لەبەرانبەردا سەرۆك بارزانی بەگەرمی بەخێرهاتنی جێگری سەرۆكی پارلەمانی ئەڵمانیا و شاندی میوانی كرد و ڕێز و پێزانینی خۆیشی بۆ پاڵپشتیی وڵاتانی دۆستی گەلی كوردستان ڕاگەیاند و ئاماژەی بەوەدا كە سیاسەتی ئێمە ئەوە بووە كە پێكهاتە نەتەوەیی و ئایینییەكان بپارێزین و بەرگری لە خۆمان بكەین. بەداخەوە لە چەند ساڵی ڕابردوو حكوومەتی عێراقی و هەندێ وڵات ڕێگر بوون لەوەی گەلی كوردستان چەكی پێ بگات بۆ ئەوەی لە كاتی هەڕەشەكاندا بەرگری لەخۆی بكات.
سەرۆك بارزانی لەدرێژەی قسەكانیدا ئاماژەی بەوەدا كە پێویستیمان بە یارمەتیی جیهانی ئازاد هەیە بۆ ئەوەی ئاوارەكان بە باشی بپارێزین و شەڕی تیرۆریستان بكەین. سەرۆك بارزانی جەختیشی لەسەر ئەوە كردەوە كە گەلی كوردستان ئازا و خۆڕاگرە هەر بۆیە لە سەركەوتنی خۆمان لەدژی دوژمن دڵنیاین.
سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە نوێنەری قەداسەتی پاپای ڤاتیكان دەكات
ئەمڕۆ پێنجشەممە 14ـی 8ـی 2014 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە كاردینال فێرناندۆ فیلۆنی نوێنەری قەداسەتی پاپای ڤاتیكان و شاندێكی یاوەری كرد كە پێكهاتبوون لە ژمارەیەك مەتران و پیاوانی ئایینیی مەسیحی لە كوردستان و عێراق .
لە دیدارێكدا نوێنەری قەداسەتی پاپای ڤاتیكان سوپاسی سەرۆك بارزانی كرد بۆ ڕەخساندنی ئەم دیدارە و نامەی تایبەتی قەداسەتی پاپای پێشكەشی سەرۆك بارزانی كرد. نوێنەری قەداسەتی پاپای ڤاتیكان لە وتەیەكیدا سوپاسی سەرۆك بارزانی و گەلی كوردستانی كرد كە باوەشی خۆی بۆ هەموو لێقەوماو و ئاوارەیەك كردووەتەوە و ئاماژەی بەو خەبات و خۆڕاگری و ئەو كارەساتانە كرد كە بەسەر گەلی كورددا هاتوونە لەگەڵ ئەوەیشدا گەلی كورد هەمیشە بەها و ڕەسەنایەتیی خۆی لە پێكەوەژیان و لێبووردەیی پاراستووە و ئاماژەیشی بەوەدا كە كوردستان بەوە ناسراوە كە هەموو نەتەوە و ئایینێكی لەخۆ گرتووە و ئەو پارچە خاكەی كە هەموو جیاوازییەك لەخۆ دەگرێت بۆ ئێمە زۆر بە نرخە و پێویستە هەموو دونیا بیناسێت.
نوێنەری قەداسەتی پاپای ڤاتیكان لە درێژەی قسەكانی خۆیدا سوپاسی ڕۆڵی پێشمەرگەی كرد و هێمای بەوەدا كە ئێستا پێشمەرگە لە ئەورووپا بووەتە سیمبوڵی خۆڕاگری و شەڕكردن لەسەر حەق و جەختیشی لەوە كردەوە كە كۆدەنگییەكی زۆر باش لەنێو وڵاتانی ئەورووپاییدا دروست بووە كە دەبێ پاڵپشتی كوردستان بن لە هەموو ڕوویەكەوە.
لەبەرانبەردا سەرۆك بارزانی بەگەرمی بەخێرهاتنی نوێنەری قەداسەتی پاپای ڤاتیكان و شاندی یاوەری كرد و سوپاسی نامەكەی قەداسەتی پاپای كرد و ڕایگەیاند كە نامەی قەداسەتی پاپا نیشانەی ئەوەیە كە كوردستان پشتیوانێكی بەهێزی هەیە. سەبارەت بە هەڕەشەی تیرۆریستان سەرۆك بارزانی ئەوەی بۆ شاندی میوان خستەڕوو كە كوردستان لەبری هەموو جیهان لەدژی دەوڵەتێكی تیرۆریستییدا شەڕ دەكات، دەوڵەتێك كە دژی هەموو نەتەوە و ئایینێكە و دژی ژیانە. سەرۆك بارزانی جەختیشی لەوە كردەوە هەتا دوایین هەناسە لەدژی تیرۆریستان دەجەنگین و خوشك و برا مەسیحی و ئێزیدی و هەموو پێكهاتەكان دەپارێزین و داوایشی لە خوشك و برا مەسیحییەكان كرد كە بیر لە كۆچ و جێهێشتنی وڵاتیان نەكەنەوە و لەگەڵ یەكتر كوردستان دەپارێزین، یان هەموومان بە سەربەستی و ئازادی دەژیین یان پێكەوە دەمرین.
سەرۆك بارزانی سوپاسی هاوكاری و یارمەتیدانی وڵاتانی دۆستی كوردستانی كرد و ڕایگەیاند كە ئێمە كەوتووینەتە هەڵوێستی هێرشبردن بۆ سەر تیرۆریستان و شەڕەفێكی گەورەیشە كە پێكهاتەكان بپارێزێ بەڵام لەگەڵ ئەوەیشدا تیرۆر دیاردەیەكی جیهانییە بۆیە هەوڵێكی جیهانیش بۆ تێكشكاندنی پێویستە. سەرۆك بارزانی ئەوەیشی خستەڕوو كە لە سەركەوتنمان دڵنیاین و ڕەنگە گەلێك لەڕووی سەربازییەوە تووشی شكست بێت بەڵام نابێ ئیرادەی بشكێت و پێویستە ئیرادەی مانەوەی هەبێت.
سەرۆك بارزانی لە كۆتایی دیدارەكەدا سڵاو و ڕێزی تایبەتی خۆی بۆ قەداسەتی پاپا نیشان دا ڕایگەیاند كە لەوە دڵنیا بێت ئێمە خوشك و براكانمان لە هەموو پێكهاتەكانی كوردستان دەپارێزین.
بالیۆزى کەنەدا دووپاتیدەکاتەوە هەرێمى کوردستان لەجیاتى هەموومان دژى تیرۆرو تیرۆرزم وەستاوەتەوە
بەمەبەستى پیشاندانى هاوکارى و هەماهەنگى بۆ حکومەتى هەرێمى کوردستان و دابینکردنى پێویستیە ئانییەکان بۆ هەرێمى کوردستان، بالیۆزى کەندا لەعیراق، برونو ساکۆمانى لەگەڵ شاندێکى یاوەرى، سەردانى جێگرى سەرۆکى حکومەتى هەرێمى کوردستانیان کرد.
لە دانیشتنێکدا سەبارەت بە شەرانگێزییەکانى تیرۆریستانی(داعش) ئاڵوگۆرى بیروراکان کراو بالیۆزى کەنەدا پشتیوانى وڵاتەکەى بۆ هەرێمى کوردستان دەربڕى وشانازى بەرۆڵى کورد و حکومەتى هەرێمى کوردستان کرد، کە هەمیشە لەخەبات و تێکۆشانن ،بۆ بەرەنگاربوونەوەى تیرۆرو پارێزگاریکردنى ئەزموونەکەیان . هەروەها بالیۆزى کەنەدا رایگەیاند: هەرێمى کوردستان رووبەرووى جەنگێکى نەخوازراوى نێودەوڵەتى بۆتەوە و لە ئێستادا هەرێمى کوردستان لەجیاتى هەموومان دژى تیرۆرو تیرۆرزم وەستاوەتەوە.
دواتر ئاماژەى بەوە کرد کە لە 24 سەعاتى رابردوودا حکومەتى کەنەدا لەرێگەى رێکخراوەکانى خێرخوازە نێودەوڵتیەکان، 5 پێنج ملیۆن دۆلارى بۆ ئاوارەو لیقەوماوانى ئەم دوواییەى جەنگى دژ بەتیرۆر لەعیراق دابینکردووە، کە ئێستا لە هەرێمى کوردستانن.
پاشان قوباد تاڵەبانى بەشاندى میوانى راگەیاند: لەپێناو پاراستنى هەرێمى کوردستان و ناوچەکانى دەرەوەى ئیدارەى حکومەتى هەرێمى کوردستان، ئێمە ئەو شەرە بەئەرکى خۆمان دەزانین و هەمیشە لەبەرەنگاربوونەوەى تیرۆریستان و رێگرتن لەتەشەنە نەکردنى فەرهەنگى تیرۆر بەردەوام دەبین.
دواتر قوباد تاڵەبانی نیشانیدا بۆ بەتەنگەوەهاتنى خەڵکى کوردستان، حکومەتى هەرێمى کوردستان بۆ ئەم جەنگە هەموو هەولێکى خستۆتەگەرو لە ئێستادا 15،000000 پانزە ملیۆن دۆلارمان لە داهات و پارەى پرۆسەکانى نەوت و گاز بۆ پارێزگاى دهۆک بەمەبەستى بەتەنگەوەهاتنى ئاوارەکانى شنگار و موسل دابین کردوە. هەروەها بۆ پیشتیوانى و سەرخستن و تێپەراندنى ئەو جەنگە دژ بەدەوڵەتى تیرۆریستانى نێودەوڵەتى ، داواى هەموو جۆرە هاوکاریەک لە حکومەتى کەنەدا و وڵاتانى تر دەکەین.
نێچیرڤان بارزانى پێشوازى له شاندێكى ئێزدییان كرد
پێشنیوهڕۆى ئهمڕۆ پێنجشهممه 14ى ئابى 2014، بهڕێز نێچیرڤان بارزانى سهرۆك وهزیرانى ههرێمى كوردستان له دهۆك پێشوازى له شاندێكى كوردانى ئێزدى كرد كه له بهڕێزان حازم میر تهحسین بهگ كوڕى میرى گهورهى ئێزدییان له جیهان و نوێنهرى جهنابیان و جڤاتى ڕۆحانیى ئێزدییان و باباشێخ گهورهپیاوى ئایینى و ژمارهیهك له پیاوماقووڵان و كهسایهتیى ئێزدییانى شهنگال و ناوچهكانى دیكهى ئێزدییان پێك هاتبوو.
له سهرهتاى دیدارهكهدا كه ههر یهك له بهڕێزان وهزیرى دارایى و ئابوورى و وهزیرى پلاندانان و پارێزگارى دهۆك ئامادهى بوون، وێڕاى بهخێرهێنان، بهڕێز سهرۆك وهزیران ئهوهى خسته ڕوو كه ئهو هیواى دهخواست لهگهڵ ئهوان له بارودۆخێكى باشتردا یهكتر ببینن و دڵنیاى كردنهوه كه بهسهر تیرۆردا سهردهكهون، بهڵام ئهو برینهى له ئهنجامى مهینهتییهكانى خهڵكى شهنگال و ناوچهكانى دیكه دروست بووه، به تایبهتى ڕفاندنى خوشكانى ئێزدیمان له لایهن تیرۆرستانى داعشهوه كه خهمێكى زۆر گهورهیه، برینێكه ههمیشه به كراوهیى دهمێنێتهوه. دووپاتیشى كردهوه كه ههرچى لهتوانادایه دهیكهن و حكوومهت له ههوڵى بهردهوامدایه بۆ ئهوهى بتوانێت چارهنووسى ئهوان بدۆزێتهوه و ڕزگارییان بكات.
پاشان تیشكى خسته سهر ڕووداوهكان و دووپاتى كردهوه كه وێڕاى سهختى و دوورهدهستیى جوگرافیاى ناوچهى شهنگال كه له سنوورى ههرێمى كوردستان دابڕاوه، ناهاوسهنگییهكى تهواویش له نێوان چهك و تفاقى پێشمهرگه و هێزهكانى تیرۆرستانى داعشدا ههبووه، بهڵام دووپاتیشى كردهوه كه كهموكوڕى و ههڵهش ههبووه و ههموو ڕێكارێك بهرامبهر ئهوانهى خهمساردییان كردووه دهكرێت و سزا دهدرێن، ههروهها دڵنیاى كردنهوه كه سهركهوتن بهڕێوهیه و ههموو خوشك و برایانى ئێزدى به سهربهرزى و سهرفرازى دهگهڕێنهوه سهر ماڵ و حاڵ و زێدى خۆیان.
لاى خۆیهوه بابا شێخ گهورهپیاوى ئێزدییان داواى كرد كه دهزگاكانى حكوومهت ئهوپهڕى ههوڵهكانیان بخهنه گهڕ بۆ ئهوهى ههموو هاوكارى و یارمهتییهك پێشكهش به خهڵكى ئاواره و دهربهدهرى شهنگال و ناوچهكانى دهوروبهرى بكرێت. پاشان بهشدارانى كۆبوونهوه؛ پوختهیهكیان له بهسهرهات و ڕووداوهكان و دید و بۆچوونى خۆیان بۆ چۆنیهتیى مامهڵهكردن و بههاناوهچوونى ئاوارهكان خسته ڕوو.
بهشدارانى كۆبوونهوه ههروهها سوپاس و پێزانینى خۆیان بۆ حكوومهت و خهڵكى ههرێمى كوردستان و پارێزگاى دهۆك بۆ بههاناوهچوونى لێقهوماوان دهربڕى و داوایان كرد ههڵمهتێكى گهورهى نێودهوڵهتى بۆ هاوكاریكردنیان بكرێت و شهنگال و ناوچهكانى دیكه له لایهن پێشمهرگهوه ئازاد بكرێن. ههروهها داوایان كرد كه ههوڵ بدرێت پاراستنێكى نێودهوڵهتى بۆ ناوچهكانى كوردانى ئێزدى ههبێت، بهڕێز سهرۆك وهزیرانیش پشتگیریى تهواوى خۆى بۆ ئهم داواكارییه دووپات كردهوه.
له كۆتاییى دیدارهكهدا بهڕێز سهرۆك وهزیران جهختى لهوه كردهوه كه حكوومهتى ههرێمى كوردستان ههموو ڕێكارێكى پێویست و بهپهلهى گرتووهته بهر بۆ ئهوهى به هاناى ئاوارهكانهوه بچێت و له ههوڵى بهردهوامدایه بۆ ئهوهى پردێكى بههاناوهچوونى خێرا له نێوان ههولێر و ئهورووپادا بكرێتهوه تا كۆمهك و هاوكارییه نێودهوڵهتییهكان بگهیهنێته لێقهوماوان.
بهڕێز سهرۆك وهزیران ههروهها بڕیارى دا ههر خێزانێكى ئێزدیى ناوچهى شهنگال بهپێى پسوولهى خۆراك هاوكارییهكى بهپهلهى دارایى پێ بدرێت و بۆ ئهم مهبهسته لیژنهیهكى تایبهت پێك بێت. ههروهها ڕایگهیاند: حكوومهت ههموو ڕێكارێك دهگرێته بهر بۆ ئهوهى بهسهرهاتى ئێزدییهكان لهسهر ئاستى نێودهوڵهتیدا و له ڕووى یاساییهوه وهك جینۆساید و قڕكردنى ئایینى و نهژادى مامهڵهى لهگهڵدا بكرێت.
حكوومهت 15 ملیۆن دۆلار بۆ ئاوارهكانى شهنگال و ناوچە کوردستانییەکانی دیكهى ئەو دەڤەرە تهرخان دەكات
ئهمڕۆ سێشهممه 12ى ئابى 2014، سهرچاوهیهكى بهرپرس له ئهنجومهنى وهزیرانى ههرێمى كوردستان له لێدوانێكدا بۆ ماڵپهڕى فهرمیى حكوومهتى ههرێمى كوردستان ڕایگهیاند: پاش ئەوەی هەفتەی ڕابردوو شاندێكى باڵاى حكوومهتى ههرێمى كوردستان به سهرۆكایهتیى بەڕێز جێگری سەرۆک وهزیران و به ئهندامیهتیى بهڕێزان وەزیرانی ناوخۆ، دارایی، پلاندانان و تەندروستی؛ سەردانی پارێزگای دهوكیان کرد، ئەنجومەنی باڵای نەوت و غازی حکوومەتی هەرێمی کوردستان بڕیاری دا بڕی 15 ملیۆن دۆلار لە داهاتی نەوت بۆ دابینکردنی پێداویستییە هەنووکەییەکانی ئاوەرەکانی شەنگال و ناوچە کوردستانییەکانی دیكهى ئەو دەڤەرە تهرخان بكات کە لەبەر شهڕ و مەترسیی هێرشەکانی تێرۆریستانی داعش ڕوویان لە پارێزگای دهۆک کردووە.
ههروهها ڕایگهیاند: بۆ ئەوەی بە باشترین و خێراترین شێواز ئەم بڕە پارەیە ببێته مایەی خێر بۆ ئەو هاووڵاتیانەی کە لێیان قەوماوە، بەڕێز پارێزگاری دهۆک بەرپرسی چۆنیەتیی بهكارهێنانى ئهو هاوكارییه بۆ ئاوارهكان.
دوایین هەواڵەکان
- سهركۆمارى توركيا بهردهواميى پشتگيريى وڵاتهكهى بۆ عێراق و ههرێمى كوردستان دووپات كردهوه
- پەیامی سەرۆک نێچیرڤان بارزانی لە ساڵیادی ڕۆژنامەگەریی کوردیدا
- نێچيرڤان بارزانى: دهبێ نيشتمان كۆكهرهوهى ههموومان بێت
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى لهگهڵ باڵيۆزى يهكێتيى ئهورووپا كۆبووهوه
- سهرۆكى ههرێمى كوردستان پێشوازى له باڵيۆزى فهرهنسا كرد
- سهرۆك نێچيرڤان بارزانى پێشوازى له باڵيۆزى بهريتانيا كرد
- سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان پێشوازی لە باڵیۆزی بەریتانیا لە عێراق دەکات
- عەباس غەزالی: نووسین و چاپکردنی "فەرھەنگیی زارەکیی موکریان" شانازییەکی بێ پایانە
- پەیامی پیرۆزبایی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان بەبۆنەی جەژنی نەورۆز
- سهرۆكى ههرێمى كوردستان نامهيهكى پيرۆزبايى له وهزيرى دهرهوەى توركياوه پێدهگات