ڕۆژی دووشەممە 25ـی 4ـی 2016 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە میشێل دیزێر باڵیۆزی تازەی وڵاتی نەمسا بۆ عێراق و ئۆردون كرد.

لە دیدارەكەدا باڵیۆزی تازەی وڵاتی نەمسا بۆ عێراق و ئۆردون سوپاسی سەرۆك بارزانی كرد بۆ ڕەخساندنی دیدارەكە و ڕایگەیاند كە سڵاوی گەل و حكوومەتی نەمسای بۆ گەلی كوردستان و سەرۆك بارزانی هێناوە و هاتووە بۆ ئەوەی كار بۆ قووڵتركردنی پەیوەندییەكان بكات و بزانێ كە چۆن وڵاتەكەی بتوانێ زیاتر هاوكاریی گەلی كوردستان بكات. هەروەها ئەوەیشی بۆ سەرۆك بارزانی خستەڕوو كە گەلی نەمسا سۆزێكی زۆری بۆ گەلی كوردستان هەیە و ئاگاداری گیانفیدایی پێشمەرگە و خۆڕاگریی خەڵكی كوردستانن لەبەرانبەر تەحەدیاتەكاندا، پێزانینیشی هەبوو بۆ میوانداریی و دڵفراوانیی گەلی كوردستان كە بوونەتە پەناگەی سەدانهەزار ئاوارە و لێقەوماو.

لەبەرانبەردا سەرۆك بارزانی هیوای سەركەوتنی بۆ باڵیۆزی تازەی نەمسا لە عێراق و ئۆردون خواست و وێڕای ئاماژەپێدان بە پەیوەندییە مێژووییەكانی كوردستان و نەمسا ستاییشی گەلی نەمسای كرد كە دۆست و پشتیوانی گەلی كوردستانن و پێشوازیشی كرد لە قووڵتربوونی پەیوەندییەكانی نێوان هەردوولا. سەرۆك بارزانی لە درێژەی گوتەكانیدا باسی لە شەڕی داعش و ئەو تەحەدیاتانە كرد كە ڕووبەڕووی گەلی كوردستان بوونەتەوە. پەیوەست بە شەڕی داعش و تیرۆر سەرۆك بارزانی جەختی لەوە كردەوە كە شەڕی داعش پێویستی بە هەماهەنگی و هاوكاریی جدیی كۆمەڵگەی نێودەوڵەتییە و شكستدانی داعشیش تەنیا ڕەهەندی سەربازی نییە بەڵكو پێویستە لەڕووی فكری و ئابووری و سیاسیشەوە داعش و تیرۆر تێكبشكێندرێت.

هەر لەم دیدارەدا باس لە ئامادەكارییەكان بۆ ئازادكردنی موسڵ و پەیوەندییەكانی نێوان بەغدا و هەرێم و ئاییندەی گەلی كوردستان كرا و بیروڕا لەبارەی دوا پێشهاتە سیاسییەكانی توركیا و سووریا ئاڵوگۆڕ كرا.

ڕۆژی دووشەممە 11ـی 4ـی 2016 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە مەهدی ئەكەر جێگری سەرۆكی گشتیی پارتی داد و گەشەپێدانی توركیا و شاندێكی یاوەری كرد كە پێكهاتبوو لە حوسێن ئاكسوی پارێزگاری دیاربەكر و ژمارەیەك پارلەمانتاری كورد لە پارلەمانی توركیا.

لە دیدارەكەدا جێگری سەرۆكی گشتیی پارتی داد و گەشەپێدانی توركیا سوپاسی سەرۆك بارزانی كرد بۆ ڕەخساندنی دیدارەكە و سڵاوی سەرۆك وەزیرانی توركیای گەیاندە سەرۆك بارزانی و باسیشی لە كردنەوەی هێڵی ئاسمانیی نێوان هەولێر و دیاربەكر كرد و بە هەنگاوێكی گرنگی لە قەڵەمدا بۆ قووڵتركردنی پەیوەندییەكان و كاری هاوبەشی ئابووری و بوارەكانی تر لە نێوان هەردوولا.

لە بەشێكی دیكەی دیدارەدا شاندی میوان باسی بارودۆخی شاری دیاربەكریان كرد و نیگەرانیی خۆیان لە گرژی و ئاڵۆزییەكانی ئەم دواییە نیشاندا و جەختیان لە پێویستیی ئارامی و سەقامگیری و گەڕانەوەی هاووڵاتیان بۆ ژیانی سرووشتی و ئاوەدانكردنەوەی ناوچەكانیان كردەوە.

لەبەرانبەردا سەرۆك بارزانی وێڕای بەخێرهێنانی شاندی میوانی سوپاسی سەرۆك وەزیرانی توركیای كرد و هەروەها خۆشحاڵیی خۆیشی ڕاگەیاند بۆ كردنەوەی هێڵی ئاسمانیی ڕاستەوخۆ لەنێوان هەولێر و دیاربەكر. لە وتەیەكدا باسی لە بارودۆخی سیاسی ناوچەكە و دۆزی ڕەوای كورد كرد و ئاماژەیشی بەو بەهایانەدا كە گەلی كوردستان لە خەباتی چەكداری و قۆناغەكانی تر و لەپێناو پاراستنی ژیانی خەڵكی سڤیل و دامەزراوە مەدەنییەكان پابەندی بووە. سەرۆك بارزانی وێڕای دەربڕینی نیگەرانیی خۆی لە گرژی و ئاڵۆزییەكانی كوردستانی توركیا ئەوەی دووپات كردەوە كە دە ساڵ چاوەڕێكردنی ئاشتی زۆر باشترە لە یەك كاتژمێر شەڕ و هیوایشی خواست كە ئارامی و ئاسوودەیی بۆ هاووڵاتیان بگەڕێتەوە و كۆتایی بە گرژی و كێشەكان بهێندرێت.

ڕۆژی چوارشەممە 16ـی 3ـی 2016 لە سەلاحەدین بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە دەنگیر میر مەهمەت فرات ئەندامی پارلەمانی توركیا لەسەر لیستی هەدەپە كرد.

لە دیدارەكەدا دەنگیر میر مەهمەت فرات ئەندامی پارلەمانی توركیا لەسەر لیستی هەدەپە ستاییشی ڕۆڵی سەرۆك بارزانی كرد لە بزووتنەوەی ڕزگاریخوازی كوردستان و ئەوەی خستەڕوو كە كوردانی هەموو پارچەكانی كوردستان سەرۆك بازانی بە سەرۆكی خۆیان دەزانن و بوونی سەرۆك بارزانی بە هۆكارێكی گرنگ زانی بۆ زامنكردنی مافەكانی گەلی كورد. هەروەها وێڕای ئاماژەدان بەو دەرفەتە زێڕینەی كە لە باشووری كوردستان بۆ سەربەخۆیی لە ئارادایە داوای كرد كە پارتە سیاسییەكانی باشوور بەرپرسانەتر بجووڵێنەوە و سوود لە دەرفەتەكان وەربگرن. هەروەها لە درێژەی قسەكانیدا سەرۆك بارزانی لە وردەكاریی ڕووداوەكانی ئەم دوایەی باكووری كوردستان ئاگادار كردەوە و نیگەرانیی خۆیشی نیشاندا كە لە باكوور لایەنەكان پشت لە عەقلانییەت و مەنتیق دەكەن و دەرئەنجامی ئەو ڕەوتە وڵات بەرەو كارەسات و شەڕی نەتەوەیی دەبات و جەختی لەوەیش كردەوە كە پێویستە لایەنە كوردییەكان لە باكوور لەڕێگەی خەباتی سیاسی و پارلەمانیدا بوونی خۆیان بسەلمێنن و شەڕ و تۆڵە و ڕق هیچ دەرئەنجامێكی نابێت.

لەبەرانبەردا سەرۆك بارزانی لە وتەیەكدا ئاماژەی بە گۆڕانكارییە سیاسییەكانی ناوچەكە كرد و هێمای بەو دەرفەت و هەڕەشانەدا كە لەبەردەم گەلی كوردستاندا هەن و پەیوەست بە بارودۆخی باكووری كوردستان جەختی لەوە كردەوە كە تیرۆر و شەڕ و توندوتیژی دەبێتە هۆی ماڵوێرانی و لەدەستدانی دەرفەتەكان و ئەوەیشی خستەڕوو كە هەروەكچۆن پێشتر كاری بۆ پڕۆسەی ئاشتی كردووە ئێستایش ئەوەی لە توانایدا بێت دەیكات بۆ ئەوەی گرفتەكان قووڵتر نەبنەوە و قەیران و ئاڵۆزییەكان تەشەنە نەكات.

21 کانونی یەکەم, راپۆرت تاران –"نازم ده‌باغ" نوێنه‌ری حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان له ‌تاران له‌م گفتوگۆیه‌ی ئاوێنه‌دا ده‌ڵێت "ئێران له‌ڕێگه‌ی تایبه‌ته‌وه‌داوای ڕونكردنه‌وه‌ی له‌باره‌ی سه‌فه‌ره‌كه‌ی بارزانی كردوه‌‌".

ئاوێنه‌: میدیاكانی ئێران  كاردانه‌وه‌ی جۆراوجۆریان هه‌بووه‌ له‌سه‌ر سه‌ردانه‌كه‌ی بارزانی بۆ سعودیه ‌و توركیا؟

نازم ده‌باغ: هه‌رچه‌نده ‌چاوێرێی وردی كاردنه‌وه‌كانم نه‌كردوه‌، به‌ڵام ئه‌وه‌ی زانیاریم وه‌رگرتبێت له‌ میدیاكانه‌وه‌ سه‌فه‌ره‌كه‌ كه‌وتوەته ‌ژێر پرسیاره‌وه ‌و لێكدانه‌وه‌ی جیاوازی بۆ كراوه‌ به‌پێی بارودۆخی ئه‌مڕۆی عێراق.

ئاوێنه‌: ‌ئێران تاچه‌ند له‌م جموجوڵانه‌ی بارزانی نیگه‌رانه‌؟

نازم ده‌باغ: ئێران ده‌كرێت له ‌كه‌سایه‌تی سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان نیگه‌ران نه‌بێت، به‌ڵام ئه‌و به‌رنامه‌سیاسیه‌ی له‌ پشتی په‌رده‌وه‌لێكدانه‌وه‌ی بۆ ده‌كرێت بۆ دژایه‌تیكردنی ده‌سه‌ڵاتی شیعه ‌له ‌عێراق بۆ هاوپه‌یمانی كورد و شیعه ‌له ‌عێراق له‌گه‌ڵ هێزه ‌په‌رشوبڵاوه‌كانی سوننه ‌نیگه‌رانییان هه‌یه‌، به‌دواداچون‌ و لێكدانه‌وه ‌بۆ ئه‌وه ‌ده‌كه‌ن ئایا كورد ده‌خرێته ‌‌چوارچێوه‌یه‌كه‌وه‌كه ‌دژایه‌تی شیعه ‌بكرێت؟ به‌ڵام به‌بڕوای خۆم كورد هه‌میشه‌ گرنگی به ‌هه‌موو چین ‌و توێژه‌كانی عێراق داوه ‌بۆیه ‌پێم ئاسان نیه كورد بكه‌وێته‌ ناو ئه‌و یارییه‌وه ‌و ‌به‌پێی ئه‌و هه‌واڵانه‌شی بیستومانه‌ سه‌رۆكی هه‌رێم جه‌ختی له‌وه ‌كردوه‌ته‌وه ‌نه‌كه‌ونه ‌دژایه‌تی لایه‌نێك دژی لایه‌نێكی تر به‌پێچه‌وانه‌وه ‌هه‌وڵی یه‌كخستنی هێزه‌كان بده‌ن.

ئاوێنه‌: ئایا ئێران داوای ڕونكردنه‌وه‌ی ‌كردوه ‌له‌سه‌ر ئه‌م سه‌ردانانه‌ی بارزانی؟

نازم ده‌باغ: ئه‌وه‌نده‌ی من ئاگادارم له‌ ڕێگه‌ی تایبه‌ته‌وه داوای ڕونكردنه‌وه‌یان كردوه ‌چونكه ‌ئه‌و نیگه‌رانیانه ‌پێویستی به‌ڕونكردنه‌وه ‌هه‌یه‌بۆ ئه‌وه‌ی بڕه‌وێنه‌وه‌.

ئاوێنه‌: ئه‌م دو سه‌ردانه‌ی بارزانی واتای ئه‌وه ‌نیه هه‌رێم ‌پشتی له ‌ئێران كردوه‌؟

نازم ده‌باغ: نه‌خێر چونكه ‌ئه‌مه ‌یه‌كه‌م سه‌ردان نیه‌، به‌ڵام به‌پێی قۆناغه‌ سیاسیه‌كه ‌جیاوازه،‌ جاری واهه‌یه ‌سه‌فه‌رێك پێشده‌كه‌وێت یان دواده‌كه‌وێت یان وڵاتێك له‌ڕوی میدیا و ‌له‌ڕوی سیاسه‌ت ‌و به‌رژه‌وه‌ندی خۆیه‌وه ‌گرنگی به‌ سه‌فه‌ره‌كه ده‌دات، خۆ هه‌مووی مانگێك نابێت كاك نێچیرڤان سه‌رۆكی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان له ‌تاران بو.

ئاوێنه‌: ئێستا زۆر باسی ئه‌وه ‌ده‌كرێت هاتنی ئه‌و هێزه‌ توركیه ‌بۆ سه‌ر خاكی كوردستان، ئێرانی زۆر نیگه‌ران كردوه‌؟

نازم ده‌باغ: هاتنی ئه‌و هێزه‌ توركییه‌پێش هه‌موو كه‌س عێراقی نیگه‌ران كردوه ‌دیاره‌ئه‌وانیش نیگه‌ران بون دۆسته‌كانیشیان نیگه‌ران ده‌بن، بۆیه ‌ئه‌وانیش ده‌بێت بزانن كاتێك هێزی سه‌ربازی دێت له‌ چوارچێوه‌ی ڕێكه‌وتنەكه‌یان پڕۆسه‌یه‌كه ‌كه ‌داخوازیان كردوه، ‌ئه‌گه‌ر ئه‌وه ‌نه‌بێت هه‌مو لایه‌ك له‌ پێناو به‌رژوه‌ندییه‌كانی خۆی به‌دواداچون ده‌كات ‌و نیگه‌ران ده‌بێت وه‌كو خۆتان ده‌زانن پشیوانی ‌و دژایه‌تی جۆراوجۆر له‌ هاتنی ئه‌و هێزه ‌توركییه ‌ده‌كرێت.

ئاوێنه‌: ئێران داوای ڕونكردنه‌وه‌ی له‌ ئێوه ‌نه‌كردوه‌ سه‌باره‌ت به‌هاتنی ئه‌و هێزه‌؟

نازم ده‌باغ: نه‌خێر، ئه‌م بابه‌تانه ‌له‌ڕێگه‌ی باڵیۆزی ئێران له‌ عێراق ‌و قونسوڵی ئێران له ‌هه‌رێمی كوردستان ده‌بێت چونكه‌ پێویستی به‌ وه‌ڵامی ده‌ستبه‌جێ هه‌یه‌.

ئاوێنه‌: زۆر باس له‌وه‌ده‌كرێت ئێران ئێستا كارته‌كانی له ‌هه‌رێمی كوردستان خستوه‌ته‌ گه‌ڕ به‌تایبه‌ت دژ به‌پارتی؟

نازم ده‌باغ: پێمخۆشه ‌ئه‌مه ‌به‌وردی بگات، چونكه ‌لێكدانه‌وه ‌له‌سه‌ر كارته‌دژه‌كان نیه ‌و لێكدانه‌وه ‌‌له‌سه‌ر ئاستی په‌یوه‌ندییه‌كان هه‌یه ‌به‌جۆرێك لایه‌نێك به‌رژه‌وه‌ندی زیاتری هه‌یه ‌و لایه‌نێك په‌یوه‌ندی زیاتری هه‌یه‌یان لایه‌نێك ته‌نها به‌رژوه‌ندیی سیاسی هه‌یه‌، سوپاس بۆ خوا نه‌گه‌یشتوه‌ته ئه‌و ‌بابه‌ته و ‌ئه‌وه‌نده ‌قوڵ نه‌بوه‌ته‌وه ‌بگات به‌وه‌ی ئێران بیر له‌وەبكاته‌وه ‌لایه‌نێكی سیاسی دژی لایه‌نێكی تر به‌كاربهێنێت ‌و پڕۆژه‌ی لایه‌نه‌كان تێكبدات، ئه‌وه‌ی به ‌ئێمه ‌گەیشتوه ‌وه‌كوو نوێنه‌رایه‌تی حكوومه‌تی هه‌رێم له ‌تاران حكوومه‌ت له‌ چوارچێوه‌ی دامه‌زراندن یان گه‌شه‌پێدانی په‌یوه‌ندییه‌كانی هه‌ڵوێستی ده‌بێت، باقیه‌كه‌ی په‌یوه‌ندیی به‌شه‌ریكه‌كانی پارتیه‌وه‌یه ‌له ‌حكوومه‌تی هه‌رێمی كوردستان.

ئاوێنه: ‌كه‌واته ‌ئێران ئێستا چۆن مامه‌ڵه ‌ده‌كات له‌گه‌ڵ ‌هه‌رێمی كوردستان ؟

نازم ده‌باغ: سه‌رقاڵی گه‌شه‌پێدانی په‌یوه‌ندییه‌كانیه‌تی له‌گه‌ڵ حكومه‌ت‌ و لایه‌نه‌سیاسیه‌كان، تا ئێستاش من له ‌لایه‌نی ئێرانییه‌وه ‌بانگ نه‌كراوم پرسیارم له‌باره‌ی ئه‌م ڕوداوانه‌وه ‌لێبكرێت.

ئاوێنه‌: بڕیارنیه‌ هیچ وه‌فدێكی تاران سه‌ردانی هه‌رێم بكات، یان به‌پێچه‌وانه‌وه‌؟

نازم ده‌باغ: هه‌میشه‌ بڕیار هه‌یه‌ وه‌فدی تاران سه‌ردانی هه‌رێم بكات‌ و به‌پێچه‌وانه‌وه ‌به‌ڵام ئه‌وه‌به‌ستراوه ‌به‌كاته‌وه‌.

ئاوێنه‌: تاچه‌ند گرنگه ‌حكوومه‌ت سیاسه‌تێكی هاوسه‌نگ په‌یڕه‌و بكات؟

نازم ده‌باغ: من پێموایه‌ حكوومه‌تی هه‌رێم وه‌كو پێشوو هاوسه‌نگی له‌په‌یوه‌ندییه‌كان ڕابگرێت، جه‌نابی كاك مه‌سعودیش له‌ كۆنفرانسه ڕۆژنامه‌نووسیه‌كه ‌جه‌ختی له‌وه‌كرده‌وه ‌كاتێك ده‌چینه ‌ئێران نابێت توركیا نێگه‌ران بێت به‌پێچه‌وانەوە‌ش، ئه‌وه‌ش به‌ڵگه‌یه ‌له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی  كورد له‌ هه‌وڵی ڕاگرتنی هاوسه‌نگی په‌یوه‌ندییه‌كاندان‌ و ڕاسترین سیاسیه‌تیش ئه‌وه‌یه‌كه ‌وڵاتانی دراوسێ به‌هاوپه‌یمان ‌و دۆست بزانین‌ و نیگه‌رانیه‌كان وه‌لانێین‌ و وه‌كوو كورده‌واری خۆشمان ده‌ڵێت "كوڕی خۆمان به‌ قوربانی كچی خه‌ڵك نه‌كه‌ین".

ئا: وریا حسێن

لە چوارچێوەی سەردانە فەرمییەكەی سەرۆك بارزانی بۆ وڵاتی توركیا ڕۆژی پێنجشەممە 10ـی 11ـی 2015 لە شاری ئەنكارای پایتەختی توركیا عسمەت یەلماز وەزیری بەرگریی توركیا پێشوازی لە بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان و شاندی یاوەری كرد كە پێكهاتبوو لە د. فواد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێم و سەفین دزەیی گوتەبێژی حكوومەتی هەرێمی كوردستان.

لەدیدارەكەدا وەزیری بەرگریی توركیا پیرۆزبایی ئازادكردنی شنگال و سەركەوتنەكانی هێزی پێشمەرگەی كوردستانی لە سەرۆك بارزانی كرد و پشتگیریی وڵاتەكەیشی بۆ هێزی پێشمەرگەی كوردستان لە شەڕی دژی داعش دووپات كردەوە و لەبارەی پڕۆسەی مەشق و ڕاهێنانی پێشمەرگە لە لایەن پسپۆڕە سەربازییەكانی توركیا لە چوارچێوەی هاوپەیمانێتیی شەڕی دژی داعش شیكردنەوەی پێویستی بۆ سەرۆك بارزانی خستەڕوو. هەر لەم كۆبوونەوەیەدا باس لە بارودۆخی مەیدانیی بەرەكانی شەڕی دژی داعش كرا و ئامادەكارییەكانی پلانی ئازادكردنی موسڵیش خرایە بەر باس و گفتوگۆ.

لە بەشێكی دیكەی ئەم كۆبوونەوەیە بابەتی هاتنی سوپای توركیا بۆ باشیك و دروستبوونی تەنگژە لەنێوان عێراق و توركیا تاوتوێ كرا.

لەدرێژەی دیدار و كۆبوونەوەكانی ڕۆژی پێنجشەممە 10ـی 12ـی 2015 سەرۆك بارزانی لە شوێنی حەوانەوەی خۆی لە شاری ئانكارا پێشوازی لە شاندی باڵای سەركردایەتیی پارتیی دیموكراسیی گەلان كرد كە پێكهاتبوو لە خاتوو فیگەن یوكسەكداخ ھاوسەرۆك و ئەحمەد تورك و لەیلا زانا و ئۆسمان بایدەمیر و ژمارەیەك سەركردەی باڵای هەدەپە.

لە كۆبوونەوەیەكدا شاندی باڵای هەدەپە بەخێرهاتنی سەرۆك بارزانیان كرد و بۆچوونی خۆیان لەبارەی بارودۆخی سیاسیی توركیا و كێشەكانی بەردەم پڕۆسەی ئاشتی بۆ سەرۆك بارزانی خستەڕوو و داوایان لە سەرۆك بارزانی كرد كە جارێكی تر ڕۆڵی خۆی لە دەستپێكردنەوەی پڕۆسەكە ببینێت بۆ ئەوەی پڕۆسەی ئاشتی بگەڕێتەوە سەر ڕێگەی خۆی.

هەر لەم كۆبوونەوەیەدا سەرۆك بارزانی لە گوتەیەكدا باسی لە هۆكارەكانی وەستانی پڕۆسەی ئاشتی و ئاستەنگەكانی كرد و تێڕوانینی خۆی لەسەر ئەوە خستەڕوو كە چۆن بتوانرێ پڕۆسەی ئاشتی بخرێتە سەر ڕێڕەوی خۆی. هەروەها هیوایشی خواست كە ئەو كێشە سیاسییانەی لە ئارادایە لە شارە كوردنشینەكان نەبێتە هۆی گرفتی قووڵتر و هەموو لایەك دەست بە پێكەوەژیان بگرن و پێشانی جیهانیان بدەین كە چۆن دەتوانین فەرهەنگی پێكەوەژیان و ئاشتیخوازی لەنێوان خۆمان و خەڵكی تر بپارێزین و پەرەی پێ بدەین.

پاش ئەو كۆبوونەوەیە و ئێوارەی هەمان ڕۆژ سەرۆك بارزانی لە شوێنی حەوانەوەی خۆی لە شاری ئانكارا پێشوازی لە سەركردەی هەموو حزبە كوردییەكانی باكوور كرد و لە وتەیەكدا ئامانجی سەردانی خۆی بۆ توركیا خستەڕوو كە بریتی بوو لە تاوتوێكردنی شەڕی داعش و چۆنیەتی هاوكاریی توركیا و هاوپەیمانان و هەروەها چارەسەركردنی كێشە و تەنگژەكانی نێوان عێراق و توركیا و پڕۆسەی ئاشتی و پەیوەندییە ئابوورییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و توركیا.

لە بەشێكی دیكەی قسەكانیدا سەرۆك بارزانی تێبینی و ئامۆژگارییەكانی خۆی لە مەڕ پڕۆسەی سیاسیی توركیا و ڕۆڵی كورد بۆ ئامادەبووان باس كرد و داوایشی كرد كە هەموو لایەك هەوڵ بدەن فەرهەنگی پێكەوەژیان و ئاشتیخوازی لەنێوان پێكهاتەكان فراوانتر بكرێت.

لەدوای ئەم كۆبوونەوەیە سەرۆك بارزانی لە پڕێسكۆنفڕانسێك ئەجێندای سەردانەكەی بۆ دەزگاكانی ڕاگەیاندنی كوردی خستەڕوو و وەڵامی پرسیاری ڕاگەیاندنكارەكانیشی دایەوە.

جێگەی ئاماژەپێكردنە ئێوارەی ڕۆژی پێنجشەممە 10ـی 12ـی 2015 سەرۆك بارزانی دوای كۆبوونەوەی لەگەڵ سەرۆك كۆمار و و سەرۆك وەزیران و وەزیری دەرەوە و بەرگریی و ژمارەیەك لە بەرپرسە باڵاكانی توركیا و چەندین دیدار و كۆبوونەوەی تر لەگەڵ لایەنە كوردییەكانی توركیا كۆتایی بە سەردانەكە فەرمییەكەی بۆ وڵاتی توركیا هێناو لە ڕێگەی فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتیی هەولێر گەڕایەوە هەرێمی كوردستان.

بۆ بینینی دەقی پڕێسكۆنفڕانسەكە ئێرە دابگرە

ڕۆژی سێشەممە 8ـی 12ـی 2015 لە پەیوەندییەكی تەلەفۆنیدا بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان و بەڕێز حەیدەر عەبادی سەرۆك وەزیرانی عێراقی فیدڕاڵ دوا پێشهاتە سیاسییەكانیان تاوتوێ كرد.

هەر لەم پەیوەندییە تەلەفۆنییەدا جەخت لە پاراستنی سیادەی عێراق كرایەوە و باسی سەردانە چاوەڕواننكراوەكەی سەرۆك بارزانی بۆ توركیا و ئەجێندای ئەو سەردانە كرا بە تایبەت بابەتی هاتنی سوپای توركیا بۆ نزیك شاری موسڵ و ئەوەیش دووپات كرایەوە كە پێویستە ئەم بابەتە لە ڕێگەی دیالۆگەوە چارەسەر بكرێن.

ڕۆژی چوارشەممە 9ـی 12ـی 2015 بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان بە سەردانێكی ڕەسمی بۆ وڵاتی توركیا بە یاوەریی شاندێك گەییشتە ئانكارای پایتەختی توركیا و لە فڕۆكەخانەی ئانكارا لەلایەن فرێدون سینرئۆغلو جێگری وەزیری دەرەوەی توركیا و ژمارەیەك لە بەرپرسانی حكوومەتی توركیا پێشوازی لێ كرا.

هەر لە چوارچێوەی ئەم سەردانەدا دوای نیوەڕۆی ڕۆژی چوارشەممە 9ـی 12ـی 2015 ڕەجەب تەییب ئەردوگان سەرۆك كۆماری توركیا لە كۆشكی سەرۆكایەتیی پێشوازی لە سەرۆك بارزانی و شاندی یاوەری كرد.

لە دیدارێكدا كە مەولوود چاوش ئۆغلو وەزیری دەرەوە و بیرات بەیڕەق وەزیری وزە و فرێدون سینرئۆغلو جێگری وەزیری دەرەوە و هاكان فیدان سەرۆكی دەزگەی هەواڵگریی توركیا ئامادە بوون، سەرۆك كۆماری توركیا بە گەرمی بەخێرهاتنی سەرۆك بارزانی كرد و پیرۆزبایی سەركەوتنی پێشمەرگە لە ئازادكردنی شنگالی لە سەرۆك بارزانی كرد. هەر لەم كۆبوونەوەیەدا بارودۆخی هەرێمایەتی و نێودەوڵەتی و دوایین گۆڕانكارییە سیاسییەكانی ناوچەكە خرایە بەر باس و گفتوگۆ و بابەتی هاتنی سوپای توركیا بۆ باشیك لە پارێزگای نەینەوا تاوتوێ كرا و جەخت لەوە كرایەوە كە ئەم بابەتە لە ڕێگەی دیالۆگەوە چارەسەر بكرێت. هەروەها باس لە پەیوەندییە سیاسی و ئابوورییەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و وڵاتی توركیا كرا و بە پێویست زانرا كە ئەم پەیوەندییانە فراوانتر بكرێن. لە بەشێكی دیكەی كۆبوونەوەكەدا بیروڕا لەبارەی شەڕی داعش و هەماهەنگی و هاوكاریی وڵاتان بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆریستانی داعش ئاڵوگۆڕ كرا.

هەر ئێوارەی ڕۆژی چوارشەممە 9ـی 12ـی 2015 ئەحمەد داودئۆغلو سەرۆك وەزیرانی توركیا لە كۆشكی سەرۆكایەتیی وەزیرانی توركیا پێشوازی لە سەرۆك بارزانی و شاندی یاوەری كرد.

لە كۆبوونەوەیەكدا كە مەولوود چاوش ئۆغلو وەزیری دەرەوەی توركیا و فرێدون سینر ئۆغلو جێگری وەزیری دەرەوەی توركیا ئامادە بوون، سەرۆك وەزیرانی توركیا خۆشحاڵیی خۆی بۆ سەردانی سەرۆك بارزانی بۆ توركیا نیشاندا و وێڕای ئاماژەدان بە پەیوەندییەكانی نێوان هەردوولا ڕایگەیاند كە سەقامگیری و ئاساییشی هەرێمی كوردستان بۆ توركیا جێگەی بایەخە و ئاساییشی توركیاش بۆ تەواوی ناوچەكە گرنگیی خۆی هەیە. سەرۆك وەزیرانی توركیا جەختی لە دۆستایەتیی نێوان هەرێمی كوردستان و وڵاتەكەی كردەوە و ڕاشیگەیاند كە لە شەڕی دژی تیرۆریستانی داعش دەبێ هەردوولا هاوكاری یەكتر بن چونكە تیرۆریستانی داعش دوژمنی هاوبەشی هەردوولان. هەروەها ئاماژەیشی بە ڕۆڵی سوپای توركیا دا لە مەشق و ڕاهێنانی بەشێك لەو پێشمەرگانەی كە بەشداریان لە ئازادكردنی شنگالدا هەبووە.

لە بەشێكی دیكەی ئەم كۆبوونەویەدا باس لە قۆناغەكانی هەڵوێست و پەیوەندیی دەوڵەتی توركیا لەگەڵ گەلی كورد كرا و ئەو پێشڤەچوونانە خرانەڕوو كە لەم بوارەدا هاتووەتە ئارا. جێگەی ئاماژەپێدانە كە بۆ یەكەمجار لە مێژووی سەردانی شاندە باڵاكانی هەرێمی كوردستان بۆ توركیا لە كۆبوونەوەكەی نێوان سەرۆك بارزانی و سەرۆك وەزیرانی توركیادا ئاڵای كوردستان لە تەك ئاڵای عێراق و توركیا دانرابوو و سەرۆك بارزانی دەستخۆشیی لە سەرۆك وەزیرانی توركیا كرد كە لە كۆبوونەوە فەرمییەكەی نێوانیاندا ئاڵای كوردستان دانراوە و پێزانینی بۆ ئەم هەڵوێستە هەبوو.

هەر لە چوارچێوەی دیدارەكانی سەرۆك بارزانی لە توركیا لە ڕۆژی چوارشەممە 9ـی 12ـی 2015 ئێوارخوانێك لەسەر شەرەفی سەرۆك بارزانی لەلایەن وەزیری دەرەوەی توركیا ساز درا كە وەزیرانی كشتوكاڵ و وزە و جێگری وەزیری دەرەوەی توركیایش ئامادەی بوون.

شایانی ئاماژەپێكردنە كە لەم سەردانەدا د. فواد حوسێن سەرۆكی دیوانی سەرۆكایەتیی هەرێم و سەفین دزەیی گوتەبێژی حكوومەتی هەرێمی كوردستان یاوەری سەرۆك بارزانین.

ئێوارەی ڕۆژی شەممە 14ـی 11ـی 2015 ئەحمەد داودئۆغلو سەرۆك وەزیرانی توركیا لەڕێی تەلەفۆنەوە پەیوەندی بە بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان كرد و پیرۆزبایی سەركەوتنەكانی پێشمەرگە و ئازادكردنی شاری شنگال لە سەرۆك بارزانی كرد.

هەر لەم پەیوەندییە تەلەفۆنییەدا سەرۆك وەزیرانی توركیا ئامادەیی وڵاتەكەی نیشاندا بۆ هەماهەنگیكردن لەگەڵ هەرێمی كوردستان بۆ دژایەتیكردن و شەڕی تیرۆریستان و هەروەها وێڕای دەستخۆشی و پیرۆزبایی سەركەوتن لە هێزی پێشمەرگەی كوردستان ڕاشیگەیاند كە توركیا ئامادەیە بریندارەكانی پێشمەرگە لە نەخۆشخانەكانی چارەسەر بكات.