ئێوارەی ئەمڕۆ چوارشەممە 9/9/2015 بە ئامادەبوونی بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان، ژمارەیەك لە پەرلەمانتار و وەزیرانی حكوومەتی هەرێم و هونەرمەندانی بواری فیلمی سینەمایی لە ناوخۆ و دەرەوەی كوردستان، لە هۆڵی زانكۆی دهۆك ڕێوڕەسمی سێیەم ڤیستیڤاڵی نێودەوڵەتی بۆ فیلم دەستی بە كارەكانی كرد.
سەرەتا پیشانگایەكی فۆتۆگرافی لەلاین بەڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستانەوە كرایەوە كە ژمارەیەك وێنەی فۆتۆگرافی تێیدا نمایشكرابوون. دواتر ڕێوڕەسمی ڤیستیڤاڵەكە دەستیپێكرد و چەند گوتە لەلایەن ئامادەكارانی ڤیستیڤاڵەكەوە و بەرێز پارێزگای دهۆكەوە پێشكەشكران و دواتر بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان گوتەیەكی پێشكەشكرد.
لە گوتەكەیدا بەڕێزیان جگە لە بەخێرهێنانی بەشدار و میوانانی ڤیستیڤا بە گشتی و بە تایبەتی ئەوانەی لە ژمارەیەكی زۆری وڵاتانی جیهانەوە هاتوون، دووپاتی كردەوە كە بەشداریان پشتگیرییەكی گەورەیە بۆ خەڵكی كوردستان كە لەبەرامبەر هێزی تاریكپەرست وەستاوە و بەرگریی لە باوەڕ و پرنسیپەكانی مرۆڤایەتی و جیهانی شارستانی دەكات و هیوای خواست لەكاتی گەڕانەوەیاندا ببنە دەنگ و باڵیۆز بۆ كوردستان.
هەروەك بە پشتگیرییەكی گەورەی بۆ خەڵكی بادینان بە شێوەیەكی گشتی زانی كە بەوپەڕی مرۆڤدۆستییەوە پێشوازیان لە زیاتر لە ملیۆنێك و پێنجسەد هەزار ئاوارە و پەنابەری دەستی تیرۆر لە هەموو پێكهاتە نەتەوەیی و ئایینییەكان كردووە و بە هەموو شێوەیەك جێگەی حەوانەوەیان بۆ دابین كردووه.
ئەوەشی خستەڕوو كە گەلی كوردستان گەلێكی ژیان دۆست و مرۆڤ دۆستە و تەنیا لە كاتە زۆر سەختەكانیشدا ئەم سیمایەی خۆی پاراستووە. گەر ناچاربووبێت بە دەستێك چەك هەڵگرێت بەمەبەستی خۆپاراستن، بەردەوام بە دەستەكەی دیكە داهێنانی كردووە و هەوڵی داوە لە جیهانی ئەدەبیات و هوونەر و وەرزش و هەموو بوارەكانی دیكە پاشنەكەوێت و حكوومەتی هەرێمی كوردستانیش بەردەوام لە هەوڵی ئەوەدا بووە ئەم بوارانە پێشبكەوێت و ببێتە خاوەنی بەرهەمێك لە ئاستی بەرهەمە جیهانییەكان.
هەر لە گوتەكەیدا باسی لە گرنگی و كاریگەریی سینەما كرد كە بەهۆی بارودۆخی كوردستان شانسێكی وا بۆ ئەو هونەرە لە كوردستان دروست نەبووە و لەبەر پێویستی بوارەكانی دیكەی ژیانی خەڵكی كوردستان، حكوومەت ناچاربووە وەك پێویست گرنگی بە هونەری سینەما نەدات، بەڵام لەگەڵ ئەمەشدا هەر لەگەڵ دامەزراندنی حكوومەتی هەرێمی كوردستان و بەگوێرەی ئەو توانایەی كە هەیە، حكوومەت هەوڵی داوە گرنگی بەو هونەرە گەورەیە بدات و پشتگیریی كارە سینەماییەكان بكات و هونەرمەند و سینەماكارانی كوردستانیش شاهێدی ئەم قسەیەن ئەمە جگە لەوەی بەشداری ژمارەیەك لەو بەرهەمانە لە ڤیستیڤاڵە جیهانییەكاندا و بەدەستهێنانی خەڵاتی گەورە، بەڵگەیەكی دیكەی پشتگیریی حكوومەتی هەرێمی كوردستانە بۆ كار و بەرهەمە سینەماییەكان.
هەر لەسەر گرنگیی ڕۆڵی سینەما، بەرێزیان ئاماژەی بەوە دا كە سینەما دەنگی زۆرێك لە گەلانی مافخوراوی جیهانی گەیاندوە و بەسەرهاتەكانی گەلی كوردستانیش ماددەی زۆر باش و بەهاداری هونەری سینەمایین، گەر وەك گەلانی دیكەی جیهان گەلی كورد شانسی هەبا و بارودۆخەكەی هاوكار با، ئێستا بە سەدان و هەزاران لە چیرۆكەكانی گەلی كورد وەك ڕاپەڕین و شۆڕشە دێرینەكانی كوردستان، ئەنفال و كیمیاباران، داستان و قارەمانێتییەكانی هێزی پێشمەرگە، كۆچكردن و ئاوارەبوون، چیرۆكی خۆشەویشتی، چیرۆكی هەر خوشكێكی ئێزدی كە لەلایەن تیرۆرستانەوە ڕفێتنراون و بەسەرهاتی ئالانی جوانەمەرگ، بابەتی گەلێك لە شاكارە سینەماییەكانی جیهان دەبوون.
لە بەردەوامی گوتەكەیدا ئاماژەی بەوە دا كە بەردەوامی ئەم ڤیستیڤاڵە لە دهۆك لە بارودۆخی ئەمڕۆی هەرێمی كوردستان كە بە ژمارەیەك كێشە و قەیرانی سیاسی و ئابووری و دارایی تێدەپەڕێت و شەڕێكی گران بەسەر كوردستاندا سەپێنراوە، جێگەی خۆشحاڵییە و بەڵگەیەكی حاشا هەڵنەگریشە كە گەلی كوردستان سەرەڕای هەموو سەختییەكان، گەلێكی زیندووە و دەستبەرداری پێشكەوتن و خۆشەویستی بۆ ژیان نابێت.
لە كۆتایی گوتەكەیدا هیوای سەركەوتنی بۆ سێیەمین ڤیستیڤاڵی نێودەوڵەتی بۆ فیلم لە دهۆك خواست و هەروەك هیوای خواست بارودۆخەكە باشتر ببێت بۆئەوەی چ وەك حكوومەت یان كەرتی تایبەت، زیاتر گرنگی بەو هونەرە گەورەیە بدەن.
ئەمە دەقی گوتەی بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستانە:
گه‌لى خانم و جوامێرێن ڕێزدار،
مێهڤانێن هێژا..
ئێڤارا وە باش، هون هه‌مى لایەك بخێر بێن..
بخێرهاتنه‌كا تایبه‌ت ل وان مێهڤانێن هێژا دكه‌م یێن كو ژ گه‌له‌ك وه‌لاتێن جیهانێ هاتى و به‌شدارى ڤێ ڤیستیڤالێ بووى. به‌شداریا وان دڤێ ڕووداوا هونه‌رى و ڕه‌وشه‌نبیریدا، ئه‌ڤرۆ بۆ مه‌ل هه‌رێما كوردستانێ گەلەك مه‌عنا هەیە!.
به‌شداریا وان، به‌رى كو به‌شدارییه‌كا هونه‌رى بیت، پشته‌ڤانییه‌كا مه‌عنه‌ویا مه‌زنه‌بۆ خه‌لكێ كوردستانێ، كو ئه‌ڤرۆ د مه‌زنترین به‌رۆكا شه‌ڕێ دژى تیرۆرێدا ل هه‌مبه‌رى هێزێن تاریێ ڕاوه‌ستایه‌و، به‌ڕه‌ڤانیێ ل باوه‌ڕى و پره‌نسیپێن مرۆڤانه و جیهانا شارستانى دكه‌ت.
هاتنا وان بتایبه‌تى بۆ باژێڕێ دهۆكێ و ده‌ڤه‌را به‌هدینا، دیسا پشتگیرییه‌كا مه‌زنه‌بۆ خه‌لكێ ده‌ڤه‌رێ، خه‌لكێ دهۆكێ، زاخۆ، ئاكرێ، ئامێدیێ و هه‌مى جهێن دى یێن پارێزگه‌ها دهۆكێ، كو پترى ساڵه‌كێیه گه‌له‌ك ب دلگه‌مى، مرۆڤدۆستانه و ب مێهڤاپه‌روه‌رى، پێشوازیا نێزیكى ملیۆنه‌ك و حەفسەد هەتا هەشتسەد هزار ئاواره‌و په‌نابه‌را كریه‌ل دهۆكێ. بێ جوداهى پێشوازى ل ئاواره‌و په‌نابه‌رێن ژ هه‌مى دین و مه‌زهه‌ب و نه‌ته‌وه‌یێن جدا كریه.
جوامێرانه‌ده‌رگه‌هێن ده‌ڤه‌ر و گوند و باژێڕێن خۆ، بۆ خوشك و برایێن خۆ یێن مه‌سیحى، ئێزدى و موسلمان، سوننه و شیعى، كاكه‌یى و سابیئه، بۆ عه‌ره‌ب، توركمان، كلد و ئاشوورى و سریان و بۆ كوردا ل هه‌رێما كوردستانێ، ل عیراقێ و سووریا ڤه‌كرینه.
پشتگیرى و پێزانینه‌كا مه‌زنه بۆ خه‌لكێ ڤێ ده‌ڤه‌رێ كو به‌رى ساله‌كێ ده‌رگه‌هێن قوتابخانه و فێرگه‌هێن خۆ بۆ ئاواره و په‌نابه‌را ڤه‌كرن و زارۆكێن وان بۆ ده‌مه‌كێ نه‌یێ كێم ژ خویندنێ بێبه‌ش بوون، داكو هاریكاریا ڤى خه‌لكێ به‌له‌نگاز بكه‌ن. ئه‌ڤه‌ژى نیشانه‌كێ دیار و به‌رچاڤێ ژیاندۆستى و مرۆڤدۆستیا خه‌لكێ مه‌یه‌ل كوردستانێ و ل دەڤەرا بەهدینان.
هه‌ر ب ڤێ هه‌لكه‌فتنێ، جاره‌كا دى سپاسیا خه‌لكێ پارێزگه‌ها دهۆكێ بتایبه‌تى و خه‌لكێ كوردستانێ بگشتى دكه‌م، بۆ ڤێ جوامێرى و مرۆڤپه‌روه‌ریا وان. هاتنا مێهڤانێن مه‌یێن بیانى، بۆ باژێڕێ دهۆكا خۆشتڤى، بۆ خه‌لكێ كوردستانێ بگشتى، هه‌م پشتگیرییه، هه‌م ژى گه‌له‌ك جهێ خۆشحالى و شانازییێ یه. هون جاره‌كا دى بخێر هاتن، هیڤیدارم ده‌مه‌كێ خۆش و پر مفا ل كوردستانێ ده‌رباز بكه‌ن، هه‌روه‌سا ده‌ما كو ڤه‌د‌گه‌رنه‌ڤ وه‌لاتێن خۆ، ببنه‌ده‌نگ و بالیۆزێن هەرێما كوردستانێ. هەمی بخێربێن، سەرچاڤا بێن.
بخێرهاتنەكا گەرم یا قونسڵێت بیانی ئەڤێت ل كوردستانێ و ل هەڤلێرێ نە و ئەڤرۆ بەشدارن دگەل مە د ڤێ مەراسیمێدا، بخێرهاتنەكا تایبەتیا وان ژی دكەم، بخێربێن.
هێژایان..
گه‌لێ كوردستانێ، گه‌له‌كێ ژیاندۆست و مرۆڤدۆسته، ب درێژیا دیرۆكا خۆ، دگه‌ل وێ هه‌مى سته‌م و زۆرداریا لێ هاتیه‌كرن، د ڕۆژێن هه‌رى ته‌نگدا ژى، چه‌ندى كو ده‌لیڤه‌هه‌بووبیت، ئه‌ڤ سیمایێ خۆ یێ ژیاندۆستى و مرۆڤدۆستیێ یێ پاراستى. دگه‌ل هه‌مى نه‌خۆشى و ده‌رده‌سه‌ریا، حه‌ز و عشقا خۆ بۆ ژیانێ و بۆ بنه‌ما و بنگه‌هێن ژیانا مۆدێرن و پێشكه‌فتى، وندا نه‌كرینه.
ئه‌گه‌ر نه‌چار مابیت ب ده‌سته‌كى چه‌كى هه‌لگریت داكو خۆ بپارێزێت، به‌رده‌وام ژى ب ده‌ستێ دى، داهێنان و ئه‌فراندنا كرى و هه‌ولێن به‌رده‌وام داینه كو ژ جیهانا پێشكه‌فتى، ژ جیهانا ئه‌ده‌بیاتا، ژ جیهانا هونه‌رێ و وه‌رزشێ و هه‌مى وارێن دى یێن ژیانا شارستانى پاش نه‌كه‌ڤیت. سالێن دویر و درێژێن تێكۆشینا گه‌لێ مه، ل هه‌مى پارچه‌یێن كوردستانێ، گه‌له‌ك ناڤێن دیار و به‌رچاڤ دڤان وارێن هونه‌رى و ڕه‌وشه‌نبیریدا، ده‌رخستینە كە جهێ شانازیا گەلێ مە نە ل هەر جهەكێ بن.
ل هه‌رێما كوردستانێ كو گه‌لێ مه‌د هه‌مى وارادا شانسه‌كێ مه‌زنتر ژ به‌شێن دى یێن كوردستانێ بده‌ستڤه‌هات، ب پشتگیریا حكوومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ د گه‌له‌ك وارێن هونه‌رى، ڕه‌وشه‌نبیرى، وه‌رزشى، ئه‌ده‌بى و چه‌ندین وارێن دیدا، هه‌ول دان و به‌رده‌وام ژى هه‌ول دده‌ت كو پێشڤه‌بچیت و ببیته‌خودانێ بهرههمێن د ئاستا بهرههمێن جیهانێدا.
سینه‌ما كو یه‌ك ژ هونه‌رێن هه‌رى بلند و گرنگه‌و كاریگه‌ریا وێ گه‌له‌كا مه‌زنه، یه‌ك ژ وان هونه‌رێن جیهانا پێشكه‌فتییه‌‌كو مخابن ژ دیرۆكا ده‌ركه‌فتنا وێ و هه‌تا نها، ژبه‌ر ڕه‌وشا كوردستانێ و دیرۆكا كو ملله‌ت و وه‌لاتێ مه‌تێڕا ده‌رباز بووى، شانسه‌كێ زێده‌بۆ ڤێ هونه‌رێ ل كوردستانێ چێ نه‌بوویه.
دگه‌ل ڤێ چه‌ندێ ژى، هه‌ر ژ ده‌ستپێكا ئاڤابوونا حكوومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و ل دویڤ شیانێن كو هه‌بووینه، حكوومه‌تێ هه‌ول دایه گرنگیێ بده‌ته ڤێ هونه‌را مه‌زن و پشتگیریا كارێن سینه‌مایى بكه‌ت، چ وه‌كى چێكرنا فیلمێن سینه‌مایى، یان ژى سازكرنا چالاكى یێن سینه‌مایى یێن وه‌كى ڤێ ڤیستیڤالێ.
ئه‌م دزانین د ڤى واریدا ل هەمی كوردستانێ هه‌ولێن پێشخستنا سینه‌مایێ هه‌بووینه‌و به‌رده‌وام ژى هه‌نه، ڤێجا چ ژ لایێ ده‌زگه‌هێن حكوومه‌تێڤه بیت، یان ژى ژ لایێ هونه‌رمه‌ند و سینه‌ماكارێن كوردستانێڤه بیت، لێ به‌لێ ئه‌م دزانین ژى كو ئه‌ڤ هه‌وله‌وه‌كى پێویستن نینه، نه‌ژبه‌ر كو ئه‌م وه‌كى ملله‌ت و وه‌كى حكوومه‌ت ژى، بها و گرنگییا ڤێ هونه‌رێ نزانین، نه‌خێر، لێ ژبه‌ر گه‌له‌ك ئه‌گه‌رێن دى كو مخابن نه د ده‌ستێ مه‌دا بوونە.
ئاشكرایه‌ب درێژیا ته‌مه‌نێ حكوومه‌تا هەرێمێ، به‌رده‌وام ڕه‌وشێن وسا هه‌بووینه‌كو چاڤێ مه‌یێ ل ئه‌وله‌ویاتێن دى بووى. مخابن ب درێژیا ڤان سالا، به‌رده‌وام ڕه‌وش و كاودانێن نه‌هاریكار و ل ده‌رڤه‌ى ئیرادا مه هاتینه‌ڕێكا مه‌و، مەجالێ پشتگیریا سینەمایێ ل كوردستانێ وەكی پێویست نەبوویە.
لێ به‌لێ دگه‌ل ڤێ چه‌ندێ ژى، كێم ـ زێده‌و، ل دویڤ شیانێن كو هه‌بووینه،حكوومه‌تێ پشتگیریا سینه‌مایێ و بهرههمێن سینه‌مایى یێن كوردستانێ كریه‌و هه‌ول دایه كو د ڤى واریدا خزمه‌ته‌كێ بكه‌ت. بۆ ڤێ یه‌كێ ژى گه‌له‌ك هونه‌رمه‌ند و سینه‌ماكارێن كوردستانێ شاهدن.
هه‌روسا فیلم و بهرههمێن سینه‌مایى یێن هژماره‌كا وان سینه‌ما‌كاران ژى، كو به‌شداریا چه‌ندین ڤیستیڤالێن جیهانى كرینه و چه‌ندین خه‌لاتێن به‌رچاڤ ژى بده‌ستڤه ئیناینه، شاهد و به‌لگه‌یێن ڤێ پشتگیریا حكوومه‌تا هه‌رێما كوردستانێنه. هه‌لبه‌ت، پشتگیریا كو هاتیه‌كرن و بهرههمێن كو هاتینه‌چێكرن ژى، نه‌ل دویڤ تمووحا مه‌نه‌و ئه‌م دزانین بۆ كارێن باشتر و سه‌ركه‌فتیتر، هاریكارى و پشتگیرى یێن مه‌زنتر پێویستن ژبۆ بوارێ سینەمایێ ل هەرێما كوردستانێ.
زێده‌ڕۆیى نیه ئه‌گه‌ر بێژین سینه‌ما هونه‌را هه‌رى كاریگه‌را جیهانێ یه. كاریگه‌ریا كو سینه‌مایێ كریه و دكه‌ت، ژ كاریگه‌ریا هه‌موو هونه‌رێن دى زێده‌تره. ڕۆلا كو سینه‌ما دبینیت، ژ ڕۆلا هه‌مى هونه‌رێن دى مه‌زنتره. ب درێژیا دیرۆكا خۆ، هیچ هونه‌ره‌ك هندى سینه‌مایێ، نه‌بوویه ده‌ربڕا ڕاسته‌قینه‌یا ژیانێ. ده‌ربڕا ڕاسته‌قینه‌یا خه‌م و ده‌رد و ژانێن مرۆڤاتیێ. ده‌ربڕا خه‌ون و خۆزى و، هیڤى و ئومێدێن مرۆڤان.. په‌ردێ سینه‌مایێ ڕۆنترین ئاوێنه‌یا ژیامللەتەكێ یە.
سینه‌مایێ گه‌له‌ك ڕووداو و سه‌رپێهاتى یێن جیهانێ و جڤاكا مرۆڤاتیێ، ده‌ق و ده‌ق وه‌كى خۆ ڤه‌گوهاستینه‌و دوكیوومێنت كرینه. زولم و زۆر و ده‌رده‌سه‌رى یێن گه‌له‌ك ملله‌تان تۆمار كرینه و ده‌نگێ گه‌له‌ك بێده‌نگكرییان، گه‌هاندیه‌جیهانێ. دیرۆك و سه‌رهاتى یێن گه‌ل و وه‌لاتێ مه، مادده‌یێن هه‌رى باش و بهاگرانن بۆ هونەرا سینەمایی. ئه‌گه‌ر وه‌كى گه‌له‌ك ملله‌تێن جیهانێ، شانسێ گه‌لێ كوردستانێ ژى هه‌با و ڕه‌وشا وى هاریكار با، نهۆ ب سه‌دان و ب هزاران سه‌رهاتى و چیرۆكێن مه، دا بنه بابه‌تێن سه‌دان شاكارێن سینه‌مایى ل سەرتاسەرێ جیهانێ.
هه‌ر ژ سه‌رهلدان و شۆڕه‌شێن كه‌ڤنێن كوردستانێ بگره، هه‌تا دگه‌هیته ئۆپه‌راسیۆنێن ڕه‌شێن ئه‌نفالا، داستان و قه‌هره‌مانى یێن پێشمه‌رگا، كۆچبه‌رى و ئاواره‌بوونێ، چیرۆكێن ئه‌ڤین و حه‌زكرنێ، هه‌تا دگه‌هیته‌ئه‌ڤرۆ و فه‌رمانا كو هاتیه‌سه‌رێ كه‌سوكارێن مه‌یێن ئێزدى. چیرۆكا ب ئێش و ژانا هه‌ر خوشكه‌كا مه‌یا ئێزدى كو هاتیه‌ڕه‌ڤاندن، سه‌رپێهاتیا ئالانێ جوانه‌مه‌رگ، ئه‌ڤانه و ب هزارا چیرۆكێن دى ژى، بابه‌تێن گه‌له‌ك شاكارێن سینه‌مایى یێن مه‌زنن.
چیرۆكا ئالانێ سێ سالى، كو وه‌كى فریشته‌كێ نڤستى ل سه‌ر لێڤا ده‌ریایه‌كا بێ ڕه‌حم ڕازا بوو. دیمه‌نه‌ك بوو كو چ جارا ژبیرا مه‌ناچیت. دیمه‌نه‌ك بوو كو د له‌حزه‌یه‌كێدا هه‌مى ئه‌و زولم و سته‌م و كاره‌ساتێن هاتینه‌سه‌رێ گه‌لێ كوردستانێ و مرۆڤاتیێ، ئینانه‌بیرا مه. دیمه‌نه‌ك بوو كو دبێژته‌مه، شه‌ڕ تشته‌كێ چه‌ندێ نەخۆشە و، جیهانێ و مرۆڤاهیێ، چه‌ند پێویستیا ب ئاشتیێ هه‌ى؟!. بێگومان بتنێ كامێرا و چاڤێ سینه‌مایێ دێ شێت ڤان هه‌مى ده‌ربڕینا، د دیمه‌نه‌كێ وه‌ك یێ ئالانێ جوامه‌رگدا نیشا جیهانێ بده‌ت.
ئاماده‌بوویێن بەڕێز..
به‌رده‌وامیا ڤێ ڤیستیڤالێ ل دهۆكێ د ڕه‌وشا ئه‌ڤرۆیا كوردستانێدا كو گه‌له‌ك كێشه‌و قه‌یرانێن سیاسى، ئابوورى و دارایى هه‌نه و، شه‌ڕه‌كێ گران ب سه‌ر گه‌ل و وه‌لاتێ مه‌دا هاتیه‌سه‌پاندن، جهێ خۆشحالییه‌كا مه‌زنه. هه‌روسا نیشان و به‌لگه‌یه‌كا دیاره‌كو گه‌لێ كوردستانێ، گه‌له‌كێ زندییه و دگه‌ل هه‌مى زه‌حمه‌تیا ژى، ده‌ستێ وى ژ پێشكه‌فتنێ و، ژ عه‌شقا وى یا بۆ ژیانێ به‌رنابن و دێ هەر بەردەوام بیت.
هیڤیا سه‌ركه‌فتنێ بۆ سێیه‌مین ڤیستیڤالا ناڤنه‌ته‌وه‌یى یا فیلمان ل دهۆكێ دخوازم، ده‌ستخۆشیێ ل هه‌وه‌دكه‌م، هیڤیدارم كو ڕه‌وش و كاودانێن باشتر بێنه‌پێش و ئه‌م ژى چ وه‌ك حكوومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، چ ژى كه‌رتێ تایبه‌ت بشێین باشتر گرنگییەكا زێدەتر ب بوارێ سینەمایێ ل هەرێما كوردستانێ بدەین.
دیسا جهێ خۆیە ئەز دەستخۆشییەكا تایبەت ل ڕێڤەبەریا ڕەوشەنبیری یا دهۆكێ كاك ئەیوب و هەڤالێت وی بكەم بۆ ڤێ ڕێوڕەسمێ و هەروەها سوپاسیا پشتگیری یا پارێزگارێ دهۆكێ بكەین بۆ ڤێ ڤیستیڤالێ و سوپاسیا جەنابێ وەزیرێ ڕەوشەنبیری بكەین كو پشتیڤان و هاریكار بوویە.
دیسا ئەز جارەكا دی بخێرهاتنا وە هەمیا دكەم و هیڤیا سەركەفتنێ بۆ ڤیستیڤالا وە دخوازم.
بخێربێن سەرچاڤا و سەر سەرا، زۆر سوپاس.
بەیانیی ئەمڕۆ دووشەممە 7/9/2015 بە ئامادەبوونی بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان، بەڕێزان نوێنەران و دیبلۆماتكارانی وڵاتانی بیانی و ژمارەیەك لە پەرلەمانتار و وەزیرەكانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان، لە ڕێوڕەسمێكدا كە لە هۆڵی شەهید سەعد عەبدوڵا لە شاری هەولێر بەڕێوەچوو، سیستەمی بەئەلكترۆنیكردنی تۆڕی پاراستنی كۆمەڵایەتی كە لەلایەن وەزارەتی كار و كاروباری كۆمەڵایەتی ئامادەكرابوو، ڕاگەیەنرا.
لە ڕێوڕەسمەكەدا دوای پێشكەشكردنی گوتاری بەخێرهێنان لەلایەن دەستەی ئامادەكاری ڕێوەڕەسمەكەوە، بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان گوتارێكی پێشكەشكرد و تیایدا باسی لە گرنگیی پڕۆژەی بە ئەلكترۆنیكردنی تۆڕی پاراستنی كۆمەڵایەنی بۆ حكوومەتی هەرێمی كوردستان كرد بە هەنگاوێكی دیكه‌ى حكوومه‌تی بۆ بنیاتنانى سیسته‌مێك لەقەڵەم دا، كه به‌شدارییه‌كى كاریگه‌ر له‌پرۆسه‌ى به‌رده‌وامى چاكسازى و به‌ره‌وپێشبردنى كارى حكوومه‌ت، سیسته‌مى كارگێڕى، ئاسانكاریی و ڕاییكردنى كاروبارى هاووڵاتیان، ڕێگری كردن له سوودوه‌رگرتنى ناشایسته دەكات.
ئەوەشی خستەڕوو كە پڕۆژه و بیرۆكه‌ى دانانى سیسته‌مێك بۆ به‌ئه‌له‌كترۆنیكردنى تۆڕى پاراستنى كۆمه‌ڵایه‌تى، پڕۆژه و بیرۆكه‌یه‌كى تازه‌ى حكوومه‌ت نییه و پێشتر زۆربه‌ى پێداویستییه‌كانى ئه‌م پڕۆژه‌یه له‌لایه‌ن حكوومه‌ته‌وه دابین كرابوون، به‌ڵام ئه‌وه‌ى جێگه‌ى ده‌ستخۆشى و پێزانینه ئه‌وه‌یه كه به‌ڕێز محه‌مه‌د هاودیانى وه‌زیرى كار و كاروبارى كۆمه‌ڵایه‌تى، له‌گه‌ڵ یه‌كه‌م ده‌ستبه‌كاربوونى له كابینه‌ى هه‌شته‌مى حكوومه‌تدا، وه‌ك په‌رۆشییه‌ك بۆ هه‌نگاونان به‌ره‌و چاكسازى، پڕۆژه‌كه‌ى خسته‌ڕێ و گه‌یاندییه قۆناغى جێبه‌جێكردن و بەمەش ته‌واوى فه‌رمانگه و ده‌زگاكانى وه‌زاره‌تى كار و كاروبارى كۆمه‌ڵایه‌تى، به شێوه‌یه‌كى سه‌ركه‌وتووانه به‌دیوانى وه‌زاره‌ته‌وه به‌ستراونه‌ته‌وه و ئه‌مه‌ش له‌لایه‌ك ده‌بێته‌هۆى تۆكمه‌كردنى زیاترى سیسته‌مى پاراستنى كۆمه‌ڵایه‌تى، له‌لایه‌كى دیكه‌شه‌وه هه‌نگاوێكى ڕاست و جددى بۆ چاكسازى و به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ى گه‌نده‌ڵى ده‌هاوێژرێت.
هه‌روەك سوپاسی حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستانی بۆ كارى هاوبه‌شی هەریەك لە وه‌زاره‌تى كار و كاروبارى كۆمه‌ڵایه‌تى و وه‌زاره‌تى پلاندانان و ئاژانسى USAID و تیمه‌كانی كرد كه توانییان پێكه‌وه كارێكى گرنگ و سه‌ركه‌وتوو ئه‌نجام بده‌ن و ده‌بێته نموونه‌یه‌كى باش بۆ جێگیركردن و به‌كارخستنى هه‌مان ئه‌م سیسته مه‌له‌چه‌ندین وه‌زاره‌ت و داموده‌زگاى دیكه‌ى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستاندا. ئەوەشی خستەڕوو كە حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان له‌هه‌وڵى به‌رده‌وامدایه بۆ ئه‌وه‌ى له‌هه‌موو بوار و كه‌رته‌كاندا چاكسازى بكات و به‌سوود وه‌رگرتن له‌نوێترین ته‌كنه‌لۆژیا و ده‌وڵه‌مه‌نترین و سه‌ركه‌وتووترین ئه‌زموونه‌كان، سیسته‌مى كار و به‌ڕێوه‌بردنى كاروباره حكوومییه‌كان له‌ته‌واوى داموده‌زگاكانى خۆیدا ڕێكبخاته‌وه و لەم پرۆسەیەش بەردەوام دەبن.
لە بەردەوامی گوتارەكەیدا بەڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان باسی لە چاكسازی كرد و ئاماژەی بەوە دا كە له هه‌موو بواره‌كاندا چاكسازى ده‌كەن و ئیراده‌یه‌كى جددییان بۆ چاكسازى هه‌یه و ئەوان لەو بڕوایه‌دان چاكسازییه‌كى جددى و ڕاسته‌قینه و بۆ چاكسازى بكرێت، به پشوودرێژى و ئارامى و له‌سه‌رخۆ ده‌كرێت، به‌پلان و به‌رنامه ده‌كرێت و ده‌گاته ئه‌نجام، نه‌ك به‌كاردانه‌وه‌ى بێ به‌رنامه و به ڕێكارى خێرا و له‌ناكاوى بێسه‌روبه‌ر. جەختی لەوەش كردەوە كە چاكسازى پرۆسه‌یه‌كى ڕووت و ته‌نیاى دابڕاو نییه له‌كۆمه‌ڵێك چه‌مك و كارلێكى دیكه، به‌ڵكو پرۆسه‌یه‌كى فراوان و درێژخایه‌نه كه‌په‌یوه‌ندى به‌زۆر فاكتى تێكه‌ڵاو و جیاوه هه‌یه و ناكرێت به‌و جۆره ته‌ماشا بكرێت و لێكبدرێته‌وه كه ته‌نیا بریتییه له بڕیارێكى سه‌رۆك وه‌زیران، یان ئه‌نجومه‌نى وه‌زیران، بۆ چاكسازیكردن، پرۆسه‌یه‌كه پلانى كورتخایه‌ن، مامناوه‌ندى و درێژخایه‌نى پێویستە وه‌ك ئه‌م پڕۆژه‌یه‌ى ئێستا له‌وه‌زاره‌تى كار و كاروبارى كۆمه‌ڵایه‌تى جێبه‌جێ كراوه.
هەروەها ئاشكرایكرد كە هه‌ڵنانى هه‌نگاوى پراكتیكى له‌پرۆسه‌ى چاكسازیدا، له كاتێكدا كه هه‌رێمى كوردستان له‌جه‌نگێكى سه‌ختى دژ به‌تیرۆر دایە و بە دۆخێكى سه‌ختى سیاسى، ئابوورى و داراییدا ده‌ڕوات، به‌ته‌نیا یه‌ك مانا ده‌به‌خشێت، ئه‌ویش ئه‌وه‌یه كه حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان سووره له‌سه‌ر ئه‌وه‌ى چاكسازى ده‌كات و، بڕواى به‌وه هه‌یه كه چاكسازى یارمه‌تیده‌رێكى زۆر باش ده‌بێت بۆ چاره‌سه‌ركردنى زۆرێك له‌قه‌یرانه‌كان و دابینكردنى دادپه‌روه‌رى و پێشكه‌شكردنى باشترى خزمه‌تگوزارییه‌كان به هاووڵاتیانی بۆیە چاكسازى به‌شێكى گه‌وره‌ى به‌رنامه‌ى حكوومه‌ته و له‌ڕۆژى یه‌كه‌مى ده‌ستبه‌كاربوونى حكوومه‌ته‌وه، وه‌زیره به‌ڕێزه‌كان به دڵسۆزییه‌وه هه‌وڵه‌كانیان له‌م پێناوه‌دا به‌گه‌ڕ خستووه و زۆرێك له‌وانیش هه‌نگاوى باشیان ناوه. ئەوەشی بیرهێنایەوە كە له‌سه‌‌ره‌تاى ساڵى 2014 دواى ئه‌و كێشانه‌ى له‌گه‌ڵ به‌غدا هاتنه‌ئاراوه، بۆ به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ى قه‌یرانى دارایى، حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان ده‌ستى به‌هه‌ندێ هه‌نگاوى پراكتیكى كرد به‌مه‌به‌ستى كه‌مكردنه‌وه‌ى خه‌رجى و زیادكردنى داهات و هاووڵاتیانى كوردستان له‌داهاتوویه‌كدا كه‌زۆر دوور نییه، ئه‌نجامى زیاترى چاكسازییه‌كان ده‌بین.
لە كۆتاییدا دەسخۆشی لە وه‌زاره‌تى كار و كاروبارى كۆمه‌ڵایه‌تى و وەزارەتی پلاندانانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان و ڕێكخراوی USAID كرد بۆ سەرخستنی ئەم پرۆژەیە.
دواتر لە كۆنگرەیەكی ڕۆژنامەوانیی هاوبەشدا لەگەڵ بەڕێز وەزیری كار و كاروباری كۆمەڵایەتیدا، بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان دەربارەی كۆبوونەوە پێنج قۆڵییەكان بۆ چارەسەركردنی كێشە ناوخۆییەكانی هەرێمی كوردستان بە تایبەت پرۆژە یاسای سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان ئاماژەی بەوە كرد كە كۆبوونەوەكان بەردەوام دەبن و هەموو لایەنەكان خواستی ئەوەیان هەیە بگەنە ڕێككەوتنێك لەسەر ئەو پرسە و وەك پارتی دیموكراتی كوردستانیش دەخوازن كێشەكان لەڕێگەی گفتوگۆ و دیالۆگ و لێكگەیشتنەوە چارەسەر بكرێت و هەوڵەكانیشیان لەم پێناوەدا بەردەوام دەبێت. هیواشی خواست لە كۆبوونەوەی ڕۆژی 13ی ئەم مانگە بگەنە ئەنجامێك.
هەروەها دووپاتی كردەوە كە ئەو ڕەوشەی لە ناوچەكە بەگشتی هەیە بە تایبەت شەڕی دژی تیرۆستانی داعش و قەیرانی دارایی دەبوایە ببانە هۆكارێك لایەنەكان زووتر بگەیشتبانە رێككەوتن، بەڵام ئەوەی جێگەی دڵخۆشییە گفتوگۆ و كۆبوونەوەكان بەردەوامن.
لەبارەی پەیوەندییەكانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان لەگەڵ بەغدا، بەڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان دووپاتی كردەوە كە پەیوەندییەكان لەگەڵ بەغدا باشن و بەردەوامە و بەغدا سەرقاڵی ژمارەیەك لە كاروباری خۆیانن و ئەوانیش لە هەرێمی كوردستان سەرقاڵی ئەو كێشانەن كە پەیوەندیی بە هەرێمەوە هەیە و بۆ گفتوگۆی نێوان هەردوولاش گەر پێویست بێت، لە ئایندەدا سەردانی بەغدا دەكەن.
دەربارەی كۆبوونەوەكانی حكوومەت و چاكسازی كردن لە دەزگاكانی حكوومەتدا، بەڕێزیان جەختی لەوە كردەوە كە حكوومەت كۆدەبێتەوە و بەردەوام دەبێت لە كۆبوونەوەكانی. سەبارەت بە چاكسازییەكانیش ئاماژەی بەوە كرد هەر لە سەرەتای دامەزراندنی كابینەی حكوومەت هەموویان لەسەر ئەوە كۆك بوون چاكسازی بكەن و پرۆگرامی باشیشیان بۆ ئەم مەبەستە داناوە و هەموو وەزیرە بەڕێزەكانی كابینەی هەشتەم بە پەرۆشەوە هەنگاویان بەرەو چاكسازی ناوە، بەڵام ئەوەی ڕێگری لە چاكسازی كردووە بارودۆخی سیاسیی ئێستا هەرێمی كوردستانە و ئەمەش ئەوە ناگەیەنێت كە حكوومەت چاكسازی ناكات، بەڵكو بەردەوام دەبێت لەسەر هەوڵەكانی و بە ئەلكترۆنیكردنی تۆڕی پاراستنی كۆمەڵایەتیشی بە هەنگاوێك بەرەو چاكسازی لەقەڵەم دا.
سەبارەت بە چارەنووسی ئەو چوار هەزار كەسەی كە كادری حزبین و دوای هەڵوەشاندنەوەی ڕێكخراوە مەدەنییەكانی سڵێمانی بەسەر دەزگاكانی حكوومەتدا دابەش كرابوون و دواتر بە بڕیارێكی حكوومەت ئەو ڕێكارانە هەڵوەشێنرانەوە، بەڕێزیان دڵنیایی ئەوەی دا كە مووچەی ئەو چوار هەزار كەسە نافەوتێت، بەڵكو ئەوانە پێویستییان بە ڕێكخستنەوە هەیە چونكە ئەمری ئیداریان بۆ دامەزراندن نییە و ئەمانەش دەببێت چارەسەر بكرێن و ئاماژەی بەوە كرد ئامانجیان لەو بڕیارە بڕینی مووچەی هیچ كەسێك نەبووە، بەڵكو مەبەستیان ڕێكخستنەوەیانە.
دەربارەی ئەوەی كە حسابی هەرێمی كوردستان لە هالك بانكی توركی هیچ پارەیەكی تێدا نییە، بەڕێز سەرۆك وەزیران ئەوەی پشتڕاست كردەوە كە لەوانەیە حسابەكە هیچ پارەی تێدا نەبێت و ئەمەش شتێكی ئاساییە چونكە بە مەبەستی دابینكردنی مووچە پێشتر پارەكەیان ڕاستەوخۆ لە ئەورووپاوە بۆ هەرێمی كوردستان گواستۆتەوە، بەڵام دواتر هەرچەند نەوت بفرۆشرێت دەچێتە ئەو حسابەی لە هالك بانك هەیە و لەوێوە بۆ هەرێمی كوردستان دەگوازرێتەوە.
لە وەڵامی پرسیارێكدا سەبارەت بە كۆچی هاووڵاتیان بۆ دەرەوەی وڵات و هۆكار و چارەسەرییەكان، جەختی لەوە كردەوە كە كۆچی هاووڵاتیان بۆ دەرەوەی وڵات تەنیا لە هەرێمی كوردستانەوە نییە، بەڵكو لە هەموو ناوچەكەوەیە و هۆكارەكانیش زۆرن و ژمارەی كۆچبەرانی هەرێمی كوردستان بە بەراورد لەگەڵ وڵاتانی ناوچەكە زۆر كەمە و لەگەڵ ئەوەشدا حكوومەتی هەرێمی كوردستان لە هەوڵی بەردەوامدایە بۆ دەستنیشانكردنی هۆكارەكان و دۆزینەوەی چارەسەر بە مەبەستی ڕێگریكردن لە شەپۆلی كۆچی هاووڵاتیانی هەرێمی كوردستان بۆ دەرەوەی وڵات.
ئەمە دەقی گوتاری بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستانە:
ئاماده‌بووانى به‌ڕێز،
میوانه‌خۆشه‌ویسته‌كان،
به‌یانیتان باش، هه‌موو لایه‌كتان به‌خێر بێن..
به‌خۆشحاڵییه‌وه ئه‌مڕۆ پێكه‌وه‌به‌شدارى له‌ڕێوڕه‌سمى ده‌سپێكردنى پڕۆژه‌یه‌كى گرنكدا ده‌كه‌ین، كه بۆ حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان زۆر به‌نرخه‌و، هه‌نگاوێكى دیكه‌ى حكوومه‌ته بۆ بنیاتنانى سیسته‌مێك، كه به‌شدارییه‌كى كاریگه‌ر له‌پرۆسه‌ى به‌رده‌وامى چاكسازى و ڕێكخستنه‌وه و به‌ره‌وپێشبردنى كارى حكوومه‌ت و سیسته‌مى كارگێڕى ده‌كات لە وڵاتی ئێمە.
هه‌روه‌ها ده‌بێته ئاسانكارییه‌كى گه‌وره بۆ به‌ڕێوه‌چوون و ڕاییكردنى كاروبارى هاووڵاتیان لە هەرێمی كوردستاندا، ئه‌مه بێجگه له‌وه‌ى ڕێگرێكى به‌هێزیش ده‌بێت له‌سوودوه‌رگرتنى ناشایسته و نابه‌جێ و فره‌مووچه‌یى له‌ناو سوودمه‌ندانى ئه‌م سیسته‌مه. به‌مه‌ش هه‌نگاوێكى باش به‌ره‌و جێگیركردنى زیاترى دادپه‌روه‌رى له‌پرسى مووچه و ده‌رماڵه و هاوكارییه داراییه‌كاندا، ده‌چینه پێشه‌وه.
ئه‌م پڕۆژه‌یه و بیرۆكه‌ى دانانى سیسته‌مێك بۆ به‌ئه‌له‌كترۆنیكردنى تۆڕى پاراستنى كۆمه‌ڵایه‌تى، پڕۆژه و بیرۆكه‌یه‌كى تازه‌ى حكوومه‌ت نییه، به‌ڵكو پێشتریش زۆربه‌ى پێداویستییه‌كانى ئه‌م پڕۆژه‌یه له‌لایه‌ن حكوومه‌ته‌وه دابین كرابوون، به‌ڵام ئه‌وه‌ى جێگه‌ى ده‌ستخۆشى و پێزانینه ئه‌وه‌یه كه به‌سوپاسه‌وه به‌ڕێز محه‌مه‌د هاودیانى وه‌زیرى كار و كاروبارى كۆمه‌ڵایه‌تى، له‌گه‌ڵ یه‌كه‌م ده‌ستبه‌كاربوونى له‌كابینه‌ى هه‌شته‌مى حكوومه‌تدا، زۆر دڵسۆزانه و وه‌ك په‌رۆشییه‌ك بۆ هه‌نگاونان به‌ره‌و چاكسازى، پڕۆژه‌كه‌ى خسته‌ڕێ و به‌خۆشحاڵییه‌وه، ئه‌مڕۆش گه‌یاندییه قۆناغى جێبه‌جێكردن.
له‌سایه‌ى جێبه‌جێكردنى ئه‌م پڕۆژه‌یه‌دا، ئه‌مڕۆ ته‌واوى فه‌رمانگه و ده‌زگاكانى وه‌زاره‌تى كار و كاروبارى كۆمه‌ڵایه‌تى، به‌شێوه‌یه‌كى سه‌ركه‌وتووانه به‌دیوانى وه‌زاره‌ته‌وه دە‌به‌سترێنەوە و له‌مه‌ودوا ته‌واوى كاره‌كانى ئه‌م وه‌زاره‌ته به‌شێوه‌یه‌كى ئاسان و زۆر ڕێكوپێك و، به‌پێى دوایین سیسته‌مه كارپێكراوه پێشكه‌وتووه‌كان به‌ڕێوه‌ده‌چن. ئه‌مه‌ش له‌لایه‌ك ده‌بێته هۆى تۆكمه‌كردنى زیاترى سیسته‌مى پاراستنى كۆمه‌ڵایه‌تى، له‌لایه‌كى دیكه‌شه‌وه هه‌نگاوێكى ڕاست و جددى یە بۆ چاكسازى و به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ى گه‌نده‌ڵى لە وڵاتەكەمان.
هه‌ر لێرەوە ده‌مه‌وێ سوپاس و پێزانینى خۆم و حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان بۆ كارى هاوبه‌ش و لێكگه‌یشتنى سێ لایه‌نی وه‌زاره‌تى كار و كاروبارى كۆمه‌ڵایه‌تى و وه‌زاره‌تى پلاندانانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان و لە سەرووی ئەمانەشەوە ئاژانسى USAID و تیمه‌كانیان پێشكه‌ش بكه‌م و، ده‌ستخۆشییان لێده‌كه‌م كه توانییان پێكه‌وه كارێكى گرنگ و سه‌ركه‌وتوو ئه‌نجام بده‌ن. كارێك كه ده‌بێته نموونه‌یه‌كى باش بۆ جێگیركردن و به‌كارخستنى هه‌مان ئه‌م سیسته‌مه له‌چه‌ندین وه‌زاره‌ت و داموده‌زگاى دیكه‌ى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستاندا.
به‌ڕێزان ..
حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان له‌هه‌وڵى به‌رده‌وامدایه بۆ ئه‌وه‌ى له‌هه‌موو بوار و كه‌رته‌كاندا چاكسازى بكات و، به‌هێنان و دانانى سیسته‌مى تازه‌ى سه‌رده‌میانه و زیره‌ك، هه‌روه‌ها به‌سوودوه‌رگرتن له‌نوێترین ته‌كنه‌لۆژیا و ده‌وڵه‌مه‌نترین و سه‌ركه‌وتووترین ئه‌زموونه‌كان، سیسته‌مى كار و به‌ڕێوه‌بردنى كاروباری حكوومییه‌كان له‌ته‌واوى داموده‌زگاكانى خۆیدا ڕێكبخاته‌وه‌و، به‌م شێوه‌یه هه‌نگاو به‌هه‌نگاو، سیسته‌مى كارگێڕى و خزمه‌تگوزارى، ڕێكوپێك و تۆكمه‌بكات و به‌پێى ستاندارده جیهانییه‌كانى سه‌رده‌م بیخاته خزمه‌تى هاوڵاتیانی هەرێمی كوردستانەوە.
به‌ڵێ، هه‌نگاو به‌هه‌نگاو و به‌پێى واقیع و زه‌مینه و تواناكان، له‌هه‌موو بواره‌كاندا چاكسازى ده‌كه‌ین و ئیراده‌یه‌كى جددیمان بۆ چاكسازى هه‌یه و له‌م پرۆسه‌یه به‌رده‌وامین. بۆیه ده‌ڵێن هه‌نگاو به‌هه‌نگاو، چونكه له‌و بڕوایه‌داین كه چاكسازییه‌كى جددى و ڕاسته‌قینه، چاكسازییه‌ك كه‌به‌ڕاستى بۆ چاكسازى بكرێت، به پشوودرێژى و به‌ئارامى و له‌سه‌رخۆ ده‌كرێت، به‌پلان و به‌رنامه ده‌كرێت و ده‌گاته ئه‌نجام، نه‌ك به‌كاردانه‌وه‌ى بێ به‌رنامه و به‌ڕێكارى خێرا و له‌ناكاوى بێسه‌روبه‌ر.
چاكسازى پرۆسه‌یه‌كى ڕووت و ته‌نیاى دابڕاو نییه له كۆمه‌ڵێك چه‌مك و كارلێكى دیكه، به‌ڵكو پرۆسه‌یه‌كى فراوان و درێژخایه‌نه كه په‌یوه‌ندى به‌زۆر فاكتى تێكه‌ڵاو و جیاوه هه‌یه و ناكرێت به‌و جۆره ته‌ماشا بكرێت و لێكبدرێته‌وه كه ته‌نیا بریتییه له‌بڕیارێكى سه‌رۆك وه‌زیران، یان ئه‌نجومه‌نى وه‌زیران، بۆ چاكسازیكردن!.
بۆیه ئه‌م پرۆسه‌یه ئه‌وه‌نده ئاسان و ساده نییه وه‌ك ئه‌وه‌ى له وتارێكى ڕۆژنامه‌وانیدا ده‌یخوێنینه‌وه، یان له‌دیدارێكى ته‌له‌ڤزۆنیدا ده‌یبینن. پرۆسه‌یه‌كه ئیراده‌یه‌كى جددیى جێبه‌جێكردنى ده‌وێت، كه پێویستى به‌سه‌بر و ئارامى و به‌رگه‌گرتن و به‌دواداچوون هه‌یه تا ئه‌نجامى چاوه‌ڕوانكراو بداته ده‌سته‌وه!. پرۆسه‌یه‌كه، كه پلانى كورتخایه‌ن، مامناوه‌ندى و درێژخایه‌نى ده‌وێت. وه‌ك ئه‌م پڕۆژه‌یه‌ى ئێستا له‌وه‌زاره‌تى كار و كاروبارى كۆمه‌ڵایه‌تى جێبه‌جێ كراوه، كه له‌داهاتوویه‌كى نزیكدا كاریگه‌رى و شوێنه‌وارى ئه‌رێنیى پڕۆژه‌كه بۆ چاكسازى و دابینكردنى دادپه‌روه‌رى له‌سوودمه‌ندانى مووچه‌ى پاراستنى كۆمه‌ڵایه‌تى و كه‌مئه‌نداماندا، دابین ده‌كات.
به‌ڕێزان..
هه‌ڵنانى هه‌نگاوى پراكتیكى له‌پرۆسه‌ى چاكسازیدا، له‌كاتێكدا كه‌هه‌رێمى كوردستان له‌جه‌نگێكى سه‌ختى دژ به‌تیرۆردایه، له‌كاتێكدا كوردستان به‌دۆخێكى سه‌ختى سیاسى، ئابوورى و داراییدا ده‌ڕوات و دۆخه‌كه كاریگه‌رى له‌ته‌واوى كه‌رت و جومگه‌كانى ژیان كردووه، به‌ته‌نیا یه‌ك مانا ده‌به‌خشێت، ئه‌ویش ئه‌وه‌یه كه حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان سووره له‌سه‌ر ئه‌وه‌ى چاكسازى ده‌كات و، بڕواى به‌وه هه‌یه كه چاكسازى یارمه‌تیده‌رێكى زۆر باش ده‌بێت بۆ چاره‌سه‌ركردنى زۆرێك له‌قه‌یرانه‌كان و دابینكردنى دادپه‌روه‌رى و پێشكه‌شكردنى باشترین خزمه‌تگوزارییه‌كان به‌هاووڵاتیان.
چاكسازى به‌شێكى گه‌وره‌ى به‌رنامه‌ى حكوومه‌ته و له‌ڕۆژى یه‌كه‌مى ده‌ستبه‌كاربوونى حكوومه‌ته‌وه، وه‌زیره به‌ڕێزه‌كان به‌دڵسۆزییه‌وه هه‌وڵه‌كانیان له‌م پێناوه‌دا به‌گه‌ڕ خستووه و زۆرێك له‌وانیش هه‌نگاوى باشیان ناوه. هه‌روه‌ك له‌سه‌‌ره‌تاى ساڵى 2014 دواى ئه‌و كێشانه‌ى له‌گه‌ڵ به‌غدا هاتنه ئاراوه، بۆ به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ى قه‌یرانى دارایى، حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان ده‌ستى به‌هه‌ندێ هه‌نگاوى پراكتیكى كرد به‌مه‌به‌ستى كه‌مكردنه‌وه‌ى خه‌رجى و زیادكردنى داهات و چه‌ندین هه‌نگاوى دیكه‌ى له‌و جۆره‌ش. دڵنیام هاووڵاتیانى كوردستان له‌داهاتوویه‌كدا كه زۆر دوور نییه، به‌ره ـ به‌ره ئه‌نجامى زیاترى چاكسازییه‌كان ده‌بین.
هه‌روه‌ها ده‌مه‌وێ دووپاتى بكه‌مه‌وه، كه‌ئه‌م هه‌نگاوه‌ى ئه‌مڕۆى وه‌زاره‌تى كار و كاروبارى كۆمه‌ڵایه‌تى، یه‌كێكه له هه‌نگاوه سه‌ره‌تاییه‌كانى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان بۆ چاكسازى و، له‌قۆناغه‌كانى داهاتوودا حكوومه‌تى هه‌رێم له‌م پێناوه‌دا چه‌ندین هه‌نگاوى گه‌وره‌تر و فروانتر لەلایەن وەزارەتەكانەوە ڕاده‌گه‌یه‌نرێت.
دووباره ده‌ستخۆشى له‌وه‌زاره‌تى كار و كاروبارى كۆمه‌ڵایه‌تى و جه‌نابى وه‌زیر ده‌كه‌م، هیواى سه‌ركه‌وتینان بۆ ده‌خوازم. دیسانەوە سوپاسی ڕێكخراوی USAID دەكەم كە ئەوان زۆر بە پەرۆشەوە یارمەتیدەر بوون بۆئەوەی ئەم پڕۆژەیە سەركەوتن بەدەست بهێنێت. سوپاسی وەزارەتی پلاندانانیش دەكەم بۆ پێشكەشكردنی ئەو هاوكارییانەی كە ئەمڕۆ بوون بەهۆی ئەوەی ئەم پڕۆژەیە دەستپێبكرێت و هیوای سەركەوتنتان بۆ دەخوازم.
زۆر بەخێربێن سەرچاوان.
ئێوارەی ئەمڕۆ یەكشەممە 30/8/2015 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی، سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان، پێشوازی لە بەڕێز هۆن ئۆلیڤەر وەزیری دەوڵەت بۆ كاروباری ئەنجومەنی وەزیرانی بەریتانیا و شاندێكی یاوەری كرد.
لە دیدارێكدا بەڕێز ئۆلیڤەر خۆشحاڵیی خۆی بە سەردانی هەرێمی كوردستان دەربڕی و سەرسامیی خۆی بەرامبەر ڕەوشی ئارامی هەرێمی كوردستان و نەبەردی و قارەمانیی هێزی پێشمەرگە لە ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆرستانی داعش پیشان دا و دەستخۆشی لە هێزەكانی ناوخۆی هەرێم كرد كە توانیویانە بە باشترین شێوە ئاسایشی هاووڵاتیانی هەرێمی كوردستان بە هەموو پێكهاتەكانیەوە بپارێزن.
پشتگیریی خۆی و حكوومەتی وڵاتەكەیشی بۆ خەڵك و حكوومەت و پێشمەرگەی كوردستان لە هەموو بوارەكاندا دووپات كردەوە، بە تایبەتی لە ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆرستانی داعش كە لە جیاتی هەموو جیهانی ئازاد دژی تیرۆر لە شەڕدان، هه‌روه‌ها دووپاتى كرده‌وه كه لەو پاڵپشتییە بەردەوام دەبن. ئاماژەی بەوەش كرد كە ئەوان شانازی بە پەیوەندییەكانی خۆیان لەگەڵ هەرێمی كوردستان دەكەن و هەوڵە بەردەوامەكانی خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كوردستانی لە حەواندنەوە و پێشوازیكردن لە ژمارەیەكی یەكجار زۆری ئاوارە و پەنابەرانی دەستی تیرۆر، بەرز نرخاند.
لای خۆیەوە بەڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان سوپاسی ئەو سەردانەی كرد و دەستخۆشی لە حكوومەتی بەریتانی كرد كە لە سەره‌تای هەڕەشە و هێرشەكانی تیرۆرستان بەهانای هەرێمی كوردستانەوە هاتوون و هاوكارییەكی باشی هەرێمیان كردووە، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا خەڵك و حكوومەت و پێشمەرگەی كوردستان، پێویستییان بە هاوكاریی بەردەوام هەیە، بەتایبەتی لە بوارەكانی دابینكردنی چەك و تەقەمەنی و مەشق و ڕاهێنان بۆ هێزی پێشمەرگە.
جەختی لەوەش كردەوە كە هەرێمی كوردستان بۆ زیاتر خزمەتكردن و بەهاناوەهاتنی ئەو ژمارە زۆرەی ئاوارە و پەنابەران كە لە ترسی تیرۆر ڕوویان لە هەرێمی كوردستان كردووە، پێویستی بە هاوكاریی بەردەوام هەیە، جا چ بە ڕاستەوخۆ یان بە ڕێگەی ڕێكخراوەكانی سەر بە نەتەوە یەكگرتووەكانەوە بێت.
گفتوگۆكردنی ڕەوشی سیاسیی عیراق و ناوچەكە و پەیوەندییەكانی نێوان هەولێر و بەغدا لە لایەك و هەرێمی كوردستان لەگەڵ وڵاتانی ناوچەكە لە لایەكی دیكە، لایەنێكی دیكەی دیدارەكە بوو.
نیوەڕۆی ئەمڕۆ چوارشەممە 26/8/2015 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان، پێشوازی لە بەڕێز بڕونۆ گیدۆ بەرپرسی یو ئێن ئێچ سی ئاڕ لە عێراق و شاندێكی یاوەری كرد.
لە دیدارێكدا شاندی میوان سەرسامی و خۆشحاڵیی خۆیان بەرامبەر هەوڵە بەردەوامەكانی خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كوردستان لە پێشوازیكردن و دابینكردنی جێگەی حەوانەوە و خزمەتگوزاریی پێویست بۆ ئەو ژمارە زۆرەی ئاوارە و پەنابەران دەربڕی كە لە ترسی تیرۆر ڕوویان لە هەرێمی كوردستان كردووە و بە باشترین شێوە لە هەموو بوارەكاندا خزمەتگوزارییان پێشكەش كردوون.
دەستخۆشییان لەو هەماهەنگی و هاوكارییە ڕێكوپێكەش كرد كە لە نێوان یەكە ئیدارییەكانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان و ڕێكخراوەكەیاندا هەیە بۆ هاوكارییكردنی ئاوارە و پەنابەران، بە تایبەتی كە توانراوە ئامارێكی وورد لەبارەی ژمارەی ئاوارەكان لە هەرێمی كوردستان ئەنجام بدرێت كە دەتوانرێت لە داهاتوودا بۆ هاوكارییكردنیان سوود لەو ئامارە وەربگیرێت. ئاماژەیان بەوەش دا لەگەڵ وڵاتانی كۆمەكبەخش لە هەوڵی بەردەوامدان بۆ پشتگیرییكردنی حكوومەتی هەرێمی كوردستان لە دابینكردنی هاوكاریی بۆ ئاوارە و پەنابەران.
لای خۆیەوە بەڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان سوپاسی ئەو تێبینیانەی شاندی میوانی كرد و دەستخۆشیی لە هەوڵە بەردەوامەكانی یو ئێن ئێچ سی ئاڕ كرد لە هاوكارییكردنی حكوومەتی هەرێمی كوردستان بۆ بەهاناوەچوونی ئاوارە و پەنابەران و پشتگیریی تەواوی حكوومەتی هەرێمی كوردستانی بۆ كار و چالاكییەكانی ئەو ڕێكخراوە پیشان دا كە توانیویەتی كاری باش لە هەرێمی كوردستان ئەنجام بدات.
ئەوەشی دووپات كردەوە كە خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كوردستان هەردەم دەرگایان كراوە بووە بۆ پێشوازیكردن و حەواندنەوەی ئاوارە و پەنابەران، بەڵام هاتنی ژمارەیەكی یەكجار زۆری ئاوارە و پەنابەران بۆ هەرێمی كوردستان كە بارگرانییەكی زۆری بۆ حكوومەت دروستكردووە، لە داهاتوودا دەبێتە هۆی ئەوەی حكوومەت نەتوانێت وەك پێویست خومەتگوزارییان پێشكەش بكات بە تایبەتی كە هەرێم بە قەیرانێكی قوڵی داراییدا تێدەپەڕێت.
گفتوگۆكردنی بارودۆخی ناوچەكە بە گشتی و عێراق بە تایبەتی و پێشڤەچوونەكانی شەڕی دژی تیرۆرستانی داعش، لایەنێكی دیكەی دیدارەكە بوو.
نیوەڕۆی ئەمڕۆ دووشەممە 24/8/2015 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان، پێشوزای لە بەڕێزان بۆرگ برێندێ وەزیری دەرەوە و خاتوو ئینا ئیركسن وەزیری بەرگریی نۆروێژ و شاندێكی دیپلۆماتكار و سەربازیی یاوەریان كرد.
لە دیدارێكدا وەزیری دەرەوەی نۆروێژ خۆشحاڵیی خۆی بە سەردانی هەرێمی كوردستان دەربڕی و دەستخۆشی لە حكوومەتی هەرێمی كوردستان كرد كە توانیویەتی هەندێك لەو گرفتانە چارەسەر بكات كە لەسەرتای هێرشی تیرۆرستانی داعش بۆ سەر ناوچەكە دروست ببوون.
هەروەك سوپاس و ڕێزی خۆی بۆ خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كوردستان پیشان دا كە توانیویانە باوەش بۆ ژمارەیەكی یەكجار زۆر لە ئاوارە و پەنابەران بكەنەوە و شوێنی حەوانەوە و خزمەتگوزاریی پێویستیان بۆ دابین بكەن و كۆمەڵگەی نێودەوڵەتیش ئەم هەوڵە مرۆییەی خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كوردستان بەرز دەنرخێنێت. هەروەك ئاماژەی بەوە كرد كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بەڕێزەوە سەیری قارەمانێتیی هێزی پێشمەرگەی كوردستان دەكات كە توانیویەتی بەوپەڕی نەبەردییەوە ڕووبەڕووی تیرۆرستانی داعش ببێتەوە و هێرشەكانیان تێك بشكێنێت.
وەزیری بەرگریی نۆروێژیش پابەندبوونی وڵاتەكەی لە بەردەوامی هاوكارییەكانی بۆ هێزی پێشمەرگە بە تایبەتی لە ڕووی مەشق و ڕاهێنانەوە دەربڕی و خۆشحاڵیی خۆیشی بۆ ئەو پێشكەوتنانە پیشان دا كە لە بنكەكانی مەشق و ڕاهێنان، بەدی هاتوون.
لای خۆیەوە بەڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان سوپاسی ئەو سەردانەی شاندی نۆروێژی كرد و سوپاسی خەڵك و حكوومەتی هەرێمی كوردستانی بە خەڵك و حكوومەتی نۆروێژ ڕاگەیاند كە لە كاتی تەنگانەدا هاوكاریی هەرێمی كوردستانیان كردووە و هیوای بەردەوامیی هاوكارییەكانی خواست كە لە ڕووی مەعنەویەوە كاریگەرییەكی بەرچاوی هەبووە.
لەبارەی ڕەوشی ئاوارە و پەنابەرانیشەوە، بەڕێز نێچیرڤان بارزانی داوای لە حكوومەتی نۆروێژ و كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی كرد ڕاستەوخۆ یان بەڕێگەی ڕێكخراو و ئاژانسەكانی سەر بە نەتەوە یەكگرتووەكانەوە هاوكاریی مرۆیی زیاتر پێشكەش بە هەرێمی كوردستان بكەن و لەڕووی مەشق و راهێنانیش بە هێزی پێشمەرگە، بەردەوام بن.
گفتوگۆكردنی بارودۆخی عێراق و پێشهاتەكانی ناوچەكە بەگشتی و ڕەوشی سیاسیی هەرێمی كوردستان و پەیوەندییەكانی نێوان هەولێر و بەغدا، لایەنێكی دیكەی دیدارەكە بوو.
لە دیدارەكەدا هەریەكە لە بەڕێزان قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆك وەزیران و مستەفا سەید قادر وەزیری پێشمەرگە و ژمارەیەك لە وەزیران و بەرپرسانی دیكەی حكوومەتی هەرێمی كوردستان ئامادە بوون.
ئێوارەی ئەمڕۆ یەكشەممە 23/8/2015 بە ئامادەبوونی بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان و خاتوو یانا هیباشكۆڤا باڵیۆزی یەكێتیی ئەورووپا لە عێراق و بەرێزان كونسوڵ و دیپلۆماتكار و نوێنەرانی وڵاتانی بیانی لە هەرێمی كوردستان و ژمارەیەك لە وەزیر و پەرلەمانتارانی هەرێمی كوردستان، لە هۆڵی شەهید سەعد عەبدوڵا لە شاری هەولێر، ڕێوڕەسمی كردنەوەی نووسینگەی هەماهەنگیی یەكێتیی ئەورووپا لە هەرێمی كوردستان بەڕێوەچوو.
لە ڕێوڕەسمەكەدا دوایی پێشكەشكردنی چەند گوتارێك، بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان گوتارێكی پێشكەشكرد و تێیدا وێڕای دەربڕینی خۆشحاڵیی خۆی بە كردنەوە نووسینگەكە كە هەرێمی كوردستان ماوەیەكی زۆر بوو چاوەڕوانی ئەم هەنگاوەی دەكرد، هەروەها سەردانی خاتوو فیدریکا مۆگرینی، وەکو نوێنەری باڵای یەکێتیی ئەورووپا بۆ هەرێمی کوردستانی بە هۆکارێكی گرنگ بۆ بڕیاردان لەسەر کردنەوەی ئەم نووسینگەیە بە شێوەیەکی فەرمی لە هەرێمى كوردستان زانی.
هەروەك زیادکردنی ژمارەی نوێنەرایەتییە بیانییەکانی لە هەرێمی کوردستان بۆ 33 نوێنەرایەتی، بە ڕەنگدانەوەیەکی ئەرێنیی سیاسەتی کرانەوەى هەرێمى کوردستان بە ڕووى جیهاندا بە ڕەچاوکردنی بنەماکانی ڕێز لەیەکگرتن و بەرژەوەندیى هاوبەش قبووڵكرد و ئاماژەی بەوە دا كە یەكێتیی ئەورووپا پێکهاتەیەك نیە تەنها بۆ خۆی بژی، بەڵكو لەناو جیهان و ئابووریی جیهاندا دەژی و بوونی خۆی سەلماندووە و هەژموونی خۆی تەنها لەپێناو باشترکردنی مەرجەکانی ئابوورى و بازرگانی بەکار ناهێنێ، بەڵکو لە دەرەوەی سنووری خۆی کاری جددی دەکات لەپێناو پاراستنی مافەکانی مرۆڤ و بەرز ڕاگرتنی بەهاکانی دیموکراسی.
لەبارەی پەیوەندییەكانی نێوان یەكێتیی ئەوروپا و هەرێمی كوردستان بەڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان جەختی لەوە كردەوە كە پەیوەندیی یەکێتیی ئەورووپا لەگەڵ هەرێمی كوردستان مێژوویەکی ئەرێنی و باشی هەیە، بۆیە کردنەوەی ئەم نووسینگەیە لە هەولێر، دەبێتە مایەی هەماهەنگیکردنی باشتر لەگەڵ سەرجەم دامەزراوەکانى یەکێتیى ئەورووپا و لەم چوارچێوەیەشدا هەرێمى کوردستان دەتوانێ سوود لە ئەزموون و شارەزاییى یەکێتیى ئەورووپا وەربگرێت، بەتایبەتی لە بوارەکانى سەروەریى یاسا و دیموکراسى و مافەکانى مرۆڤ و بیناکردنى تواناکان و بەهێزکردنی پێگەی ئافرەت لەناو حکوومەت و کۆمەڵگا و وەبەرهێنان و ئابووری و بازرگانیدا و لەم ڕێگەیەشەوە ئابووریی جیهان بەرەو پێشەوە ببات و ئاستی خۆی لە بوارەکانی خوێندن و تەندروستی و ژینگەپارێزی و وزەدا، بەرزتر بکاتەوە.
جەختی لەوە كردەوە كە باشترکردنی سیستەمى حکومڕانى، ئامانجی هەرێمی كوردستانە، بۆیە هەرێمى کوردستان بە مافى خۆی دەزانێ سوودی زیاتر لە ئامانج و دەسکەوتەکانی ڕێککەوتنامەی هاوبەش وەربگرێت، کە یەکێتیی ئەورووپا لە 11ی ئایاری ساڵی 2012 لە گەڵ حکوومەتی عێراقی فیدراڵدا واژۆی کردووە. لەسەر ئاستی سیاسیش ئەوەی دووپات كردەوە كە یەکێتیى ئەورووپا دەتوانێت ڕۆڵێکى گرنگ بگێڕێت لە بەرەوپێشبردنى پرۆسەى سیاسى لە عێراق و، لێكنزیكکردنەوەى لایەنەکان و، دڵنیابوون لەوەى کە تەواوى پێکهاتەکان بەشدارن لە پرۆسەى سیاسى، بەمەبەستی چەسپاندنى سیستەمى لامەرکەزی، کە لەم قۆناغەدا باشترین ڕێگاچارەیە بۆ شێوازی حوکمڕانی لە عیراقدا.
لە بەشێكی دیكەی گوتارەكەیدا بەڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان باسی لە ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆرستانی داعش كرد و ئاماژەی بەوە كرد كە هەرێمی کوردستان بە درێژاییی سنوورەکانی لە جەنگێکی سەپێنراودایە دژ بە ڕێکخراوی تێرۆریستیی داعش و پێشمەرگه قاره‌مانه‌كانى كوردستانیش، بە نوێنەرایەتیى جیهان، ڕووبەڕووى ئەو تیرۆریستانە دەبنەوە و خەبات و بەرگری دەکه‌ن بۆ پاراستنى گیانی تەواوی دانیشتوانی هەرێمی كوردستان بە هەموو پێکهاتەکانیەوە. هەروەها وێڕای دەربڕینی سوپاس و پێزانین بۆ پشتیوانی و هاوکاریی یەكێتیی ئەورووپا، داوای لە ئەندامانی یەکێتییەكە كرد بەردەوام بن لە پشتگیریکردنی پێشمەرگە، لە ڕووى مەشق و ڕاهێنان و پێدانی چەك و تەقەمەنى و وەرگرتنی ئەو بریندارانەى کە لە ناوخۆى هەرێمى کوردستان ناتوانرێت چارەسەریان بۆ بکرێت.
ئەوەشی بیرهێنایەوە كە بەهۆی جەنگی سەپێنراوی داعشەوە، زیاتر لە یەك ملیۆن و هەشت سەد هەزار ئاوارە و په‌نابه‌ر، ڕوویان لە هەرێمی كوردستان كردووە و پێشوازییان لێ کراوە و ئەمەش بووەتە هۆی دروستبوونی قەیرانێکی مرۆییی گەورە و لە توانای حکوومەتی هەرێمی كوردستاندا نییە بێ یارمەتیی هەرێمی و نێودەوڵەتی، لە دابینکردنی ئاسایش و پێشکەشکردنی خزمەتگوزاری و دابینكردنی پێداویستییە بنەڕەتی و گرنگەکانیان، بەردەوام بێت.
هەروەها سوپاسی وڵاتانی یەكێتیی ئەوروپای كرد كە بەشداری كاریگەریان هەبوو لە پێشكەشكردنی هاوكاریی مرۆیی بۆ پرۆگرامی نەتەوە یەکگرتووەکان كە لە کۆنفرانسى بروکسل لە سەرەتاى مانگى حوزەیرانى 2015، ڕایگەیاند پێویستى بە (500) ملیۆن دۆلارە بۆ بەردەوامیى بەرنامەکانى له‌عیراق و داوای كرد هاوکاریى زیاتر پێشکەش بکەن و جەخت لە پێویستیی بەدەنگەوەهاتنی جددیتری حكوومەتی عیراق و وڵاتانی ناوچەكە و ڕێكخراوە نێودەوڵەتییەكان، بکەنه‌وه.
لەبارەی بابەتی ئەنجامدانی جینۆساید دژ بە كوردانی ئێزدی و پێكهاتە نەتەوەیی و ئاینییەكانی دیكەش، ئاشكرای كرد تا ئێستا چەندین گۆڕى بەکۆمەڵى ئەو تاوانانە دۆزراونەتەوە کە لە لایەن تیرۆرستانى داعشەوە ئەنجام دراون كە تەنیا لە ناوچەی شەنگال تا ئێستا 12 گۆڕی بەكۆمەڵ دۆزراونەتەوە و ڕێکەوتى 13ى ئه‌م مانگه ڕێوڕه‌سمى بەخاكسپاردنى تەرمى 67 قوربانیی دەستی داعش، له مەزارگەی شه‌رفه‌دین بەڕێوەچوو و چاوەڕوان دەکرێت لەگەڵ ئازادکردنى شەنگاڵ ژمارەى ئەو گۆڕە بەکۆمەڵانە زیاتر بێت، ئەمە جگە لە تاوانى ڕفاندن و فرۆشتنى کچان و ئافرەتان و کوشتنى منداڵ و پیر كە کارەساتى گەورەن و نابێت کۆمەڵگاى نێودەوڵەتى لە ئاستیاندا بێدەنگ بێت.
لەبارەی هەوڵەكانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان بۆ بە دیكۆمێنتكردنی ئەو تاوانانە، نێچیرڤان بارزانی ئاشكرای كرد كە حکوومەتی هەرێمی کوردستان لێژنەیەکی بۆ بە دواداچوون و کارکردن لەپێناو کۆکردنەوەی بەڵگەنامەی تاوان و بە دۆکیۆمێنتکردنی و بەرزکردنەوەی بۆ بەردەم دادگایەکی نێودەوڵەتی، وەک دادگای لاهای، دامەزراندووە. داواشی لە یەکێتیی ئەرووپا كرد هاوکاریی مەعنەوی و سیاسیی خۆیان پێشکەش بکەن، لەپێناو بەجینۆساید ناساندنی تاوانەکانی داعش لەسەر ئاستی نێودەوڵەتی. هەروەها داوای لە کۆمسیۆنى باڵاى یەکێتیى ئەورووپا كرد بە شێوەیەکى فەرمى و لە ڕێگاى ئەندامەکانیانەوە، داوا لە دادگاى نێودەوڵەتى لە لاهاى بکات، بۆ وەرگرتنی ئەم کەیسە و لێکۆڵینەوە لەم تاوانانە و سزادانى بکەرانى كە تا ڕادەیەک دەبێتە مایەی کەمکردنەوەى خەم و په‌ژاره‌ى خانەوادەکانى ئەم قوربانیانە و گه‌لى كوردستان به‌گشتى.
لە کۆتایی گوتەكەیدا بەڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان سوپاسى خاتوو یانا هیباشکۆڤا، باڵیۆزى یەکێتیى ئەرووپا لە عیراق كرد کە لە ماوەى کارکردنیدا ڕۆڵێکى باشی بینیوە لە بەرەوپێشبردنى پەیوەندییەکان و هیواى سەرکەوتنى بۆ خواست لە ئەرکى داهاتوویدا. هەروەها پیرۆزبایى لە بەڕێز پاتریک جەیسن كرد بەبۆنەى دەستبەکاربوونى وەك بەرپرسى نووسینگەى هەماهەنگیی یەکێتیى ئەورووپا لە هەرێمى کوردستان و هیواى سەرکەوتنى بۆ خواست لە کارەکانیدا.
دوای ڕێوڕەسمەكەش لە لێدوانێكی ڕۆژنامەوانیدا بۆ دەزگاكانی ڕاگەیاندن، بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان ئاماژەی بە كۆبوونەوەكانی پێنج قۆڵی لایەنە سیاسییەكانی كوردستان لە شاری سلێمانی كرد بۆ چارەسەركردنی ئەو كێشانەی لەسەر پرسی یاسای سەرۆكایەتیی هەرێمی كوردستان دروستبوونە و ڕایگەیاند كە كۆبوونەوەی داهاتوو ڕۆژی چوارەشەممە ئەنجام دەدرێت و هیوای خواست كۆبوونەوەكان بگەنە ئەنجامێكی ئەرێنی بە شێوەیەك هەموولایەك لەسەری ڕازی بن. دووپاتیشی كردەوە كە كۆبوونەوە پێنج قۆڵییەكان تا ئەوكاتەی دەگەنە ئەنجام، بەردەوام دەبن.
هەروەها ڕەتیشی كردەوە كە كۆبوونەوەی ڕۆژی چوارشەممەی داهاتووی پێنج لایەنە سیاسییەكان كۆبوونەوەی كۆتایی بێت و جەختی لەوە كردەوە كە هەموو هەوڵێك دەدەن ئەو كۆبوونەوانە بگەنە ئەنجام.
لەبارەی شێوازی هەڵبژاردنی سەرۆكی هەرێمی كوردستانیشەوە، دووپاتی كردەوە كە مافی خەڵكە خۆیان سەرۆكی خۆیان هەڵبژێرن و ئەمە هەڵوێستی پارتی دیموكراتی كوردستانە و لەم پێناوەشدا هەوڵ دەدەن بگەنە سازان. ئاشكراشی كرد ئەگەر لە نێوان هەڵبژاردنی سەرۆك لە پەرلەمان و لەناو خەڵكدا نەگەیشتن بە سازان، ئەوا ئەوان لەگەڵ ئەوەن پرسەكە بخرێتە بەر ڕاپرسی و خەڵك بڕیار لەسەر شێوازی هەڵبژاردنی سەرۆك بدات و خەڵكیش هەر بڕیارێك بدات ئەوان وەك پارتی دیموكراتی كوردستان پابەندی دەبن و پێشوازی لێدەكەن و نایانەوێت ئیرادە لە خەڵك بسەنرێت.
لەبارەی خاڵی ناكۆك لەنێوان لایەنەكاندا، بەڕێز سەرۆك وەزیران ئاماژەی بەوە كرد كە هیچ خاڵێكی ناكۆك نییە، بەڵام ئەویش نازانێت بۆ ناگەن بە ڕێككەوتن. ئەوشی بیرهێنایەوە كە ئەوەی لە ڕۆژی 23ی حوزەیران لە پەرلەمانی كوردستان ڕوویدا، فەرزی ئیرادە بوو و ئەمەش نە لەلایەن پارتی و نە لایەنەكانی دیكەی قبووڵی ناكەن، جەختی لەوەش كردەوە كە دەتوانرا ئەو گفتوگۆیانەی ئێستا ئەنجام دەدرێن، بە هێمنی بەر لە دروستبوونی كێشە، لە نێوان لایەنە سیاسییەكاندا بەڕێوەچووبان بێ ئەوەی هیچ لایەك وا بیر بكاتەوە كە ئیرادەی ئەوی دیكەی بەسەردا دەسەپێنرێت.
هەروەها ئەوەشی ڕەتكردەوە كە پارتی تەنیا لەیەك سەنگەر بێت و ئاماژەی بەوە كرد گەر هەموو لایەك بۆ بەرژوەندی كوردستان هەنگاو بنێن، ئەوا ئاسۆی ڕێككەوتن و چارەسەر دەردەكەوێت.
لەبارەی پابەندنەبوونی پەرلەمانتارانی چەند لایەنێك بەو ڕێككەوتنەی كە لە نێوان لایەنە سیاسییەكاندا بەرەبەبەیانیی 19ی مانگ هاتە ئاراوە، بەڕێز نێچیرڤان بارزانی دووپاتی كردەوە كە هەر لە ئێوارەی ڕۆژی 18ی ئەم مانگە تا كاتژمێر 7ی بەیانیی ڕۆژی 19ی مانگ، پێنج لایەنەكە لە كۆبوونەوەدابوون تەنیا یەك خاڵ باسكرا كە ئەویش ئەوە بوو كۆبوونەوە نا ئاساییەكەی پەرلەمان دوابخرێت، بەڵام ئەوان پابەندی ئەو ڕێككەوتنە نەبوون و كۆبوونەوەی نائاسایی پەرلەمانیان ئەنجامدا و نەیانتواتی ڕێژەی یاسایی ئامادەبوونی پەرلەمانتاران بەدەست بهێنن و ئەوانیش وەك پارتی دیموكراتی كوردستان ئەو هەڵوێستەیان بە هەند وەرنەگرتووە و هیوای خواست بە ڕێگەی گفتوگۆ و دیالۆگ بگەن بە چارەسەر.
بەڕێزان ئەمە دەقی گوتاری بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستانە:
ئامادەبووانى بەڕێز، میوانانى خۆشەویست،
ئێوارەتان باش و هەموو لایەكتان بەخێربێن،
بەڕێز باڵیۆزى یەکێتیى ئەورووپا لە عیراق، خاتوو یانا هیباشکۆڤا،
بەڕێزان کونسوڵ و دیپلۆماتکار و نوێنەرانى وڵاتانى بیانى لە هەرێمى کوردستان،
خۆشحاڵین لێرەدا لەگەڵ ئێوەى بەڕێز بەشدار دەبین لە ڕێوڕەسمی کردنەوەى نووسینگەى هەماهەنگیى نێردەی یەکێتیى ئەورووپا لە هەرێمى کوردستان. ماوەیەکی زۆر بوو، چاوەڕوانی ئەم هەنگاوە بووین.
سەردانی خاتوو فیدریکا مۆگرینی، وەکو نوێنەری باڵای یەکێتیی ئەورووپا بۆ هەرێمی کوردستان هۆکارێكی گرنگ بوو، بۆ بڕیاردان لەسەر کردنەوەی ئەم نووسینگەیە بە شێوەیەکی فەرمی لە هەرێمى كوردستان. دیارە زیادکردنی ژمارەی نوێنەرایەتییە بیانییەکان لە هەرێمی کوردستان بۆ 33 نوێنەرایەتی، ڕەنگدانەوەیەکی ئەرێنیی سیاسەتی کرانەوەى هەرێمى کوردستانە بە ڕووى جیهاندا بە ڕەچاوکردنی بنەماکانی ڕێز لەیەکگرتن و بەرژەوەندیى هاوبەش. ئێمە پێمان وایە یەكێتیی ئەورووپا پێکهاتەیەك نیە کە تەنها بۆ خودی خۆی بژی، یەکێتیی ئەورووپا لەناو جیهان و لەناو ئابووریی جیهاندا دەژی و بوونی خۆی سەلماندووە.
هەروەها دەزانین کەوا یەكێتیی ئەورووپا هەژموونی خۆی تەنها لەپێناو باشترکردنی مەرجەکانی ئابوورى و بازرگانی بەکار ناهێنێ، بەڵکو لە دەرەوەی سنووری خۆی کاری جددی دەکات لەپێناو پاراستنی مافەکانی مرۆڤ و بەرز ڕاگرتنی بەهاکانی دیموکراسی.
وڵاتان لە سەرتاسەری جیهان سوود لە بەرنامە و یارمەتییە مرۆییەکانى یەکێتیی ئەورووپا وەردەگرن. پەیوەندیی یەکێتیی ئەورووپا لەگەڵ هەرێمی كوردستان مێژوویەکی ئەرێنی و باشی هەیە، بۆیە کردنەوەی ئەم نووسینگەیە لە هەولێر، دەبێتە مایەی هەماهەنگیکردنی باشتر لەگەڵ سەرجەم دامەزراوەکانى یەکێتیى ئەورووپا.
هەرێمى کوردستان دەتوانێ سوود لە ئەزموون و شارەزاییى یەکێتیى ئەورووپا وەربگرێت، بەتایبەتی لە بوارەکانى سەروەریى یاسا و دیموکراسى و مافەکانى مرۆڤ و بیناکردنى تواناکان و بەهێزکردنی پێگەی ئافرەت لەناو حکوومەت و لەناو کۆمەڵگادا. نەك تەنها لە بوارەکانی بەهێزکردن و پاراستنی بنەماکانی دیموکراسی و ڕێزگرتن لە مافی مرۆڤ و پتەوکردنی پرنسیپەکانی سەروەریی یاسا، بەڵکو لە بوارەکانی وەبەرهێنان و ئابووری و بازرگانیشدا دەتوانن یارمەتیمان بدەن.
بەو شێوەیە هەرێمی كوردستان دەتوانێ بە هاوکاریی یەکێتیی ئەورووپا، ئابووریی جیهان بەرەو پێشەوە ببات و ئاستی خۆی لە بوارەکانی خوێندن و تەندروستی و ژینگەپارێزی و وزەدا، بەرزتر بکاتەوە. چونکە پەرەپێدان بە مانا فراوانەکەی، هەوێنی نەشونومای مێژووییی هەر میللەتێکە و ئامرازێکیشە بۆ ڕزگاربوونی مرۆڤی هاوچەرخ، لە دەست هەژاری و نەداری و دواکەوتن و ستەمکاری. یەکێتیی ئەورووپا دەتوانێ لە ڕووبەڕووبوونەوەی تێرۆر و بەرەنگاربوونەوەی تیرۆریزم زیاتر هەماهەنگ و هاوکارمان بێت.
باشترکردنی سیستەمى حکومڕانى، ئامانجمانە، بۆیە هەرێمى کوردستان بە مافى خۆی دەزانێ سوودی زیاتر لە ئامانج و دەسکەوتەکانی ڕێککەوتنامەی هاوبەش وەربگرێت، کە یەکێتیی ئەورووپا لە 11ی ئایاری ساڵی 2012 لە گەڵ حکوومەتی عێراقی فیدراڵدا واژۆی کردووە.
لەسەر ئاستی سیاسی، یەکێتیى ئەورووپا دەتوانێت ڕۆڵێکى گرنگ بگێڕێت لە بەرەوپێشبردنى پرۆسەى سیاسى لە عێراق و، لێكنزیكکردنەوەى لایەنەکان و، دڵنیابوون لەوەى کە تەواوى پێکهاتەکان بەشدارن لە پرۆسەى سیاسى، بەمەبەستی چەسپاندنى سیستەمى لامەرکەزی، کە ئێمە پێمان وایە لەم قۆناغەدا باشترین ڕێگاچارەیە، بۆ شێوازی حوکمڕانی لە هەموو عیراقدا.
بەڕێزان،
هەرێمی کوردستان ئەمڕۆ بە درێژاییی سنوورەکانی لە جەنگێکی سەپێنراودایە دژ بە ڕێکخراوی تێرۆریستیی داعش، ئەو ڕێکخراوەی کە ڕێز لە هیچ بەهایەکى مرۆڤایەتی ناگرێت. پێشمەرگه قاره‌مانه‌كانمان، بە نوێنەرایەتیى جیهان، ڕووبەڕووى ئەو تیرۆریستانە دەبنەوە و خەبات و بەرگری دەکه‌ن بۆ پاراستنى گیانی تەواوی دانیشتوانی هەرێمی كوردستان، بە هەموو پێکهاتەکان و هاووڵاتی و ئاوارە و په‌نابه‌ران لە كوردستان و لە دەرەوەی سنووری كوردستان.
بۆیە لێرەوە وێڕای سوپاس و پێزانین بۆ پشتیوانی و هاوکارییان، داوا لە ئەندامانی یەکێتیى ئەورووپا ده‌كه‌ین بەردەوام بن لە پشتگیریکردنی پێشمەرگە، لە ڕووى مەشق و ڕاهێنان و پێدانی چەك و تەقەمەنى و وەرگرتنی ئەو بریندارانەى کە لە ناوخۆى هەرێمى کوردستان ناتوانرێت چارەسەریان بۆ بکرێت، ئەمەش ڕێزگرتنێکە لە خەبات و قوربانیدانی پێشمەرگە ئازا و قارەمانەکانمان.
هەموو لایەك ئاگادارن کە بەهۆی جەنگی سەپێنراوی داعشەوە، زیاتر لە یەك ملیۆن و هەشت سەد هەزار مرۆڤ وەك ئاوارە و په‌نابه‌ر، ڕوویان لە هەرێمی كوردستان كردووە و پێشوازییان لێ کراوە لەم هەرێمەدا. ئەمەش بە ڕاستی قەیرانێکی مرۆییی گەورەی دروست کردووە، حکوومەتی هەرێمی كوردستان ناتوانێت بەبێ یارمەتیی هەرێمی و نێودەوڵەتی، لە دابینکردنی ئاسایش و پێشکەشکردنی خزمەتگوزاری و دابینكردنی پێداویستییە بنەڕەتی و گرنگەکانیان، بەردەوام بێت.
ئێمە وەک حکوومەتى هەرێمى کوردستان ئەوپەڕى تواناکانى خۆمان خستۆتە گەڕ، لە پێشکەشکردنى هاوکارى و خزمەتگوزارى بە ئاوارە و پەنابەران، بەڵام پێویستیمان بە پشتگیریى بەردەوامى نێودەوڵەتى هەیە.
نەتەوە یەکگرتووەکان لە کۆنفرانسى بروکسل لە سەرەتاى مانگى حوزەیرانى 2015، ڕایگەیاند کە پێویستى بە (500) ملیۆن دۆلار هەیە، بۆ بەردەوامیى بەرنامەکانى له‌عیراق. وڵاتانى یەکێتیى ئەورووپا، بەشداریى کاریگەریان هەبووە لە پێشکەشکردنى هاوکاریى مرۆیى، بۆیە دووبارە سوپاسیان دەکەم و لێرەوە داوایان لێ دەکەم کە هاوکاریى زیاتر پێشکەش بکەن و بۆ ئەو مەبەستە، جەخت لە پێویستیی بەدەنگەوەهاتنی جددیتری حكوومەتی عیراق و وڵاتانی ناوچەكە و ڕێكخراوە نێودەوڵەتییەكان، بکەنه‌وه.
بەڕێزان،
دەمەوێ ئەم دەرفەتە بقۆزمەوە بۆ ئەوەی لێرەدا ئاماژە بە بابەتى جینۆساید، دژ بە کوردانى ئێزیدى و پێکهاتە نەتەوەیى و ئایینیەکانى دیكه بکەم، کە لە لایەن گرووپى تیرۆریستیى داعشه‌وه ئەنجام دراوە. تاکو ئێستا چەندین گۆڕى بەکۆمەڵى ئەو تاوانانە دۆزراونەتەوە، کە لە لایەن تیرۆرستانى داعشەوە ئەنجام دراون. ڕێکەوتى 13ى ئه‌م مانگه‌لە ڕێوڕه‌سمى بەخاكسپاردنى تەرمى 67 قوربانیی دەستی داعش، له شه‌رفه‌دین لە شەنگال بەشدار بووم.
تاکو ئێستا لە ناوچەى شەنگال 12 گۆڕى بەکۆمەڵ دۆزراونەتەوە و چاوەڕوان دەکرێت لەگەڵ ئازادکردنى شەنگاڵ ژمارەى ئەو گۆڕە بەکۆمەڵانە زیاتر بێت، ئەمە جگە لە تاوانى ڕفاندن و فرۆشتنى کچان و ئافرەتان و کوشتنى منداڵ و پیر. ئەمانە کارەساتى گەورەن كه نابێت کۆمەڵگاى نێودەوڵەتى لە ئاستیاندا بێدەنگ بێت.
پاش ڕوودانی ئەو تاوانە دڕندانە و نامرۆییانەی ڕێکخراوی داعش، حکوومەتی هەرێمی کوردستان دەستبەجێ لێژنەیەکی دامەزراند بۆ بە دواداچوون و کارکردن لەپێناو کۆکردنەوەی بەڵگەنامەی تاوان و بەدۆکیومێنتکردنی و بەرزکردنەوەی بۆ بەردەم دادگایەکی نێودەوڵەتی، وەک دادگای لاهای. ئێمە داوا لە یەکێتیی ئەرووپا دەکەین هاوکاریی مەعنەوی و سیاسیی خۆیان پێشکەش بکات، لەپێناو بەجینۆساید ناساندنی تاوانەکانی داعش لەسەر ئاستی نێودەوڵەتیدا.
بۆیە داوا لە کۆمسیۆنى باڵاى یەکێتیى ئەورووپا دەکەین، بە شێوەیەکى فەرمى و لە ڕێگاى ئەندامەکانیانەوە، داوا لە دادگاى نێودەوڵەتى لە لاهاى بکات، بۆ وەرگرتنی ئەم کەیسە و لێکۆڵینەوە لەم تاوانانە و سزادانى ئەوانەی كە ئەم تاوانانەیان ئەنجام داوە. ئەمەش تا ڕادەیەک دەبێتە مایەی کەمکردنەوەى خەم و په‌ژاره‌ى خانەوادەکانى ئەم قوربانیانە و گه‌لى كوردستان و مرۆڤایەتی به‌گشتى لە سەرانسەری جیهاندا.
ئێمە ئەم دەرفەتە بە گونجاو دەزانین بۆ ئەوەی سوپاس و پێزانینی خۆمان ئاراستەی وڵاتانى یەکێتیی ئەورووپا بکەین، کە بەردوام بوون لە پشتگیریکردنی پێشمەرگە لە جەنگ دژ بە چەکدارانی ڕێکخراوی تێرۆریستیی داعش، بەبێ دەستنیشانکردنی کات بۆ کۆتاییهێنان به هاوکارییه‌كانیان. خۆشحاڵتر دەبین ئەگەر هاوکاری و پشتگیریکردنی یەکێتیی ئەورووپا لە هەرێمی کوردستان زیاتر بێت.
لە کۆتاییدا دەمەوێ سوپاسى خاتوو یانا، باڵیۆزى یەکێتیى ئەرووپا لە عیراق بکەم، کە لە ماوەى کارکردنیدا، ڕۆڵێکى باشی بینیوە لە بەرەوپێشبردنى پەیوەندییەکان و هیواى سەرکەوتنى بۆ دەخوازم لە ئەرکى داهاتوویدا.
هاوکات پیرۆزبایى لە بەڕێز پاتریک جەیسن دەکەم، بەبۆنەى دەستبەکاربوونى وەك بەرپرسى نووسینگەى هەماهەنگیی یەکێتیى ئەورووپا لە هەرێمى کوردستان و دەمەوێ دووپاتی بكەمەوە كە حكوومەتی هەرێمی كوردستان ئامادەیە بۆ هەموو هاوكارییەك لەگەڵ بەڕێزی.
جارێكی دیكە هەموو لایەكتان بەخێربێن و زۆر سوپاس.
سەرلەبەیانیی ئەمڕۆ پێنجشەممە 13/8/2015 بە ئامادەبوونی بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان و جڤاتی ڕۆحانی و ژمارەیەكی بەرچاو لە كەسایەتییانی ئاینیی ئێزدی و موسڵمانان و مەسیحی و كەس و كاری شەهیدان و وەزیر و پەرلەمانتار و بەرپرسانی ئیداری و سەربازیی هەرێمی كوردستان، لە مەزارگەی شەرفەددین لە بناری چیای شەنگال، ڕێوڕەسمێك بۆ بەخاك سپاردنی 67 تەرمی شەهیدانی ئێزدی كە بە دەستی تیرۆرستانی داعش شەهید كرابوون، بەڕێوەچوو.
لە ڕێوڕەسمەكەدا دوای گوتەی بەخێرهێنان لەلایەن لێژنەی ئامادەكاری ڕێوڕەسمەكە و چەند گوتەیەكی دیكە، بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان گوتارێكی پێشكەش كرد و تێیدا باسی لەو غەدر و زوڵمە كرد كە لە گەلی كوردستان بە شێوەیەكی گشتی و بە تایبەتی كوردانی ئێزدی كراوە، بە تایبەتی جارێك لەبەر كوردبوونیان و جارێكیش لەبەر ئەوەی ئێزدین ئەو تاوانە نامرۆڤایەتییەیان بەرامبەر ئەنجام دراوە و ئەمەشی بە برینێكی قوڵ بۆ گەلی كوردستان بە شێوەیەكی گشتی قبووڵ كرد و نەیارانی گەلی كورد ئەو تاوانەیان بە مەبەستی قڕكردنی كوردانی ئێزدی ئەنجامداوە، بەڵام بە قوربانی و خەباتی كوردانی ئێزدی و هەموو پێشمەرگە قارەمانەكان گەلی كورد دەگاتە سەركەوتنی یەكجاری و شەنگال و هەموو ناوچەكانی دیكەی كوردستان لە دوژمنانی خوا و مرۆڤایەتی ڕزگار دەكرێن و نابێت تەنیا یەك بستی خاكی كوردستان لە ژێر دەستی دوژمن و تیرۆرستان بمێنێتەوە و خوینی شەهیدان و ناڵە و فرمێسكی دایك و خوشكانی ئێزدی دەبنە هەوێنی سەركەوتنێكی گەورە بۆ هەموو دەڤەرەكانی كوردستان بە تایبەتی ئەو دەڤەرانەی كە كوردانی ئێزدی تێیدا نیشتەجێن.
ئاماژەی بەوەش كرد كە بە هەر بەهایەك بێت شەنگال و هەموو دەڤەرەكان ڕزگار دەكرێن و دەگەڕێنەوە سەر هەرێمی كوردستان و ئاوەدانی و ژیان و پێكەوەژیان و ئارامی دەگەڕێننەوە ئەو شارە مێژووییە كە هەر لە كۆندا لانەی پێكەوەژیانی ئایین و نەتەوە و پێكهاتە نەتەوەیی و ئایینە جیاجیاكانی دیكە بووە.
هەروەك گوتی كە خوێنی شەهیدان و برینی قوڵی كەس و كارەكانیان و ئێش و زەحمەتی كوردانی ئێزدی ئاوارە لە ناو كەمپەكاندا لەیاد ناكەن و لەگەڵ دەزگاكانی حكوومەت هەوڵی باشتركردنی ڕەوشی ژیانیان دەدەن بە هیوای ئەوەی بە زووترین كات دەڤەرەكیانیان ڕزگار بكرێن و بە سەربەرزی و لە ڕەوشێكی ئارامدا بگەڕێنەوە سەر ماڵ و حاڵی خۆیان.
ئەوەشی دووپات كردەوە كە لە هەوڵەكانیان بۆ ڕزگاركردنی ئەو ئێزدیانەی لە دەستی تیرۆرستانی داعشدا ماون، بەردەوام دەبن و هەرچی پێویست بێت لەلایەن حكوومەتی هەرێمی كوردستانەوە بۆ ڕزگار كردنیان ئەنجام دەدرێت كە بۆ ئەم مەبەستەش ئۆفیسێكی تایبەت كراوەتەوە و تا ئێستا توانیویانە 2058 لە خوشك و برایانی ئێزدی لە دەستی تیرۆر ڕزگار بكەن و سوپاسی ئەو دەستەیەی كرد كە لەو ئۆفیسە كار دەكەن بە تایبەت بەڕێز خەیری بوزانی بەڕێوەبەری گشتی كاروباری كوردانی ئێزدی كە كارێكی زۆر باش و گەورەیان لەم بارەیەوە ئەنجام داوە.
هەروەها ڕایگەیاند كە لەسەر ئاستی نێودەوڵەتیش حكوومەتی هەرێمی كوردستان تیمێكی بە سەرۆكایەتی بەڕێز مەحموود حاجی ساڵح وەزیری كاروباری شەهید و ئەنفالكراوان دامەزراندووە بۆئەوەی ئەو تاوانانەی دەرهەق بە كوردانی ئێزدی كراون، لەسەر ئاستی نێودەوڵەتی وەك جینۆساید بناسرێن و لەمبارەیەشەوە كاری جددی و باش ئەنجامدراوە و دەستخۆشیی لەو تیمە كرد.
بەڕێز سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان لە بەشێكی دیكەی گوتەكەیدا باسی لە كۆچی ژمارەیەك گەنجی ئێزدی بۆ دەرەوەی وڵات كرد و ئاشكرای كرد كە ئەوان ئەم بابەتەیان لەگەڵ جڤاتی ڕۆحانی و كەسایەتیانی ئێزدی گفتوگۆ كردووە و ئەم كۆچكردنەشی بە شتێكی هەڵە زانی چونكە ڕاستە كارەساتێكی گەورە لەم دەڤەرە دروستبووە، بەڵام ئێزدی و ئێزدیاتی لە ئەوروپا و غەریبی ناپارێزرێن و ئەو شوێنەی كە ئێزدیاتی تێیدا گەشە دەكات، لالشی نورانی و شەنگال و شەرفەدینن نەك ئەوروپا و وڵاتی غەریبی و داوای لە گەنجان و كۆمەڵگەی ئێزدی بە شێوەیەكی گشتی كرد بابەتی كۆچكردن لەیاد بكەن و شوێنی باب و باپیرانی خۆیان چۆڵ نەكەن.
دواتر باسی لە پێكەوەژیانی هەموو نەتەوە و ئایینەكانی كوردستان كرد و بە تابلۆیەكی جوانی وەسفكرد و جەختی لەوە كردەوە كە ئەم پێكەوەژیانە زەمانەتی سەركەوتنی گەلی كوردە و ئامادەبوونی هەموو نەتەوە و ئایینەكانیشی لە ڕێوڕەسمەكەدا، بە پەیامێك بۆ دۆست و نەیارانی كوردستان زانی كە ئەم پێكەوەژیانە بەردەوام دەبێت.
لە كۆتایی گوتەكەیدا بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەری ڕێز و وەفاداری بۆ شەهیدان دانەواند و سوپاسی هەموو ئەو پێشمەرگە قارەمانانەی كرد كە توانیان ئەم خاكە لە تیرۆرستان بپارێزن بە تایبەت ئەوانەی كە توانیان مەزارگەی شەرفەدین بپارێزن و ڕێگە نەدەن تیرۆرستانی داعش بگەنە شوێنەكە و دەستخۆشیی لێكردن.
ئەمە دەقی گوتەی بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستانە:
كه‌سوكار و خوشك و برایێت مه‌یێت ئێزدى،
گه‌لى به‌شدارێت ڤێ ڕێوڕه‌سمێ یێت هێژا،
هوین هه‌مى بخێر هاتن و سلاڤێت خودێ ل هه‌وه‌بن..
ئه‌ڤرۆ ئه‌م هه‌مى پێكڤه‌یێ ل ڤێره‌كۆم بووى، داكو به‌شداریێ بكەین دڕێوڕه‌سما ڤه‌گه‌ڕاندن و ڤه‌شارتنا ته‌رمێت پیرۆزێت (67) شه‌هیدێت مه‌یێت ئێزدى، كو قوربانى یێت یه‌ك ژ دڕندەترین و مه‌زنترین تاوانێت دیرۆكێنه ل هه‌مبه‌رى مرۆڤایه‌تیێ. ئه‌ڤ ڕێوڕه‌سمه، هه‌روه‌سا نیشانه‌كا دى یا غه‌در و مه‌زلوومیه‌ته‌كا مه‌زنا گه‌لێ مه‌یێ كورد ب گشتى و، خوشك و برایێت مه‌یێت ئێزدى بتایبه‌تییه!. چونكى ئه‌ڤ تاوانا كو ل هه‌مبه‌رى ڤان شه‌هیدا و ب‌سه‌دا شه‌هیدێت دى ل ڤێ ده‌ڤه‌رێ هاتیه‌كرن، جاره‌كێ ژبه‌ر كو كورد و، جاره‌كێ ژى ژبه‌ر كو ئێزدى بووینه.
تاوانێت كو ل دژى كه‌سوكارێت مه‌یێت ئێزدى هاتینه‌كرن، برینه‌كا كویره، چ جارا ناهێته‌ژبیركرن، وه‌سا ب ساناهى ژى ساخ نابیت، لێ هه‌روه‌كى مه‌د دیرۆكا خۆدا گه‌له‌ك جارا قوربانى یێت گه‌له‌ك مه‌زن داینه، گه‌له‌ك جارا دوژمنا فه‌رمانا مه‌ڕاكریه و هه‌ول دایه مه‌لبەین ببەن، ڤێ جارێ ژى، ڕاسته‌دوژمنا برینه‌كا دژوار لسه‌ر دلێ مه هەمیا دروست كر، لێ دیسا وه‌ك هه‌مى جارا كورد و ئێزدی لبەین نەچۆن، ئه‌م ماین و دگه‌ل مه، سه‌ركه‌فتن و سه‌ربلندى مان..سبه‌ژى ب سایا خوینا ڤان شه‌هیدا، ب سایا قوربانى و ڕۆندك و خه‌بات و تێكۆشینا كه‌سوكارێت مه‌یێت ئێزدى و هه‌مى پێشمه‌رگێت قه‌هره‌مان، دێ گه‌هینه‌سه‌ركه‌فتنا ئێكجارى. دێ شنگالێ و هه‌مى ده‌ڤه‌رێت دى یێت كوردستانێ ل دوژمنێت خودێ و دوژمنێت مرۆڤایه‌تێى ڕزگار كه‌ین.
ئه‌م نه‌شنگالێ و نه‌ژى یه‌ك بوهستا ئاخا كوردستانێ ل هیچ جهه‌كێ د ده‌ستێ دوژمنا و تیرۆرستادا ناهێلین، پێشمه‌رگێت قه‌هره‌مانێت كوردستانێ، هه‌تا دویماهیێ، هه‌تا ڕزگاركرنا شنگالێ و هه‌مى گوند و ده‌ڤه‌رێت كه‌سوكارێت مه‌یێت ئێزدى و هه‌مى ئاخاكوردستانێ، دێ لسه‌ر تێكۆشین و قوربانیدانا خۆ د به‌رده‌وام بن.. خوینا گه‌شا ڤان شه‌هیدا و، ئاهـ و نالین و ڕۆندكێت دایك و خوشكێت مه‌یێت ئێزدى، دێ بنه هێڤیا سه‌ركه‌فتنه‌كا مه‌زن بۆ هه‌مى ده‌ڤه‌رێت ئێزدیا و بۆ هه‌مى كوردستانێ ب گشتى.
ب هه‌ر بهایه‌كى بیت، ئه‌م دێ شنگالێ و هه‌مى ده‌ڤه‌رێ ڕزگار كه‌ین، شنگال دێ ڤه‌گه‌ڕیته‌ڤ سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ. ئه‌م دیسا دێ شنگالێ ئاڤه‌دان كه‌ین و دێ ژیانێ و پێكڤه‌ژیانێ و ئارامیێ ڤه‌گه‌ڕینن ڤى باژارێ دیرۆكى، كو ژ كه‌ڤندا ماكا ژیانێ و پێكڤه‌ژیانا ئۆل و نه‌ته‌وه و پێكهاتێت جدا یێت دینى و نه‌ته‌وه‌یى بوویه.. هه‌روه‌كى چاوا ئه‌م خوینا ڤا شه‌هیدا و ژان و برینێت مالبات و كه‌سوكارێت وان ژى، كو كه‌سوكار و خوشك و برایێت مه‌نه، ژبیر ناكه‌ین.
ئه‌م ئێش و زه‌حمه‌تى و، سه‌رما و گه‌رما كو ئه‌ڤرۆ كه‌سوكار و خوشك و برایێت مه‌یێت ئێزدى ل كه‌مپێت ئاواره‌ییێ دبینن، ئه‌م وان ژى ژبیر ناكه‌ین و، به‌رده‌وام دگه‌ل ده‌زگه‌هێت حكوومه‌تێ هه‌ول دده‌ین، كو ڕه‌وشا وان باشتر بكه‌ین.. ب هیڤیا كو د زویترین ده‌مدا، هه‌مى جهێت وان بێنه ڕزگاركرن و ب ئارامى و سه‌ركه‌فتى، ڤه‌گه‌ڕنه‌سه‌ر مال و حال و، جهو وارێت خۆ..
بەڕێزان ..
هه‌ر د ڤێ هه‌لكه‌فتنێدا، من دڤێت ئه‌ز هه‌مى كه‌سوكار و خوشك و برایێت مه‌یێت ئێزدى پشتڕاست بكه‌م، كو هندى خوشكه‌كا مه، یان ژى برایه‌كێ مه، هندى زارۆكه‌ك د ده‌ستێ تیرۆرستادا مابیت، ئه‌م دێ به‌رده‌وامبین ل هەولێن خۆ و هەر تشتێ ژ ده‌ستێ مه‌بێت بۆ ڕزگار كرنا وان، ئەم قسوریێ ناكەین.
مه‌ژ ڕۆژا ئێكێ وه‌ره‌ب تایبه‌تى بۆ ڤێ كه‌یسێ، ئۆفیسه‌كا تایبه‌تا ڤه‌كرى كو كار لسەر ڤێ بابەتێ دكەتن و سوپاس بۆ خودێ و كار و ماندیبوونا وان كو هەتا ئەڤرۆ تیما مه شیایه پترى 2058 كه‌سا ژ خوشك و برایێت مه‌ئێزدى ژ ده‌ستێ تیرۆرستا ڕزگار بكه‌ت. هه‌ر ل ڤێ ده‌رێ من دڤێت سوپاسیا ڤێ ئۆفیسی و سەرپەرشتیارێ وێ ڕێزدار خه‌یرى بۆزانى، ڕێڤه‌به‌رێ گشتى یێ كاروبارێت ئێزدیا و هه‌ڤالێت وى ل ئۆفیسێ بكه‌م، كو ب ڕاستى كاره‌كێ گه‌له‌كێ مه‌زن و پیرۆز ئه‌نجام داینه.
جاره‌كا دى ژى ئه‌ز هه‌مى كه‌سوكار و خوشك و برایێت مه یێت ئێزدى پشتڕاست دكه‌م، كو هه‌ر چ پێویست بیت، بۆ ڕزگاركرنا خوشك و برایێت مه‌یێت مایى د دەستی تیرۆرستان دا و هەر هاریكارىیەكا لازم بێت ئەم ئامادەینە بۆ ڕزگار كرنا وان ل دەستێ تیرۆریستا.
لسه‌ر ئاستا ناڤنه‌ته‌وه‌یى ژى، هه‌ولێت حكوومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دبه‌رده‌وامن داكو كه‌یسێ فه‌رمانا لسه‌ر ئێزدیا هاتیه ڕاكرن، ل جیهانێ وه‌كى جینۆساید بێته‌ناسكرن.. بۆ ڤێ مه‌به‌ستێ، تیمه‌كا حكوومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ب سه‌رۆكاتیا ڕێزدار (مه‌حموود حاجى سالح) وه‌زێرێ كاروبارێ شه‌هیدا و ئه‌نفالكریا، یێ كاره‌كێ جددى و بەردەوم دكه‌ن دگه‌ل ده‌زگه‌هـ و ناڤه‌ندێت ناڤنه‌ته‌وه‌یى كار دكه‌ن.. وان ژى هه‌تا نهۆ كاره‌كێ باشێ كرى و ئەڤ كارێ وان جهێ سوپاسیێ ده‌ستخۆشیێ یە.
خوشك و برایێت هێژا،
تشته‌كێ دى كو من دڤێت دڤێ ڕێوڕه‌سمێدا به‌حس بكه‌م، بابه‌تێ هه‌ولا ده‌ركه‌فتنا هنده‌ك گه‌نجێت ئێزدیانه‌بۆ ده‌رڤه‌ى وه‌لاتى. مه ئه‌ڤ‌بابه‌ته به‌رى نهۆ ژى دگه‌ل جڤاتا ڕۆحانییا ڕێزدار و كه‌ساتى یێت ئێزدیا به‌حس كریه. باوه‌ریا مه‌ئه‌وه‌كو ده‌ركه‌فتن و هێلانا ولاتى، نه‌تشته‌كێ دروسته، ئێزدى و ئێزدیاتى ل ئه‌ورۆپا و ل غه‌ریبیێ ناهێنه پاراستن.. جهێ كو ئێزدیاتى لێ گه‌ش ببیت، لالشا نوورانى و شنگال و شه‌رفه‌دینن، نه‌ئه‌ورۆپا و وه‌لاتێت غه‌ریبیێ!.
ڕاسته‌كاره‌ساته‌كا گه‌له‌كا مه‌زنا ل ڤێ ده‌ڤه‌رێ چێ بووى، ڕاسته‌تاوانێت گه‌له‌ك مه‌زن یێت هاتیه‌كرن، ڕاسته‌فه‌رمانه‌كا دى یا هاتیه‌ڕاكرن، لێ دیسا ژى ئێزدیاتى ب ته‌ركا وه‌لاتى و هێلانا ئاخا باب و كالا، ناگه‌هیته‌چ قۆناغا!. ئێزدیاتى و دین و كولتوورا ئێزدیا لڤێره، لسه‌ر ئاخا باب و باپیرا دێ هێنه‌پاراستن.. ئه‌م هه‌مى پێكڤه‌پارێزه‌رێت ئێزدیاتیێ و پارێزه‌رێت لالشا نوورانى و شه‌رفه‌دین و شنگالێینه.
ئەڤ تابلۆیا ئەڤرۆ ئەم دبینین ل ڤێ دەڤەرێ و ل ڤێ مەڕاسیمێ، ئەگەر ئەم بەرێ خۆ بدەینە ڤێ پێكڤەژیانێ، دبینین مامۆستا یێت ئایینی یێت موسڵمان و مامۆستا یێت ئایینی یێت كرستیان و ئێزدی لڤێرە كۆمبووینە، پێكڤەژیانا ئەڤرۆیا مە زەمانەتەكە بۆ سەركەفتنا مە د پاشەڕۆژێ دا بۆ كوردستانەكا ئازاد و ئاڤەدان و شنگالەكا ئاڤەدان و سەركەفتی، ئەڤەیە زەمانەتا سەركەفتنا مە، ئەڤ تابلۆیێ جوان یێ كو ئەڤرۆ ئەم دبینین دڤێ ڕێوڕەسمێ دا كو هەمیا زەحمەت كێشایە و ڕیكەكا دویر هاتنە بۆ بەشداریكرنێ، پەیامەكێ زۆر گرنگە بۆ جیهانێ، پەیامەكا مەزنە بۆ وان تیرۆرستا، پەیامەكە كو ئەڤ پێكڤەژیانا مە یا دیرۆكی د ناڤبەرا ئیسلام و ئێزدیەت و مەسیحییەتێ دا و هەمی پێكهاتێت دی یێت نەتەوەیی و ئایینی یێت د وڵاتێ مەدا، دێ بەردەوام بێت و ئەم هەڤی پێكڤە دێ پارێزەرێت ڤێ چەندێ بین.
تڤیا ئه‌م هه‌مى پێكڤه‌كار بكه‌ین، هه‌ول بده‌ین و خه‌باتێ بكه‌ین داكو ئیزدیاتیێ ل جهێ خۆ، لسه‌ر ئاخا خۆ، د ناڤ وار و مه‌زارگه‌هێت خۆ یێت پیرۆزدا بمینن بهێنە پاراستن.
ل دویماهێ، جاره‌كا دى ئه‌م سه‌رێ خۆ لبه‌ر گیانێ پاقژێ ڤا شه‌هیدا و هه‌مى شه‌هیدێت كوردستانێ دچه‌مینین، سه‌ره‌خۆشێ ل مالبات و كه‌سوكارێت وان و، ل هەمی كوردستانی دكەم. هەروەها د ڤێ هەلكەتنێ دا و د ڤی جهی دا جارەكا دی دەستخۆشیێ ل وان پێشمەرگێت قەهرەمان دكەم یێت كو زەحمەت كێشای و ئەڤ جهە پاراستی، ئەو پێشمەرگێن وێ ڕۆژی شەرفەدین پاراستی جهێ تەقدیر و پێزانینا مەنە. ئەم لێرە دیسا بیرا خۆ ل وان ڕۆژێت زەحمەت تینین كو وان تێدا بەرگری و بەرخۆدان و خۆڕاگری كر و نەهێلا ئەڤ مەزارگەهێ پیرۆز بكەڤیتە دەستێ تیرۆرستا. جارەكا دی ب ناڤێ وە دەستخۆشیێ ل وان دكەین. دەستخۆشیێ ل هەمی پێشمەرگە یێت قەهرەمان دكەم كو د ئەنجاما خەبات و ماندیبوون و خوینا شەهیدان ئەڤرۆ ئەم لێرە ب سەرفەرازی ڤەدگەرێنەڤ سەر ئاخا خۆ و تەرمێت عەزیزێت خۆ ڤەدشێرین، ئەم لێرە پەیامەكێ بۆ هەمی جیهانێ ڕادگەهینین كو ئەم دێ پێكڤە مینین و پێكڤەژیان دێ یا بەردەوام بیت ل كوردستانێ و ب هیمەتا خۆڕاگریا ڤان قەهرەمانا، شنگال ژی دێ هێتە ڕزگار و ئاڤەدان كردن و انشاء الله دێ ئایندەیەكا باش بۆ ڤی وەڵاتی و میللەتی هێتە دی.
هون هەمی لایەك بخێر بێت سەر چاڤا و زۆر سوپاس بۆ ئامادەبوونا وە د ڤێ مەراسیمێ دا. زۆر سوپاس.
ئێوارەی ئەمڕۆ پێنجشەممە 6/8/2015 بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان، پێشوازی لە شاندێكی هەدەپە بە سەرۆكایەتیی بەڕێز ئۆسمان بایدەمیر و ژمارەیەك لە پەرلەمانتاران و نوێنەرانی هەدەپە لە هەرێمی كوردستان و توركیا كرد.
لە دیدارێكدا شاندی میوان سەرەتا سەرەخۆشیی خۆیان پێشكەش بە سەرۆكی حكوومەت و خەڵكی هەرێمی كوردستان كرد بۆ شەهیدبوونی ژمارەیەك لە هاووڵاتیانی سڤیل لە ئەنجامی بۆمبابارانی هەفتەی ڕابردووی فڕۆكەكانی توركیا بۆ سەر گوندی زارگەڵی و ئامانجی سەردانەكەشیان هەر بۆ لێكۆڵینەوەیە لەو بۆردومانە.
هەروەها تیشكیان خستە سەر بارودۆخی ئێستای كورد بە گشتی لە ناوچەكە و جەختیان لەوە كردەوە كە ڕەوشی گەلی كوردستان لە هەموو بەشەكانی كوردستان لە دۆخێكی ناسكدایە و پێویستە هەموو لایەك هاوكار و تەبا بن و یەكڕێزی خۆیان بەرامبەر بەو مەترسیانەی ئەمڕۆ ڕووبەڕووی ناوچەكە بە گشتی و بە تایبەتی گەلی كوردستان بوونەتەوە، بپارێزن.
لە بەشێكی دیكەی دیدارەكەدا باس لە دۆخی ئێستای پرۆسەی ئاشتی لە توركیا و ئەو ئاڵۆزیانەی لە نێوان پارتی كرێكارانی كوردستان پەكەكە و دەوڵەتی توركیادا هاتۆتە ئاراوە كرا و جەخت لەسەر ئەوە كرایەوە كە كێشەكان بە شەڕ و شێوازی سەربازی چارەسەر نابن و تەنها ئاشتی دەتوانێت كێشەكان چارەسەر بكات. لەمبارەیەوە بەڕێز نێچیرڤان بارزانی دووپاتی كردەوە كە حكوومەتی هەرێمی كوردستان وەك هەمیشە ئامادەیە ڕۆڵی خۆی بۆ بەردەوامیی پرۆسەی ئاشتی بگێڕێت و هەموو ئامادەییەكی بۆ پێشكەشكردنی هەر هاوكارییەك لە پێناو دەستپێكردنەوەی گفتوگۆكانی ئاشتی لە نێوان هەردوولادا، نیشان دا.
بەرێز سەرۆك وەزیران دەربارەی كەوتنەوەی قوربانی لەنێو خەڵكی سڤیلدا لە ئەنجامی ئاڵۆزییەكانی ئەم دواییەی نێوان پەكەكە و توركیا، دووپاتی كردەوە كە دەبێت گەریلاكانی پەكەكە خۆیان لە ئاوەدانی و خەڵكی سڤیل دوور بخەنەوە و ناشبێت توركیا بەهۆی پەكەكەوە خەڵكی سڤیل بۆردومان بكات. هەروەها باسی لەوە كرد كە دوای ڕووداوەكانی ئەم دواییە، ژمارەیكی زۆری خەڵكی سڤیل لە ترسی بۆمباران هەڵاتوون و دێهات و ناوچەكانیان لە دەڤەرە سنووریەكان جێهێشتووە.
بەڕێز سەرۆك وەزیران جارێكی دیكە داكۆكیی لەوە كردەوە كە ئەم كێشەیە بە شەڕ چارەسەر نابێت و داوای كرد هەردوولا بگەڕێنەوە سەر مێزی گفتوگۆ و بە شێوەیەكی ئاشتیانە كێشەكە چارەسەر بكەن.
دوایین هەواڵەکان
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى پێشوازى له باڵيۆزى بهريتانيا كرد
- سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان پێشوازی لە باڵیۆزی بەریتانیا لە عێراق دەکات
- عەباس غەزالی: نووسین و چاپکردنی "فەرھەنگیی زارەکیی موکریان" شانازییەکی بێ پایانە
- پەیامی پیرۆزبایی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان بەبۆنەی جەژنی نەورۆز
- سهرۆكى هه‌رێمى كوردستان نامهيهكى پيرۆزبايى له وهزيرى دهرهوەى توركياوه پێدهگات
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى و دوو گرووپى پهرلهمانتارانى ئهڵمانى كۆبوونهوه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى و سه‌رۆك وهزيرانى ئهرمهنستان تاوتوێى پهيوهندييهكان دهكهن
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ خاوهنشكۆ شاى ئوردن كۆبووهوه
- كارنامهى سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى له كۆنفرانسى ئاساييشى ميونشن تهواو بوو
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى: عێراق و هه‌رێمى كوردستان، پێويستييان به يهكێتيى ئهورووپايه